ភូមិប្រមា, ខេត្តក្រចេះ - នៅក្នុងវាល ស្រែធំល្វឹងល្វើយដែលមានពោតដុះចោះៗនោះ ផ្នូររបស់ ហេង ចន្ថា ស្ថិតនៅក្រោមដំបូលប្រក់សង្ក័សីតូចមួយ។
ក្មេងស្រីអាយុ១៤ឆ្នាំរូបនេះ ជាកូនទី៧ក្នុងចំណោមកូនទាំង១០របស់គ្រួសារកសិករមួយដែលប្រកបរបរធ្វើស្រែចម្ការនិងដាំដំឡូងមី ត្រូវបានកម្លាំងសន្តិសុខបាញ់ស្លាប់ ពេលឆ្មក់ចូលភូមិរបស់នាងកាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១២ បើគិតមកដល់ថ្ងៃនេះគឺមានរយៈពេលមួយឆា្នាំគត់។
រដ្ឋាភិបាលអះអាងថា ខ្លួនត្រូវបណ្តេញក្រុមបះបោរប្រដាប់អាវុធ និងប្រកបដោយគ្រោះថ្នាក់នេះដែលបានប្តេជ្ញាបំបែកភូមិដាច់ស្រយាលនេះចេញពីការគ្រប់គ្រងរបស់រដ្ឋ។ អង្គការសិទ្ធិមនុស្ស និងអ្នកភូមិមួយចំនួនលើកឡើងថា ពួកគាត់គ្រាន់តែព្យាយាមការពារដីស្រែរបស់ខ្លួនពីក្រុមហ៊ុនចម្ការកៅស៊ូតែប៉ុណ្ណោះ។
ប្រជាពលរដ្ឋរាប់រយនាក់ត្រូវបានបណ្តេញចេញ។ ប្រជាពលរដ្ឋពីរបីនាក់ត្រូវបានចាប់ខ្លួន ហើយលោក ម៉ម សូណង់ដូ ម្ចាស់ស្ថានីយវិទ្យុសម្បុកឃ្មុំឯករាជ្យ ដែលលោកមិនដែលធ្លាប់បានទៅកាន់តំបន់នោះសោះ ត្រូវបានកាត់ឲ្យជាប់ទោសពីបទបង្កើតចលនាអបគមន៍។
ប៉ុន្តែសរុបមក ទុក្ខសោកបានស្តែងឲ្យឃើញនៅថ្ងៃនោះ គឺក្មេងស្រី ហេង ចន្ថា អាយុ១៤ឆ្នាំតែម្នាក់គត់ដែលបានស្លាប់។ អាជ្ញាធរបានចាត់ទុកភ្លាមៗថា ការស្លាប់របស់នាង គឺជាគ្រោះថ្នាក់ដោយចៃដន្យហើយមិនអើពើនឹងការអំពាវនាវពីសំណាក់អង្គការសិទ្ធិមនុស្សនានាឲ្យធ្វើការស៊ើបអង្កេត
ពីការបាញ់សម្លាប់នេះឡើយ។ មិនមានទាហានណាម្នាក់ដែលបានចូលរួមក្នុងការឆ្មក់នោះ ត្រូវបានបង្ហាញអត្តសញ្ញាណថា ជាអ្នកបាញ់សម្លាប់ឡើយ ហើយគ្មាននរណាម្នាក់ត្រូវបានផ្តន្ទាទោសចំពោះការស្លាប់ក្មេងស្រីរូបនេះឡើយ។
សាច់ញាតិម្នាក់របស់ ហេង ចន្ថា ដែលនិយាយក្នុងលក្ខខណ្ឌអនាមិកពីផ្ទះមួយនៅឆ្លងផ្លូវម្ខាងទៀតពីកន្លែងដែលក្មេងស្រីរូបនេះបានស្លាប់ថា“ វាមិនត្រឹមត្រូវទាល់តែសោះ គេមិនបានរកយុត្តិធម៌ឲ្យ [នាង] ឡើយ”។
ដោយសារតែការភ័យខ្លាចនេះហើយដែលទីបំផុតបានធ្វើឲ្យឪពុកម្តាយរបស់ ហេង ចន្ថា បង្ខំចិត្តលក់ដីស្រែរបស់ខ្លួនទំហំពីរហិកតានៅក្នុងភូមិប្រមា ហើយផ្លាស់ទៅរស់នៅក្នុងខេត្តសៀមរាបកាលពីប្រហែលពីរសប្តាហ៍មុននេះ។
ស្ត្រីជាសាច់ញាតិម្នាក់ទៀតរបស់ក្រុមគ្រួសារនេះដែលកំពុងរស់នៅក្នុងភូមិប្រមានៅឡើយ និងនិយាយក្នុងលក្ខខណ្ឌអនាមិកដោយខ្លាចការសងសឹកថា “ នៅពេល [ម្តាយ របស់ ហេង ចន្ថា] បានសម្ភាសតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយមក អាជ្ញាធរបានមកគំរាមកំហែងគាត់ នោះហើយជាមូលហេតុធ្វើឲ្យគាត់ផ្លាស់ទីលំនៅ។អាជ្ញាធរ ដែលខ្ញុំមិនស្គាល់ថា ជានរណានោះ បានមកប្រាប់អ្នកស្រីឲ្យឈប់និយាយជាមួយជនបរទេស…។ [ម្តាយរបស់ ហេង ចន្ថា] បាននិយាយថា ពួកគេបានប្រាប់អ្នកស្រីថា ប្រសិនបើមានជនបរទេសមក កំុសម្ភាសជាមួយពួកគេឲ្យសោះ”។
សូម្បីតែមកដល់ពេលនេះ គឺមានរយៈពេលមួយឆា្នំបន្ទាប់ពីការបង្ក្រាបនេះ សាច់ញាតិក្រុមគ្រួសារនេះនៅតែក្រឡេកមើល ដោយប្រុងប្រយ័ត្ន ទៅលើផ្លូវឆ្លងកាត់ផ្ទះរបស់នាងក្រែងមានអាជ្ញាធរទាំងនោះ។
ទាហានលែងបិទផ្លូវចេញចូលភូមិប្រមាដូចកាលពីប៉ុន្មានសប្ដាហ៍បន្ទាប់ពីការបង្ក្រាបនោះទៀតហើយ ប៉ុន្ដែពួកគេនៅតែមានវត្តមានជាប្រចាំនៅក្នុងភូមិនេះ។ទាហានថ្មីៗនៅតែឃ្លាំមើលហេតុការណ៍ពីផ្លូវធំដែលនៅចម្ងាយប្រហែលពីរបីរយម៉ែត្រពីភូមិនេះ។
ស្ត្រីនោះបានរៀបរាប់ថា ហេង ចន្ថា គឺជាក្មេងស្រីដែលមិនសូវមាត់ក មានរាងខ្ពស់ សម្បុរខ្មៅ និងស្អាត។នាងទៅរៀននៅក្នុងវត្តក្នុងតំបន់នោះ ពេលនាងទំនេរពីការងារផ្ទះ ហើយនាងពូកែគណិតវិទ្យាណាស់។
ស្ត្រីនោះបានបន្ដថា“ នាងឆ្លាតជាងបងប្អូនប្រុសស្រីរបស់នាង។ នាងពូកែគណិតវិទ្យា។ នាងអាចគណនាលេខបានយ៉ាងលឿន”។
ស្ត្រីនោះបានរៀបរាប់បន្ថែមថា នាងក៏ស្រឡាញ់សក់របស់នាងដែរ។ “ ពេលម្ដាយនាងឲ្យនាងកាត់សក់នាងបដិសេធ។ នាងធ្លាប់ប្រាប់យើងថា ពេលនាងធំឡើង នាងនឹងរកប្រាក់ចិញ្ចឹមគ្រួសារដើម្បីកុំឲ្យឪពុកម្ដាយរបស់នាងពិបាក”។
ព័ត៌មានលម្អិតគឺខុសៗគ្នា។ ប៉ុន្ដែ តាមរយៈរឿងរ៉ាវរបស់នាង ហេង ចន្ថា បានព្យាយាមលាក់ខ្លួនពីទាហានដែលចូលទៅក្នុងផ្ទះរបស់នាង មុនពេលដែលពួកគេបាញ់សម្លាប់នាង។ សាច់ញាតិរបស់នាងបានឲ្យដឹងថា នៅពេលបាញ់ប្រហារនោះ គាត់កំពុងមើលថែទាំស្រែរបស់គ្រួសារមួយផ្សេងទៀតដែលមានរយៈពេលធ្វើដំណើរប្រាំបីម៉ោងពីភូមិដែលទាហានចូលនេះ។សាច់ញាតិនេះបានបន្ដថា ប៉ុន្ដែ យោងតាមម្ដាយរបស់ក្មេងស្រីរងគ្រោះឲ្យដឹងថា ហេង ចន្ថា ត្រូវបានគេបាញ់ពីរគ្រាប់។
គាត់អង្គុយច្រហោង ដូច ហេង ចន្ថា អង្គុយពេលទាហានចូលមកអ៊ីចឹង ហើយបង្ហាញពីកន្លែងដែលគ្រាប់កាំភ្លើងត្រូវក្មេងស្រីនេះ។ គាត់ចង្អុលទៅភ្លៅឆ្វេងរបស់គាត់ បន្ទាប់មក បង្អូសចង្អុលដៃទៅលើដងខ្លួនរបស់គាត់នៅលើត្រគាកបន្តិច។
ហេង ចន្ថា បានស្លាប់ពេលបញ្ជូនទៅគ្លីនិកក្នុងស្រុកនេះ។ផ្នូររបស់នាងបញ្ចុះនៅក្នុងដីស្រែគ្រួសាររបស់នាងដែលនៅចម្ងាយប្រហែល៥០ម៉ែត្រពីកន្លែងដែលនាងត្រូវគេបាញ់សម្លាប់។
ស្ត្រីនោះបានបន្ថែមថា នាងក៏ស្រឡាញ់ផ្កាណាស់ដែរ។ពេលនាងដើរមកផ្ទះ នាងតែងតែបេះផ្កាសៀតសក់របស់នាង។ ដូច្នេះ មុនពេលចាកចេញពីផ្នូរ ម្ដាយរបស់នាងបានដាក់ផ្កាមួយចំនួននៅលើក្បាលផ្នូររបស់នាង។
លោក គង់ គា អ្នកជិតខាងរបស់នាងបានរៀបរាប់ថា គាត់បានឃើញ ហេង ចន្ថា ជារឿយៗ ប៉ុន្ដែកម្រនិយាយគ្នាណាស់។ ពេលឈរនៅខាងក្រៅទ្វារផ្ទះរបស់គ្រួសារនេះ លោកបានបន្ដថា “ នាងជាមនុស្សដាក់ខ្លួន មិនសូវមាត់ច្រើនទេ។ នាងជាក្មេងស្រីដែលចូលចិត្តស្ងប់ស្ងាត់”។
លោក គង់ គា បានឲ្យដឹងថា លោកកំពុងអង្គុយផឹកស្រាជាមួយមិត្តភក្តិនៅខាងក្រៅផ្ទះរបស់លោក ចម្ងាយប្រហែល៥០ម៉ែត្រពីផ្ទះរបស់ ហេង ចន្ថា នៅថ្ងៃដែលទាហានបង្ក្រាបភូមិនេះ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ ទាហានចេញមកពីគ្រប់ទិស”។ យ៉ាងហោចណាស់ក៏មានចំនួន១០០នាក់ដែរ ដើរកាត់វាលស្រែពីខាងលិចផ្លូវធំ និងមានជាច្រើនទៀតមកពីទិសផ្សេងទៀត។ “ គា្មននគរបាលទេ មានតែទាហាន”។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ពីកន្លែងដែលលោកឈរ លោកក៏អាចមើលឃើញ ហេង ចន្ថា អង្គុយនៅលើគ្រែមួយនៅពីចំហៀងផ្ទះនោះ។ ដោយសម្លឹងមើលទៅធ្នឹមដំបូលផ្ទះ លោកបានបន្ដថា “ ដំបូង ហេង ចន្ថា អង្គុយក្នុងផ្ទះមើលទូរទស្សន៍។ ពេលនាងឃើញទាហានឡោមព័ទ្ធផ្ទះ នាងក៏ព្យាយាមលាក់ខ្លួននៅក្បែរសសរ”។
ប៉ុន្តែនៅកន្លែងនោះគឺជាកន្លែងដែលទាហានសម្រុកចូល។លោក គង់ គា បានរៀប
រាប់ថា នៅពេលពួកគេចាប់ផ្តើមបាញ់ទៅលើអ្នកភូមិមួយក្រុមនៅក្បែរផ្ទះនោះ ដែលមានកាន់កាំបិត និងពូថៅ អាចការពារខ្លួនបានតិចតួចណាស់។
លោក គង់ គា បាននិយាយថា “ នាងត្រូវគេបាញ់ ហើយខ្ញុំបានឃើញនាងវារនៅលើរនាបផ្ទះ។ បន្ទាប់មក ឪពុករបស់នាងបានដឹកនាងទៅមន្ទីរពេទ្យបង្អែកស្រុក ប៉ុន្តែនាងស្លាប់បាត់ទៅហើយ នៅពេលពួកគេទៅដល់មន្ទីរពេទ្យ”។
គាត់បាននិយាយបន្ទាប់ពីឈប់យ៉ាងយូរដោយឱនសម្លឹងដីថា “ ខ្ញុំស្តាយនាងណាស់”។ នៅបន្ទាយទាហាននេះ អគារសុីម៉ង់ត៍មួយនៅជាយព្រៃដែលព័ទ្ធជុំវិញភូមិប្រមា មានសភាពស្ងប់ស្ងាត់។
ទាហានប្រដាប់អាវុធម្នាក់ដែលឈរយាមកណ្តាលភ្លៀងរលឹម នៅពីក្រោយផ្ទាំងអក្សរសរសេរដោយដៃថា “ ហាមចូល” បាននិយាយថា លោក វរសេនីយ៍ឯក ស្រី យ៉ាណា ដែលជាមេបញ្ជាការរបស់ខ្លួនមិននៅទេ ហើយបានបដិសេធមិនប្រាប់ឈ្មោះខ្លួនឡើយ។
ទាហានរូបនេះនិយាយថា មានទាហាន៣៣នាក់ ដែលត្រូវបានអាជ្ញាធរខេត្តចាត់តាំងឲ្យមកឈរជើងនៅឯបន្ទាយនេះ ហើយថា ពួកគេគ្មានផែនការចាកចេញទេ។
ពេលដើរចូលទៅក្នុងប៉ុស្តិ៍យាម គាត់បានព្យួរកាំភ្លើងវែងរបស់គាត់នៅនឹងធ្នឹមឈើនៅចំកណ្តាលបន្ទប់នោះ ហើយសម្លឹងមើលទឹកភ្លៀង។ គាត់នៅទីនេះជិតមួយឆ្នាំហើយ បន្ទាប់ពីការឆ្មក់ចូលបានបន្តិច។
ទាហានរូបនេះបាននិយាយថា “ ខ្ញុំមិនដឹងថាតើបេសកកម្មនៅភូមិប្រមាជាអ្វីទេ។ ខ្ញុំមិនឆ្ងល់ទេ ពីព្រោះខ្ញុំធ្វើតាមបញ្ជារបស់មេបញ្ជាការរបស់ខ្ញុំប៉ុណ្ណោះ”។
លោកវរសេនីយ៍ឯក ស្រី យ៉ាណា ដែលជាមេបញ្ជាការរបស់គាត់ បានបង្វែរសំណួរទៅលោក ស ចំរុង អភិបាលខេត្ត។
គាត់បាននិយាយនៅពេលទាក់ទង កាលពីម្សិលមិញថា “ យើងបានដាក់បន្ទាយយោធានៅក្នុងភូមិប្រមា ដើម្បីផ្តល់សន្តិសុខសម្រាប់អ្នកភូមិ។ តំបន់នេះមិនមានសុវត្ថិភាពទេ និងមានអំពើប្លន់ ពីព្រោះវាជាតំបន់ដាច់ស្រយាល”។
ប៉ុន្តែអ្នកភូមិហាក់ដូចជាកាន់តែបារម្ភថែមទៀតអំពីទាហានទាំងនោះ ជាងសន្តិសុខ
របស់ពួកគាត់។ ស្រី្តម្នាក់ដែលជាសាច់ញាតិរបស់នាង ហេង ចន្ថា ដែលសម្លឹងទៅផ្លូវដោយប្រយ័ត្ន
ប្រយែងខ្លាចមានទាហានដើរកាត់ទីនោះកាលពីថ្ងៃអង្គារ នៅតែព្រួយបារម្ភនៅឡើយកាលពីម្សិលមិញ។គាត់បាននិយាយថា ទាហានម្នាក់បានទៅជួបគាត់និងលោក គា នៅពេលក្រោយមកនៅថ្ងៃនោះ ដើម្បីសួរនាំអំពីការចុះទៅទីនោះរបស់អ្នកយកព័ត៌មាន។ គាត់បាននិយាយតាមបង្អួចថា “ ទាហានបានមកផ្ទះរបស់ខ្ញុំ។ទាហាននោះបាននិយាយថា នៅពេលក្រោយ កុំនិយាយជាមួយអ្នកកាសែតទៀត”៕
ប្រែសម្រួលដោយ សោម សារុន
ហម សុផាណ្ណា និង ចេវ ប៊ុននី