មូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្ដរជាតិ បានព្រមានថា ការកើនឡើងនៃការផ្ដល់ប្រាក់កម្ចីរបស់ធនាគារមួយចំនួន នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា អាចធ្វើឲ្យស្ថិរភាពហិរញ្ញវត្ថុរបស់ប្រទេសកម្ពុជាជួបហានិភ័យ។
នៅក្នុងរបាយការណ៍មួយ ដែលចេញកាលពីថ្ងៃអង្គារ អង្គការដែលមានមូលដ្ឋាននៅក្នុងទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន បានព្យាករថា ផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបរបស់ប្រទេសកម្ពុជា នឹងកើនដល់៦,៧ភាគរយ នៅក្នុងឆ្នាំ២០១៣ ដោយកើនលើសពីកំណើន៦,៥ភាគរយ ដែលគេបានព្យាករនៅក្នុងឆ្នាំ២០១២។
មូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្ដរជាតិ បានលើកឡើងនៅក្នុងរបាយការណ៍ ដែលពឹងផ្អែកលើការពិគ្រោះយោបល់ធ្វើឡើងដោយបុគ្គលិកមូនិធិរូបិយវត្ថុអន្ដរជាតិ កាលពីចុងឆ្នាំមុន និងផ្អែកលើភាពទន់ខ្សោយនៃសេដ្ឋកិច្ចថា ប៉ុន្ដែ ការប៉ាន់ប្រមាណថា ផលិតផលក្នុងស្រុកអាចនឹងកើនដល់៧,៥ភាគរយ នៅក្នុងរយៈពេលមធ្យម “ គឺវាអាស្រ័យទៅលើការងើបឡើងវិញនៃសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក និងអាស្រ័យទៅលើការបន្ដធ្វើកំណែទម្រង់ ដើម្បីកែប្រែប្រព័ន្ធហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងដើម្បីធ្វើឲ្យសេដ្ឋកិច្ចមានភាពរីកចម្រើន ក៏ដូចជាជួយបង្កើនប្រាក់ចំណូលរបស់វិស័យសាធារណៈ និងការផ្តល់សេវាកម្មផងដែរ”។
របាយការណ៍នេះបានព្រមានថា “ ចំណែកសេដ្ឋកិច្ចក្នុងស្រុកវិញ ឥណទានដែលកើនឡើងយ៉ាងឆាប់រហ័ស ហើយធនាគារមួយចំនួន ដែលជួបហានិភ័យច្រើនអាចធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ស្ថិរភាពហិរញ្ញវត្ថុ ហើយភាពតានតឹងនៃទីផ្សារពលកម្មអាចធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ការនាំចេញផលិតផលវាយនភណ្ឌ រីឯលក្ខខណ្ឌអាកាសធាតុមិនអំណោយផលក៏អាចប៉ះពាល់ដល់ផលិតកម្មនៅក្នុងវិស័យកសិកម្មផងដែរ”។
ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងកំណើននៃប្រាក់កម្ចីជាង៣០ភាគរយពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ ដែលធនាគារមួយចំនួននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាបានផ្ដល់ទៅឲ្យវិស័យឯកជនទាំងនៅក្នុងឆ្នាំ២០១១ និង២០១២ ដែលរបាយការណ៍នេះ បានចោទជាសំណួរថា “ នៅពេលកំណើនឥណទានកើនឡើងឆាប់រហ័សបែបនេះ តើប្រទេសកម្ពុជាអាចដោះស្រាយយ៉ាងដូចម្ដេច?”។
របាយការណ៍នេះ បានគូសបញ្ជាក់ថា ឥណទាននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បានកើនឡើងដល់៣៧ភាគរយទៅហើយនៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប ដែលនេះគឺជាសមាមាត្រមួយដ៏ខ្ពស់សម្រាប់ប្រទេស ដែលមានប្រាក់ចំណូល
ទាប។ របាយការណ៍នេះ បានបន្ថែមទៀតថា និយាយពីអត្រាកំណើនសព្វថ្ងៃ ផលធៀបនៃឥណទានទៅនឹងផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបរបស់ប្រទេសកម្ពុជាអាចខ្ពស់ជាងផលធៀបនៃឥណទានរបស់បណ្ដាប្រទេសមួយចំនួន ដែលមានសេដ្ឋកិច្ចកំពុងតែកើនឡើង។
មូលនិធិអន្ដរជាតិ បានលើកឡើងថា គម្លាតរវាងកំណើនផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប និងកំណើនឥណទាន នឹងមានគម្លាតកាន់តែធំឡើង ហើយនៅដើមឆ្នាំ២០១៣ វាអាចនឹងជួបការលំបាកថែមទៀត ដោយការធ្លាក់ចុះនៃសេដ្ឋកិច្ចក្នុងឆ្នាំ២០០៨ ដែលអំឡុងពេលនោះ វិស័យអចលនទ្រព្យបានកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំង ប៉ុន្ដែ ក៏ត្រូវបានធ្លាក់ចុះទៅវិញយ៉ាងខ្លាំងដែរ”។
របាយការណ៍នេះ ក៏បានលើកឡើងផងដែរថា វិស័យសំណង់ដែលបានងើបឡើងវិញកាលពីឆ្នាំមុន គឺដោយសារតែមានការផ្ដល់ប្រាក់កម្ចីដោយយកការប្រាក់ទាបពីបណ្តាគម្រោងសាងសង់ទាំងនោះ។
លោក ខុន សាវុធ ប្រធានការិយាល័យសេដ្ឋកិច្ចនៃនាយកដ្ឋានកាំកុងត្រូលរបស់ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម បានលើកឡើងថា ការនាំចូលនៅក្នុងឆ្នាំ២០១២ គឺមានទំហំទឹកប្រាក់៨,១៣ពាន់លានដុល្លារ បើប្រៀបធៀបទៅនឹងការនាំចូល ដែលមានទឹកប្រាក់៦,៦ពាន់លានដុល្លារ នៅក្នុងឆ្នាំ២០១១។
លោកមានប្រសាសន៍ថា “ កាលពីឆ្នាំមុន ចំណុចសំខាន់នៃការកើនឡើងនោះ មានន័យថា យើងបាននាំចូលសម្ភារសំណង់ជាច្រើន ក៏ដូចជាវត្ថុធាតុដើមសម្រាប់បម្រើដល់វិស័យកាត់ដេរផងដែរ”។ លោកបានបន្ដថា ការនាំចេញ ដែលភាគច្រើន គឺជាផលិតផលសម្លៀកបំពាក់ និងផលិតផលកសិកម្ម ក៏មានការកើនឡើងផងដែរ គឺកើនឡើងពីទឹកប្រាក់៤,៨៨ពាន់លានដុល្លារ នៅក្នុងឆ្នាំ២០១១ ទៅដល់៥,៤៩ពាន់លានដុល្លារ នៅក្នុងឆ្នាំ២០១២។
ដើម្បីដោះស្រាយកំណើនខ្លាំងដោយសារប្រាក់កម្ចីនេះ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា កាលពីខែកញ្ញា បានតម្រូវឲ្យធនាគារទាំងឡាយបន្ថែមប្រាក់តម្កល់របស់ខ្លួនចំនួន០,៥ភារយបន្ថែមទៀត។
ទោះបីជាយ៉ាងណា មូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្ដរជាតិបានលើកឡើងថា “ ប្រាក់តម្កល់នោះមិនមែនមានន័យថា ជាលក្ខណ្ឌរឹតបន្តឹងដោយស្វ័យប្រវត្តិនោះទេ ពីព្រោះធនាគារជាច្រើននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា នៅតែមានសាច់ប្រាក់ងាយស្រួលលើសកម្រិត ដោយសារធនាគារមួយចំនួនបានផ្តល់ប្រាក់កម្ចី មានការប្រាក់ទាប ដើម្បីដណ្តើមយកចំណែកទីផ្សារ ហើយធនាគារមួយចំនួនផ្សេងទៀត ពឹងផ្អែកលើមូលនិធិពីធនាគារក្រៅស្រុក ដែលមានការប្រាក់ទាប”។
ចំណែកផ្នែកវិស័យហិរញ្ញវត្ថុ កាលពីម្សិលមិញ បាននិយាយសម្រាលនូវការព្រួយបារម្ភចំពោះហានិភ័យ ដោយសារការកើនឡើងនូវតម្រូវការប្រាក់កម្ចីទៀត។
លោកស្រី ងួន សុខា អគ្គនាយកធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍ថា ធនាគារកណ្តាលបានដឹងអំពីការកើនឡើងនៃប្រាក់កម្ចីនេះហើយ ប៉ុន្តែ មិនបានចាត់ទុកថា ជាបញ្ហាដែលគួរឲ្យព្រួយបារម្ភខ្លាំងពេកដែរ សម្រាប់ពេលបច្ចុប្បន្ននោះទេ។
លោកស្រីបានមានប្រសាសន៍ថា “យើងបានបន្តឃ្លាំមើលកំណើននៃប្រាក់កម្ចី ហើយយើងក៏បានឲ្យបណ្តាធនាគារឯកជន ត្រូវពង្រឹងគុណភាពនៃការផ្តល់ប្រាក់កម្ចីរបស់ខ្លួនផងដែរ”។
លោក មៃឃើល ឡោ (Mechael Lor) នាយកប្រតិបត្តិរបស់នៅធនាគារកាណាឌីយា បានមានប្រសាសន៍ថា “យើងត្រូវតែត្រួតពិនិត្យលើអនុបាតមួយចំនួនសិន ដើម្បីវាយតម្លៃបញ្ហានេះឲ្យបានត្រឹមត្រូវ”។
លោកបានបន្តថា សន្ទុះនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និងនៅក្នុងតំបន់គួរតែយកមកបូកបញ្ចូលគ្នា នៅពេលវាយតម្លៃចំពោះការកើនឡើងនៃប្រាក់កម្ចី នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលតាមការព្យាកររបស់មូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្ដរជាតិស្តីពីអតិផរណា ដែលអាចគ្រប់គ្រងបាន គឺមាន៣,៤ភាគរយ កាលពីឆ្នាំ២០១២ ហើយអាចកើនដល់៤,៦ភាគរយ នៅក្នុងឆ្នាំ២០១៣។ លោកមានប្រសាសន៍បន្ដថា “ បើនិយាយឲ្យច្បាស់ជាងនេះ អនុបាតនៃឥណ ទាន ជំ ពាក់មិនសងនៅកម្ពុជា គឺកំពុងកើនឡើង”។
នៅក្នុងរបាយការណ៍របស់ខ្លួនមូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្ដរជាតិ ក៏បានគូសបញ្ជាក់ដែរថា ថ្វីបើប្រាក់ចំណូលរបស់រដ្ឋាភិ បាលមានការកើនឡើង ដោយសារការប្រមូលពន្ធក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះក៏ដោយ ប្រទេសកម្ពុជានៅតែមិនមានការកើនឡើងនៃផលិតផលសរុបក្នុងស្រុកនោះឡើយ ហើយនេះគឺជាការដាក់កម្រិតដល់លទ្ធភាពរបស់រដ្ឋាភិបាល ក្នុងការបែងចែកចំណាយផ្សេងៗ។
យោងតាមតួលេខរបស់ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុនៅក្នុងរយៈពេល១០ខែដំបូងនៃឆ្នាំ២០១២ ដែលបានចេញផ្សាយកាលពីម្សិលមិញបានឲ្យដឹងថា ចំណូលរបស់រដ្ឋាភិបាល គឺបានកើនឡើងដល់ជាង១,៨៥ពាន់លានដុល្លារ នៅក្នុងឆ្នាំ២០១២ ពោលគឺបានកើនឡើងលើសប្រាក់នៅក្នុងឆ្នាំ២០១១ ដែលមាន១,៦១ពាន់លានដុល្លារ។
ប៉ុន្ដែ មូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្ដរជាតិបានប៉ាន់ប្រមាណថា ប្រាក់ចំណូលរបស់រដ្ឋ គឺបានកើនឡើងត្រឹមតែ១៣,២ភាគរយបុ៉ណ្ណោះ នៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបកាលពីឆ្នាំ២០១២ បើធៀបទៅនឹងឆ្នាំ២០១១ ដែលមានត្រឹមតែ១១,៥ភាគរយ។
ដើម្បីបង្កើនប្រាក់ចំណូលថែមទៀត របាយការណ៍នេះ បានផ្ដល់អនុសាសន៍ឲ្យរដ្ឋាភិបាលប្រមូលពន្ធបន្ថែមទៀត និងធ្វើកំណែទម្រង់គោលនយោបាយសារពើពន្ធ ព្រមទាំងធ្វើឲ្យស្ថាប័នប្រមូលពន្ធនានា ឲ្យមានការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់។
របាយការណ៍នេះ បានលើកឡើង ដោយទំនងជាសំដៅទៅលើគម្រោងសាងសង់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធមួយចំនួន ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលចុះហត្ថលេខា ដែលភាគច្រើនគ្រប់គ្រងដោយគ្រុមហ៊ុនធំៗ មកពីប្រទេសចិនថា “ការគ្រប់គ្រងដោយប្រុងប្រយ័ត្ននៃហានិភ័យសារពើពន្ធ ដោយគ្រប់គ្រង់ឲ្យបានល្អប្រសើរចំពោះប្រាក់បំណុលពាក់ព័ន្ធនឹងដៃគូឯកជន និងរដ្ឋាភិបាលសាធារណៈ ក៏ជាសារៈសំខាន់មួយផងដែរ ដើម្បីធ្វើឲ្យសារពើពន្ធមានសុវត្ថិភាព”។
របាយការណ៍នេះ ក៏បានលើកឡើងផងដែរថា នៅពេលធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាអាចគ្រប់គ្រងវិស័យធនាគារបានល្អប្រសើរហើយនោះ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ក៏ចាំបាច់ត្រូវតែពង្រឹងប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងហិរញ្ញវត្ថុឲ្យបានកាន់តែល្អផងដែរ។
របាយការណ៍នេះ បានលើកឡើងពីអនុសាសន៍ កាលពីឆ្នាំ២០១០ បញ្ជាឲ្យផ្អាកផ្ដល់អាជ្ញាប័ណ្ណទៅឲ្យធនាគារថ្មីៗមួយចំនួនម្ដងទៀតថា ការផ្អាកនេះ គឺដោយសារតែធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា នៅមិនទាន់មានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រងវិស័យធនាគារឲ្យបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ។
លោកស្រី ងួន សុខា បានលើកឡើងថា លក្ខណៈវិនិច្ឆ័យនៃធនាគារ ដែលបានដាក់ពាក្យសុំអាជ្ញាប័ណ្ណត្រូវបានរឹតបន្ដឹង ហើយអាជ្ញាប័ណ្ណទាំងនោះ អាចបន្តផ្ដល់ឲ្យធនាគារណា ដែលអាចផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់ប្រទេសកម្ពុជា។
លើសពីលើនេះទៅទៀត លោកស្រីបានលើកឡើងថា យើងបានបន្ថែមបុគ្គលិកមួយចំនួនទៀត នៅតាមការិយាល័យត្រួតពិនិត្យ។ ហើយសមត្ថភាពគ្រប់គ្រងរបស់បុគ្គលិកធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ក៏ល្អជាងមុនច្រើនដែរ។
លោកស្រីបានមានប្រសាសន៍បន្ថែមថា ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាកំពុងតែខិតខំប្រឹងប្រែងខ្លាំងណាស់៕ស៊ុយឈាង
(រាយការណ៍បន្ថែមដោយ ភោគ ដន)