29 C
Phnom Penh

ប្រជា​នុរាស្រ្តជំនាន់​សង្គម​រាស្ត្រ​​ និយម​ថ្វាយ​បង្គំ​លា​មហា​វីរក្សត្រ​ ទាំងក្ដី​អាឡោះ​អាល័យបំផុត​

ដោយ ឌឹ ខេមបូឌា ដេលី

បទវិភាគ

អ្នក​ស្រី​ វ៉ា សិុន មាន​អាយុ​ទើប​តែ​២៧​ឆ្នាំ​ប៉ុណ្ណោះ​ នៅ​ពេល​​មាន​​ប្រ​ជា​នុ​រាស្ត្រ​ទូទាំង​ប្រទេស​កម្ពុជា ថ្វាយបង្គំ​លា​​ព្រះ​មហា​ក្សត្រ។ នោះ​ គឺ​នៅ ក្នុងឆ្ នាំ១៩៦០ពេល​ដែល​​​​ព្រះ​មហា​ក្សត្រ​ នរោត្តម សុ​រាម្រឹត ព្រះបិតា​របស់​ព្រះ​ករុណា នរោត្តម សីហនុ ​បាន​យាង​សោយ​​ទិវង្គត ដោយ​​ដាក់​​រាជ្យ​ថ្វាយ​​បុត្រា​របស់ព្រះ​អង្គ​ ដែល​​​ជា​ព្រះ​អង្គ​ម្ចាស់​ និង​​ជាព្រះប្រ​មុខ​រដ្ឋ។

អ្នក​ស្រី ស៊ិន វិសា នៅចាំ​បានថា កាល​នោះ​ប្រ​ជានុរាស្ត្រ​គ្មានអារម្មណ៍​​រំជួល​ចិត្ត​ខ្លាំង​ដូច​ពេល​ព្រះ​មហា​វីរក្សត្រ​សម្តេចឪ សីហនុ សោយ​ទិវង្គតឡើយ។​អ្នក​ស្រី​បាន​បន្ត​ថា “ព្រះ​រាជ​ពិធី​ដង្ហែ​ព្រះបរម​សព​សម្តេច​ឪ ​​ប្លែក​ខ្លាំង​ណាស់​ពី​ព្រះ​រាជពិធីមុនៗ ដែល​នៅ​ពេល​នោះ ​មាន​ប្រ​ជា​នុរាស្ត្រ​​​​ដង្ហែព្រះ​បរម​សព​តិច​ជាង​ ដោយ​សារ​ពួកគាត់​មិន​សូវ​មាន​ទុក្ខ​ក្រៀម​ក្រំ”។

លោក អិុន សុខ កាលណោះ មាន​អាយុ​២៤​ឆ្នាំ នៅ​ពេល​ព្រះ​បរម​សព​ព្រះ​មហា​ក្សត្រ សុរាម្រឹត ត្រូវ​បាន​ដង្ហែ​ទៅ​កាន់​វាល​ព្រះ​មេរុ​កាល​ពី​៥៣​ឆ្នាំ​​មុន។ នៅ​ពេល​នេះ​លោកមាន​វ័យ​៧៧​ឆ្នាំ​ទៅ​ហើយ​នោះ​ លោក អិុន សុខ ​បាន​​​រួម​ជា​មួយ​ប្រ​ជា​ពល​រដ្ឋ​រាប់​សែន​នាក់ ដែលបាន​ឈរ​ជា​ជួរ​តាម​បណ្តោយ​​មហា​វិថីព្រះ​នរោត្តម កាល​ពី​ព្រឹក​ថ្ងៃ​សុក្រ​ ដើម្បីចូលរួម​ព្រះ​រាជ​ពិធី​ដង្ហែ​ព្រះ​បរមសព​សម្តេចឪទៅ​កាន់​វាល​ព្រះ​មេរុ​ដែល​ស្ថិត​នៅ​ខាង​មុខ​សារមន្ទីរ​ជាតិ។

គាត់​​​និយាយ​ថា “ព្រះ​រាជ​ពិធី​ដង្ហែ​ព្រះ​បរម​សព​មហា​ក្សត្រ​ សុរាម្រឹត ដោយមាន​ដំរីអម សេះ​ និង​មាន​ប្រ​ជា​នុរាស្ត្រ​​ចូល​រួម​តិច​តួច​ប៉ុណ្ណោះ។ប៉ុន្តែ​ព្រះ​រាជ​ពិធី​​ដង្ហែ​ព្រះ​បរម​សព​សម្តេច​ឪ គឺ​គួរ​ឲ្យ​ក្រៀម​ក្រំ​ណាស់។ សូម្បី​តែ​ក្មេងៗ​ក៏​យំ​ដែរ”។

បើ​ទោះ​បី​ជាកាល​ពី​ថ្ងៃ​សុក្រ​​ប្រជា​នុរាស្ត្រ​​គ្មាន​អារម្មណ៍​ក្តុក​ក្តួលខ្លាំង ​ដូច​កាល​ប្រ​ជា​ពល​រដ្ឋ​យ៉ាង​ច្រើន​ ដែល​បាន​សម្រុក​ចូល​មក​តាមដងមហាវិថី​នានា​ក្នុង​រាជ​ធានី​ភ្នំ​ពេញ នៅពេល​ព្រះ​បរម​សព​សម្តេច​ឪត្រូវ​បាន​ដង្ហែ​យាងពីក្រុងបេ៉កាំង​ត្រឡប់​មក​កាន់​ព្រះ​បរម​រាជ​វាំង​វិញ​​ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១៧​ខែ​តុលាក្តី ក៏​ប្រ​ជា​ពល​រដ្ឋជា​ច្រើន​នៅ​តែ​ឱន​ក្បាល​គោរព​និង​យំ​សោក​ស្តាយ នៅពេល​ព្រះ​មញ្ជូ​សា​​​តម្កល់​ព្រះ​បរម​សពមហាវីរក្សត្រ​បាន​រំកិលកាត់​មុខ​ពួក​គេ។

​សម្រាប់​ប្រជា​ពល​រដ្ឋ​កម្ពុជាជំនាន់​ដើម​ ​ដែល​បាន​ធំ​ដឹង​ក្តីអំឡុង​ពេល​​ព្រះ​ករុណានរោត្តម សីហនុ ​កំពុង​មាន​អំណាច​ពេញ​ទី​ វា​គឺ​ជា​ការ​លា​គ្នា​មួយ​ដែល​មាន​អត្ថន័យ​យ៉ាង​ជ្រាល​ជ្រៅ។ អ្នក​ស្រី វ៉ា សិុន​ បាន​និយាយ​ថា“ ខ្លួន​ខ្ញុំ និង​ប្រ​ជា​ពល​រដ្ឋ​ខ្មែរ គ្រប់​រូប​នឹង​មិន​​បំភ្លេច​ [ព្រះ​មហា​វីរ​ក្សត្រ​] ឡើយ ពីព្រោះ​ប្រ​ជា​នុរាស្ត្រ​ទូទាំង​ប្រទេស​ ជា​ពិសេស​អ្នក ​ដែល​បាន​​នៅរស់រានមានជីវិត​​​តាំង​ពី​អំឡុង​ទស​វត្សរ៍​​ឆ្នាំ​១៩៥០​ និង​ទស​វត្សរ៍​ឆ្នាំ​១៩៦០ ទទួល​បាន​ការ​ស្រឡាញ់​រាប់​អាន ​​និង​ការ​យក​ព្រះ​ទ័យ​ទុក​ដាក់ពីព្រះ​​អង្គ”។

នៅ​ក្នុង​ទស​វត្សរ៍​ឆ្នាំ​១៩៥០ អ្នក​ស្រី​ចាំ​បាន​ថា ព្រះ​មហា​ក្សត្រ នរោត្តម សីហនុ នៅ​សម័យ​នោះ ​បាន​ថ្លែង​សុន្ទរកថា​នៅ​រោង​ចក្រ​ផលិត​សូត្រ​មួយ​កន្លែង ​ដែល​ទើប​តែ​បើក​សម្ពោធ​ថ្មីៗ​ក្នុង​ខេត្ត​កំពង់​ចាម​ ដែល​គាត់​​កំពុងរស់នៅ​ក្នុង​សម័យ​នោះ។

អ្នក​ស្រី​បាន​បន្ត​ថា “ព្រះ​អង្គ​បាន​ជ្រើស​រើស​យក​ខ្ទម​​តូច​មួយ ​ដោយ​គ្មាន​ព្រួយ​ព្រះ​ទ័យ​អំពី​សុវត្ថិភាព​​ផ្ទាល់​ព្រះ​អង្គ​ឡើយ ពី​ព្រោះ​ព្រះ​អង្គ​នឹង​ធ្វើ​អ្វីៗ​គ្រប់យ៉ាង​ឲ្យ​តែ​បាន​ជួប​ប្រ​ជា​រាស្ត្រ​របស់​ទ្រង់”។​

លោក​ ស៊ុម​ គល់​ ទើប​តែ​មាន​អាយុ​១៧​ឆ្នាំ​ប៉ុណ្ណោះ​ នៅ​ពេល​លោក​បាន​ឃើញ​សម្តេច​​ ឪ​ នរោត្តម ​សីហនុ​ ដោយ​ផ្ទាល់​ភ្នែកជា​លើក​ដំបូង​។​កាល​នោះ​គឺក្នុង​​ឆ្នាំ​១៩៤៦​ ពេល​សម្តេច​ឪ​យាង​ទៅ​សួរ​សុខ​ទុក្ខ​កង​ទ័ព​កម្ពុជាឈរ​ជើង​ក្នុង​ខេត្ត​ព្រៃ​វែង​​ ដើម្បី​លើក​ទឹក​ចិត្តពួកគេ។​

លោក​ ស៊ុម​ គល់​ ដែល​ពេល​នេះ​មាន​អាយុ​៨៤​ឆ្នាំ​ទៅ​ហើយ បាន​និយាយ​​រំឭក​ឡើង​វិញ​ ខណៈ​ ដែល​គាត់​រង់​ចាំ​​​ក្បួន​ដង្ហែ​ព្រះ​បរម​សពឆ្លង​កាត់​មុខ​គាត់​ កាលពីម្សិលមិញ​ថា​  “យើង​មាន​តែ​កាំ​ភ្លើង​ឈើ​​ប៉ុណ្ណោះ​។​ ប៉ុន្តែ​សម្តេច​ឪ​តែង​តែ​ធ្វើ​ឲ្យ​យើង​​​រឹង​មាំ​ និង​មាន​ទឹក​ចិត្ត​ក្លាហាន​”។

បើទោះ​បី​ជា​ស្នា​ព្រះ​ហស្ត​របស់​សម្តេច​​​ឪ នរោត្តម​ សីហនុ​ ត្រូវ​បាន​ជជែក​វែក​ញែក​ជា​​ច្រើន​ ចាប់​តាំង​ពី​ព្រះ​អង្គ​បាន​យាង​សោយ​​ទិវង្គត ​កាល​ពី​​ជិត​បួន​ខែ​មុនក្តី​ ក៏​​ការ​គោរព​ស្រឡាញ់​របស់​ប្រជា​ពល​រដ្ឋ​កម្ពុជា​ចំពោះ​អតីត​ព្រះ​មហាក្សត្ររបស់​ខ្លួន​​នៅ​តែ​​ឥត​ងាករេ។ លោកប្រវត្តិ​វិទូ ហេនរី​ ឡូកាដ​ (Henri Locard)​ ​​​​មាន​ប្រ​សាសន៍​ថា​ បើ​និយាយ​ចំពោះ​អ្នក​​​បាន​មើល​ឃើញ​ព្រះ​បាទ​ នរោត្តម​ សីហនុ​ ដឹក​នាំ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ឲ្យ​ទទួល​បានឯក​រាជ​្យ

​ពី​ប្រទេស​បារាំង​ ដែល​បាន​ត្រួត​ត្រា​លើ​ប្រទេស​កម្ពុជា​អស់​រយៈ​ពេល​៩០​ឆ្នាំ​នោះ​ព្រះ​អង្គ​គឺ​ “ ពិត​ជា​ដូច​អាទិទេព​អ៊ីចឹង​” លោក​ ហេនរី ឡូកាដ​ បាន​មាន​ប្រសាសន៍​​បន្ត​ទៀត​​ថា​ “ ព្រះ​អង្គ​មាន​បុគ្គលិក​លក្ខណៈ​អស្ចារ្យ​ ជា​តួអង្គ​ដ៏​ខ្លាំង​ក្លា​ហើយ​ព្រះ​អង្គ​បាន​បង្រួប​បង្រួម​ជាតិ​តែ​មួយ​អង្គ​ឯង​ក្នុង​ចលនា​ទាម​ទារ​ឯក​រាជ​្យ”។

លោក​ស្រី ជួប​ ពៅរូសែត​ អាយុ​ ៨៥​ឆ្នាំ​ ជា​វេជ្ជ​បណ្ឌិត​មួយ​រូប​ដែល​បាន​វិល​ត្រឡប់​មក​ប្រទេស​កម្ពុជា​វិញ​កាល​ពី​ឆ្នាំ​មុន​ បន្ទាប់​ពី​បាន​ជា​វេជ្ជបណ្ឌិត​នៅ​ប្រទេស​បារាំង​ អស់​រយៈ​ពេល​៤៥​ឆ្នាំ​មក​​នោះ ​មាន​ប្រសាសន៍​ថា​​លោក​​ស្រី​មាន​អារម្មណ៍​ស្រឡាញ់​សម្តេច​ឪ ​នរោត្តម​ សីហនុ​ ជា​លើក​ដំបូង​​ កាល​លោក​ស្រី​នៅ​ជា​និស្សិត​នៅ​សាកល​វិទ្យា​ល័យ​វិទ្យា​សាស្ត្រ​សុខា​ភិបាល។

លោក​ស្រី​​មាន​ប្រសាសន៍​ថា​ “ ខ្ញុំ​គិត​ថា​ ប្រជាពល​រដ្ឋ​កម្ពុជា​ សុទ្ធ​តែ​ស្រឡាញ់​ព្រះ​មហាក្សត្រ​របស់​ខ្លួន​គ្រប់ៗអង្គ​។​ ក៏​ប៉ុន្តែ​សម្តេច​ឪ​ នរោត្តម​ សីហនុ​ ស្ថិត​នៅ​យ៉ាង​ជ្រៅ​ក្នុង​ក្រអៅបេះ​ដូង​របស់​ប្រជានុរាស្ត្រ​ ពី​ព្រោះ​​​ព្រះ​អង្គ​ជា​មហា​ក្សត្រ​តែ​មួយ​អង្គ​គត់​ដែល​​បាន​នាំ​​ឯករាជ្យ​ជូន​ប្រទេស​កម្ពុជា​ ហើយ​ព្រះ​អង្គ​ស្រឡាញ់​ប្រជានុរាស្ត្រ​អស់​ពីទឹក​ព្រះ​ទ័យ​”៕

ប្រែសម្រួល​ដោយ​ តែម​ សុខុម​

© 2023, ខេមបូឌា ដេលី. All rights reserved. No part of this article may be reproduced in print, electronically, broadcast, rewritten or redistributed without written permission.

អត្ថបទទាក់ទង

អត្ថបទអានច្រើន

សេចក្ដីរាយការណ៍ពិសេស