នៅពេលឈានដល់ពាក់កណ្ដាលអធ្រាត កាលពីថ្ងៃអង្គារ វេជ្ជបណ្ឌិតមួយក្រុមតូចរបស់មជ្ឈមណ្ឌលជាតិផ្ដល់ឈាម នៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ នឹងខិតខំបំពេញការងាររបស់ខ្លួនយា៉ងយកចិត្តទុកដាក់។
ព័ត៌មានអំពីការអំពាវនាវជាបន្ទាន់របស់មន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែត នៅពេលមានការផ្ទុះគ្រាប់ អំឡុងការហ្វឹកហាត់នៅក្នុងខេត្តកំពង់ឆ្នាំង ត្រូវបានគេនិយាយត ៗគ្នា តាមរយៈទូរស័ព្ទ តាមរយៈការផ្ញើសារតាមទូរស័ព្ទ និងតាមរយៈការទាក់ទងគ្នាតាមគេហទំព័របណ្ដាញទំនាក់ទំនងសង្គម។
ការអំពាវនាវដ៏បន្ទាន់នេះ គឺដើម្បីស្វែងរកមនុស្សមានឈាមប្រភេទអូ ដែលជាប្រភេទឈាមដ៏កម្រ ដើម្បីយកមកជួយសង្គ្រោះជីវិត បុរសសញ្ជាតិអាមេរិក គឺលោក លី អូស្ទីន (Lee Austin) ដែលជាអ្នកជាប់កិច្ចសន្យាដោះមីន ឲ្យមូលនិធិមនុស្សធម៌ហ្គោលដិន វ៉េស (Golden West) ព្រោះលោកជាជនរងគ្រោះម្នាក់ បានរងរបួសធ្ងន់ ក្នុងចំណោមជនរងគ្រោះសញ្ជាតិអាមេរិក ដែលរងរបួសធ្ងន់ចំនួនបួននាក់។
លោកស្រី មីសែល មីឡែត (Michelle Milette) មន្ត្រីផ្នែកទំនាក់ទំនងសាធារណៈរបស់មជ្ឈមណ្ឌលជាតិផ្ដល់ឈាម បានមានប្រសាសន៍ថា “ បន្ទាប់ពីខិតខំប្រមែប្រមូលឈាមរហូតដល់យប់ជ្រៅ មជ្ឈមណ្ឌលអាចមានលទ្ធភាពផ្ដល់ឈាមដ៏កម្រនេះ ចំនួន១២ប្លោក សម្រាប់ជួយសង្គ្រោះអ្នកជំងឺឲ្យអាចទ្រាំទ្រនឹងរបួសរបស់ខ្លួន នៅពេលបញ្ជូនទៅកាន់មន្ទីរពេទ្យក្នុងប្រទេសថៃ”។
នៅពេលជីវិតរបស់លោក លី អូស្ទីន ទំនងជាពិបាកជួយសង្គ្រោះនោះ ការខ្វះខាតឈាម កាលពីថ្ងៃអង្គារបង្ហាញឲ្យឃើញថា សេវាផ្ដល់ឈាមសម្រាប់សង្គ្រោះបន្ទាន់របស់ប្រទេសកម្ពុជាមានសភាពខ្សត់ខ្សោយ។
អ្នកជំនាញផ្នែកសុខភាព បានលើកឡើងថា ការផ្ដល់ឈាមភាគច្រើនក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គឺបានមកពីសាច់ញាតិជនរងគ្រោះ ដែលផ្ដល់ឈាមតាមសំណើរបស់វេជ្ជបណ្ឌិត។
វេជ្ជបណ្ឌិតនៅតាមមន្ទីរពេទ្យរដ្ឋធំៗពីរ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ គឺមន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែត និងមន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពខ្មែរសូវៀត បានលើកឡើងថា ពួកគេតែងតែសុំឲ្យសាច់ញាតិជនរងគ្រោះផ្ដល់ឈាមមុនពេលបញ្ជូនជនរងគ្រោះមកកាន់មន្ទីរពេទ្យ ពីព្រោះឈាមនៅក្នុងមន្ទីរពេទ្យមានកំណត់។
យោងតាមអង្គការសុខភាពពិភពលោក បានឲ្យដឹងថា មានតែអ្នកផ្ដល់ឈាមប្រហែល៣០ភាគរយប៉ុណ្ណោះ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលបានមកផ្ដល់ឈាមដោយស្ម័គ្រចិត្ត។ អង្គការសុខភាពពិភពលោកបានផ្ដល់អនុសាសន៍ថា ប្រទេសនីមួយៗចាំបាច់ត្រូវតែមានអ្នកស្ម័គ្រចិត្តផ្ដល់ឈាមឲ្យបាន១០០ភាគរយ។
លោកស្រី មីសែល មីឡែត បានមានប្រសាសន៍ថា មន្ទីរពេទ្យពឹងផ្អែកលើសាច់ញាតិជនរងគ្រោះ ពីព្រោះធនាគារឈាមសព្វថ្ងៃអាចផ្គត់ផ្គង់ឈាម បានប្រហែលត្រឹមតែ៤០ភាគរយប៉ុណ្ណោះ ឬក៏មានប្រហែលតែ១.០០០ប្លោកប៉ុណ្ណោះ។
លោកស្រីបានលើកឡើង តាមរយៈអុីម៉េលមួយថា “ សព្វថ្ងៃនេះធនាគារឈាម គ្មានឈាមគ្រប់គ្រាន់ឡើយ គឺមានប្រហែលត្រឹមតែ៤០ភាគរយប៉ុណ្ណោះ ដែលនេះមានន័យថា យើងនៅតែពឹងផ្អែកលើអ្នកជំងឺឲ្យទៅស្វែងរកអ្នកផ្ដល់ឈាមឲ្យ”។
លោកស្រីបានបន្ដថា “ក្នុងចំណោមអ្នកជំងឺម្នាក់ត្រូវការឈាមជាមធ្យមបីប្លោក ប៉ុន្ដែ ជួនកាលអ្នកជំងឺអាចស្វែងរកអ្នកផ្ដល់ឈាមឲ្យខ្លួនបានតែម្នាក់ប៉ុណ្ណោះ ដូច្នេះទើបធនាគារឈាមត្រូវផ្ដល់ឈាមថែមទៀត”។ លោកស្រី មីសែល មីឡែត បានលើកឡើងថា អ្នកផ្ដល់ឈាមឲ្យអ្នកជំងឺមិនមែនសុទ្ធតែអាចងាយស្រួលរកបានគ្រប់ពេលវេលានោះទេ ជាពិសេសដូចជាស្ថានភាពជនរងគ្រោះសញ្ជាតិអាមេរិករូបនេះអ៊ីចឹង ដែលមជ្ឈមណ្ឌលជាតិផ្ដល់ឈាមត្រូវផ្ដល់ឈាមដ៏កម្រនេះ។
យោងតាមលោក សេក ម៉ារ៉ាឌី មន្ត្រីជំនាញសុវត្ថិភាពឈាមប្រចាំអង្គការសុខភាពពិភពលោកបានឲ្យដឹងថា ប្រទេសកម្ពុជាត្រូវតែខិតខំជំរុញឲ្យមានអ្នកស្ម័គ្រចិត្តផ្ដល់ឈាម មុននឹងសុំការបរិច្ចាគឈាមពីអង្គការសុខភាពពិភពលោក។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត សេក ម៉ារ៉ាឌី បានមានប្រសាសន៍ថា “យោងតាមអនុសាសន៍របស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក យើងគួរតែមានអ្នកស្ម័គ្រចិត្តផ្ដល់ឈាមឲ្យបាន១០០ភាគរយ។ ប្រទេសមួយ គួរតែមានអ្នកស្ម័គ្រចិត្ត១០០ភាគរយ ប៉ុន្ដែ មានតែប្រហែល៣៤ភាគរយ ប៉ុណ្ណោះមកទល់ នឹងពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។យើងមានគម្រោងលើកទឹកចិត្តឲ្យមានអ្នកផ្ដល់ឈាមដោយស្ម័គ្រចិត្ត កើនឡើងប្រហែល៥០ភាគរយ នៅឆ្នាំក្រោយ”។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ដើម្បីបង្កើនចំនួនអ្នកស្ម័គ្រចិត្តផ្ដល់ឈាម មជ្ឈមណ្ឌលជាតិផ្ដល់ឈាម ឥឡូវកំពុងធ្វើយុទ្ធនាការក្នុងចំណោមស្រទាប់យុវជន ដើម្បីលើកទឹកចិត្តពួកគេឲ្យមកផ្ដល់ឈាមបានគ្រប់ៗគ្នា។ លោកមានប្រសាសន៍ថា “នៅខែក្រោយយើងនឹងបង្កើតយុទ្ធនាការផ្នែកយុវជនមួយ ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយដល់បណ្តាប្រជាពលរដ្ឋឲ្យមកផ្ដល់ឈាមដោយស្ម័គ្រចិត្ត។ យើងព្យាយាមធ្វើអ្វីៗទាំងអស់ ដើម្បីបង្កើនចំនួនអ្នកមកផ្ដល់ឈាមដោយស្ម័គ្រចិត្ត”។
មជ្ឃមណ្ឌលជាតិផ្តល់ឈាមក៏កំពុងខិតខំផងដែរ ដើម្បីកាត់បន្ថយការពឹងផ្អែកលើសាច់ញាតិឲ្យផ្តល់់ឈាមសង្គ្រោះជនរងគ្រោះ។ កាលពីខែមុន មជ្ឈមណ្ឌលជាតិផ្ដល់ឈាមបានប្រកាសថា ខ្លួនត្រូវការអ្នកផ្ដល់ឈាមស្ម័គ្រចិត្តបន្ថែមទៀត ដើម្បីបំពេញតម្រូវការនៅតាមបណ្តាមន្ទីរពេទ្យនៅទូទាំងប្រទេស។
ការប្រកាសនេះ គឺដោយសារតែគេត្រូវការចំណាយពេលមួយម៉ោង ដើម្បីស្វែងរកសាច់ញាតិឲ្យមកផ្ដល់ឈាម ដោយវាមិនដូចគ្នាទៅនឹងឈាមមានស្រាប់ ដែលអាចប្រើបានភ្លាមៗនោះទេ។
យោងតាមលោក ហុក គឹមចេង ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលជាតិផ្ដល់ឈាម បានឲ្យដឹងថា “មានអ្នកផ្ដល់ឈាមពីរប្រភេទ”។ លោកបានបន្ដថា មជ្ឈមណ្ឌលជាតិផ្ដល់ឈាម មានក្រុមចល័ត។ ពួកគេទៅទាក់ទងតាមបណ្តាវិទ្យាល័យ និងសាកលវិទ្យាល័យនានា ដើម្បីរៀបចំការផ្ដល់ឈាមចល័ត។ ហើយក៏មានប្រជាពលរដ្ឋមកផ្ដល់ឈាមនៅឯមជ្ឈមណ្ឌលជាតិផ្ដល់ឈាមផងដែរ”។
យោងតាមលោកវេជ្ជបណ្ឌិត គឹមចេង បានឲ្យដឹងថា កាលពីឆ្នាំមុន មជ្ឈមណ្ឌលជាតិផ្ដល់ឈាម បានផ្ដល់ឈាមចំនួន៤៨.២៩៨ប្លោក ពោលគឺកើនឡើង៤ភាគរយនៅឆ្នាំ២០១១។ ក្នុងប្លោកនីមួយៗ មានឈាមចំណុះ៣៥០មីល្លីលីត្រ។ លោកបានមានប្រសាសន៍បន្ដថា ធនាគារឈាមសព្វថ្ងៃមានឈាមប្រហែល១.០០០ប្លោកជាប្រចាំ។ ទោះបីជាយ៉ាងណា ដើម្បីបំពេញតម្រូវការបាន មជ្ឈមណ្ឌលជាតិផ្ដល់ឈាមត្រូវតែមានឈាម៣.០០០ប្លោកជាប់ជាប្រចាំ។
ដើម្បីឲ្យមានឈាមកើនឡើងដល់ទៅ៣.០០០ប្លោក អ្នកមកផ្ដល់ឈាមចាំបាច់ត្រូវតែផ្លាស់ប្ដូរគំនិតរបស់ខ្លួន និងត្រូវយល់ដឹងអពីសារៈសំខាន់នៃការមកផ្ដល់ឈាម ។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត គឹមចេង បានលើកឡើងថា “ យើងបានស្ទង់មតិអំពីការយល់ឃើញចំពោះការផ្ដល់ឈាម និងបញ្ហា ឬក៏អំពីឧបសគ្គ ដែលធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋមិនចង់មកផ្ដល់ឈាម។ ក្នុងនោះ យើងរកឃើញថា ពួកគាត់ភ័យខ្លាចនៅពេលមកផ្ដល់ឈាម”។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា មជ្ឈមណ្ឌលជាតិផ្ដល់ឈាម បានធ្វើតាមការណែនាំរបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក ហើយចង់បំបាត់ការយល់ឃើញថា ការផ្ដល់ឈាម គឺជារឿងមិនល្អនោះ។ ការយល់ឃើញថា ការផ្ដល់ឈាមនឹងធ្វើឲ្យសុខភាពមនុស្សចុះខ្សោយ ពីព្រោះគេគិតថា ឈាមមិនអាចកើតឡើងវិញ
បែបធម្មជាតិនោះទេ។ ប៉ុន្តែ តាមពិតឈាមដែលបានបាត់បង់ គឺនឹងកើតឡើងវិញត្រឹមប្រហែលតែប្រាំមួយសប្ដាហ៍ប៉ុណ្ណោះ។ លោកបានមានប្រសាសន៍បន្ដថា “ ឥឡូវនេះ យើងកំពុងតែអប់រំគ្រួសារអ្នកជំងឺ ដើម្បីឲ្យមកផ្ដល់ឈាមតាមធម្មតាហើយ”។
លោកបានលើកឡើងថា “យើងមានផែនការយុទ្ធសាស្ត្រជាតិពីឆ្នាំ២០១៣ ដល់ឆ្នាំ២០១៧។ យើងនឹងធ្វើឲ្យមជ្ឈមណ្ឌលជាតិផ្ដល់ឈាមមានឈាមច្រើននៅក្នុងស្ដុក ហើយយើងក៏នឹងបង្កើតឲ្យប្រព័ន្ធទិន្នន័យ ដើម្បីកត់ត្រាអ្នកមកផ្ដល់ឈាមទាំងអស់ និងកត់ត្រាអ្នកមកផ្ដល់ឈាម ដែលជាប្រភេទឈាមកម្រផងដែរ”។
ចំពោះលោក លី អូស្ទីន អ្នកជំនាញដោះមីន ដែលទទួលរងរបួសធ្ងន់ ហើយឥឡូវកំពុងតែជាសះស្បើយឡើងវិញជាបណ្ដើៗហើយនោះ នៅពេលចូលសម្រាកក្នុងមន្ទីរពេទ្យប៊ុមរុងរា៉ត់អន្ដរជាតិ (Bumrungrad International Hospital) ក្នុងទីក្រុងបាងកក គឺត្រូវការឈាមប្រភេទអូ ចំនួន១០ប្លោក ហើយមានអ្នកមានឈាមប្រភេទអូជាច្រើនបានមកផ្ដល់ឈាម កាលពីយប់ថ្ងៃអង្គារ។
លោកស្រីវរសេនីយទោ គ្រីស្ទីន មីន (Kristin Means) ប្រធានការិយាល័យផ្នែកការពារជាតិរបស់ស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិកបានមានប្រសាសន៍តាមរយៈទូរស័ព្ទពីខេត្តសៀមរាប កាលពីថ្ងៃពុធថា លោកស្រី សូមថ្លែងអំគុណដល់អ្នកមានឈាមប្រភេទអូ ដែលបានមកផ្តល់ឈាម។ លោកស្រីបាន មានប្រសាសន៍ថា “ខ្ញុំមិនភ្លេចគុណអ្នកមកផ្តល់ឈាមឡើយ។ ខ្ញុំមិននឹកស្មានថា មានអ្នកមកផ្តល់ឈាមច្រើនដូច្នេះនោះទេ”៕ (រាយការណ៍បន្ថែមដោយ ឃី សុវុឌ្ឍី)
ប្រែសម្រួលដោយ ស៊ា ស៊ុយឈាង