លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុនសែន កាលពីម្សិលមិញបានថ្លែងអំណរគុណចំពោះអ្នកបោះឆ្នោត ដែលនាំជ័យជម្នះដ៏រំភើបមកឲ្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានៅក្នុងការបោះឆ្នោតឃុំ-សង្កាត់កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ និងបានប្រាប់ទៅគណបក្សប្រឆាំងថា គម្រោងរួមបញ្ចូលគ្នារបស់គណបក្សប្រឆាំង និងមិនអាចបញ្ឈប់ជ័យជម្នះដ៏លើសលប់ក្នុងការបោះឆ្នោតរបស់គណបក្សដែលកំពុងកាន់អំណាចបានឡើយ។
ថ្លែងជាលើកដំបូងចាប់តាំងពីការបោះឆ្នោតមក លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានមានប្រសាសន៍ថា ប្រទេសកម្ពុជាបានដើរលើផ្លូវមួយដ៏វែងឆ្ងាយ ចាប់តាំងពីការបោះឆ្នោតជាតិរៀបចំឡើងដោយអ៊ុនតាក់កាលពីឆ្នាំ១៩៩៣ ហើយបានកោតសរសើរគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ដែលបានបង្កឲ្យមានសុវត្ថិភាពក្នុងការបោះឆ្នោតកាលពីថ្ងៃអាទិត្យ។
លោក ហ៊ុន សែន បានមានប្រសាសន៍ក្នុងពិធីសម្ពោធផ្លូវជាតិលេខ៥៦ដែលទើបតែស្ថាបនាឡើងវិញក្នុងខេត្តបន្ទាយមានជ័យថា”ការបោះឆ្នោតរបស់កម្ពុជាមិនប្រើកាំភ្លើងយន្ដដូចសម័យអ៊ុនតាក់ទេ”។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានបន្ថែមថា “ ខ្ញុំសូមកោតសរសើរ និងគោរពចំពោះគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតសម្រាប់ការខិតខំប្រឹងប្រែង។ យើងមិនអាចបោះឆ្នោតអំឡុងពេលមានគ្រាប់បែកផ្ទុះទេ”។
យោងតាមគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានឲ្យដឹងថាគណបក្សកំពុងកាន់អំណាចបានឈ្នះ៩៧ភាគរយ នៃតំណែងមេឃុំ-ចៅសង្កាត់សរុបចំនួន១.៦៣៣ ដែលជាជ័យជម្នះដ៏លើសលប់ និងបានឈ្នះ៧២ភាគរយនៃអាសនៈក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់។ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុនសែននិយាយលេងថា “ សួរថា តើសប្បាយចិត្តទេនៅពេលគណបក្សឈ្នះ សប្បាយ សប្បាយ ព្រោះគ្មាននរណាបង្កើតគណបក្សចង់ចាញ់ទេ”។
នៅពេលសម្ដែងការដឹងគុណចំពោះអ្នកបោះឆ្នោត ដែលបានជ្រើសរើសគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុនសែន គូសបញ្ជាក់ថា ការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌ ជារឿងមួយសម្រាប់ជាតិ ដែលសំខាន់ជាងលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ ទោះបីគណបក្សណាឈ្នះ គណបក្សណាចាញ់ក៏ដោយ វាមិនសំខាន់សម្រាប់ខ្ញុំទេ ប៉ុន្ដែអ្វីដែលសំខាន់សម្រាប់រដ្ឋាភិបាលគឺ ការបោះឆ្នោតដោយសេរី ត្រឹមត្រូវ យុត្តិធម៌ ហើយមានតម្លាភាព និងគ្មានអំពើហិង្សា”។ ទោះបីជាមានការកោតសរសើររបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុនសែន ក៏ដោយ ក៏អ្នកសង្កេតការណ៍បោះឆ្នោតបានលើកឡើង ថា ដំណើរការនៃការបោះឆ្នោតមានករណីមិនប្រក្រតីមួយចំនួន ដូចជា ការបំភិតបំភ័យពីមន្ត្រីមូលដ្ឋាន និងហេតុផលមួយចំនួនទៀតដូចជា ប្រជាពលរដ្ឋមិនត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យបោះឆ្នោតជាដើម។ ការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរបស់ជាតិ របស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាត្រូវបានគេមើលឃើញជាយូរមកហើយថាបានបង្កើតឲ្យមានភាពមិនយុត្តិធម៌ចំពោះការប្រកួតប្រជែងក្នុងការបោះឆ្នោត។
អំឡុងថ្លែងសុន្ទរកថា កាលពីម្សិលមិញ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុនសែន បានបន្ដវាយប្រហារគណបក្សសមរង្ស៊ីនិងគណបក្ស សិទ្ធិមនុស្ស ដោយហៅគណបក្សទាំងពីរនេះថា “ ជាគណបក្សតូច”ហើយ “ខ្សោយ”។ គណបក្ស សមរង្ស៊ីកាលពីថ្ងៃអាទិត្យ បានបាត់បង់តំណែងមេឃុំ-ចៅសង្កាត់ប្រាំមួយតំណែងនៃតំណែងមេឃុំ-ចៅសង្កាត់ចំនួន២៨ ដែលខ្លួនបានឈ្នះក្នុងការបោះឆ្នោតឃុំ-សង្កាត់កាលពីឆ្នាំ២០០៧ ហើយបានឈ្នះ ត្រឹមតែ១៩ភាគរយ នៃអាសនៈក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់។ ដោយទើបតែចូលប្រឡូកក្នុងការបោះឆ្នោតឃុំ-សង្កាត់ជាលើកដំបូង គណបក្ស សិទ្ធិមនុស្ស បានឈ្នះតំណែងមេឃុំ-ចៅសង្កាត់ចំនួន១៨។ ជ័យជម្នះនេះបានធ្វើឲ្យគណបក្ស សិទ្ធិមនុស្ស អំពាវនាវម្ដងទៀតឲ្យគណបក្ស សមរង្ស៊ីរួមបញ្ចូលគ្នារវាងគណបក្សទាំងពីរនេះ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុនសែន បានមានប្រសាសន៍ថា លោកមិនខ្វល់ថា តើគណបក្សទាំងពីរនេះរួមបញ្ចូលគ្នា ឬក៏អត់ទេ ហើយថាការរួមបញ្ចូលគ្នានេះអាចទាញយកអំណាចពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានតែបន្ដិចបន្ដួចតែប៉ុណ្ណោះ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានថ្លែងថា “ ឯគណបក្សទី៣ ដែលទើបចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោតឃុំ-សង្កាត់វាដូចជាក្អេងក្អាងណាស់។ គណបក្សទាំងពីរចូលគ្នា ក៏មិនអាចស្មើ៥០ភាគរយ នៃគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដែរ”។
គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតនៅមិនទាន់ចេញតួលេខនៃសន្លឹកឆ្នោត ដែលគណបក្សនីមួយៗទទួលបានអំឡុងការបោះឆ្នោតឃុំ-សង្កាត់នៅឡើយទេ។ ការប្រកាសលទ្ធផលជាផ្លូវការត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី២៤ ខែមិថុនា។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុនសែនក៏បានលើកឡើងពីលោក សម រង្ស៊ី ប្រធានគណបក្ស សម រង្ស៊ី ផងដែរ ដោយលោកបានមានប្រសាសន៍ថា លោកមិនចាប់អារម្មណ៍ ចំពោះការអនុញ្ញាតឲ្យមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងត្រឡប់ពីប្រទេសបារាំងដែលលោកកំពុងស្នាក់នៅបែបនិរទេសខ្លួន ដើម្បីជៀសវាងពីការកាត់ទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល១២ឆ្នាំនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជានោះ។
លោកបានថ្លែងថា “ ខ្ញុំមិនត្រូវការឲ្យអ្នកទោសមករំខានខ្ញុំទេ”។ លោកបានអះអាងថាលោកសមរង្ស៊ីបានប្រមាថមើលងាយលោកតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ដោយហៅលោកថាជា “ អាយ៉ង” របស់វៀតណាម។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុនសែនបានមានប្រសាសន៍ថាលោកនឹងមិនទទួលយកសំណើណាមួយរបស់លោក សម រង្ស៊ី ដែលអាចអនុញ្ញាតឲ្យលោកបានវិលត្រឡប់មកកាន់ប្រទេសកម្ពុជាវិញនោះទេ។ mលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុនសែនបានថ្លែងថា “ប្រសិនបើលោក សមរង្ស៊ីសរសេរលិខិតមួយផ្ញើមក [ ខ្ញុំ ] ហើយបញ្ជាឲ្យមន្ត្រីរបស់ខ្លួនយកលិខិតនេះមកប្រគល់ឲ្យ [ ខ្ញុំ ] ដើម្បីចរចានោះ ខ្ញុំគ្មានសិទ្ធិចរចាជាមួយនឹងលោក សមរង្ស៊ីទេពីព្រោះខ្ញុំជាអាយ៉ង”។
លោកបានថ្លែងថា “ នៅលើពិភពលោកមានតែប្រជាជនទេ ដែលអាចត្រួតត្រា ហ៊ុនសែន បាន។សំឡេងភាគច្រើននៃប្រជាជនមានសិទ្ធិត្រួតត្រា ហ៊ុនសែនប្រសិនបើប្រជាជនបោះឆ្នោតទម្លាក់គណបក្សប្រជាជន ឬហ៊ុនសែនខ្ញុំត្រូវតែគោរព”។លោកយឹមសុវណ្ណ អ្នកនាំពាក្យគណបក្ស
សមរង្ស៊ីបានច្រានចោលសេចក្ដីអត្ថាធិប្បាយរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុនសែនហើយបានមានប្រសាសន៍ថាការរួមបញ្ជូលគ្នារវាងគណបក្ស សិទ្ធិមនុស្ស និងគណបក្សរបស់លោកអាចនឹងកើតមានមុនការបោះឆ្នោតជាតិនៅឆ្នាំក្រោយ។
លោក យឹម សុវណ្ណ បានលើកឡើងថា “ ការរួមបញ្ចូលគ្នានេះមានសារៈសំខាន់ណាស់ ដើម្បីការពារប្រជាពលរដ្ឋរួចផុតពីអំពើពុករលួយ” លោកគល់បញ្ញានាយកប្រតិបត្តិនៃគណៈ កម្មការ ដើម្បីការបោះឆ្នោតដោយសេរីនិងយុត្តិធម៌ បានរិះគន់ការប្រៀបធៀបរវាងការបោះឆ្នោត រៀបចំដោយអ៊ុនតាក់ កាលពីឆ្នាំ១៩៩៣ និងការបោះឆ្នោត កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុនសែន។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ អំឡុងការបោះឆ្នោត ដែលរៀបចំឡើងដោយ អ៊ុនតាក់ស្ថានភាព គឺវាផ្សេងគ្នាពីព្រោះវាទើបតែរួចផុតពីសង្គ្រាមស៊ីវិល”។លោកគល់បញ្ញា បានមានប្រសាសន៍បន្ដថា “ យើងបានរកឃើញថាប្រជាពលរដ្ឋនៅតែភ័យខ្លាច… អាជ្ញាធរដែលគាំទ្រគណបក្សកំពុងកាន់អំណាច…ពួកគេបានធ្វើឲ្យ [អ្នកបោះឆ្នោត] ឃ្លាតឆ្ងាយពីការបោះឆ្នោត។ វាមិនមែនជាការប្រើអំពើហិង្សាប្រើរាងកាយទេ ប៉ុន្ដែវាជាការបង្ខិតបង្ខំផ្នែកសតិអារម្មណ៍”។ លោកបានលើកឡើងថា “ប្រជាពលរដ្ឋនៅតែភ័យខ្លាច”៕
ប្រែសម្រួលដោយស៊ាស៊ុយឈាង