27 C
Phnom Penh

វិវាទផ្នែក​ពាណិជ្ជ​កម្មអាច​ដោះស្រាយតាមរយៈ​មជ្ឈ​មណ្ឌល​ជាតិ​នៃមជ្ឈត្ត​ការថ្មី​​

ដោយ ឌឹ ខេមបូឌា ដេលី

បទវិភាគ

យោងតាម​សមាជិកមជ្ឈត្តការម្នាក់ បាន​លើក​ឡើង​កាល​ពី​ម្សិលមិញថា រយៈ​ពេល​ជាង​ពីរ​ឆ្នាំ​បន្ទាប់​ពី​​ក្រសួង​ពាណិជ្ជកម្មបាន​បង្កើត​ឡើង​ជា​ផ្លូវ​ការ​រួចមក មជ្ឈម ណ្ឌល​ជាតិ​នៃ​មជ្ឈត្តការផ្នែក​ពា​ណិជ្ជកម្ម បាន​បោះ​ឆ្នោត​​ជ្រើសរើស​ក្រុម​ប្រឹក្សា​នាយក​ ហើយនឹ​ងឈានទៅ​បោះ​ឆ្នោត​ជ្រើស​រើស​ប្រធាន​ដំបូង​របស់​ខ្លួន​នៅ​ថ្ងៃ​ពុធ​ នេះ​​។

មជ្ឈមណ្ឌល​ជាតិនៃមជ្ឈត្តការផ្នែក​ពាណិជ្ជកម្ម​ ជា​ស្ថាប័នសម្រាប់ដោះ​ស្រាយ​វិវាទ​ផ្នែកពាណិជ្ជកម្ម​ ដែល​ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង ដើម្បី​ផ្ដល់​ជម្រើស​ផ្សេង​ដល់​សហ​គ្រាស​នានា​ឲ្យ​ចៀស​ផុត​ពី​ប្រព័ន្ធ​តុលា​ការ​ដ៏ពុក​រលួយ​នៅ​​កម្ពុជា​នោះ ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង​ កាល​ពី​ខែ​សីហា ឆ្នាំ​២០១០ ដោយ​​សង្ឃឹម​ថា ស្ថាប័ន​នេះអាច​ទាក់​ទាញ​វិនិ​យោគិន​បរទេស​កាន់​តែ​ច្រើន​មក​​កាន់​ប្រទេស​កម្ពុជា​។

លោក ប៉ា ងួនគា សមាជិក​ក្រុម​ប្រឹក្សា​នាយក​​មួយ​រូប​ ដែល​ទើ​ប​ជាប់​ឆ្នោត​ថ្មី​ៗ​ និង​ជា​មេធាវី​ហាត់​ការ​ បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ថា កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​៩ ខែ​មករា​ មហា​សន្និបាត​របស់​មជ្ឈមណ្ឌលជាតិនៃ​មជ្ឈត្តការ​ផ្នែក​ពាណិជ្ជ​កម្ម​ បាន​ជ្រើស​រើស​បុគ្គល​ចំនួន​ប្រាំពីរ​រូប​​ឲ្យ​កាន់​មុខ​តំណែង​ក្នុង​ក្រុម​ប្រឹក្សា​នាយក​ របស់​ស្ថាប័ន​នេះ។​ នៅ​​ថ្ងៃ​ព​ុធ​ ក្រុម​ប្រឹក្សា​នាយក​ នឹង​បោះ​ឆ្នោត​ជ្រើស​រើស​មន្ត្រី​បី​រូប​បន្ថែម​ទៀត​ ហើយ​នៅ​ពេល​បោះ​ឆ្នោត​ជ្រើស​រើស​​រួច​ ស្ថាប័ន​មួយ​នេះនឹងស្ថិតនៅដោយ​ឯករាជ្យ​​ពី​ក្រសួង​ពាណិជ្ជកម្ម​ ហើយ​អាច​ទទួល​យក​រឿងក្តីមក​ដោះ​ស្រាយ​ដោយ​ខ្លួន​ឯង​បាន​។

លោក ប៉ា ងួនគា បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ថា “បន្ទាប់​ពី​យើង​បោះ​ឆ្នោត​ជ្រើស​រើស​ប្រធានអនុប្រធាន និង​នាយក​ផ្នែក​ហិរញ្ញវត្ថុ​រួច វា​[មជ្ឈ​មណ្ឌលជាតិនៃមជ្ឈត្តការ​ផ្នែក​ពាណិជ្ជ​កម្ម​] នឹង​ផ្ដាច់​ខ្លួន​ចេញ​ពី​ក្រសួង​”។

លោក​បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ថា បច្ចុប្បន្ន​ នេះ មជ្ឈមណ្ឌលជាតិនៃមជ្ឈត្ត​ការផ្នែក​ពាណិ​ជ្ជ​កម្ម មាន​សមាជិក​សរុប​ចំនួន​៥៣​រូប​ ប៉ុន្តែសមាជិក​​៤៣​រូប​ ដែ​ល​ជា​មេធាវី​ និង​អ្នក​​ជំនាញ​មក​ពី​ឧស្សាហកម្ម​ផ្សេងៗ មាន​សិទ្ធិ​បោះឆ្នោត ចំណែកឯ​សមាជិក​​១០​រូបទៀត​មក​​ពី​វិស័យ​ឯកជន​មិនមានសិទ្ធិ​បោះ​ឆ្នោតទេ។

លោក​ ប៉ា ងួន​គា បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ថា “ពួក​គេ​មក​ពី​វិស័យ​ផ្សេង​ៗ​ ​ដូច​ជា​ក្រសួង​ពាណិជ្ជកម្ម​​ និង​ក្រសួង​ឧស្សាហកម្ម​ និងមួយ​ចំនួន​ទៀត​ជា​អ្នក​រៀន​ចប់​ផ្នែក​បរិញ្ញាបត្រ​វិស្វកម្ម​ ជា​គ្រូប​​ង្រៀន និង​មួយ​ចំនួន​ទៀតមក​ពី​វិស័យ​សុខាភិបាល​”។ លោក​បានបន្ថែម​ថា មាន២៨​រូប​ក្នុង​ចំណោម​សមាជិក​បោះ​ឆ្នោត​ គឺ​ជា​មេធាវី​។

កាល​ពី​ខែ​តុលា ឆ្នាំ​២០១១ ក្រសួង​ពាណិជ្ជ​​កម្ម​បាន​ចេញ​ផ្សាយ​បញ្ជី​ឈ្មោះ​មជ្ឈត្ត​ករ​៤៤​រូប​ ដើម្បីបង្កើត មជ្ឈ​មណ្ឌលជាតិ​នៃ​មជ្ឈត្ត​ការ​​ផ្នែក​ពាណិជ្ជកម្ម​។ ការ​ប្រកាស​នេះ​ធ្វើ​ឡើង​បន្ទាប់​​ពី​មាន​ការ​ពិភាក្សា​ដេញ​ដោល​រាប់​ខែ​រវាង​រដ្ឋាភិបាល​ និងបេក្ខជនមជ្ឈត្ត​ករ​​ ដែល​បាន​បដិសេធ​មិនព្រម​ចូល​រួម​ការ​ប្រឡង​ ដើម្បី​បង្ហាញ​ពីសមត្ថភាពជំនាញ​របស់​ពួក​គេ ​រហូត​ទាល់​តែ​លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ ហ៊ុន សែន ចេញ​​បញ្ជា​ឲ្យពួក​គេ​ប្រឡង។

លោក ផន បញ្ញា ជាសមាជិក​ក្រុម​ប្រឹក្សា​នាយក​មួយ​រូប​ទៀត ​បាន​មាន​ប្រសាន៍​ថា មជ្ឈមណ្ឌលជាតិនៃមជ្ឈត្ត​ការ​ផ្នែក​ពាណិជ្ជ​កម្ម នឹង​បម្រើ​ផល​ប្រយោជន៍​ដល់វិនិយោគិន​ក្នុង​ស្រុក និង​វិនិយោគិន​បរទេស ដែល​​ចង់​ចៀស​វាង​ការដោះ​ស្រាយ​វិវាទ​ផ្នែក​ពាណិជ្ជ​​​កម្មតាមរយៈ​ប្រព័ន្ធ​តុលា​ការ​ ដ៏​ពុក​រលួយ​ នៅក្នុង​ប្រទេសកម្ពុជា។

លោក​​​មាន​ប្រសាសន៍​ទៀត​ថា “ពួក​គេ​ [វិនិយោគិន] ​មិន​ចង់​ដោះ​ស្រាយ​ជម្លោះ​របស់​ខ្លួន​ ដោយ​ប្រើប្រាស់​ប្រព័ន្្ធ​តុលាការ​ទេពីព្រោះ​នីតិវិធី​របស់​ [តុលាការ​] មាន​ភាព​ស្មុគ​ស្មាញ​ គ្មាន​តម្លាភាព និង​តែ​ង​តែ​លម្អៀង​។  ពាណិជ្ជករ​មិន​ចង់​ដោះ​ស្រាយ​វិវាទ​ដោយ​ប្រើ​ប្រាស់​ប្រព័ន្ធ​តុលាការ​ទេ ពួក​គេ​ចង់​ដោះ​ស្រាយ​វិវាទ​តាម​រយៈ​មជ្ឈត្ត​ការ​​ ដែល​អាច​រក្សាការសម្ងាត់ ហើយមិនលាក់​លៀម​ក្នុង​ការ​ចំណាយ​លើ​សេវា​ផ្លូវ​ច្បាប់​​”។

ថ្វីបើ​មាន​សង្ឃឹម​ច្រើនចំពោះមជ្ឈ​មណ្ឌល​​ជាតិ​នៃមជ្ឈត្ត​ការ​ផ្នែកពាណិ​ជ្ជក​ម្ម​​ក្ដី ក៏​បណ្ដាពាណិជ្ជករ​ក្នុង​ស្រុក​ កាល​ពី​ម្សិលមិញ បាន​ខ្វែង​គំនិត​គ្នា​ជុំ​វិញ​សមត្ថភាព​របស់ស្ថាប័ន​​មជ្ឈត្ត​កម្ម​ក្នុង​ស្រុក​ និង​ផល​ប៉ះពាល់​ទៅ​លើ​វិនិយោគទុន​បរទេស​នា​ពេល​អនាគត​។

លោកស្ដេហ្វិន​ ហុីកហ្គីន (Stephen Higgins) អតីត​នាយក​ប្រតិបត្តិ​ធនាគារ​អេអេន​ហ្សិត រ៉ូយ៉ាល់  ​បាន​មានប្រសាសន៍​ថា មជ្ឈមណ្ឌល​ជាតិនៃ​មជ្ឈត្ត​ការ​ផ្នែកពាណិជ្ជកម្មនឹងមិន​មែន​ជា​ “កត្តា​ត្រូវសម្រេច​ចិត្ត” ទេទាក់​ទិន​នឹង​ការ​មករ​រក​ស៊ី​នៅក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា។

លោក​បាន​មាន​ប្រសាសន៍​អំពី​ស្ថាប័ន​មជ្ឈ​មណ្ឌល​ថ្មី​នេះ​ថា “ តាមគិតទៅ អ្នក​មិន​ប្រាកដថា ទទួល​បាន​វិនិយោគិន​មករក​សុីនៅ​​ទីនេះ ដោយ​សារតែ​រឿង​នេះ​ទេ”។

លោក​បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ថា “មានរឿង​សំខាន់​ៗ​ច្រើន​ជាង​នេះ​ឆ្ងាយ​ណាស់…។ជា​ឧទាហរណ៍​ ការ​ពង្រឹង​ច្បាប់​ ស្តីពី [វិនិយោគ​ទុន]  ដែល​មាន​ស្រាប់​​  និងមាន​សារៈ​សំខាន់​ជាង​របៀប​ ដែល​អ្នក​ដោះ​ស្រាយ​វិវាទ​ឆ្ងាយណាស់​”។

លោក​បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ទៀត​ថា បើ​មិន​​មាន​កំណែ​ទម្រង់ប្រព័ន្ធតុលាការ​ឲ្យ​បាន​ល្អទេនោះ​ វិនិយោគិន​បរទេសនឹង​ស្វែង​រក​ជំនួយសម្រាប់ដោះ​ស្រាយ​វិវាទ​របស់ខ្លួន​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​វិញ ដូច​ជា​ នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​​សិង្ហបុរី និង​ក្រុង​ហុងកុង​ជា​ដើម។

ប៉ុន្ដែ លោក​ គ្រីស្ដូហ្វ ហ្វស៊ីណេតទី (Chri-stophe Forsinetti) នាយក​ប្រតិបត្តិ​ក្រុមហ៊ុន​ ដេវេ៉នកូ (Devenko) ជា​ក្រុម​ហ៊ុន​​រក​ស៊ី​រួម​គ្នា​មួយ​ ដែល​មានសា្នក់ការ​នៅ​ក្នុង​រាជ​ធានី​ភ្នំពេញ​ បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ថា មជ្ឈ​មណ្ឌលជាតិនៃមជ្ឈត្ត​ការ​ផ្នែក​ពាណិជ្ជ​កម្ម​នឹង​ជួយ​ឲ្យកេរ្ដិ៍​ឈ្មោះ​របស់ប្រទេស​កម្ពុជាកាន់តែ​ល្អថា ជា​​មជ្ឈមណ្ឌល​វិនិយោគ​ទុន​ដ៏សំខាន់។

លោក​បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ថា “លក្ខណៈ​វិនិច្ឆ័យ​ចម្បង​សម្រាប់គំនិតចង់ធ្វើ​វិនិយោគ​ទុន គឺ​ជាក្របខណ្ឌច្បាប់​”។

លោក​បាន​មាន​ប្រសាសន៍​បន្ថែម​ទៀត​ថាស្ថាប័ន​មជ្ឈត្ត​កម្ម​ក្នុង​ស្រុក​ មាន​ប្រសិទ្ធភាព​ជាង​ និង​ថោក​ជាង​ស្ថាប័ន​មជ្ឈត្ត​កម្ម​ក្រៅ​ប្រទេស​។ “នៅ​ពេល​លោក​​ចាប់​ផ្ដើម​ប្រើ​ប្រាស់​ប្រព័ន្ធ​ច្បាប់​របស់​ប្រទេស​សិង្ហបុរី លោក​មិន​ដឹង​ថា វា​នឹង​ចប់​ពេល​ណា ហើយ​នឹងត្រូវ​ចំណាយ​អស់​ប្រាក់ប៉ុណ្ណា​នោះ​ទេ”។

លោកស្រី អូលហ្គា បូល​តេនកូ (Olga Boltenko) មេធាវី​ប្រចាំតុលាការ​មជ្ឈត្ត​កា​រ​អចិ​ន្ត្រៃយ៍​ (Permanent Court of Arbitration) នៅ​ក្នុង​ទី​ក្រុង​ឡាអេ ដែល​កំពុង​រៀប​ចំ​សិក្ខា​សាលា​ជាបន្ដ​បន្ទាប់​ ក្នុង​រាជ​ធានី​ភ្នំពេញ​ នា​សប្ដាហ៍​នេះ​ ដើម្បី​បណ្ដុះ​បណ្ដាល​ដល់មន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល​ និង​និស្សិត​ច្បាប់​ស្ដី​ពី​ការ​ធ្វើមជ្ឈត្ត​កម្ម ក៏​បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ដែ​រថា ប្រព័ន្ធ​មជ្ឈត្ត​ការ​ក្នុង​ស្រុក​អាច​ជួយ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ទាក់​ទាញ​វិនយោគទុន​បរទេស​កាន់​តែច្រើន​។

លោកស្រី​​បន្ថែម​ថា “ប្រសិនបើ​ប្រទេស​កម្ពុជា​អាចធានាជួយ​ការ​ការ​ពារ​ដល់​វិនិ​យោ​គ​ិនបរទេស​ឲ្យកាន់តែល្អ ពេល​នោះ​នឹង​មាន​ការវិនិយោគ​ពីបរទេស​កាន់​តែ​ច្រើន​ឡើង​នៅ​ក្នុងឧស្សាហកម្ម​នានា​របស់​កម្ពុជា​”។

លោកស្រី​​ប្រសាសន៍​ថា អត្ថប្រយោជន៍​​នៃ​ស្ថាប័ន​មជ្ឈត្ត​ការ គឺល្អ​ជាង​​តុលាការ​ រួម​មាន​ឱសានវាទ​នៃការ​ចរចា​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​ការ​សម្រេច​ចិត្ត​ ដែល​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​មាន​កា​រស៊ើប​អង្កេត​បន្ថែម​លើ​ករណី​មួយ​បើ​ចាំ​បាច់ និង​មជ្ឈត្ត​ករ​ត្រូវ​បាន​គូរភាគី​ជ្រើសរើស​ដោយ​ខ្លួន​ឯង​ផ្ទាល់។ លោកស្រី​បាន​បន្ដ​ថា “មជ្ឈត្ត​ការ​ផ្ដល់​អត្ថប្រយោជន៍​ច្រើន​ជាង​ ពីព្រោះ​វា អាច​ប្រែប្រួល​តាម​កាលៈទេសៈ”។

តែ​ទោះ​ជាយ៉ាងណា លោកស្រី​បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ថា យើង​នឹង​រង់​ចាំ​មើល​ថា តើ​មជ្ឈមណ្ឌលជាតិនៃមជ្ឈត្ត​ការ​ផ្នែកពាណិជ្ជ​កម្ម​មាន​ប្រសិទ្ធភាព​ប៉ុណ្ណា​ ក្នុង​ការ​ដោះ​ស្រាយ​​វិវាទផ្នែក​ពាណិជ្ជកម្ម​ឲ្យ​បាន​ត្រឹម​ត្រូវ​ និងមាន​រយៈ​ពេល​ជាក់​លាក់​។

លោកស្រី​បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ថា ខ្្ញុំ​មិន​ប្រាកដ​ថា តើ​មជ្ឈមណ្ឌលជាតិនៃមជ្ឈត្ត​ការ​ផ្នែកពា​ណិជ្ជ​កម្មនឹង​ធ្វើ​អ្វី​ខ្លះ​នោះ​ទេ ហើយ​ខ្ញុំ​ជឿ​ថា ពួក​គេ​ដឹងនោះទេ​។ គ្មាន​នរណា​ម្នាក​់ដឹង​ថា មជ្ឈមណ្ឌលជាតិនៃមជ្ឈត្ត​ការ​ផ្នែកពាណិជ្ជកម្មនេះ​នឹង​ដំណើរ​ការ​ទៅ​បាន​យ៉ាង​ដូចម្ដេច​នោះ​ឡើយ”៕សុខុម

© 2023, ខេមបូឌា ដេលី. All rights reserved. No part of this article may be reproduced in print, electronically, broadcast, rewritten or redistributed without written permission.

អត្ថបទទាក់ទង

អត្ថបទអានច្រើន

សេចក្ដីរាយការណ៍ពិសេស