យោងតាមលទ្ធផលនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវថ្មីមួយ ដែលបានចេញផ្សាយកាលពីសប្ដាហ៍នេះបានឲ្យដឹងថា ជីវិតរបស់អ្នកជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយបក្សីនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាអាចសង្គ្រោះបានប្រសិនបើប្រព័ន្ធសុខាភិបាលក្នុងប្រទេសនេះមានបរិក្ខារពេទ្យទំនើប ហើយបុគ្គលិកទទួលបានការបណ្ដុះបណ្ដាលប្រសើរជាងមុន។
របាយការណ៍ ដែលមានចំណងជើងថា“ ការឆ្លងជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយបក្សី H5N1 មកមនុស្ស នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាពីឆ្នាំ២០០៥ ដល់២០១១” ក៏បានរិះគន់មន្ត្រីសុខាភិបាលកម្ពុជាផងដែរចំពោះភាពយឺតយ៉ាវរបស់មន្ត្រីសុខាភិបាល ក្នុងការឆ្លើយតបទៅនឹងការផ្ទុះឡើងនៃជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយបក្សី H5N1 មកលើមនុស្ស ហើយថា ជាពិសេសមានអ្នកជំងឺតិចតួចណាស់ ដែលបានទទួលការព្យាបាលដោយថ្នាំបង្ការជំងឺនេះ។
ផ្អែកលើការសិក្សាអំពីករណីឆ្លងជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយបក្សី H5N1 ដែលបានរាយការណ៍បានឲ្យដឹងថា នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ចន្លោះពីឆ្នាំ២០០៥ ដល់ឆ្នាំ២០១១ អ្នកស្រាវជ្រាវបានរកឃើញថា ករណីនេះមានរហូតដល់១៨ករណី គិតត្រឹមឆ្នាំ២០១១ ប៉ុន្តែអ្នកជំងឺដែលសង្គ្រោះជីវិតបានពីជំងឺនេះមានតែម្នាក់គត់ ហើយស្ទើរតែពាក់កណ្ដាលនៃអ្នកជំងឺនេះបានស្លាប់ក្នុងរយៈពេល២៤ម៉ោងពេលមកដល់មន្ទីរពេទ្យ។
នៅទូទាំងពិភពលោក អត្រាស្លាប់ដោយសារជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយបក្សីឆ្លងមកមនុស្សមានប្រហែល៦០ភាគរយ។ ចំណែកនៅក្នុងប្រទេសវៀតណាម ដែលការផ្ទុះឡើងនៃជំងឺនេះមានច្រើនករណីដែរនោះ អត្រាស្លាប់ មានចំនួន៥០ភាគរយ។ ផ្ទុយទៅវិញ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាអត្រាស្លាប់មានរហូតដល់៩០ភាគរយឯណោះ។
យោងតាមរបាយការណ៍នៃការស្រាវជ្រាវរបស់សាលាពេទ្យ Hygiene & Tropical នៅក្នុងទីក្រុងឡុងដ៍ និងដោយមានជំនួយពីក្រសួងសុខាភិបាលផងនោះបានឲ្យដឹងថា“ ផ្អែកលើទិន្នន័យប្រមូលបានពាក់ព័ន្ធនឹងធនធានសំខាន់ៗនៅក្នុងប្រព័ន្ធសុខាភិបាលកម្ពុជាអាចចាត់ថា មានគម្លាតធនធានមួយចំនួនក្នុងចំណោមគម្លាតធនធានជាច្រើន និងមានអត្រាអាចរួចផុតពីស្លាប់ក៏ច្រើនដែរ បើធៀបនឹងប្រទេសដទៃទៀតនៅក្នុងតំបន់អាសីុអាគ្នេយ៍ ដូចជាប្រទេសឥណ្ឌូណេសីុ សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតប្រជាធិបតេយ្យឡាវ តៃវ៉ាន់ ថៃ និងប្រទេសវៀតណាម”។
យោងតាមការស្រាវជ្រាវនេះបានឲ្យដឹងថា អត្រាស្លាប់ដោយសារជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយ H5N1ខ្ពស់គឺដោយសារហេតុផលមួយចំនួន ដូចជា មានមន្ត្រីសុខាភិបាលតិចតួចនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ចម្ងាយផ្លូវត្រូវធ្វើដំណើរទៅមន្ទីរពេទ្យឆ្ងាយពេក ការខ្វះខាតបរិក្ខារពេទ្យ និងមណ្ឌលសុខភាពមិនគ្រប់គ្រាន់ ព្រមទាំងការអសមត្ថភាពក្នុងការដាក់ពង្រាយគ្រូពេទ្យជំនាញ។
ការស្រាវជ្រាវនេះបានលើកឡើងថា “ ចម្ងាយផ្លូវធ្វើដំណើរទៅមន្ទីរពេទ្យឆ្ងាយនិងការចំណាយលើការព្យាបាលថ្លៃពេកអាចពន្យារពេលអ្នកជំងឺ និងមន្ត្រីសុខាភិបាលមិនឲ្យទទួលបានការព្យាបាលសមស្រប”។
លើសពីនេះ វេជ្ជបណ្ឌិតក្នុងស្រុកក៏មិនបានដឹងអំពីវិធីព្យាបាល និងវិភាគរករោគសញ្ញាជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយ H5N1 ឬក៏ខ្វះបរិក្ខារធម្មតាៗ ដូចជា ម៉ាសីុនបញ្ចូលអុកសីុហ្សែនដែលចាំបាច់សម្រាប់ព្យាយាលជំងឺកង្វះអុកសីុហ្សែន។
ការស្រាវជ្រាវនេះបានបន្តថា “ ជំងឺកង្វះអុកសីុហ្សែន គឺជាមូលហេតុទូទៅ និងចម្បងបំផុត ដែលបណ្ដាលឲ្យអ្នកជំងឺ ដែលកើតជំងឺរលាកទងសួត [រោគសញ្ញានៃជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយបក្សី H5N1] អាចស្លាប់បាន ហើយប្រសិនបើខ្វះម៉ាសីុនបញ្ជូលអុកសីុហ្សែន ប្រហែលជាមិនអាចឲ្យអ្នកជំងឺជៀសផុតពីការស្លាប់បានទេ”។
នៅក្នុងករណីទាំងអស់ ដែលបានសិក្សាស្រាវជ្រាវកន្លងមក មានអ្នកជំងឺតែប្រាំនាក់ប៉ុណ្ណោះទទួលបានការព្យាបាលដោយថ្នាំបង្ការ តាមីភ្លូ (Tamiflu) តាមការណែនាំរបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក ហើយនៅក្នុងចំណោមអ្នកទាំងប្រាំនាក់នោះ គ្មានអ្នកជំងឺណាម្នាក់ទទួលបានការព្យាបាលដោយថ្នាំនេះជាលើកទី១ក្នុងអំឡុងពេល៤៨ម៉ោងនៃការចេញរោគសញ្ញានេះទេ។
យោងតាមការស្រាវជ្រាវនេះបានឲ្យដឹងថា នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា មានអ្នកជំងឺតែ២៨ភាគរយប៉ុណ្ណោះទទួលបានការព្យាបាលជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយបក្សី H5N1 ត្រឹមត្រូវ គឺចំនួននេះទាបជាងបណ្ដាប្រទេសនៅតំបន់អាសីុអាគ្នេយ៍ដូចជាប្រទេសថៃ និងប្រទេសវៀតណាមឆ្ងាយណាស់ ដែលនៅទីនោះមានអ្នកជំងឺរហូតដល់៧១ភាគរយ ទៅ៧២ភាគរយទទួលបានថ្នាំបង្ការជំងឺនេះត្រឹមត្រូវ។
ការចេញផ្សាយលទ្ធផលនៃការស្រាវជ្រាវបណ្ដោះអាសន្ននេះកើតមានឡើងក្នុងឆ្នាំដែលមានជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយបក្សី H5N1 ឆ្លងមកមនុស្សចំនួន១០ករណី និងមានអ្នកស្លាប់ដោយសារជំងឺនេះចំនួនប្រាំបីនាក់ ដែលជាអត្រាខ្ពស់បំផុតចាប់តាំងពីជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយបក្សីត្រូវបានគេរកឃើញ លើកដំបូង ក្នុងឆ្នាំ២០០៥។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត សុខ ទូច ប្រធាននាយកដ្ឋានទប់ស្កាត់ជំងឺឆ្លងនៅក្រសួងសុខាភិបាលបានមានប្រសាសន៍ថា កង្វះការយល់ដឹង និងបទពិសោធវិជ្ជាជីវៈគឺជាមូលហេតុ ដែលនាំឲ្យមានអត្រាស្លាប់ខ្ពស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាប៉ុន្តែ ស្ថានភាពនេះបានប្រសើរខ្លះហើយ។
ទោះបីជាអ្នកជំងឺប្រាំបីនាក់ក្នុងចំណោមអ្នកជំងឺ១០នាក់បានស្លាប់នៅក្នុងការផ្ទុះឡើងនៃជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយបក្សីខ្លាំងជាងគេបំផុតក្នុងឆ្នាំនេះក៏ដោយ ក៏លោកវេជ្ជបណ្ឌិតសុខ ទូច បានមានប្រសាសន៍ថា “ យើងមានការយល់ដឹងខ្ពស់ជាងមុខ…ហើយវិធីព្យាបាលដោយថ្នាំបង្ការតាមីភ្លូ “ ក៏មានការកែលម្អប្រសើរជាងមុនដែរ។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត សិុន សុមុន្នី នាយកប្រតិបត្តិនៃអង្គការមេឌីកាំ មានប្រសាសន៍ថា ការស្រាវជ្រាវនេះមិនបានលើកយកបញ្ហាដែលប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាមិនបានទទួលការព្យាបាលជំងឺនេះដោយហ្មត់ចត់ មកពិភាក្សានោះទេ។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត សុមុន្នី បន្តថា “ ប្រជាពលរដ្ឋត្រូវតែយល់ថា ពួកគេត្រូវតែទៅមន្ទីរពេទ្យភ្លាម។ ប៉ុន្តែពួកគេបែរជាទៅឱសថស្ថាន ឬក៏មណ្ឌលសុខភាពមុនទៅវិញ… ទើបនាំឲ្យការព្យាបាលមានការយឺតយ៉ាវ”។
ទោះជាយ៉ាងណា ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវបានលើកឡើងថា ការចំណាយខ្ពស់ទៅលើការព្យាបាល និងការធ្វើដំណើរ ធ្វើឲ្យពួកគេមិនហ៊ានស្វែងរកការព្យាបាលទាន់ភ្លាមៗ៕
ប្រែសម្រួលដោយ ហម សុផាណ្ណា