កម្មករកាត់ដេរប្រហែល១.០០០នាក់ បាននាំគ្នាតវ៉ានៅក្នុងខណ្ឌពោធិ៍សែនជ័យដើម្បីទាមទារឲ្យដំឡើងប្រាក់ឈ្នួលរបស់ពួកគេក្នុងការតវ៉ាលើកទី៣នៅក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានថ្ងៃនេះ ដែលមានការចូលរួមពីកម្មករជាង៥.០០០នាក់ មកពីរោងចក្រផ្សេងៗ។
មន្ត្រីក្រសួងការងារ បានឲ្យដឹងកាលពីម្សិលមិញថា លោកមានការព្រួយបារម្ភអំពីការតវ៉ាដ៏ច្រើនបែបនេះ ប៉ុន្តែ លោកបានអំពាវនាវដល់និយោជក និងកម្មករឲ្យ “ មានការយោគយល់គ្នាទៅវិញទៅមក” ដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍របស់ក្រុមវិនិយោគិននិងផលប្រយោជន៍អ្នកបញ្ជាទិញនៅក្នុងឧស្សាហកម្មកាត់ដេរ របស់ប្រទេសកម្ពុជា។
លោក ខៀវ សាវុធ អនុប្រធាននាយកដ្ឋានទទួលបន្ទុកវិវាទការងាររបស់ក្រសួងការងារមានប្រសាសន៍ថា “ ជានិច្ចកាលនិយោជិតចង់បានប្រាក់ខែខ្ពស់ ហើយនិយោជកចង់ឲ្យប្រាក់ខែតិច ពីព្រោះភាគីទាំងពីរត្រូវការប្រាក់ចំណេញ ពីព្រោះវាជាការធ្វើជំនួញ។ប៉ុន្តែ ប្រសិនបើកម្មករទាមទារប្រាក់ខែខ្ពស់ពេក វាអាចធ្វើឲ្យក្រុមហ៊ុនបង់ខាត”។
កម្មករមកពីរោងចក្រកាត់ដេរឈ្មោះរ៉ូយ៉ាល់ហ្វេសិនអន្តរជាតិ ( International Fashion Royal) ដែល ជាក្រុមហ៊ុនផលិតអាវយឺត និងសម្លៀកបំពាក់ឲ្យក្រុមហ៊ុនដាម៉ូ ថិកថាយ (Damo Textile) នៅអាមេរិក កាលពីម្សិលមិញបានព្យាយាមដង្ហែក្បួនទៅកាន់ក្រសួងការងារដើម្បីសុំដំឡើងប្រាក់ឈ្នួលមូលដ្ឋានរបស់ពួកគេពី៦៦ដុល្លារទៅ៩៣ដុល្លារក្នុងមួយខែ ប៉ុន្តែ ដូរចិត្តបន្តតវ៉ាក្នុងសួនឧស្សាហកម្មកាណាឌីយ៉ា ដើម្បីរង់ចាំជួបជាមួយក្រុមអ្នកសម្រុះសម្រួលមកពីក្រសួងការងារ។
យោងតាមកម្មការិនីឈ្មោះ មាន គន្ធី អាយុ២៦ឆ្នាំ ដែលធ្វើការជាជាងកាត់ដេរអស់រយៈពេលពីរឆ្នាំមកហើយ នៅក្នុងរោងចក្រកាត់ដេររ៉ូយ៉ាល់ហ្វេសិនអន្តរជាតិ បានឲ្យដឹងថា ពួកគេមានកំហឹងដោយសារតែប្រាក់ខែរបស់ពួកគេ ត្រូវបានកាត់ជាងមួយភាគបី ប្រសិនបើពួកគេឈប់ធ្វើការរយៈពេលតែមួយថ្ងៃនោះ។
អ្នកស្រី មាន គន្ធី បាននិយាយថា “ខ្ញុំគ្រាន់តែឈប់មួយថ្ងៃ តែគេកាត់ប្រាក់ខែខ្ញុំចំនួន២៧ដុល្លារ។ ខ្ញុំត្រូវនាំកូនប្រុសខ្ញុំទៅមន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផា កាលពីខែតុលា ពីព្រោះកូនប្រុសខ្ញុំឈឺធ្ងន់ណាស់”។ អ្នកស្រីបាននិយាយបន្ថែមថា “ខ្ញុំបានប្រាក់ខែ សរុបប្រហែល១២០ដុល្លារ រាប់បញ្ចូលប្រាក់ឈ្នួលធ្វើការថែមម៉ោងជារៀងរាល់ថ្ងៃ”។
“ ប្រាក់នេះ វាមិនគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ទ្រទ្រង់ជីវភាពរស់នៅរបស់យើងនោះទេ។ថ្លៃម្ហូប និងថ្លៃឈ្នួលផ្ទះកាន់តែឡើង ប៉ុន្តែប្រាក់ខែយើងនៅដដែល”។
អ្នកស្រី ឃាង វណ្ណារ័ត្ន ប្រធានរដ្ឋបាលរបស់រោងចក្របានបញ្ជាក់ថា រោងចក្រនេះ កាត់ប្រាក់ខែចំនួន២៧ដុល្លារ ប្រសិនបើកម្មករណាម្នាក់ឈប់ដោយអត់ច្បាប់រយៈពេលមួយថ្ងៃនោះ។អ្នកស្រីបាននិយាយថា ប៉ុន្តែ ការឈប់ដោយសារមានជំងឺ ឬ ឈប់សម្រាកប្រចាំឆ្នាំ នឹងត្រូវកាត់ត្រឹមតែ១០ដុល្លារប៉ុណ្ណោះ។
អ្នកស្រី ឃាង វណ្ណារ័ត្្ន និយាយទៀតថា “ពេលនេះ ថៅកែរបស់ខ្ញុំបាននិយាយថា ប្រាក់ខែអតិបរមាចំនួន៩៣ដុល្លារក្នុងមួយខែ គឺមានចំនួនច្រើនណាស់ទៅហើយ ហើយគាត់មិនអាចដំឡើងថែមទៀតបានទេ”។ អ្នកស្រីបាននិយាយបន្ថែមថា ប្រាក់ឈ្នួលមូលដ្ឋានចំនួន៦៦ដុល្លារ គឺច្រើនជាងប្រាក់ឈ្នួលអតិបរមាចំនួន៦១ដុល្លារ ដែលរដ្ឋាភិបាលបានកំណត់ទៅទៀត។
លោក ឃឹម កុសល ទីប្រឹក្សារបស់សហព័ន្ធសហជីពប្រជាធិបតេយ្យ កម្មករកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍ កាលពីម្សិលមិញថា ការធ្វើបាតុកម្មសុំដំឡើងប្រាក់ខែអតិបរមាចំនួន៩៣ដុល្លារដូចគ្នានេះ បានបន្តធ្វើនៅខាងមុខរោងចក្រកាត់ដេរ គ្លែដភៀ (Gladpeer Garments Factory) ដែលលោកបានអះអាងថា មានកម្មករប្រមាណ៥.០០០នាក់ បានចូលរួមតវ៉ា បន្ទាប់ពីការចរចាជាច្រើនលើករវាងថៅកែរោងចក្រ និងកម្មករ កាលពីថ្ងៃច័ន្ទ តែមិនបានទទួលលទ្ធផលណាមួយនោះ។
កម្មករនៅរោងចក្រគ្លែដភៀ កំពុងសុំដំឡើងប្រាក់ថ្លៃម្អូបអាហាររបស់ពួកគេ ផងដែរ ហើយបុគ្គលិករោងចក្រទទួលស្គាល់ថាសហព័ន្ធសហជីពប្រជាធិបតេយ្យ កម្មករកម្ពុជាដែលជាសហជីពឯក រាជ្យមួយ បានដើរតួជាតំណាងដ៏សំខាន់របស់កម្មករទាំងនេះ។
តំណាងម្នាក់មកពីក្រុមហ៊ុនផលិតសម្លៀកបំពាក់ឲ្យក្រុមហ៊ុនអេចអែនអេម (H&M) ដ៏ធំមួយរបស់ប្រទេស ស៊ុយអែត ដែលទទួលទិញសម្លៀកបំពាក់ពីរោងចក្រ គ្លែដភៀ បាននិយាយថា និយោជិតទាំងអស់នៅក្នុងរោងចក្រផលិតសម្លៀកបំពាក់ឲ្យក្រុមហ៊ុន
អេចអេនអេម មានសិទិ្ធចូលជាមួយសហជីពណាមួយ តែមិនត្រូវធ្វើសកម្មភាពរើសអើង “មកលើកម្មករ” នោះទេ។
លោក ឆាឡូតា នីមលីន(Charlotta Nemlin ) មន្ត្រីទទួលបន្ទុកផ្នែកព័ត៌មានរបស់ក្រុមហ៊ុនអេចអេនអេម បានឲ្យដឹងតាមអុីមែល កាលពីម្សិលមិញថា “ក្រុមហ៊ុនអេចអេនអេម កំពុងជំរុញឲ្យភាគីទាំងពីរចរចាគ្នា ដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយ”។
កម្មករឈ្មោះ ភួង ភារម្យ បាននិយាយកាលពីម្សិលមិញថា នៅក្នុងខណ្ឌមានជ័យកម្មករមកពីរោងចក្រកាត់ដេរបិទទ្វារទៅហើយ ឈ្មោះរោងចក្រឃីងឡែនកម្ពុជា(Kingsland Garment Cambodia )ដែលជាអ្នកផ្គត់ផ្គង់ខោអាវទ្រនាប់សម្រាប់ស្ត្រីទៅឲ្យក្រុមហ៊ុនលក់រាយដ៏ធំមួយនៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក ឈ្មោះ វ៉លម៉ាត (Walmart)បានបន្តតវ៉ាជាទ្រង់ទ្រាយតូចតាច ឈានចូលដល់ថ្ងៃទី៣ ដោយទាមទារឲ្យរោងចក្រឃីងឡែន ផ្តល់ប្រាក់បំណាច់កាលការងារដល់ពួកគេ។ កម្មករទាំងនេះ និយាយបន្ថែមថា ការចរចានឹងធ្វើឡើងក្នុងក្រសួងការងារនាថ្ងៃនេះ។
តំណាងមួយរូប របស់សម្ព័ន្ធសហជីពកម្មរ
(Warehouse Workers United) ដែលជាអង្គការការពារពសិទ្ធិរបស់ពលករនៅក្នុងសហរដ្ឋអាេមរិក និងធ្វើជាតំណាងឲ្យកម្មរចំនួន៥,៥លាននាក់ បានមានប្រសាសន៍ថា ទោះបីជាមានច្បាប់ការពារកម្មករក៏ដោយ ក៏ក្រុមហ៊ុនវ៉លម៉ាត នៅតែធ្វើព្រងើយចំពោះការទទួលខុសត្រូវផ្នែកសង្គមកិច្ចរបស់ខ្លួន ដែលពេលបញ្ហានេះ វាបានកើតឡើងមកលើកម្មករធ្វើការនៅក្នុងរោងចក្រផ្គត់ផ្គង់។
លោក និក រ៉ូឌីខូហ្វ (Nick Rudikoff) អ្នកសម្របសម្រួលផ្នែកកិច្ចការសកលរបស់សម្ព័ន្ធសហជីពកម្មករ ដែលបានអញ្ចើញមកដល់ប្រទេសកម្ពុជា កាលពីសប្ដាហ៍មុន ដើម្បីសើុបអង្កេតអំពីស្ថានភាពនៅទីនេះ បានមានប្រសាសន៍ថា “ សកម្មភាពរបស់ក្រុមហ៊ុនលក់រាយវ៉លម៉ាត ទាំងនៅពេលនេះ និងនៅពេលអនាគត គឺគ្មានការទទួលខុសត្រូវ ចំពោះសេចក្ដីត្រូវការរបស់កម្មករធ្វើការនៅក្នុងរោងចក្រផ្គត់ផ្គង់សម្លៀកបំពាក់របស់ខ្លួន។
ក្រុមហ៊ុនវ៉លម៉ាត មិនបានឆ្លើយតបចំពោះការសុំឲ្យធ្វើអត្ថាធិប្បាយទេ៕
ប្រែសម្រួលដោយ ស៊ុំ សុខភុំ