26 C
Phnom Penh

របាយ​ការណ៍​ថ្មី៖ ព្យាបាលសុខភាព​ផ្លូវ​ចិត្ត​ កំពុង​ជួប​ការ​លំបាកខ្លាំង​

ដោយ ឌឹ ខេមបូឌា ដេលី

បទវិភាគ

របាយ​ការណ៍​ថ្មី​មួយ​ចេញ​ដោយ​មជ្ឈ​មណ្ឌល​ច្បាប់​ស្តីពីសិទ្ធិ​មនុស្ស​​នៃ​សាកល​វិទ្យា​ល័យ​ ហ្វដហ៊ែម (Fordham University) ក្នុង​បុរី​ញូវយ៉ក សហ​រដ្ឋ​អាមេរិក បានសន្និដ្ឋាន​ថាការព្យាបាលផ្នែក​សុខភាព​ផ្លូវ​ចិត្ត​កំពុង​ប្រ​ឈម​នឹង​កង្វះ​មូលនិធិ​យ៉ាងខ្លាំង​ ដែល​អាច​នឹង​ធ្វើ​ឲ្យ​ប៉ះ​ពាល់​ដល់​ការ​អភិវឌ្ឍ​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា និង​គោល​ដៅ​នៃ​ការ​ថែ​ទាំ​សុខភាព​របស់​រដ្ឋាភិបាល។

នៅ​ក្នុង​​ការ​សិក្សាដ៏ទូលំទូលាយ​​មួយស្តី​ពី​ការ​ថែ​ទាំ​សុខភាព​​ផ្លូវ​ចិត្តក្នុង​​ប្រទេស​កម្ពុជាក្រុម​អ្នក​ស្រាវ​ជ្រាវ​មក​ពី​មជ្ឈ​មណ្ឌល​ឡេត​ណឺសម្រាប់​ច្បាប់និង​យុត្តិធម៌អន្តរជាតិ​ (Leitner Center for International Law and Justice) មកពី​សាកល​វិទ្យា​ល័យ​ ហ្វដហ៊ែម ​បញ្ជាក់​ថា ប្រ​ព័ន្ធ​ថែទាំ​សុខភាព​ផ្លូវ​ចិត្ដ​ ​កំពុង​តែ​ពុះ​ពារ​ឆ្លង​ការ​លំបាក ដើម្បី​ព្យាបាល​អ្នក​ជំងឺ​ ​ជា ធម្មតា​ត្រូវបាន​សង្គមរើស​អើង​ និង​មិន​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់។​

របាយ​ការណ៍​នេះ​​​លើក​ឡើង​ថា “ បញ្ហា​សុខ​ភាព​ផ្លូវ​ចិត្ត​អាចជះ​ផល​ប៉ះ​ពាល់​ធំធេង​មក​លើ​ការអនុវត្តឲ្យ​បាន​តាម​គោល​ដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​សហស្ស​វត្សរ៍​របស់​កម្ពុជា រួម​ទាំង​ ជួយកាត់បន្ថយ​ភាព​ក្រី​ក្រ​ ការ​កាត់​បន្ថយ​អត្រា​​មរណៈរបស់កុមារ និង​ការ​ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រ​សើរឡើង​​នូវ​​សុខភាព​ផ្លូវ​ចិត្ត​ និង​កត្តា​ផ្សេងៗ​ទៀត​​​ផង​ដែរ។លើស​ពី​នេះ​ទៅ​ទៀត ការ​មិន​​ដោះ​​ស្រាយឲ្យ​បាន​​សមស្របតាម​សេច​ក្តី​ត្រូវ​ការ​ផ្នែកសុខភាព​​ផ្លូវ​​ចិត្ត​របស់​ប្រជា​ពល​រដ្ឋ​កម្ពុជា អាច​ធ្វើឲ្យមានផល​ប៉ះ​ពាល់​មកលើ​សុខភាព​ទូទៅរបស់​ប្រជាជន​ទាំង​អស់”។

ការ​ធ្វើ​ឲ្យ​បញ្ហា​នេះ​ កាន់​តែ​ធ្ងន់​ឡើង​នោះ​នៅ​ត្រង់ថា ប្រជា​ជន​កម្ពុជា​ ​អាចប្រឈម​នឹង​ហានិភ័យ​ខ្ពស់ពីការកើត​ជំងឺ​ផ្លូវ​ចិត្ត​ ដោយ​សារ​តែ​​កត្តា​ហានិភ័យ​មួយ​ចំនួន ​រួមមាន​ការ​ភ័យ​តក់ស្លុត​ អំឡុង​សម័យ​ខ្មែរ​ក្រហម​ ព្រម​ទាំង​​ភាព​ក្រី​ក្រ​នាសម័យ​បច្ចុប្បន្ន និង​ការ​កើនឡើងនូវ​អំពើ​ហិង្សា​មកលើ​ស្ត្រីភេទ​ផងដែរ។

យោង​តាម​មន្ត្រី​សុខាភិបាល​កម្ពុជា មួយ​រូប​ ដែល​ត្រូវ​បាន​ដក​ស្រង់​សម្តី​នៅ​ក្នុង​របាយ​ការណ៍​នេះ​បាន​ឲ្យ​ដឹងថា ​ក្នុង​ចំណោម​ថវិកា​សរុប​​ចំនួន​១៥០​លាន​ដុល្លារ​សម្រាប់​វិស័យ​ថែទាំ​សុខភាព​ ​មាន​តែ​៣០.០០០​ដុល្លារ​​ប៉ុណ្ណោះ​ ក្នុង​​មួយ​ឆ្នាំ ដែល​ត្រូវបានលៃ​ទុក​សម្រាប់​កម្មវិធី​ថែ​ទាំផ្នែក​សុខភាពផ្លូវ​ចិត្ត។ របាយ​ការណ៍​នេះ​ធ្វើឡើងតាមរយៈការ​សិក្សា​ស្រាវ​ជ្រាវ​ពេញមួយ​ឆ្នាំ​ និង​ការ​ធ្វើ​សម្ភាសជា​មួយវេជ្ជ​បណ្ឌិត អ្នក​ជំងឺ​ អ្នក​ជំនាញ​​សុខាភិបាល និង​មន្ត្រី​ជាង​១៥០​នាក់។​​​​

កត្តា​ទាំង​អស់​នេះធ្វើ​ឲ្យ​ប្រទេស​កម្ពុជា ស្ថិត​ក្នុង​ស្ថាន​ភាព​គួរ​ឲ្យ​ព្រួយ​បារម្ភ។​ ថវិកា​ដ៏​តិច​តួច​ ដែល​លៃ​ទុកសម្រាប់​ការថែទាំ​សុខ​ភាព​ផ្លូវ​ចិត្ត​នេះ​ ធ្វើ​ឲ្យ​ក្រុម​វេជ្ជ​បណ្ឌិត​​ជួប​ការ​លំបាក​ខ្លាំង​ ដោយសារតែ​ចំនួន​អ្នក​ជំងឺ​ ដែល​ពួកគាត់​ត្រូវ​ព្យាបាល​ រួមផ្សំនឹងការព្យា​បាលហួសសម័យផង​ ហើយ​មន្ទីរ​ពេទ្យ​ជា​​ញឹក​ញាប់បាន​ប្រែក្លាយ​ជា​កន្លែង​សម្រាប់​ឃុំ​ឃាំង​​អ្នកជំងឺ​​ផ្លូវ​ចិត្តទៅវិញ។​​

​​មាន​ផ្នែក​ព្យាបាល​អ្នក​ជំងឺ​ផ្លូវ​ចិត្ត​រយៈ​ពេល​​ខ្លី​តែ​ពីរ​ប៉ុណ្ណោះ គឺ​មាន​ន័យ​ថា ​ប្រទេស​នេះ​មាន​គ្រែ​ចំនួន​១៤​តែ​ប៉ុណ្ណោះ ដែល​ជា​ចំនួន​តិច​​បំផុត​នៅ​ក្នុង​តំបន់​សម្រាប់ឲ្យអ្នក​មានជំងឺ​ផ្លូវ​ចិត្តបានសម្រាកព្យាបាល។​​

ហើយ​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​មួយ​ ដែល​មាន​ប្រ​ជា​ជន​សរុប​ជិត​១៥​លាន​នាក់ មាន​វេជ្ជ​បណ្ឌិត​ឯកទេសខាងព្យាបាល​ជំងឺ​ផ្លូវ​ចិត្ត​តែ​ប្រ​ហែល​៤០​នាក់​ និង​​គិលានុបដ្ឋាក​ថែ​ទាំ​អ្នក​ជំងឺ​ផ្លូវ​ចិត្ត​ប្រហែល​៤០​នាក់​ដែរ​​​ប៉ុណ្ណោះ។

នៅ​ក្នុង​ការ​ធ្វើ​សម្ភាសន៍​មួយ​ទៅ​មួយ​ ក្រុម​អ្នក​ជំនាញ​ខាង​សុខភាព​ផ្លូវ​ចិត្ត​បញ្ជាក់​ថា អ្នកជំងឺ​​​ផ្លូវ​ចិត្តចំនួនមាន​ច្រើន​លើស​លប់​ពេក។ ពេទ្យ​​ធ្វើ​ការ​នៅ​​តាមមន្ទីរ​ពេទ្យ​រដ្ឋ​បាន​​​រាយការណ៍​ថា ពួកគាត់​តែង​តែ​ជួប​អ្នក​ជំងឺ​ពី៣០​នាក់​ទៅ​៤០​នាក់​ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ។​​

របាយ​ការណ៍​នេះ​បញ្ជាក់​ថា “ អំឡុង​ពេល​ក្រុ​ម​អ្នក​សរសេរ​របាយ​ការណ៍​នេះ​ចុះ​ទៅ​ពិនិត្យ​មើល​ស្ថាន​ភាព​ តាម​ផ្នែក​ព្យា​បាល​ជំងឺ​ផ្លូវ​ចិត្ត​​ក្នុងមន្ទីរពេទ្យ​មិត្តភាពខ្មែរ សូវៀត ដែល​ជា​កន្លែង​មានទទួល​ព្យាបាល​អ្នកមាន​ជំងឺ​ផ្លូវ​ចិត្ត​ធំ​ជាង​គេ​បំផុត​ នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​ ពេលនោះមាន​​អ្នក​ជំងឺ​រាប់​រយ​នាក់​កំពុង​រង់​ចាំ​ទទួល​ការ​ព្យាបាល”។

នៅ​ទី​បំផុត​ បន្ទុក​នៃ​ការ​ព្យាបាល​ត្រូវ​ធ្លាក់​ទៅ​លើ​អ្នក​ជំងឺ​ខ្លួន​ឯង ​ដែល​ជា​ញឹក​ញាប់​មិន​ត្រូវ​បាន​ជូន​ដំណឹង​អំពី​ការ​ធ្វើ​រោគ​វិនិច្ឆ័យ​របស់​ខ្លួន​ ឬ​ក៏​ថ្នាំ​ដែលខ្លួន​​ទទួល​បាន​ឡើយ​។​ ចំណែកថ្នាំ​ពេទ្យ​តែងតែខ្វះ​ខាតជា​ញឹក​ញាប់​ ហើយ​ក្រុម​វេជ្ជ​បណ្ឌិតទំនង​ជា​ចេញ​វេជ្ជបញ្ជា​​ឲ្យអ្នកជំងឺ​ទិញ​ថ្នាំ​ចាស់ៗ ​សម្រាប់​យក​មក​ព្យា​បាល​ជំងឺ​ផ្លូវ​ចិត្ត​​ ទោះ​បីជា​វា​មិន​សូវ​មាន​ប្រសិទ្ធ​ភាព​ក៏​ដោយ ពីព្រោះ​មាន​​តម្លៃ​ថោក​។

របាយ​ការណ៍​នេះ​បាន​បន្ត​ថា “ ការ​ខ្វះ​ខាត​ធន​​ធាន សេវា​ព្យាបាលសុខភាព​ផ្លូវ​ចិត្តក្នុង​ប្រទេស​​កម្ពុជា នៅ​​មាន​ទំហំតិច​តួច​ខ្លាំង​ណាស់បើធៀប​ទៅ​នឹងសេច​ក្តីត្រូវ​ការ​ផ្នែក​ថែទាំ​សុខភាព​ផ្លូវ​ចិត្ត​របស់​ប្រជា​ជនទូទៅ ដែល​នៅ​មិន​ទាន់​​បាន​ដោះ​ស្រាយ​នៅ​ឡើយ​​។ ប្រទេស​កម្ពុជាមិនទាន់បានបំពេញកាតព្វកិច្ច ក្នុងការថែទាំ​សុខភាពផ្លូវចិត្ត ទោះ​បី​ជាចាត់​ទុកថា បានធ្វើ​ខ្លះដែរ ដោយសារ ធនធាន​​មាន​កម្រិត​របស់​ខ្លួន​ក្តី”។ ផល​ប៉ះ​ពាល់​ដោយសារខ្វះ​ធន​ធាន​នេះ ទី​បំផុត​នឹងបង្កឲ្យមានផល​ប៉ះពាល់​មក​លើ​ផលិត​ភាព​សេដ្ឋ​កិច្ច។

របាយ​ការណ៍​នេះ​បន្ត​ថា “ អ្នក​ដែល​ត្រូវ​គេធ្វើ​សម្ភាស បានលើក​ឡើងថា ការ​អភិ​វឌ្ឍ​សេដ្ឋ​កិច្ច​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា ត្រូវរាំង​ស្ទះ​ដោយ​សារ​បញ្ហាសុខភាព​ផ្លូវ​ចិត្ត​ ​របស់​ប្រជា​ជន​ទូទៅ។​អ្នក​ជំនាញ​ខាង​សុខភាព​ផ្លូវ​ចិត្ត​មួយ​រូប​បាន​និយា​យថា វាជាការពិតជា​ពិសេស​​នៅតាម​ភូមិនៅជនបទ គឺ​គ្មាន​​ការ​រីក​ចម្រើន​ទេ​ដោយសារតែ​ការ​បាក់​ទឹក​ចិត្ត”។

​នៅពេលអ្នក​សិក្សា​ស្រាវ​ជ្រាវ​ទាំង​នេះ កោត​សរសើរ​​ ចំពោះ​តាក់តែងច្បាប់​ និង​គោលនយោបាយ​ ឲ្យបានទូលំទូលាយ​នោះ ពួកគេ​ជំរុញ​ឲ្យ​មាន​ការ​ប្តេជ្ញាចិត្ត​បន្ថែម​ទៀត​ ដើម្បី​ជួយ​ដល់​វិស័យ​ថែទាំ​សុខភាព​ផ្លូវ​ចិត្ត​ តាមរយៈការ​ផ្តល់​អនុសាសន៍​ដល់​រដ្ឋាភិបាល​ និង​ម្ចាស់​ជំនួយ​នានា​ឲ្យចាត់​ទុក​វិស័យ​នេះ ​ជាវិស័យ​អាទិភាព​ ហើយត្រូវបង្កើន​ការ​ផ្តល់​មូលនិធិ​ និង​បង្កើន​សេវាព្យាបាលឲ្យទៅ​ដល់​តំបន់ជនបទ​។

អង្គ​ការ​សុខភាព​ពិភពលោក ​​បាន​ប៉ាន់​ប្រមាណ​ថា រាល់​ការចំណាយប្រាក់​មួយ​ដុល្លារ​ដើម្បី​ថែ​ទាំ​សុខភាព​ផ្លូវ​ចិត្ត​ អាចទទួល​បាន​មក​​វិញ​ចន្លោះ​ពី​ប្រាំ​មួយ​ដុល្លារ​ ទៅ​ប្រាំពីរ​ដុល្លារ ​តាមរយៈការស្តារផលិត​ភាព​។

លោក សុថារ៉ា មុនី វេជ្ជ​បណ្ឌិត​ឯក​ទេស​ព្យាបាល​ជំងឺ​ផ្លូវ​ចិត្ត​​ និង​ជា​​អ្នក​ប្រឹក្សា​យោបល់​ផ្នែក​បច្ចេកទេស​ ប្រចាំ​អង្គការចិត្ត​សង្គម​ អន្តរ​​វប្បធម៌  ជា​អង្គការ​​ក្រៅ​រដ្ឋាភិបាល​​សម្រាប់ព្យា​បាល​​​ជំងឺ​ផ្លូវ​ចិត្ត​ ​មាន​ប្រ​សាសន៍​ថា“ សេវា​ព្យាបាលសុខភាព​ផ្លូវ​ចិត្ត​ត្រូវបាន​បង្កើត​ឡើង​​រួចហើយ ទោះ​បី​ជា​វា​មិន​ទាន់​ទូលំ​ទូលាយ​​មែនទែន​ក្តី។​​ វាត្រូវបានចាត់បញ្ចូលជា​ប្រ​ព័ន្ធ​​ សុខាភិបាលថ្នាក់​ជាតិ។​ តាមមន្ទីរពេទ្យ​​បង្អែក​​ខេត្ត​​ភាគ​ច្រើន​​ មា​ន​​​ផ្នែក​ព្យាបាល​ជំងឺ​ផ្លូវ​ចិត្ត​ ប៉ុន្តែ​ត្រង់​ថា តើ​វា​ធំ ឬក៏​តូច​នោះ ​អាស្រ័យ​លើ​ទី​កន្លែងជាក់ស្តែង​”។

 

 

© 2023, ខេមបូឌា ដេលី. All rights reserved. No part of this article may be reproduced in print, electronically, broadcast, rewritten or redistributed without written permission.

អត្ថបទទាក់ទង

អត្ថបទអានច្រើន

សេចក្ដីរាយការណ៍ពិសេស