មន្ដ្រីសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញមួយរូបកាលពីម្សិលមិញ បានបដិសេធមិនព្រមបង្ហាញពីមូលហេតុនៃការចោទប្រកាន់ពីបទញុះញង់កាលពីខែកុម្ភៈប្រឆាំងនឹងសកម្មជនដ៏ល្បីឈ្មោះ គឺព្រះតេជគុណ លួន សុវ៉ាត រីឯក្រសួងយុត្តិធម៌បានអះអាងថា ខ្លួនមិនបានដឹងអំពីករណីចោទប្រកាន់ចំពោះព្រះសង្ឃអង្គនេះទេ។
យោងតាមសំណុំឯកសារចុះថ្ងៃទី១៤ខែកុម្ភៈ ដែលចុះហត្ថលេខាដោយលោក ឌុចគឹមសន ចៅក្រមស៊ើបសួររបស់សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញបានឲ្យដឹងថា ព្រះតេជគុណ លួន សុវ៉ាត ត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទញុះញង់ឲ្យប្រព្រឹត្តបទល្មើសតាមមាត្រា៤៩៥នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌ។
ច្បាប់ចម្លងទទួលបានកាលពីថ្ងៃសុក្រ បានបង្ហាញថា សំណុំឯកសារទាំងនោះត្រូវបានផ្ញើទៅលោក អង្គ វង្សវឌ្ឍានា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌កាលពីថ្ងៃទី១៥ ខែកុម្ភៈ ហើយបន្ទាប់មក សំណុំឯកសារនោះត្រូវបានបញ្ជូនបន្ដទៅឲ្យក្រសួងធម្មការ និងសាសនា កាលពីខែមីនា។
កាលពីថ្ងៃសុក្រ មួយថ្ងៃបន្ទាប់ពីនគរបាលបានចាប់ព្រះអង្គបញ្ចូលក្នុងរថយន្ដ នៅពេលព្រះអង្គថតរូបភាពវីដេអូពីសកម្មភាពរបស់អ្នកតវ៉ានៅខាងក្រៅសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញនោះ ព្រះតេជគុណលួន សុវ៉ាត ត្រូវបានមន្ត្រីសង្ឃជាន់ខ្ពស់មួយអង្គប្រាប់ថាព្រះអង្គប្រឈមនឹងការចោទប្រកាន់ពីបទព្រហ្មទណ្ឌ។
ប៉ុន្ដែ មន្ត្រីតុលាការ និងមន្ត្រីក្រសួងកាលពីម្សិលមិញបានលើកឡើងថាពួកគេមិនអាចរៀបរាប់លម្អិតអំពីការចោទប្រកាន់ពីបទញុះញង់នេះបានទេ ដោយមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់មួយចំនួនបានអះអាងថាពួកគេមិនដែលបានដឹងពីការចោទប្រកាន់កាលពីប៉ុន្មានខែមុនទេ។
លោកសំប្រជាមានិតប្រធានខុទ្ទកាល័យក្រសួងយុត្តិធម៌បានមានប្រសាសន៍ថា “ យើងមិនទាន់ឃើញសំណុំឯកសាររបស់តុលាការនៅឡើយទេ ហើយអ្វីៗវាអាស្រ័យលើការសម្រេចរបស់តុលាការ។ វាមិនពាក់ព័ន្ធនឹងក្រសួងយុត្តិធម៌នោះទេ”។ ចៅក្រមស៊ើបសួរ លោក ឌុច គឹមសន បដិសេធមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយអំពីការចោទប្រកាន់ប្រឆាំងនឹងសកម្មជនជាព្រះសង្ឃអង្គនេះទេ។
សកម្មជនការពារសិទ្ធិមនុស្សបានសួរអំពីសុពលភាពនៃការចោទប្រកាន់ពីបទញុះញង់ប្រឆាំងនឹងព្រះតេជគុណលួនសុវ៉ាតដោយហៅការចោទប្រកាន់នេះថាគ្មានមូលដ្ឋាន។
លោក អំសំអាត អ្នកគ្រប់គ្រងបច្ចេកទេសនៅអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ បានថ្លែងថា “ ខ្ញុំមិនយល់អំពីមូលហេតុដែលតុលាការចោទប្រកាន់ព្រះអង្គនោះទេ ពីព្រោះខ្ញុំបានឃើញសកម្មភាពរបស់ព្រះអង្គ។
ព្រះអង្គគ្រាន់តែបានចូលរួមលើកកម្ពស់សិទ្ធិមនុស្ស និងជួយគាំទ្រដល់អ្នកតវ៉ាក្នុងជម្លោះដីធ្លីតែប៉ុណ្ណោះ។ លោកអំសំអាត បានបន្ថែមថា “ នៅក្នុងសកម្មភាពរបស់ព្រះអង្គ ព្រះអង្គមិនបានញុះញង់ឲ្យប្រជាពលរដ្ឋប្រព្រឹត្តបទល្មើសណាមួយនោះទេ”។
សកម្មភាពរបស់ព្រះតេជគុណ លួនសុវ៉ាតដែលជាអ្នកតស៊ូមតិសិទ្ធិមនុស្សក្នុងជម្លោះដីធ្លីជាយូរមកហើយនោះ បានធ្វើឲ្យមន្ត្រីសាធារណៈមួយចំនួនមានការខឹងសម្បាយ៉ាងខ្លាំង។ព្រះអង្គត្រូវបានអន្ដរជាតិកោតសរសើរចំពោះសកម្មភាពរបស់ព្រះអង្គនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ខណៈនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាព្រះអង្គត្រូវបានមន្ត្រីសង្ឃមួយចំនួនរិះគន់ម្ដងហើយម្ដងទៀតពីវត្តមានរបស់ព្រះអង្គនៅក្នុងការតវ៉ាប្រឆាំងនឹងការរឹបអូសដីធ្លី។
ព្រះតេជគុណលួនសុវ៉ាតមិនអាចទាក់ទងសុំសេចក្ដីអត្ថាធិប្បាយបានទេកាលពីម្សិលមិញប៉ុន្ដែកាលពីថ្ងៃសុក្រ ព្រះអង្គបានមានសង្ឃដីកាថាព្រះអង្គកំពុងតែពិចារណា ថា តើគួរតែចាកចេញពីប្រទេស ឬក៏អត់ ពីព្រោះព្រះអង្គព្រួយបារម្ភថា ព្រះអង្គមិនអាចទទួលបានការកាត់ទោសដោយយុត្តិធម៌ទេនៅទីនេះ។
ព្រះតេជគុណ ឃឹម សន ព្រះអនុគណរាជធានីនៃគណៈមហានិកាយ ដែលជានិកាយរបស់ព្រះតេជគុណ លួន សុវ៉ាត នោះ បានមានសង្ឃដីកាថា គេមិនអាចផ្សឹកព្រះអង្គបានទេ លុះណាតែតុលាការរកឃើញថាព្រះអង្គបានប្រព្រឹត្តបទល្មើសមែន។ ប៉ុន្ដែព្រះតេជគុណ ឃឹមសនមានសង្ឃដីកាបន្ថែម ថា សកម្មភាពរបស់ព្រះតេជគុណ លួនសុវ៉ាតគឺប្រាសចាកវិន័យព្រះពុទ្ធសាសនា។
ព្រះតេជគុណឃឹមសន បានមានសង្ឃដីកាថា “ សកម្មភាពរបស់ព្រះតេជគុណ លួនសុវ៉ាត គឺជាការប្រព្រឹត្តខុសនឹងវិន័យសង្ឃពិតប្រាកដ ពីព្រោះវិន័យព្រះពុទ្ធសាសនាហាមប្រាមព្រះសង្ឃមិនឲ្យប្រមូលផ្ដុំមនុស្សធ្វើកូដកម្មឬក៏បាតុកម្មឡើយ”។ ព្រះអង្គមានសង្ឃដីកាបន្ដថា “ ព្រះសង្ឃមិនអាចផ្សឹកព្រះតេជគុណលួន សុវ៉ាតបានទេ ទាល់តែតុលាការសម្រេចថាព្រះអង្គពិតជាបានប្រព្រឹត្តបទល្មើសពិតមែន”។
កាលពីថ្ងៃសុក្រ អង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិបានអំពាវនាវឲ្យបញ្ជូនសំណើជាសាធារណៈទៅលោកហោណាំហុងរដ្ឋមន្ត្រី ក្រសួងការបរទេស លោកសខេងរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ និងលោកកែបជុតិមាអភិបាលរាជធានីភ្នំពេញដើម្បីអំពាវនាវឲ្យមាន “ការបញ្ចប់ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញព្រះតេជគុណ លួនសុវ៉ាត”៕
ប្រែសម្រួលដោយ ស៊ាសុយឈាង