យោងតាមរបាយការណ៍មួយចេញកាលពីម្សិលមិញបានឲ្យដឹងថា ទីផ្សារឈើដែលកំពុងតែកើនឡើងនៅក្នុងប្រទេសចិន កំពុងនាំឲ្យមានការកាប់ឈើខុសច្បាប់កាន់តែរីករាលដាលនៅទូទាំងពិភពលោករាប់ទាំងប្រទេសកម្ពុជាផងដែរ។
របាយការណ៍ពីទីភ្នាក់ងារស៊ើបអង្កេតបរិស្ថាន ដែលជាអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលមានមូលដ្ឋាននៅក្នុងទីក្រុងឡុងដ៍(EIA)មានចំណងជើងថា “ មេរោគសម្រាប់ការបំផ្លាញព្រៃឈើពាណិជ្ជកម្មឈើខុសច្បាប់របស់ប្រទេសចិន” បានបង្ហាញពីតម្រូវការកាន់តែកើនឡើងនូវឈើគ្រប់ប្រភេទទាំងអស់នៅក្នុងប្រទេសចិនបានបំផ្លាញការអភិវឌ្ឍនៅបណ្តារដ្ឋអាហ្វ្រិក ប្រទេសជិតខាងរបស់ចិន ប្រទេសកម្ពុជានិងទីកន្លែងផ្សេងទៀត។
របាយការណ៍នេះលើកឡើងថាចាប់តាំងពីចុងទសវត្សរ៍១៩៩០មក ប្រទេសចិនបានផ្តួចផ្តើមនយោបាយកំណត់ការកាប់ឈើក្នុងស្រុក ដែលនាំឲ្យមានកំណើនព្រៃឈើនៅចិនដីគោក។ទោះជាយ៉ាងណា របាយការណ៍នេះបានឲ្យដឹងថា “ គម្លាតរវាងការផ្គត់ផ្គង់ឈើក្នុងស្រុក និងចំនួនឈើដែលប្រើដោយឧស្សាហកម្មនេះ បានធ្វើឲ្យប្រទេសចិននាំឈើកែច្នៃរួចទៅប្រទេសដើមវិញនៅទូទាំងពិភពលោក”។
របាយការណ៍នេះផ្តោតលើពាណិជ្ជកម្មឈើខុសច្បាប់គ្រប់ប្រភេទទាំងអស់របស់ចិន ដែលមានទឹកប្រាក់៣,៧ពាន់លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំ ប៉ុន្តែពាណិជ្ជកម្មឈើប្រណីត ភាគច្រើនជាប្រភេទឈើគ្រញូងដែលកម្រ បានកើនឡើងនៅកម្ពុជាក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំនេះ។ របាយការណ៍នេះបានឲ្យដឹងថា “ ដោយសារតម្រូវការក្នុងស្រុកកើនឡើងសម្រាប់ឈើគ្រញូងនៅក្នុងប្រទេសចិន បាននាំឲ្យមានការកាប់ប្រភេទឈើដ៏កម្រនេះដោយខុសច្បាប់នៅទូទាំងពិភពលោក”។
ទីភ្នាក់ងារស៊ើបអង្កេតបរិស្ថាន ដែលធ្វើការស៊ើបអង្កេតជាសម្ងាត់ដើម្បីប្រមូលព័ត៌មានរបស់ខ្លួនមិនធ្វើការនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដោយខ្លួនឯងទេ ប៉ុន្តែការស្រាវជ្រាវរបស់ទីភ្នាក់ងារនេះ មាននៅក្នុងទិន្នន័យផ្លូវការរបស់គយចិន ដែលទទួលបានកាលពីខែមុន។ទិន្នន័យនេះបង្ហាញថា បើទោះជាកម្ពុជាហាមមិនឲ្យមានសម្បទានកាប់ឈើ ហាមប្រាមការកាប់ឈើដ៏កម្រ និងការនាំចេញឈើក៏ដោយ ក៏ឈើប្រណីតជាង៣៦.០០០ម៉ែត្រគូបរាប់ទាំងឈើគ្រញូងផងដែរត្រូវបានចិននាំចូលពីប្រទេសកម្ពុជានៅចន្លោះឆ្នាំ២០០៧និងខែសីហា ឆ្នាំ២០១២ដែរ។
យោងតាមទិន្នន័យគយចិនបានឲ្យដឹងថាឈើប្រណីតពីប្រទេសកម្ពុជា ត្រូវបាននាំទៅទីកន្លែងជាច្រើននៅក្នុងប្រទេសចិន រួមមានខេត្តក្វាងទុងសៀងហៃនិង ហ្វាងចេងកាង នៅជិតព្រំដែនចិនវៀតណាម។
ជនកម្ពុជារាប់សិបនាក់ត្រូវបានសម្លាប់ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំនេះ ពេលប៉ុនប៉ងកាប់ឈើគ្រញូងខុសច្បាប់នៅក្នុងទឹកដីថៃ។ របាយការណ៍របស់ទីភ្នាក់ងារស៊ើបអង្កេតបរិស្ថានឲ្យដឹងថា “ នៅក្នុងប្រទេសចិន មជ្ឈមណ្ឌលសំខាន់សម្រាប់ផលិតគ្រឿងសង្ហារិមធ្វើពីឈើគ្រញូង គឺនៅហ្សុ៊ងសាន ក្នុងខេត្តក្វាងទុង ស្មើនឹង៦០ភាគរយនៃផលិតកម្មក្នុងប្រទេសនេះ”។ទីភ្នាក់ងារនេះក៏ចាត់ទុកសៀងហៃនិងហ្វាងចេងហ្គាងជាមជ្ឈមណ្ឌលកែច្នៃឈើគ្រញូងផងដែរ។
របាយការណ៍នេះបង្ហាញថាទិន្នន័យគយប្រហែលជាវាយតម្លៃមិនបានពេញលេញនូវចំនួនឈើគ្រញូងពិតប្រាកដ ដែលនាំចេញពីប្រទេសកម្ពុជា ទៅកាន់ប្រទេសចិនព្រោះឈើដែលរត់ពន្ធតាមប្រទេសវៀតណាមប្រហែលជាមិនត្រូវបានរាប់បញ្ចូលឡើយ។ប្រទេសវៀតណាមបាននាំចេញឈើគ្រញូង១២៣.000ម៉ែត្រគូបទៅប្រទេសចិនក្នុងឆ្នាំ២០១១ ដែលខ្លះកាប់ខុសច្បាប់ក្នុងព្រៃរបស់ប្រទេសវៀតណាម។របាយការណ៍នេះបន្តថា“ ទោះជាយ៉ាងណា ការនាំចេញឈើគ្រញូងភាគច្រើនរបស់ប្រទេសវៀតណាម មានប្រភពនៅក្នុងប្រទេសឡាវ ប្រទេសថៃនិងប្រទេសកម្ពុជា។
ទីភ្នាក់ងារស៊ើបអង្កេតបរិស្ថានប៉ាន់ប្រមាណពីប្រទេសទាំងអស់ថា ចិនបាននាំចូលឈើគ្រញូង៥៦៥.០០០ម៉ែត្រគូបក្នុងឆ្នាំ២០១១ ដោយជិតពាក់កណ្តាលនាំចេញពីមហាតំបន់ទន្លេមេគង្គ។
របាយការណ៍នេះឲ្យដឹងថា “ ពាណិជ្ជករចិនរីកចម្រើនតាមរយៈបទល្មើស អំពើពុករលួយការទិញអំណាចនយោបាយនិងអភិបាលកិច្ចព្រៃឈើមិនបានល្អក្នុងប្រទេសអ្នកផលិត”។ទីភ្នាក់ងារនេះអំពាវនាវឲ្យរដ្ឋាភិបាលចិនចាត់វិធានការ។ យោងតាមរបាយការណ៍នេះបានឲ្យដឹងថា ការឆ្លើយតបដ៏សំខាន់របស់ចិនទៅនឹងពាណិជ្ជកម្មខុសច្បាប់មកទល់ពេលនេះគឺការចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងទ្វេភាគីជាមួយប្រទេសផលិតឈើ ដូចជាប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ីដើម្បីអនុវត្តច្បាប់ឲ្យបានជោគជ័យ។ ប្រទេសកម្ពុជាគ្មានកិច្ចព្រមព្រៀងស្រដៀងគ្នានេះជាមួយចិនឡើយ៕
ប្រែសម្រួលដោយចេវប៊ុននី