កាលពីខែកក្កដា លោក ម៉ម សូណង់ដូ អ្នករិះគន់រដ្ឋាភិបាលឥតសំចៃមាត់ និងជាម្ចាស់វិទ្យុសម្បុកឃ្មុំ ត្រូវបានចាប់ខ្លួន និងផ្តន្ទាទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល២០ឆ្នាំពីបទដឹកនាំចលនាបះបោរប្រដាប់អាវុធប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលនៅទីជនបទមួយក្នុងខេត្តក្រចេះ។
ជិត១០ខែក្រោយមក និងត្រឹមតែពីរខែប៉ុណ្ណោះ បន្ទាប់ពីលោកត្រូវបានដោះលែងពីពន្ធគារព្រៃសក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ឥឡូវនេះការអត្ថាធិប្បាយនយោបាយរបស់លោកត្រូវបានស្ថានីយវិទ្យុដែលគ្រប់ដោយរដ្ឋយកមកចាក់ផ្សាយ និងត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលចែកចាយបន្តទៅឲ្យប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនានា ដើម្បីជាមធ្យោបាយមួយវាយបំបាក់គណបក្សប្រឆាំង នៅក្នុងការបោះឆ្នោតជាតិនាខែកក្កដា។
កាលពីសប្តាហ៍មុន ខ្សែអាត់សំឡេងចំនួនពីរដែលត្រូវវិទ្យុបាយ័ន ដែលគ្រប់គ្រងដោយកូនស្រីរបស់លោក ហ៊ុន សែន គឺលោកស្រី ហ៊ុន ម៉ាណា យកមកផ្សព្វផ្សាយ គឺមានការអត្ថាធិប្បាយចាស់ៗដែលលោក ម៉ម សូណង់ដូបានលើកឡើងនៅមុនថ្ងៃបោះឆ្នោតជាតិឆ្នាំ២០០៨។
នៅក្នុងខ្សែអាត់សំឡេងទាំាងនោះ ការរិះគន់របស់លោក ម៉ម សូណង់ដូ ចំពោះគណបក្សប្រឆាំង គឺគណបក្ស សម រង្ស៊ី និងគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស ដែលក្រោយមកបានរួមបញ្ចូលគ្នាទៅជាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ត្រូវបានគេយកមកកាត់តបញ្ជូលគ្នាជាមួយខ្សែអាត់សំឡេងរបស់លោក សម រង្ស៊ី និងលោក កឹម សុខា ដោយរៀបរាប់ពីការវាយប្រហារគ្នាទៅវិញទៅមករវាងមេដឹកនាំទាំងពីរនេះ អំឡុងពេលធ្វើការឃោសនាបោះឆ្នោតជាតិឆ្នាំ២០០៨។
លោក ម៉ម សូណង់ដូ បានលើកឡើងនៅក្នុងបទអត្ថាធិប្បាយមួយថា “ គោលនយោបាយរបស់គណបក្សប្រឆាំង គឺដើម្បីរំខានដល់ប្រជាធិបតេយ្យ”។លោកបានបន្តដោយប្រើភាសាសាមញ្ញៗរៀបរាប់ពីវិធីសាស្រ្តរបស់គណបក្សប្រឆាំងក្នុងការវាយលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា នៅពេលខ្លួនដឹងថាមិនអាចឈ្នះការបោះឆ្នោតនោះថា “ ប្រសិនបើគេមិនបានសីុបាយទេ គេចង់វាយបំបែកឆ្នាំងបាយចោល”។
ទោះបីជា លោក ម៉ម សូណង់ដូ ត្រូវផ្តន្ទាទោសកាលពីខែតុលា ឲ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល២០ឆ្នាំពីបទញុះញង់ឲ្យបង្កើតចលនាអបគមន៍ជាករណីមួយ ដែលអង្គការសិទ្ធិមនុស្សបានលើកឡើងថា ត្រូវបានគេប្រឌិតឡើងដោយសារការនិយាយឥតសំចៃមាត់របស់គាត់អំពីបញ្ហារសើបផ្សេងៗទៀ់តនោះ វាហាក់ដូចជារដ្ឋាភិបាលកំពុងតែប្រើលោកម៉ម សូណង់ដូ ដើម្បីផលប្រយោជន៍នយោបាយផ្ទាល់ខ្លួន។
លោក មឿន ឈានណារិទ្ធ ប្រធានវិទ្យាស្ថានកម្ពុជាសម្រាប់ការសិក្សាប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ បានលើកឡើងថា “ លោក ម៉ម សូណង់ដូ មានប្រជាប្រិយភាពយ៉ាងខ្លាំង ចាប់តាំងពីលោកបានជាប់ពន្ធនាគារ ហេតុដូច្នេះគណបក្សនយោបាយណាមួយនឹងទទួលបានផលប្រយោជន៍យ៉ាងច្រើន ពីលោក ម៉ម សូណង់ ឬពីការដែលលោករិះ គន់គណបក្សនយោបាយមួយទៀត”។លោកបានបន្តថា “ លោកមានភាពស្និទ្ធស្នាលជាមួយប្រជាជនមូលដ្ឋាន។លោកជាមនុស្សដែលហ៊ាននិយាយអ្វីដែលមនុស្សជាច្រើនមិនហ៊ាននិយាយ”។
យោងតាមលោកស្រី ជា វណ្ណាត អ្នក វិភាគនយោបាយឯករាជ្យបានឲ្យដឹងថា រដ្ឋាភិបាលទំនងជាចែកចាយខ្សែអាត់ វីដេអូដែលរៀបរាប់ពីលោក ម៉ម សូណង់ដូ ដើម្បីធ្វើឲ្យមានឥទ្ធិពលលើការផ្តន្ទាទោសពាក់ព័ន្ធនឹងនយោបាយចំពោះប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរនៅតាមទីជនបទដែលលោកធ្លាប់មានប្រជាប្រិយភាពជាមួយ។
លោកស្រីមានប្រសាសន៍ថា “ ខ្ញុំគិតថា លោក ម៉ម សូណង់ដូ មានអ្នកគាំទ្រជាច្រើន។ ហេតុដូច្នេះការផ្សព្វផ្សាយពីការរិះគន់របស់លោកចំពោះគណបក្សប្រឆំាង និងអ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលបានព្យាយាមធ្វើនោះ គឺដើម្បីប្រើមនុស្សផ្សេងដែលមានឥទ្ធិពលនៅក្នុងសង្គម ឲ្យប្រឆាំងគ្នា”។
ពាក់ព័ន្ធនឹងភាពផ្ទុយគ្នានៃការផ្សព្វផ្សាយទស្សនរបស់បុរសម្នាក់ដែលត្រូវចោទប្រកាន់ពីបទដឹកនាំចលនាអបគមន៍ ដើម្បីប្រឆំាងរដ្ឋាភិបាលជិតមួយឆ្នាំមកនេះ លោកស្រី ជា វណ្ណាត លើកឡើងថា ការធ្វើបែបនេះរបស់រដ្ឋាភិបាល ដែលគ្រប់គ្រងដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា គឺ“ ជាមធ្យោបាយ ដើម្បីទាញ
យកប្រយោជន៍”។ លោកស្រីមានប្រសាសន៍ថា “ គោលដៅនោះ គឺមិនមែនលើកកម្ពស់លោក ម៉ម សូណង់ដូ ទេ គឺដើម្បីធ្វើឲ្យឥទ្ធិពលរបស់គណបក្សប្រឆាំងធ្លាក់ចុះ”។
លោក ឯក ថា អ្នកនាំពាក្យអង្គភាពព័ត៌មាននិងប្រតិកម្មរហ័ស នៅទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ដែលបានចែកចាយខ្សែអាត់សំឡេងរបស់លោក ម៉ម សូណង់ដូ បដិសេធមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយឡើយកាលពីម្សិលមិញ ហើយលោកផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីក៏បានបដិសេធមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយដែរ។
ប៉ុន្ដែលោក សត្យា រក្ស ពិធីករនៅស្ថានីយវិទ្យុបាយ័ន ដែលបានផលិត និងផ្សព្វផ្សាយខ្សែអាត់សំឡេងចំនួនបីរៀបរាប់ពីការប្រកួតប្រជែងគ្នារបស់គណបក្សប្រឆាំង កាលពីពីរសប្ដាហ៍មុន បានលើកឡើងថា លោកបានសម្រេចដាក់បញ្ចូលការអត្ថាធិប្បាយរបស់ សូណង់ដូ ពីព្រោះវាបង្ហាញឲ្យឃើញពីអ្វីដែលលោកបានលើកឡើងថា ជាការប្រកួតប្រជែងគ្នា ដើម្បីអំណាចនៅក្នុងគណបក្សប្រឆាំង។
លោកបានលើកឡើងថា “ ខ្ញុំដាក់បញ្ចូលការលើកឡើងរបស់លោក ម៉ម សូណង់ដូ នៅក្នុងខ្សែអាត់សំឡេង ពីព្រោះខ្ញុំគិតថា អ្វីដែលលោក ម៉ម សូណង់ដូ បានលើកឡើងអំពីអត្តចរិត និងអាកប្បកិរិយារបស់លោក សម រង្ស៊ី និងលោក កឹម សុខា គឺត្រឹមត្រូវ”។
លោកបន្ថែមថា “ លោក ម៉ម សូណង់ដូបានមានប្រសាសន៍ថា គណបក្សប្រឆាំងមិនអាចខ្លាំងបានទេ នៅពេលពួកគេប្រឆាំងគ្នា នៅក្នុងគណបក្សរបស់ខ្លួននោះ”។ កាលពីខែមីនា បន្ទាប់ពីមានការរិះគន់ទាំងនៅក្នុងស្រុក និងអន្ដរជាតិសាលាឧទ្ធរណ៍ដែលបានកែប្រែការចោទប្រកាន់លោក ម៉ម សូណង់ដូ ពាក់ព័ន្ធនឹងចលនាអបគមន៍ និងការញុះញង់បានកាត់បន្ថយទោសជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល២០ឆ្នាំរបស់លោក មកត្រឹមប្រាំឆ្នាំ ហើយបន្ទាប់មកបានព្យួរទោសនោះ រួចចេញសេចក្ដីបង្គាប់ឲ្យដោះលែងរូបលោកភ្លាមៗតែម្តង។
លោក ម៉ម សូណង់ដូ ក៏ត្រូវបានចាប់ដាក់ពន្ធនាគារអស់រយៈពេលបីខែផងដែរ កាលពីឆ្នាំ២០០៥ បន្ទាប់ពីលោកត្រូវបានចាប់ខ្លួនពីបទបរិហារកេរ្តិ៍លោក ហ៊ុន សែន ដោយការចាក់បានផ្សាយកិច្ចសម្ភាសដែលរិះគន់កិច្ចព្រមព្រៀងព្រំដែនរបស់រដ្ឋាភិបាលជាមួយប្រទេសវៀតណាម ដែលនៅក្នុងបទសម្ភាស
នោះអ្នកសម្ភាសម្នាក់បានចោទប្រកាន់រដ្ឋាភិបាលថា បានលក់ដីជាច្រើនទៅឲ្យប្រទេសវៀតណាម។
ថ្លែងតាមទូរស័ព្ទពីទីក្រុងប៉ារីស លោកបានលើកឡើងថា លោកកំពុងតែរៃអង្គាសមូលនិធិ ដើម្បីជួយប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្រីក្រ លោក ម៉ម សូណង់ដូ បានមានប្រសាសន៍កាលពីម្សិលមិញថា លោកនៅតែមានការមិនសប្បាយចិត្តចំពោះគណបក្សប្រឆាំង។
លោក ម៉ម សូណង់ដូ បានមានប្រសាសន៍ថា “ សម្រាប់បួនអាណត្តិមកនេះ គណបក្សប្រឆាំងមិនទទួលបានជោគជ័យនៅក្នុងការជំរុញឲ្យរដ្ឋាភិបាលអនុវត្តច្បាប់នោះឡើយ។ គណបក្សប្រឆាំងត្រូវតែតវ៉ា រហូតដល់រដ្ឋាភិបាលផ្លាស់ប្ដូរនូវអ្វីដែលខ្លួនបានធ្វើដោយបំពានច្បាប់ ឬក៏រំលោភសិទ្ធិមនុស្ស”។ លោកបន្ថែមថា គ្រាន់តែនិយាយតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ឬក៏និយាយនៅក្នុងរដ្ឋសភានោះ វាមិនទាន់គ្រប់គ្រាន់ ដើម្បីជំរុញឲ្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាផ្លាស់ប្ដូរគោលជំហររបស់ខ្លួនឡើយ។
លោក ម៉ម សូណង់ដូ បន្ថែមថា“ មេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងមិនត្រូវខ្លាចគេចាប់ដាក់គុក ឬក៏វាយដំឡើយ”។ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០៩មក លោក សម រង្ស៊ី ដែលជាប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបាននិរទេសខ្លួនទៅរស់នៅប្រទេសបារាំង ដើម្បីគេចពីការផ្ដន្ទាទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល១១ឆ្នាំ ពីបទល្មើសមួយចំនួន រួមមានការញុះញង់ និងការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានមិនពិត ដែលលោកបានអះអាងថា ជាការចោទប្រកាន់ពាក់ព័ន្ធរឿងនយោបាយនោះ។
លោក ម៉ម សូណង់ដូ ក៏បានលើកឡើងថា លោកមានការខកចិត្តដែលការគំរាមកំហែងរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដើម្បីធ្វើពហិការមិនចូលរួមការបោះឆ្នោតជាតិ ដោយមូលហេតុថា ខ្វះកំណែទម្រង់នៅក្នុងគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត មិនដែលធ្វើឲ្យបានជោគជ័យនោះ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ គណបក្សប្រឆាំងបានទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលធ្វើកំណែទម្រង់ នៅក្នុងគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ហើយបានប្រាប់សាធារណជនថាប្រសិនបើគណៈកម្មាធិការជាតិមិនផ្លាស់ប្ដូរទេនោះ ខ្លួននឹងមិនចូលរួមការបោះឆ្នោតឡើយ ប៉ុន្ដែ ឥឡូវនេះ ពួកគេបានចូលរួមជាមួយគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតហើយ។ ហេតុដូច្នេះ ឥឡូវនេះ ពួកគេបានគាំទ្រការបោះឆ្នោតនេះ៕
ប្រែសម្រួលដោយ ស៊ា ស៊ុយឈាង