សាលាក្ដីខ្មែរក្រហមបានបើកសវនាការកាលពីម្សិលមិញ ប៉ុន្ដែ ចុងចោទ នួន ជា ដែលជាអតីតមេដឹកនាំខ្មែរក្រហម បានដួលសន្លប់ និងត្រូវបានបញ្ជូនទៅកាន់មន្ទីរពេទ្យ កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ ដោយសារតែមានជំងឺរលាកទងសួតធ្ងន់ ហើយបណ្ដាលឲ្យមានការផ្អាកនីតិវិធីម្ដងទៀតនៅសាលាក្តីនេះ ដែលទើបតែចាប់ផ្តើមការងារកាលពីថ្ងៃទី៨ ខែមករា បន្ទាប់ពីមានការឈប់សម្រាករយៈពេលពីរសប្ដាហ៍។
លោក វិកទ័រ កូប៉េ (Victor Koppe) មេធាវីរបស់ នួន ជា បាននិយាយនៅក្នុងសាលាក្ដី យោងតាមរបាយការណ៍ពេទ្យថា ចុងចោទអាយុ៨៦ឆ្នាំរូបនេះ បានដួលកាលពីរសៀលថ្ងៃអាទិត្យ នៅក្នុងមណ្ឌលឃុំឃាំងនៃសាលាក្ដីនេះ ហើយត្រូវបានបញ្ជូនទៅកាន់មន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពខ្មែរសូវៀត ដែលគ្រូពេទ្យនៅទីនោះ បានពិនិត្យឃើញថា គាត់មានជំងឺរលាកទងសួតធ្ងន់។
សាលាក្ដីបានលើកឡើងនៅក្នុងសេចក្ដីប្រកាសមួយពីម្សិលមិញថា “ នួន ជា ត្រូវបានបញ្ជូនទៅព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពខ្មែរសូវៀត ដោយសារតែគាត់មានជំងឺរលាកទងសួតធ្ងន់។ សវនាការសំណុំរឿង០០២ ត្រូវបានផ្អាកជាបណ្ដោះអាសន្ន។អង្គជំនុំជម្រះ នឹងជូនដំណឹងដល់ភាគីទាំងអស់អំពីការបន្តសវនាការយ៉ាងយូរបំផុតត្រឹមព្រឹកថ្ងៃពុធ”។
លោក ឈឿង យ៉ាវយិន អនុប្រធានមន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពខ្មែរសូវៀត មានប្រសាសន៍ថា វេជ្ជបណ្ឌិតកំពុងព្យាបាល នួន ជា ប៉ុន្ដែ មិនអាចប្រាប់បានថា ពេលណាគេនឹងអនុញ្ញាតឲ្យគាត់ចេញពីមន្ទីរពេទ្យនោះទេ។
យ៉ាវយិន បានមានប្រសាសន៍ថា “នួន ជា ត្រូវបានទទួលឲ្យចូលសម្រាកព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យនេះ [កាលពីxថ្ងៃអាទិត្យ] ហើយវេជ្ជបណ្ឌិតរបស់យើងបានពិនិត្យជំងឺរបស់គាត់រួចរាល់ហើយនៅថ្ងៃនេះ”។ លោកបន្ថែមថា “ យើងមិនអាចកំណត់បានថា គាត់ត្រូវការព្យាបាលរយៈពេលប៉ុន្មានថ្ងៃនោះទេ វាអាស្រ័យលើស្ថានភាពជំងឺរបស់គាត់។ ប្រសិនបើវាមិនធ្ងន់ទេ គាត់អាចចាកចេញក្នុងពេលឆាប់ៗ”។
លោកស្រី យូកូ មីដា (Yuko Maeda) មន្ត្រីកិច្ចការសាធារណៈនៅសាលាក្ដីខ្មែរក្រហម បានមានប្រសាសន៍ថា ចុងចោទដែលកំពុងមានជំងឺនេះ នឹងត្រូវបន្ដសម្រាកព្យាបាលក្នុងមន្ទីរពេទ្យពេញមួយសប្ដាហ៍។
លោកស្រី យូកូ មីដា បានបន្ថែមថា“ តាមរបាយការណ៍ពិនិត្យសុខភាព គាត់ប្រហែលជាត្រូវសម្រាកព្យាបាលរយៈពេលប្រាំពីរថ្ងៃ។ នោះគឺជាការពិនិត្យលើកដំបូង”។ ការបញ្ជូន នួន ជា ទៅព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យធ្វើឲ្យមានការយឺតយ៉ាវដល់ដំណើរការរបស់សំណុំរឿង០០២ ដែលទើបតែបើក “សវនាការតូចៗ” ជាលើកដំបូង។
ដូចដែលយើងបានដឹងហើយថា សំណុំរឿង០០២/០១ ត្រូវបានពន្យារពេលពីរបីខែមកហើយ ដោយសារតែបញ្ហាសុខភាពរបស់ចុងចោទ ដែលមានវ័យចំណាស់នៅក្នុងសំណុំរឿងនេះ។កាលពីខែកញ្ញា អៀង ធីរិទ្ធ អតីតរដ្ឋមន្ត្រីសង្គមកិច្ចខ្មែរក្រហមត្រូវបានតុលាការសម្រេចថា មិនអាចចូលរួមសវនាការបានទេ ហើយត្រូវបានដោះលែងវិញ។ វេជ្ជបណ្ឌិត បានបញ្ជាក់កាលពីខែសីហាថា សមត្ថភាពចងចាំរបស់គាត់មានការថយចុះកាន់តែខ្លាំងទៅៗ ដូច្នេះហើយគាត់មិនអាចចូលរួមនៅក្នុងសវនាការជំនុំជម្រះគាត់បានទេ។
ក្នុងចំណោមមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមបីនាក់ដែលនៅរស់ គឺ ខៀវ សំផន ប្រធានរដ្ឋខ្មែរក្រហម នួន ជា បងធំទី២ និង អៀង សារី រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសខ្មែរក្រហមនោះ មានតែ ខៀវ សំផន អាយុ៨១ឆ្នាំម្នាក់គត់មានសុខភាព
ល្អ ទោះបីជាគាត់ធ្លាប់បានដួលសន្លប់នៅផ្ទះរបស់គាត់ក្នុងខេត្តប៉ៃលិន មុនពេលចាប់ខ្លួនគាត់កាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០០៧ និងបានចូលសម្រាកព្យាបាលក្នុងមន្ទីរពេទ្យ កាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ២០០៨ ដោយសារជំងឺលើសឈាមក៏ដោយ។
កាលពីខែកញ្ញា អៀង សារី អាយុ៨៨ឆ្នាំ ត្រូវបានបញ្ជូនទៅសម្រាកព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពខ្មែរសូវៀត ដោយសារតែវិលមុខនិងអស់កម្លាំង។ វេជ្ជបណ្ឌិត សន្និដ្ឋានថា ឆ្អឹងដងកាំបិតម្ខាងរបស់គាត់បានសង្កត់លើសរសៃឈាម បណ្ដាលឲ្យឈាមមិនអាចហូរចូលក្នុងក្បាលរបស់គាត់បាន។ បន្ទាប់ពីសម្រាកព្យាបាលរយៈពេលពីរខែ គាត់ត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យចេញពីមន្ទីរពេទ្យ ហើយអង្គជំនុំជម្រះក៏បានប្រកាសថា គាត់មានសុខភាពល្អអាចឡើងសវនាការបាន។
ថ្ងៃនេះ ក្រុមមេធាវីរបស់ នួន ជា នឹងជួបគាត់ ហើយជំរុញឲ្យអង្គជំនុំជម្រះបន្ដជូនដំណឹងថ្មីៗអំពីការវិវឌ្ឍនៃសុខភាពកូនក្ដីរបស់ពួកគាត់។
ពីរបីខែទៀត សាក្សីជំនាញសំខាន់ៗមួយចំនួន រួមមានអ្នកកាសែតពីរនាក់ គឺ អេលីហ្សាបេត បេកឃើ (Elizabeth Becker) និង ហ្វីលីព សត (Philip Short) ព្រមទាំងប្រវត្តិវិទូឈ្មោះ ស្ដេហ្វិន ហិឌឺ (Stephen Heder) គ្រោងនឹងចូលធ្វើជាសាក្សីនៅសាលាក្ដីនេះ ហើយទំនងជាគ្មានចុងចោទណាម្នាក់ក្នុងចំណោមចុងចោទនៅសេសសល់ បោះបង់សិទ្ធិចូលមកផ្តល់សក្ខីកម្មបែបនេះទេ។
ប៉ុន្ដែ លោក ឡុង បញ្ញាវុធ មន្ត្រីកម្មវិធីប្រចាំគម្រោងយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជា ដែលជាផ្នែកមួយរបស់អង្គការគំនិតផ្ដួចផ្ដើមយុត្តិធម៌សង្គមសាធារណៈដែលផ្តលមូលនិធិដោយ លោក ចច សូរ៉ូស (George Soros) បានមានប្រសាសន៍ថា “ វាជាការសំខាន់ណាស់” ដែលសហចុងចោទត្រូវមានវត្តមាន។
លោកក៏បានមានប្រសាសន៍ផងដែរថា ខណៈដែលគេរំពឹងថា វ័យចំណាស់របស់ចុងចោទគឺជាឧបសគ្គដល់នីតិវិធីនោះ អង្គជំនុំជម្រះប្រហែលជាត្រូវប្រើពេលយូរក្នុងការពិចារណាអំពីការបំបែកសំណុំរឿងនេះ ដោយចាប់ផ្ដើមពីចុងចោទដែលមានបញ្ហាសុខភាពធ្ងន់ធ្ងរបំផុត។
លោកបានមានប្រសាន៍ថា “ខ្ញុំគិតថា វាជាការពិត និងអាចធ្វើទៅបាន ហើយក្នុងនាមជាអ្នកឃ្លាំមើលដំណើរការនេះ យើងសង្ឃឹមទុកជាមុនថា សាលាក្ដីនឹងចេញបទបញ្ជាបំបែកសំណុំរឿងនេះ ដើម្បីបំបែក អៀង សារី ចេញ”។
ការបំបែក អៀង សារី ចេញពីសំណុំរឿង០០២មានន័យថា នួន ជា និង ខៀវ សំផន នឹងបើកសវនាការជំនុំជម្រះរួមគ្នា ចំណែកសំណុំរឿងរបស់ អៀង សារី នឹងបើកសវនាការដាច់ដោយឡែក ហើយភ័ស្តុតាងពាក់ព័ន្ធនឹងគាត់ដែលបានជំនុំជម្រះរួចហើយនឹងផ្ទេរចូលក្នុងសំណុំរឿងរបស់គាត់វិញ។
លោក ឡុង បញ្ញាវុធ បានបន្ដថា “ ខ្ញុំសូមបញ្ជាក់ថា វាមិនមែនជាការពិតទេដែលមានការពន្យារពេលដោយនឹកស្មានមិនដល់បែបនេះ។ ជាពិសេសនៅក្នុងសំណុំរឿងនៅសាលាក្ដីខែ្មរក្រហមដែលចុងចោតមានវ័យចំណាស់ និងមានស្ថានភាពសុខភាពមិនស្ថិតថេរ។វាទំនងជាធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់នីតិវិធី និងពន្យារពេលនីតិវិធីដោយសារស្ថានភាពសុខភាពរបស់ចុងចោទ”៕
ប្រែសម្រួលដោយ ហម សុផាណ្ណា