អក្សរដែលគេសរសេរនៅខាងក្រោយរូបថតបិទកាតរបស់បុរសម្នាក់ពាក់អាវវាលក្លៀកនោះ គឺពាក្យ “ កុយ ជា។ អ្នកនិយាយវិទ្យុ”។ មានរូបថតមួយទៀតរបស់ឈ្មោះ លី យ៉េត មានសរសេរអក្សរនៅខាងក្រោយខ្នងរូបថតថា “ ប្រពន្ធរបស់ អាម៉េត”។ បន្ទាប់មកទៀតគឺរូបថតរបស់ អំ ច័ន្ទតារា ជាក្មេងស្រីកាត់សក់ខ្លីម្នាក់ ដែលត្រូវបានចាត់ទុកថាជា “ កូនស្រីរបស់មន្ត្រីម្នាក់”។
គ្រប់រូបថតទាំង១.២៤២សន្លឹកដែលត្រូវបានផ្ដល់ឲ្យមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា កាលពីម្សិលមិញនេះ សុទ្ធតែមានពាក់ស្លាកលេខជាប់នឹងករបស់ពួកគេ។លោក ឆាំង យុ ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជាបានមានប្រសាសន៍ថា ស្លាកលេខទាំងនោះ ទំនងជាត្រូវបានគេប្រើ ដើម្បីសម្គាល់អ្នកទោស ដែលត្រូវគេបញ្ជូនចូលមន្ទីរឃុំឃាំង ស-២១ ហៅគុកទួលស្លែង ជាពន្ធនាគាររបស់ខ្មែរក្រហម សព្វថ្ងៃគឺជាសារមន្ទីរ ដែលត្រូវបានគេប្រើ ដើម្បីបង្ហាញឲ្យឃើញពីអំពើព្រៃផ្សៃនៃរបបខ្មែរក្រហម។
លោក ឆាំង យុ បានលើកឡើងថា រូបថតទាំងនេះ ទទួលបានពីស្ត្រីម្នាក់ ដែលក្រោយពីការដួលរលំនៃរបបខ្មែរក្រហម បានធ្វើការជាមួយរដ្ឋាភិបាលកុម្មុយនីស្ដ សម័យសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា កាលពីទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៨០ និងនៅសម័យរដ្ឋកម្ពុជា នៅដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៩០។
មុនការមកដល់ប្រទេសកម្ពុជា របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ កាលពីឆ្នាំ១៩៩២ដើម្បីរៀបចំការបោះឆ្នោត បន្ទាប់ពីបានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងសន្ដិភាពទីក្រុងប៉ារីស ក្រសួងរបស់រដ្ឋាភិបាលទាំងអស់ត្រូវបានបញ្ជាឲ្យបំផ្លាញចោលនូវកំណត់ត្រាទាំងឡាយពាក់ព័ន្ធនឹងរបបខ្មែរក្រហម ពោលគឺមន្ត្រីរាជការត្រូវបានគេបញ្ជាឲ្យបំផ្លាញឯកសារទាំងនោះនៅពេលនោះ ដើម្បីកុំឲ្យមានការរំខានដល់ដំណើរការបោះឆ្នោតដែលគាំទ្រដោយអង្គការសហប្រជាជាតិ។
ទោះជាយ៉ាងណា អតីតសមាជិកជាច្រើននៃរបបខ្មែរក្រហម ធ្លាប់មានតំណែងជាន់ខ្ពស់ក្នុងរដ្ឋាភិបាលនាសម័យសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា និងសម័យរដ្ឋកម្ពុជា។
អ្នកផ្ដល់រូបថត ដែលសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះរូបនេះ គឺជាមន្ត្រីម្នាក់ក្នុងចំណោមមន្ត្រីជាន់ទាប ដែលត្រូវបានគេបញ្ជាឲ្យយករូបថត រួមជាមួយនឹងឯកសារមួយចំនួនទៀតពាក់ព័ន្ធនឹងរបបខ្មែរក្រហមទៅដុតចោល បន្ទាប់ពីរដ្ឋាភិបាលបានចេញបទបញ្ជាឲ្យកម្ទេចឯកសារបែបនេះ។ លោក ឆាំង យុ បានលើកឡើងកាលពីម្សិលមិញ អំពីមូលហេតុដែលគេលាក់ទុករូបថតទាំងនេះអស់រយៈពេល២០ឆ្នាំថា “ ប៉ុន្ដែ អ្នកស្រីបានឃើញរូបថតទាំងនេះ ហើយអ្នកស្រីមិនបានដុតរូបថតទាំងនេះចោលទេ”។
លោកថ្លែងថា “ អ្នកស្រីមានអារម្មណ៍ដូចជាក្ដុកក្ដួលខ្លាំងណាស់ ពីព្រោះអ្នកស្រីបានបាត់បង់ឪពុក ម្ដាយ បងប្អូនប្រុស និងបងប្អូនស្រីរបស់អ្នកស្រី ហើយអ្នកស្រីសង្ឃឹមថា នឹងរកពួកគេឃើញតាមរយៈរូបថតទាំងនេះ។ អ្នកស្រីមានអារម្មណ៍ថា វាហាក់បីដូចជាដុតមនុស្សទាំងរស់អ៊ីចឹង…ហេតុដូច្នេះហើយបានជាអ្នកស្រីលាក់ទុករូបថតទាំងនេះ”។
លោក ឆាំង យុ បានលើកឡើងថា នៅពេលដែលអ្នកទោសប្រមាណ១៤.០០០នាក់ ត្រូវបានបញ្ជូនទៅមន្ទីរឃុំឃាំង ស-២១នោះ គឺនៅសល់រូបថតអ្នកទោសប្រមាណ៥.០០០សន្លឹកប៉ុណ្ណោះ។ រូបថតដែលគេលាក់ទុកទាំងនេះ មានសរសេរនៅខ្នងរូបថត ដើម្បីបញ្ជាក់អំពីអត្តសញ្ញាណរបស់អ្នកទោសនីមួយៗ ហើយនេះគឺជារូបថតដ៏ច្រើនបំផុតរបស់អ្នកទោសនៅគុកនេះដែលមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជាមិនធ្លាប់បានជួបប្រទះ។
រូបថតមួយចំនួនមានសរសេរថ្ងៃខែ ដែលទំនងជាថ្ងៃចាប់ខ្លួនអ្នកទោសនោះតែម្តង។ អ្នកស្រី ទេព ស៊ុយ បុប្ផា ស្ត្រីម្នាក់ដែលកាត់សក់ខ្លី និងពាក់អាវយឺតមានរូបដានជើងនៅលើនោះ គឺជាអគ្គទេសាភិបាលរងធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ហើយអ្នកស្រីត្រូវបានចាប់ខ្លួន កាលពីថ្ងៃទី៩ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៦។ រូបថតរបស់អ្នកស្រី វួន សៀង ដែលមានសរសេរនៅខ្នងថា ជាប្រពន្ធរបស់លោក កែម សាផូ នោះ ចុះកាលបរិច្ឆេទ ថ្ងៃទី៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩៧៦។
មានឈ្មោះស្រដៀងៗនេះផ្សេងៗទៀតដូចជា សឿង ភឿកថោ និពន្ធនាយកកាសែតក្នុងស្រុកមួយមានឈ្មោះថា “ មាតុភូមិ”។ លោក ឆាំង យុ ស្គាល់ឈ្មោះអ្នកយកព័ត៌មានរូបនេះភ្លាម គឺជាអ្នកយកព័ត៌មានមួយរូបក្នុងចំណោមអ្នកយកព័ត៌មានកម្ពុជា ដែលត្រូវបានគេប្រកាសថា បានបាត់ខ្លួន បន្ទាប់ពីខ្មែរក្រហមបានឡើងកាន់កាប់អំណាច កាលពីខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥។
យោងតាមទិន្នន័យស្ដីអំពីការបាត់ខ្លួនរបស់សមាជិកប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយអំឡុងសង្គ្រាមស៊ីវិលកម្ពុជា ដែលត្រូវចងក្រងដោយមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា និងទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានអាប៉េ (AP) គេជឿជាក់ថា លោក សឿង ភឿកថោ ត្រូវបានពួកខ្មែរក្រហមចាប់ខ្លួន ធ្វើទារុណកម្ម និងសម្លាប់នៅឯមន្ទីរឃុំឃាំងទួលស្លែង ចន្លោះពីឆ្នាំ១៩៧៦ ដល់ឆ្នាំ១៩៧៨។ រូបថតដែលទើបទទួលបានថ្មីនេះ បង្ហាញថា លោកមានអាយុខ្ទង់៥០ឆ្នាំ ហើយមានសក់ពណ៌ស ព្រមទាំងកាត់សក់ឡុងសុង។
ហើយក៏មានរូបថតរបស់ឈ្មោះ វ៉ា វ៉ែន សិលា ផងដែរ ដែលត្រូវបានចាត់ទុកថា ជានិស្សិតមួយរូប និងជាបងប្អូនថ្លៃស្រីរបស់លោក តែក តូ ដែលបានសារភាព ប្រាប់ ឌុច កាលពីឆ្នាំ១៩៧៦ថា គាត់បម្រើការឲ្យ ទីភ្នាក់ងារស៊ើបអង្កេតកណ្ដាល (សេអីុអា)។
លោក ឆាំង យុ បានបកប្រែចម្លើយសារភាពរបស់លោក តែក តូ កាលពីឆ្នាំ២០០១ ហើយបានចងចាំរឿងនេះយ៉ាងច្បាស់។ វ៉ា វ៉ែន សិលា នៅក្នុងរូបថតនោះ មើលទៅហាក់ដូចជាក្មេងជំទង់អ៊ីចឹង ហើយមានពាក់អាវយឺតពណ៌ខ្មៅ។
លោក ឆាំង យុ មានប្រសាសន៍ថា “ នាងគ្រាន់តែជាសិស្សម្នាក់។ ប្រសិនបើអ្នកមានទំនាក់ទំនងជាមួយនរណាម្នាក់ បន្ទាប់មកគេមានការសង្ស័យលើអ្នក ហើយអ្នកនឹងក្លាយជាគោលដៅរបស់គេ”។ លោកបានបន្ថែមថា ភាគច្រើននៃរូបថតស្ត្រីទំាងនេះត្រូវបានគេស្គាល់ថា ត្រូវជាបងប្អូនស្រី ជាម្ដាយ ឬក៏ជាប្រពន្ធរបស់គេ។
នៅពេលដែលមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជារៀបរូបថតទាំងនេះទៅតាមប្រភេទ និងព័ត៌មានទាំងអស់ដែលមាននៅក្នុងរូបថតទាំងនោះ មជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា នឹងថតរូបទាំងនេះក្នុងប្រព័ន្ធឌីជីថល ហើយដាក់តាំងនៅសារមន្ទីរទួលស្លែង។
លោក ឆាំង យុ បានលើកឡើងថា លោកចង់ចងក្រងបញ្ជីឈ្មោះរូបថតទាំង១.២៤២នេះឲ្យបានឆាប់តាមដែលអាចធ្វើទៅបាន ព្រោះលោកជឿជាក់ថា វាអាចជួយប្រជាជនកម្ពុជាក្នុងការស្វែងរកសាច់ញាតិ និងមិត្តភក្ដិរបស់ខ្លួនដែលបានបាត់ខ្លួន។
លោកបានថ្លែងថា “ប្រវត្តិខ្មែរក្រហម គឺជារឿងមួយដែលពិបាកយល់។ រូបថតនីមួយៗមានប្រវត្តិរបស់វា ហើយជារឿងគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ណាស់។ ប្រហែលជារូបថតទាំងនេះអាចជួយឲ្យគ្រួសារនីមួយៗនៅក្បែរសាច់ញ្ញាតិរបស់ខ្លួនដែលបានស្លាប់ ដើម្បីកុំឲ្យពួកគេភ្លេចរឿងនេះ”៕
ប្រែសម្រួលដោយ ស៊ា ស៊ុយឈាង