ខណៈដែលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្លែងក្នុងរដ្ឋសភា កាលពីម្សិលមិញ ការពន្យល់រយៈពេលប្រាំម៉ោងរបស់លោក ស្ដីពីការកំណត់ព្រំដែនជាមួយប្រទេសវៀតណាម បានទាក់ទាញមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល និងមន្ត្រីរាជការឲ្យតាមដានទស្សនា ដោយមិនប៉ប្រិចភ្នែក។
ផែនការបណ្ដេញប្រជាជនចេញត្រូវបានផ្អាក មន្ត្រីនគរបាលត្រូវបានដកចេញពីផ្លូវ ហើយមន្ត្រីរាជការត្រូវបានបញ្ជាឲ្យឈប់ធ្វើការងារ ដើម្បីទស្សនាតាមកញ្ចក់ទូរទស្សន៍។ នៅក្នុងការិយាល័យ និយោជកបានប្រមូល ផ្ដុំគ្នានៅជុំវិញទូរទស្សន៍ ដាក់នៅតាមដងផ្លូវ និងប្រមូលផ្ដុំគ្នានៅមុខវិទ្យុ។
សេចក្ដីរាយការណ៍ព័ត៌មានរបស់អន្ដរជាតិបានលើកឡើងថា អាចជាសុន្ទរកថាដ៏វែង បំផុតរបស់លោក ហ៊ុន សែន ដែលកាន់តំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានយូរជាងគេបំផុតនៅទ្វីបអាស៊ី ដោយលោកថ្លែងនេះមិនបាច់មានឈប់សម្រាក។
លោក អុឹង សេដ្ឋា ប្រធានភូមិបី នៅក្នុងសង្កាត់មួយ ក្រុងព្រះសីហនុ ដែលភូមិរបស់លោកកំពុងប្រឈមមុខនឹងការបណ្ដេញចេញ កាលពីម្សិលមិញ បាននិយាយថា “ បទបញ្ជារបស់ចៅសង្កាត់របស់ខ្ញុំ ឲ្យផ្អាកការងារ និងទស្សនាទូរទស្សន៍ ហើយស្ដាប់សុន្ទរកថារបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន” ការបណ្តេញប្រជាពលរដ្ឋចំនួន១៨៧គ្រួសារ ដែលរស់នៅលើដីមានវិវាទទំហំប្រាំហិកតា នៅក្នុងសង្កាត់ភូមិបី ត្រូវបានពន្យារពេលមួយថ្ងៃ ដើម្បីឲ្យអ្នកភូមិស្ដាប់សុន្ទរកថាពិសេសនេះ ចំណែកឯអ្នកភូមិ២០០គ្រួសារនៅក្នុងសង្កាត់ចោមចៅ រាជធានីភ្នំពេញ ដែលកំពុងប្រឈមមុខនឹងការបណ្ដេញចេញដូចគ្នានេះ ត្រូវបានពន្យារពេលដែរ។
លោក វ៉ា សារ៉ាង ចៅសង្កាត់រងទី១ សង្កាត់ចោមចៅ បានមានប្រសាសន៍អំពីការពន្យារពេលនេះថា “ ដោយាសារអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានទាំងអស់ជាប់រវល់មើលទូរទស្សន៍”។ លោក សារ៉ាង បានពន្យល់ថា “ មន្ត្រីទាំងអស់បានទទួលបទបញ្ជាឲ្យប្រមូលផ្ដុំគ្នានៅសាលាសង្កាត់ ហើយយើងបានជូនដំណឹងប្រាប់អ្នកភូមិនៅក្នុងសង្កាត់នេះថា ពួកគេគួរតែមើល និងស្ដាប់ផងដែរ”។
ការថ្លែងសុន្ទរកថាអស់រយៈពេលប្រាំម៉ោង និង២០នាទីរបស់លោក ហ៊ុន សែន បានធ្វើឡើងដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងសំណួររបស់គណបក្ស សម រង្ស៊ី ដែលអះអាងថា ការងារបោះបង្គោលព្រំដែនរបស់រដ្ឋាភិបាលគឺដើម្បីកាត់ដីឲ្យទៅវៀតណាម។
មួយថ្ងៃមុនពេលថ្លែងសុន្ទរកថា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានព្រមានថា ព្រឹត្តិការណ៍នេះនឹងក្លាយជាប្រវត្តិសាស្ត្រ ហើយលោកបានស្នើឲ្យវិនិច្ឆ័យចំពោះការលើកឡើងរបស់លោក។ ប្រជាពលរដ្ឋបានអនុវត្តតាមដោយត្រឹមត្រូវ។
លោក យ៉ត រ៉ៃ អធិការនគរបាលស្រុកថ្មពួក ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ មានប្រសាសន៍ថា “ ខ្ញុំគិតថា ប្រជាពលរដ្ឋប្រមាណ៨០ភាគរយ នៅក្នុងស្រុករបស់ខ្ញុំ ចូលចិត្តស្ដាប់សុន្ទរកថារបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីជាងធ្វើការ”។
ក៏ប៉ុន្ដែ នៅក្នុងមន្ទីរកិច្ចការនារីក្នុងខណ្ឌចំការមន លោកស្រី តេស ចាន់សារឿន ដែលជាប្រធាន និងបុគ្គលិករបស់លោកស្រីបានអង្គុយទស្សនាយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់ពីមុខកញ្ចក់ទូរទស្សន៍ដ៏តូចមួយ។ លោកស្រី ចាន់សារឿន ពន្យល់ថា “ ព្រឹក
នេះ យើងមិនធ្វើការទេ ពីព្រោះថ្ងៃនេះជាថ្ងៃសំខាន់បំផុតសម្រាប់ប្រទេសរបស់យើង។ បើទោះបីជាយើងជាប់រវល់ក៏ដោយ ក៏វាសំខាន់ណាស់ ហើយយើងត្រូវតែទស្សនា”។ នៅក្នុងខេត្តតាកែវ អ្នករត់ម៉ូតូឌុបម្នាក់បានស្ដាប់ការលើកឡើងរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីតាមរយៈឧគ្ឃោសនសព្ទដ៏ធំពីរដឹកនៅលើម៉ូតូរបស់ខ្លួន។ ឈ្មោះ ប៉េល ណេង អាយុ៤០ឆ្នាំនិយាយថា “ អភិបាលស្រុកបាទី ជួលមេក្រូរបស់ខ្ញុំរយៈពេលបីម៉ោង ក្នុងតម្លៃ៣០.០០០រៀល”។
ដោយពន្យល់ថា សុន្ទរកថាគឺដើម្បីពន្យល់
ឲ្យបានច្បាស់អំពីបញ្ហាព្រំដែន លោក ហ៊ុន សែន ពេលនោះបានមានប្រសាសន៍ក្នុងសុន្ទរកថាថា គ្មានដីណា ត្រូវវៀតណាមយកនោះទេ នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រថ្មីៗនេះ។ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្លែងថា “ ដីដែលបានទៅវៀតណាម មិនមែនជាកំហុសរបស់ខ្ញុំ ហើយក៏មិនមែនជាកំហុសអតីតព្រះមហាក្សត្រដែរ។ អ្នកជំនាន់មុន គណនាខុស”។
ដោយមានការបង្ហាញផែនទី និងឯកសារជាបន្ដបន្ទាប់ លោក ហ៊ុន សែន បានតបចំពោះគណបក្ស សម រង្ស៊ី វិញ។ លោកបានបកស្រាយលម្អិតអំពីអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នា និយាយអំពីការកាន់កាប់ដីរបស់វៀតណាម ពីភាគីកម្ពុជា ហើយលោកបានពន្យល់ថា ផែនទីថ្មីនេះបង្ហាញទឹកដីរបស់កម្ពុជា ដែលគិតថាធំជាងមុន។ លោកក៏បានលើកឡើងអំពីផលវិបាកក្នុងការកំណត់ព្រំដែនប្រវែង១.២៧០គីឡូម៉ែត្រ ជាមួយវៀតណាម ដែរ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ កម្ពុជា និងវៀតណាម នឹងផលិតផែនទីមួយដែលនឹងបង្ហាញអំពីបង្គោល និងខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែនរបស់ប្រទេសទាំងពីរ”។
សុន្ទរកថារបស់លោក ហ៊ុន សែន ភាគច្រើនបានវាយប្រហារគណបក្សប្រឆាំងមិនឲ្យតដៃកើត ពាក់ព័ន្ធបញ្ហាព្រំដែន ដែលតែងតែយកបញ្ហានេះមកធ្វើជារឿងនយោបាយ និងដើម្បីឆ្លៀតយកចំណេញ ពីនិន្នាការប្រឆាំងវៀតណាម ក្នុងវប្បធម៌កម្ពុជា។
លោក ហ៊ុន សែន បានមានប្រសាសន៍ថា “ ពួកគេគិតថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា គឺជាអាយ៉ងវៀតណាម និងជាអ្នកបម្រើវៀតណាមហើយពេលនេះ អ្នកខ្លះគិតដូច្នេះ ពួកគេយកបញ្ហានេះ ជាវិធីមួយ ដើម្បីយកចំណេញខាងនយោបាយ”។
លោកបានកត់សម្គាល់ថា“ប្រសិនបើប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមព្រំដែនពិតជាជឿថា មានការបាត់ដីមែននោះ ពួកគេនឹងមិនបោះឆ្នោតឲ្យយើង “ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា” ទេ ប៉ុណ្ណឹងល្មមយល់បានហើយ”។មានប្រសាសន៍ទៅកាន់ក្រុមអ្នកយកព័ត៌មាន លោក សុន ឆ័យ សមាជិកសភាមកពីគណបក្ស សម រង្ស៊ី ដែលបានដាក់សំណួរសួរលោក ហ៊ុន សែន ពីការងារបោះបង្គោលព្រំដែនបានផ្ដល់នូវទស្សនរួមមួយ ស្ដីពីចម្លើយរបស់លោក ហ៊ុន សែន រយៈពេលប្រាំ ម៉ោង និង២០នាទី ដោយគ្មាននរណារំខាន។
លោក សុន ឆ័យ ដែលមើលទៅដូចជាមិនសប្បាយចិត្ត បានមានប្រសាសន៍ថា “ ខ្ញុំចង់បញ្ជាក់ថា ការចោទថាសំណួរនេះ ដើម្បីបំបាក់រដ្ឋាភិបាល គឺមិនពិតទេ”។ លោកបន្ថែមថា បើទោះជាលោក ហ៊ុន សែន ព្រមឆ្លើយតបនឹងសំណួររបស់លោកក៏ដោយ ក៏លោកមិនទទួលយកចម្លើយនេះទាំងស្រុងនោះទេ។ លោកបានថ្លែងថា “ ចំណុចខ្លះដែលរដ្ឋាភិបាលបានលើកឡើង គឺជាការ
មិនអាចទទួលយកបាន។ ប្រសិនបើលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីមិនអនុញ្ញាតឲ្យយើងសួរ នៅពេលថ្លែងសុន្ទរកថារបស់លោក បញ្ហានេះនៅតែមិនអាចដោះស្រាយដដែល”។ អ្នកផ្សេងទៀតក៏បានលើកឡើងបែបនេះដែរ ក្នុងចំណោមអ្នកតាមដានស្ដាប់លោក ហ៊ុន សែន។
ខណៈដែលមនុស្សជាច្រើនបាននាំគ្នាចូលទៅក្នុងភោជនីយដ្ឋានមួយនៅតាមបណ្តោយផ្លូវលេខ២៩៤ក្នុងសង្កាត់ទន្លេបាសាក់ ដើម្បីស្តាប់សុន្ទរកថាដ៏ឮកងរំពង នេះ បុរសម្នាក់ហាក់ដូចជាមិនសូវចាប់អារម្មណ៍ប៉ុន្មានទេ។ លោក ដួង ចាន់សារិន បានលើកឡើងថា “ វាមិនសំខាន់ទេ ដើម្បីមើលលោក ហ៊ុន សែន និយាយ ពីព្រោះគាត់និយាយតែម្នាក់ឯង ហើយគ្មាននរណាម្នាក់មកពីគណបក្សប្រឆាំង អាចសួរគាត់ទេ”៕
(រាយការណ៍ដោយ ផន បុប្ផា អូន ភាព Joshua Wilwohl ឃី សុវុឌ្ឍី និង Simon Marks)
ប្រែសម្រួលដោយ ចេវ ប៊ុននី