លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុនសែនបានមានប្រសាសន៍កាលពីម្សិលមិញថាការប្រយុទ្ធគ្នាថ្មីៗនៅមជ្ឈិមបូព៌ារវាងប្រទេសអីុស្រាអែលនិងហ្គាហ្សា គឺជាប្រធានបទសំខាន់មួយក្នុងការសន្ទនារវាងលោក និងលោកប្រធានាធិបតីអាមេរិកបារ៉ាក់អូបាម៉ា (Barack Obama ) នៅឯពិធីពិសាអាហារពេលល្ងាច កាលពីយប់ថ្ងៃច័ន្ទ អំឡុងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន និងអាស៊ីបូព៌ា។
លោកហ៊ុនសែន ថ្លែងអំឡុងពិធីសម្ពោធផ្លូវជាតិលេខ៨នៅក្នុងខេត្តស្វាយរៀងថា “ នៅឯពិធីកាលពីយប់ថ្ងៃទី១៩ខ្ញុំមានការជជែកច្រើនជាមួយនឹងលោកប្រធានាធិបតីអូបាមា៉ ព្រមទាំងលោកប្រធានាធិបតីចិនវេនជាប៉ាវ”។ លោកបានបន្តថា “ ចំពោះការពិភាក្សាជាមួយលោកប្រធានាធិបតី អូបាម៉ា មានប្រធានបទច្រើន ដែលខ្ញុំមិនអាចបញ្ចេញឲ្យដឹង។ ប៉ុន្តែប្រធានបទសំខាន់មួយ គឺបញ្ហានៅមជ្ឈិមបូពា៌ក្នុងតំបន់ហ្គាហ្សា ដែលកំពុងមានភាពតានតឹង”។
លោកហ៊ុនសែន បន្ថែមថា លោក អូបាម៉ា បានចេញមុនពីពិធីស្រស់ស្រូបអាហារពេលល្ងាចកាលពីយប់ថ្ងៃច័ន្ទ ដែលទទួលរៀបចំដោយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងលោកស្រីប៊ុនរ៉ានីភរិយារបស់លោក ទូរស័ព្ទទៅមេដឹកនាំអេហ្សុីបនិងអុីស្រាអែល។លោកក៏បានអបអរសាទរលោកអូបាម៉ានិងរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសអាមេរិកហ៊ីលឡារីគ្លីនតុន (Hillary Clinton) ផងដែរ ក្នុងការជួយចរចាបទឈប់បាញ់មួយកាលពីថ្ងៃពុធរវាងភាគីទាំងពីរ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា“ យើងសូមឆ្លៀតយកឱកាសនេះសម្តែងការអបអរយ៉ាងកក់ក្តៅចំពោះបទឈប់បាញ់ ដែលទទួលបាននៅមជ្ឈិមបូពា៌រវាងពួកហាម៉ាស និងអុីស្រាអែល”។
នៅពេលលោកហ៊ុនសែនបានបកស្រាយលម្អិតអំពីការសន្ទនាជាមួយលោកប្រធានាធិបតីអំពីមជ្ឈិមបូពា៌ លោកមិនបានបង្ហាញសេចក្តីលម្អិតពីសំណើរបស់លោក អូបាម៉ា សុំឲ្យលោកដោះស្រាយបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និងតម្រូវការធ្វើឲ្យការបោះឆ្នោតប្រកបដោយសេរីនិងយុត្តិធម៌នៅឆ្នាំក្រោយនេះទេ។
លោកហ៊ុនសែនក៏បានមានប្រសាសន៍កាលពីម្សិលមិញអំពីសេចក្តីរាយការណ៍តាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ដែលរិះគន់ការទទួលស្វាគមន៍ពេលលោក អូបាម៉ាមកបំពេញទស្សនកិច្ចរយៈពេលខ្លីនៅកម្ពុជា។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ ខ្ញុំសុំការយល់យោគពីប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ និងអ្នកកាសែត ពីព្រោះមានការអត្ថាធិប្បាយខុសជាច្រើន ហើយខ្ញុំមិនចង់ឲ្យពួកគេចេញផ្សាយទេ។សូមយោគយល់ផង”។
លោកហ៊ុនសែនបានមានប្រសាសន៍ថា“ មេដឹកនាំដែលមកដល់ភ្នំពេញ រវល់ណាស់ និងគ្មានពេលធ្វើទស្សនកិច្ចនៅកន្លែងណាទេ។សូម្បីរថយន្តក៏យកមកពីប្រទេស[របស់លោកអូបាម៉ា] ដែរ។ លោកមិនអាចមានពេលស្វាគមន៍ ឬចាប់ដៃនោះទេ”។ សេចក្តីរាយការណ៍នៅតាមកាសែតអន្តរជាតិ មានភាពផ្ទុយគ្នាច្រើនរវាងការបំពេញទស្សនកិច្ចគួរឲ្យរីករាយរបស់លោក អូបាម៉ានៅក្នុងប្រទេសភូមា និងហេតុការណ៍ដែលអាមេរិកនិយាយថា លោកគ្រាន់តែស្ថិតក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដើម្បីចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាននិងអាស៊ីបូពា៌ប៉ុណ្ណោះ។
លោកហ៊ុនសែន បានមានប្រសាសន៍ថា“ ការមកដល់របស់ប្រមុខរដ្ឋនិងប្រមុខរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសទាំងអស់ មានតែនាយករដ្ឋមន្ត្រីចិនប៉ុណ្ណោះត្រូវបានទទួលស្វាគមន៍ដោយមានការត្រួតពល”។លោកពន្យល់ថាលោកវេនបានបំពេញទស្សនកិច្ចផ្លូវការមកកាន់ប្រទេសនេះ ចំណែកមេដឹកនាំផ្សេងទៀតគ្រាន់តែមកទីនេះដើម្បីចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន និងអាស៊ីបូពា៌ប៉ុណ្ណោះ។
មុនការធ្វើទស្សនកិច្ចរបស់លោកអូបាម៉ា សមាជិកសភាអាមេរិកចំនួន១២នាក់បានផ្ញើលិខិតមួយច្បាប់ជូនលោក កាលពីខែតុលាជំរុញឲ្យលោកលើកឡើងពីបញ្ហាទាក់ទងនឹងសិទ្ធិមនុស្ស អំឡុងពេលលោកបំពេញទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសកម្ពុជា។
នៅក្នុងលិខិតមួយច្បាប់ជូនសភាអាមេរិកកាលពីថ្ងៃច័ន្ទលោកសមរង្ស៊ី ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោកគង់ គាំ ប្រធានគណបក្សសមរង្ស៊ីលោកកឹមសុខាប្រធានគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស បានថ្លែងអំណរគុណដល់ស្ថាប័ននីតិបញ្ញតិ្តនេះចំពោះ“ការប្រកាន់ជំហរប្រឆាំងនឹងការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា”៕
(រាយការណ៍បន្ថែមដោយ Ben Woods)
ប្រែសម្រួលដោយ ចេវប៊ុននី