29 C
Phnom Penh

អង្គការ​ក្រៅ​រដ្ឋា​ភិបាល​ស្នើ​សុំ​ឲ្យ​​​សមាគម​អា​ស៊ាន ​លើក​ឡើង​​បន្ថែម​​ទៀត​អំពី​បញ្ហា​សិទ្ធិ​មនុស្ស​

ដោយ ឌឹ ខេមបូឌា ដេលី

បទវិភាគ

នៅ​មិន​ដល់​មួយ​ខែ​ទៀត​ទេ​ មុន​ពេល​​​ថ្នាក់​ដឹក​នាំ​រដ្ឋ​ជា​សមា​ជិក​អាស៊ាន​​រំពឹង​ថា​នឹង​អនុម័ត​សេចក្តី​ប្រកាស​​ស្តី​ពី​សិទ្ធិ​​មនុស្ស​ជា​លើក​ដំបូង​ដែល​មិន​ធ្លាប់​មាន​​សម្រាប់​អង្គការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​​ក្នុង​​តំបន់​នោះ អង្គការ​ក្រៅ​រដ្ឋាភិបាល​មក​ពី​ប្រ​ទេស​កម្ពុជា​ និង​មក​ពី​ប្រ​ទេស​ឥណ្ឌូណេស៊ី​ កាល​ពី​ម្សិល​មិញ​​បាន​ជំរុញ​ឲ្យ​រដ្ឋ​ជា​សមាជិក​ផ្តល់​​ឱកាស​​ដល់​​អង្គការ​របស់​ខ្លួន​ឲ្យ​បាន​ច្រើន​ដើម្បី​ចូលរួម​​នៅ​​ក្នុង​ដំណើរការ​នេះ។

នៅ​ក្នុង​កិច្ច​ប្រឹង​ប្រែង​រយៈ​ពេល​ជាង​មួយ​​ឆ្នាំ​មក​​នេះ​ ​សេច​ក្តី​ព្រាង​នៃ​​សេចក្តី​ប្រ​កាស​នេះ​ គួ​រតែ​ត្រូវ​បាន​អនុម័ត​​​អំឡុងកិច្ច​​​​ប្រ​ជុំ​កំពូល​អាស៊ាន​ក្នុង​ឆ្នាំ​នេះ​​ ដែល​​នឹង​ចាប់​ផ្តើម​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១៨​ខែ​វិច្ឆិកា ​នៅ​​រាជធានី​ភ្នំ​ពេញ​។ប៉ុន្តែ​​ អង្គការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​​នៅ​​ទូទាំង​តំបន់​អាស៊ាន​មាន​ការ​ព្រួយ​បារម្ភថា ​សេចក្តី​ព្រាង​ច្បាប់​នោះ​នឹង​ខ្សោយ​ជាង​​អនុសញ្ញា​អន្តរជាតិ​ដែល​​ប្រ​ទេស​ខ្លះ​បាន​ចុះ​ហត្ថ​លេខា​​រួច​ហើយ​។

អង្គការ​ក្រៅ​រដ្ឋាភិបាល​​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ និង​អង្គការ​ក្រៅ​រដ្ឋាភិបាល​មក​ពី​ប្រទេស​ឥណ្ឌូណេស៊ី​បាន​ជួប​ប្រ​ជុំ​គ្នា​នៅ​រាជធានី​ភ្នំ​ពេញ​កាលពី​ម្សិល​មិញ ដើម្បី​ប្រារព្ធ​ខួប​ប្រ​ចាំ​ឆ្នាំ​​លើក​ទី​៣កាល​ពី​​ថ្ងៃ​អង្គារ​​របស់​គណៈកម្មា​ធិការ​​អន្តរ​រដ្ឋាភិបាល​អាស៊ាន​ទទួល​បន្ទុក​សិទ្ធិមនុស្ស​ដែល​បាន​តាក់​តែង​សេចក្តី​ព្រាង​ច្បាប់​នេះ​​​​។

លោក សួន ប៊ុនសក្តិ​​​ អគ្គ​លេខា​ធិការ​​​នៃ​គណៈ​កម្មា​ធិការ​​ប្រព្រឹត្តិ​កម្ម​​​នៃ​សមាគមការ​ពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា ​​ដែល​តាម​កិច្ច​ការ​ដ៏​ល្បី​របស់​លោក អាប្រាហាំ លីនខូន (Abraham Lin-coln) អតីត​ប្រធានាធិបតី​អាមេរិក បាន​មាន​ប្រសាសន៍​​ថា​ “ ​ពួក​គេ​​គឺ​ជា​រដ្ឋាភិបាល​តំណាង​​ឲ្យ​ប្រ​ជា​ពលរដ្ឋ​​​​ ​​ខ្ញុំ​អាច​និយាយ​បាន​ថា​ ជា​រដ្ឋា​ភិបាល​របស់​​ប្រ​ជា​ពលរដ្ឋ​។​ដូច្នេះហើយ​…​យើង​ស្នើ​ឲ្យ​ពួក​គេ​​​​បើក​ចំហ​ថែម​ទៀត​ជា​មួយ​យើង​”។

ទោះ​បី​ជា​អាស៊ាន​បាន​បើក​​សិក្ខា​សាលា​ពីរ​លើក​រួច​មក​ហើយ​ជា​មួយ​ក្រុម​អង្គការ​ក្រៅ​រដ្ឋា​ភិបាល​​ស្តី​អំពី​សេច​ក្តី​ប្រ​កាស​​នេះ​ក៏ដោយ ​ក៏​អង្គការ​ទាំង​​នោះ​ត្អូញ​ត្អែរ​​ថា ​មាន​តែ​សេចក្តី​ព្រាង​ច្បាប់​ដែល​​ធ្លាប់​បាន​លើក​ឡើង​​ជា​មួយ​ខ្លួន​ប៉ុណ្ណោះ ​​ត្រូវ​បាន​​បញ្ចេញ​​ដោយ​ប្រតិភូ​អាស៊ាន​​កាល​ពី​ខែ​កញ្ញា​។

ចាប់​តាំង​ពេល​នោះ​មក​​ ពួក​គេ​បាន​លើក​ឡើង​នូវ​ការ​ជំទាស់លើ​មាត្រា​​ពិសេស​ចំនួន​បី ដែល​​នឹង​​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​រដ្ឋ​ជា​សមាជិក​នីមួយៗ​​​គិត​ពិចារណា​អំពី​ “ បរិបទជាតិ” ដែល​មិន​បាន​កំណត់​អត្ថន័យ​ច្បាស់​លាស់ ដើម្បី​កំណត់​សិទ្ធិ​ ដោយ​សារ​សណ្តាប់​ធ្នាប់​​​សាធារណៈ​​និង​សីល​ធម៌ ព្រម​ទាំង​​​​តម្រូវ​ឲ្យ​សិទ្ធិ​​​សេរីភាព​របស់​​ប្រ​ជា​ពល​រដ្ឋមាន​ “ ​តុល្យភាព​” ជា​មួយ​​​​នឹង​​តួនាទី​​របស់​​ខ្លួន។

​លោក​ស្រី​​​យ៉ូយុន​​វ៉ាយុនីង​រូម​(Yuyun Wahyningrum)​ ជា​ទី​​ប្រឹក្សា​​​ម្នាក់​​ទទួល​បន្ទុក​បញ្ហា​អាស៊ាន​នៅ​​​អង្គការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស ​​ប្រ​ទេស​​ឥណ្ឌូណេស៊ី​ បាន​​មាន​ប្រ​សាសន៍​ថា​ ប៉ុន្តែ​ ប្រសិនបើ​ជា​សេចក្តី​ប្រ​កាស​​នៃ​សេចក្តី​ព្រាង​​​​​ច្បាប់​​នោះ​​ដំណើ​រ​ការ​ទៅ​មុខ​​ជា​មួយ​នឹង​​ការ​កំណត់​បែប​នេះ​​ ​ដូច្នេះ​ការ​កំណត់​ទាំង​នេះ​​គួ​រតែ​​កំណត់​ឲ្យ​បាន​​​តឹង​រុឹង​។

លោកស្រី​មាន​ប្រ​សាសន៍​បន្ត​ថា​ “ ​ការ​កំណត់​ទាំង​នេះ​ត្រូវ​តែ​មាន​​ព្រំ​ដែន​​​ដូច្នោះ​មិន​​មាន​ប្រ​ទេស​ណា​មួយ​​​​អាច​កំណត់​សិទ្ធិ​តាម​អ្វី​ដែល​ខ្លួន​ចង់​បាន​នោះ​ទេ​”។

កាល​ពី​ខែ​កញ្ញា​​​​​ មាន​អង្គការ​ក្រៅ​រដ្ឋា​ភិបាល​​​​និង​សហជីព​​ជាង​៥០មក​ពី​ទូទាំង​តំបន់​រួម​ទាំងគណៈ​កម្មា​ធិការ​​ប្រព្រឹត្តិកម្ម​នៃ​សមា​គម​ការ​ពារ​​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា​​ និង​​អង្គការ​ចំនួន​ប្រាំ​ទៀត​មក​ពី​ប្រទេស​កម្ពុជា​ បាន​ចេញ​សេចក្តី​ថ្លែង​ការណ៍​រួម​មួយ​ជំ​រុញ​ឲ្យ​អាស៊ាន​​ធ្វើ​វិសោធនកម្ម​មាត្រា​ខ្លះ​និង​​​ធ្វើ​ឲ្យ​សេចក្តី​ប្រ​កាស​​នេះ​​ស្រប​តាម​អនុសញ្ញា​​អន្តរជាតិ​ស្តី​ពី​សិទ្ធិ​មនុស្ស​​​ដទៃ​ទៀត៕ប្រែសម្រួលដោយ ឃិន ណៃ​

​​

© 2023, ខេមបូឌា ដេលី. All rights reserved. No part of this article may be reproduced in print, electronically, broadcast, rewritten or redistributed without written permission.

អត្ថបទទាក់ទង

អត្ថបទអានច្រើន

សេចក្ដីរាយការណ៍ពិសេស