ម្ចាស់ជំនួយមួយចំនួនបានលើកឡើងកាលពីម្សិលមិញថា ម្ចាស់ជំនួយបរទេសបានផ្អាកគម្រោងប្រាក់បន្ថែមលើប្រាក់ខែសម្រាប់មន្ត្រីរាជការសាធារណៈ បន្ទាប់ពីមិនមានការបង្ហាញព័ត៌មានលម្អិតអំពីអនាគតនៃគម្រោងនេះ ជាមួយនឹងរដ្ឋាភិបាល។
លោក ហាឌី រីយ៉ាដ (Hady Riad) ទីប្រឹក្សាមួយរូបនៅស្ថានទូតអាល្លឺម៉ង់ ដែលបានផ្សព្វផ្សាយពីគំនិតផ្ដួចផ្ដើមនានារបស់ម្ចាស់ជំនួយ ដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងអំពើពុករលួយ និងការគ្មានប្រសិទ្ធភាពនៅក្នុងរាជការសាធារណៈដែលខ្វះមូលនិធិនេះបានថ្លែងថា “ ដៃគូមួយចំនួនរបស់រដ្ឋាភិបាលបានសម្រេចបញ្ចប់ការផ្តល់មូលនិធិនៅដំណាច់ខែមិថុនា”។
ប្រាក់បន្ថែមលើប្រាក់ខែ ដែលជាផ្លូវការគេស្គាល់ថា ប្រាក់ប្រតិបត្តិការអាទិភាព (POCs) គឺជាវិធីមួយសម្រាប់ម្ចាស់ជំនួយដំឡើងប្រាក់ខែតិចតួចរបស់មន្ត្រីរាជការ ដែលធ្វើការឲ្យគម្រោង ដែលបានទទួលមូលនិធិពីម្ចាស់ជំនួយ។ នៅសប្ដាហ៍នេះ ម្ចាស់ជំនួយមួយចំនួន និងមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលបានអះអាងថា ប្រាក់បន្ថែមនេះបានឈានដល់ទីបញ្ចប់ កាលពីថ្ងៃទី១ ខែកក្កដា គឺបន្ទាប់ពីបានដំណើរការអស់រយៈពេលមួយឆ្នាំ។
លោក ហាឌី រីយ៉ាដ ថ្លែងថា ម្ចាស់ជំនួយសង្ឃឹមថា បានធ្វើការពិភាក្សាចាំបាច់នានាជាមួយរដ្ឋាភិបាលអំពីអនាគតរបស់គម្រោង POCs កាល ពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំមុន នៅវេទិកាសហប្រតិបត្តិការអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា (Cambodian Development Cooperation Forum)។ ប៉ុន្ដែ នៅពេលដែលក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុបានធ្វើឲ្យម្ចាស់ជំនួយភ្ញាក់ផ្អើល ដោយសារការពន្យារពេលវេទិកានេះដោយមិនបញ្ជាក់ហេតុផលច្បាស់លាស់នោះ ការពិភាក្សាស្ដីពី POCs មិនដែលកើតឡើងឡើយ។
វេទិកាដែលធ្វើឡើងប្រហែល១៨ខែម្ដងនេះ គឺជាឱកាសដ៏សំខាន់របស់រដ្ឋាភិបាល និងម្ចាស់ជំនួយ ដើម្បីពិភាក្សាអំពីកម្រិតជំនួយប្រសិទ្ធភាពជំនួយ និងដំណើរការកែទម្រង់។
លោក ហាឌី រីយ៉ាដ បានមានប្រសាសន៍ថាបន្ទាប់ពីលុបវេទិកានេះចោល ម្ចាស់ជំនួយបានជូនដំណឹងមករដ្ឋាភិបាលថា ពួកគេនឹងបញ្ចប់គម្រោង POCs ត្រឹមខែកក្កដា។ លោកបានបន្ថែមថា ការពិភាក្សានៅថ្នាក់ក្រោមបានបន្ដ ប៉ុន្ដែ វេទិកាម្ចាស់ជំនួយនៅមិនទាន់មានការកំណត់ពេលឡើងវិញនៅឡើយទេ។
លោក ហាឌី រីយ៉ាដ បានមានប្រសាសន៍ដោយមិនលម្អិតថា “ យើងកំពុងស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលពិភាក្សាជាមួយរដ្ឋាភិបាលស្ដីពីកំណែទម្រង់ទូទាត់។ ពេលនេះយើងកំពុងស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលនេះនៅឡើយ”។មន្ត្រីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ ដែលបាននិងកំពុងធ្វើការជាមួយម្ចាស់ជំនួយលើបញ្ហា POCs បានសុំមិនបំភ្លឺទេទាក់ទិននឹងការបញ្ចប់កម្មវិធីនេះ។
បុគ្គលិកនៅអង្គការនានា ដែលទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ពីគម្រោង POCs ដូចជាអង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) អង្គការក្លូប៊ល ហ្វាន់ (Global Fund) និងអង្គការមេឌីកាំ (Medicam) ជាអង្គការរួមដ៏ធំមួយ ដែលគ្រប់គ្រងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលជាច្រើនដែលធ្វើការខាងវិស័យសុខាភិបាលជាដើមនោះ ភាគច្រើនហាក់ដូចជាមិនដឹងអំពីជោគវាសនារបស់ខ្លួនឡើយ។
លោក ជីវ ប៊ុនធី ប្រធានរដ្ឋបាលនៃគណៈកម្មាធិការសម្របសម្រួលរបស់អង្គការក្លូប៊ល ហ្វាន់ ប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា បានថ្លែងថា “ មានពាក្យចចាមអារ៉ាមជាច្រើន ប៉ុន្ដែ យើងមិនទាន់មានព័ត៌មានផ្លូវការណាមួយនៅឡើយទេ”។
គម្រោង POCs នេះគឺជាការជំនួសគម្រោងប្រាក់បន្ថែមលើប្រាក់ខែមុនៗចំនួនបី ដែលបានរងការរិះគន់ចំពោះការទូទាត់សម្រាប់ក្រសួងផ្សេងៗក្នុងកម្រិតផ្សេងៗគ្នា និងសម្រាប់គម្លាតដ៏ធំរវាងប្រាក់បន្ថែមតិចតួចបំផុត និងច្រើនបំផុត។ គម្រោងPOCs មានពី៦០ដុល្លារក្នុងមួយខែ សម្រាប់មន្ត្រីរាជការថ្នាក់ទាប រហូតដល់៤០០ដុល្លារក្នុងមួយខែសម្រាប់ប្រធានគម្រោង។
តាមរយៈការដំឡើងប្រាក់ខែរបស់ពួកគេ រដ្ឋាភិបាល និងម្ចាស់ជំនួយនានាសង្ឃឹមថា នឹងលើកទឹកចិត្តដល់មន្ត្រីរាជការសាធារណៈ ដើម្បីកាត់បន្ថយការទាមទារសំណូក និងការទៅធ្វើការងារទី២ ទី៣ ក្នុងវិស័យឯកជន ដែលទទួលបានប្រាក់ខែខ្ពស់។
លោក ទៀ ផល្លា អនុប្រធានអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងជំងឺអេដស៍បានថ្លែងថា បុគ្គលិកប្រហែល២.០០០នាក់ក្នុងវិស័យសុខាភិបាលទទួលបានគម្រោងPOCs ទូទាំងប្រទេស ដោយទទួលបានប្រាក់បន្ថែមសរុបចំនួន១,៤៤លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំៗ។ លោកបានបន្ដថា លោកក៏បានដឹងពីការលុបចោលកម្មវិធីនេះដែរ ប៉ុន្ដែ បានថ្លែងថា វាឆាប់រហ័សពេក ដូច្នេះពេលនេះ លោកមិនអាចនិយាយបានថា តើវាធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ទឹកចិត្តរបស់មន្ត្រីសុខាភិបាលឬយ៉ាងណាទេ។
លោកបានថ្លែងថា ទោះជាយ៉ាងណា ក្នុងពេលកន្លងមក មានការបើកប្រាក់ពីគម្រោងPOCs និងប្រាក់បន្ថែមផ្សេងៗទៀតយឺតយ៉ាវជាញឹកញាប់។ នៅពេលផ្អាកគម្រោង POCs ក៏នឹងមានការកាត់បន្ថយសេវាខ្លះដែរ ប៉ុន្ដែ ជារួមខ្ញុំគិតថា ពួកគេនៅតែបន្ដធ្វើការងារដដែល”។ លោកបានមានប្រសាសន៍បន្ថែមទៀតថា “ វាជាបញ្ហាពេលវេលា។ ប្រសិនបើពួកគេទទួលបានប្រាក់ខែមិនគ្រប់គ្រាន់ ពួកគេនឹងចេញទៅធ្វើការនៅខាងក្រៅដើម្បីស្វែងរកប្រាក់បន្ថែម”៕
ប្រែសម្រួលដោយ តែម សុខុម