នៅសល់តែជាងមួយខែទៀតប៉ុណ្ណោះដល់ថ្ងៃបោះឆ្នោតជាតិថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា តែបញ្ហាដែលជាក្ដីបារម្ភបំផុតរបស់អ្នកសង្កេតការណ៍បោះឆ្នោតនោះ គឺបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោត ដែលពួកគេនិយាយថា មិនសូវត្រឹមត្រូវ និងមានអ្នកបោះឆ្នោតតិចជាងការបោះឆ្នោតជាតិឆ្នាំ២០០៨។
ភាពត្រឹមត្រូវនៃបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតចំនួន៩,៦លាននាក់ បានរងការរិះគន់កាលពីខែមីនា ហើយក្ដីបារម្ភទាំងនោះត្រូវបានលើកឡើងជាថ្មីម្ដងទៀតនៅពេលចេញផ្សាយរបាយការណ៍សវនកម្មឯករាជ្យ ចុងក្រោយកាលពីថ្ងៃសុក្រ ដែលក្នុងនោះ គេបានរកឃើញកំហុសធ្ងន់មួយចំនួន ពោលគឺមានមនុស្សច្រើនជាងម្នាក់ក្នុងចំណោម១០នាក់ ដែលបានចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតនៅខែកក្កដាខាងមុខមិនមានឈ្មោះ ហើយថា ៩ភាគរយនៃអ្នកបោះឆ្នោតក្នុងពេលកន្លងមកបានបាត់ឈ្មោះពីបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតក្នុងមូលដ្ឋានដោយមិនត្រឹមត្រូវ។
របាយការណ៍ដែលចេញផ្សាយលើកដំបូងកាលពីខែមីនានោះ ត្រូវបានចងក្រងដោយគណៈកម្មាធិការអព្យាក្រឹត និងមិនលម្អៀងសម្រាប់ការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជា ហៅកាត់ថា(និកហ្វិក) មជ្ឈមណ្ឌលសម្រាប់ការសិក្សាស្រាវជ្រាវជាន់ខ្ពស់ និងវិទ្យាស្ថានជាតិប្រជាធិបតេយ្យ ដែលមានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន។
ទោះជាយ៉ាងណា គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប.) បានធ្វើមិនដឹងមិនឮចំពោះរបាយការណ៍នេះ ដោយលើកឡើងថា របាយការណ៍នេះមានទិន្នន័យដែលពួកគេនិយាយថា ប្រមូលបានតាមវិធីផ្សេងទៅវិញ។
របាយការណ៍នេះបានរកឃើញថា ១០,៨ភាគរយក្នុងចំណោមអ្នកបោះឆ្នោតជាពលរដ្ឋខ្មែរ ដែលបានចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតចំនួន៤.៩០០នាក់ ដែលគេបានជ្រើសរើសចោះៗនោះ រកឈ្មោះរបស់ខ្លួនមិនឃើញនៅក្នុងបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោត។
តួលេខនេះស្រដៀងគ្នានឹងបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០០៨ ដែលនៅពេលនោះមានប្រជាពលរដ្ឋចុះឈ្មោះចំនួន៧,៧ភាគរយរកឈ្មោះរបស់ខ្លួនមិនឃើញ។
នៅពេលសវនករបានវាយតម្លៃពីឈ្មោះដែលត្រូវបានលុបចេញពីបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតនោះ ពួកគេបានរកឃើញថា ៩,៤ភាគរយក្នុងចំណោមនោះត្រូវបានលុបឈ្មោះចេញដោយមិនត្រឹមត្រូវ ដែលចំនួននេះដូចគ្នានឹងឆ្នាំ២០០៨ដែរ។
ហើយប្រជាពលរដ្ឋដែលត្រូវបានលើកឡើងនៅក្នុងរបាយការណ៍នោះមានឈ្មោះតែ៦៨,៦ភាគរយប៉ុណ្ណោះនៅក្នុងបញ្ជីនោះដែលអាចរកឃើញឈ្មោះរបស់ខ្លួនដោយផ្ទាល់នៅកន្លែងដែលពួកគាត់ចុះឈ្មោះ។
របាយការណ៍នេះក៏បានរកឃើញផងដែរថា មានពលរដ្ឋដែលមានសិទិ្ធបោះឆ្នោតតែ៨២,៩ភាគរយប៉ុណ្ណោះបានចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត គឺធ្លាក់ចុះ៥ភាគរយចាប់តាំងពីការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០០៨មក។
តួលេខដែលថា មាន៨២,៩ភាគរយនោះផ្ទុយគ្នាស្រឡះពីតួលេខរបស់គ.ជ.ប. ដែលអះអាងថា ចំនួនអ្នកចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតដែលបានចុះឈ្មោះរួច មានចំនួន១០១,៧ភាគរយនៃប្រជាពលរដ្ឋដែលសិទ្ធិបោះឆ្នោតទាំងអស់។
សរុបមក ក្រុមអ្នកឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោតលើកឡើងថា គុណវិបត្តិនេះនឹងប៉ះពាល់ដល់ការបោះឆ្នោត ហើយបញ្ហានេះមិនចប់ត្រឹមហ្នឹងទេ។
ចាប់តាំងពីបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតត្រូវបានធ្វើចប់រួចរាល់ ហើយបានផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណៈតាំងពីខែមករាមក មានការថតចម្លងយកទៅចែកចាយតាមការិយាល័យឃុំ-សង្កាត់ទូទាំងប្រទេស ដោយផ្ដល់ឱកាសដល់អ្នកចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតទៅពិនិត្យមើលឈ្មោះរបស់ខ្លួននៅក្នុងបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតឲ្យបានមុនថ្ងៃបោះឆ្នោត។
ទោះជាយ៉ាងណា លោក សម គន្ធាមី អ្នកសម្របសម្រួលអង្គការនិកហ្វិក បានមានប្រសាសន៍កាលពីថ្ងៃសុក្រថា មានការភាន់ច្រឡំ ជាពិសេសដោយសារមណ្ឌលបោះឆ្នោតថ្មីៗមួយចំនួនត្រូវបានបង្កើតឡើងដែលអ្នកបោះឆ្នោតមិនដឹង ហើយប្រជាពលរដ្ឋមិនដឹងថា ត្រូវទៅរកឈ្មោះរបស់ខ្លួននៅកន្លែងណា។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ ពួកគាត់មានការភាន់ច្រឡំ ហើយមិនដឹងថា មណ្ឌលបោះឆ្នោតនៅកន្លែងណា”។
“ យើងបានស្នើឲ្យគ.ជ.ប. បិទផ្សាយបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតនៅថ្នាក់ភូមិ ប៉ុន្តែគ.ជ.ប. បានបដិសេធសំណើរបស់យើង។ ខ្ញុំទើបតែត្រឡប់មកពីខេត្តកំពង់ស្ពឺ ដែលនៅទីនោះខ្ញុំបាននិយាយជាមួយអ្នកបោះឆ្នោត និងស្មៀនឃុំរួចហើយ ហើយនៅតែមានការភាន់ច្រឡំដដែល”។
លោក ជាម យៀប សមាជិកសភាគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា មានប្រសាសន៍កាលពីថ្ងៃសុក្រថា ប្រជាពលរដ្ឋមានពេលច្រើនណាស់ក្នុងការស្វែងរកឈ្មោះរបស់ខ្លួននៅក្នុងបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោត។ហើយបានលោកបន្ថែមថា “ ប្រសិនបើពួកគាត់រកឈ្មោះមិនឃើញ វាអាចមានន័យថា ពួកគាត់មិនបានចុះឈ្មោះតែម្ដង”។ លោកបានបន្ថែមថា “ ប៉ុន្តែខ្ញុំមិនបារម្ភអំពីបញ្ហានេះទេ។ ខ្ញុំគិតថា ការបោះឆ្នោតនឹងប្រព្រឹត្តទៅដោយរលូន”។
ប៉ុន្តែ លោក យឹម សុវណ្ណ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានមានប្រសាសន៍ថា ការលុបឈ្មោះ និងការបាត់ឈ្មោះជាច្រើនពីបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតនោះ គឺជាកង្វល់មួយក្នុងចំណោមកង្វល់ដ៏ធំបំផុតរបស់គណបក្សលោក។លោកក៏បានជំរុញឲ្យគ.ជ.ប. និងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាកាន់អំណាចរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ព្យាយាមដោះស្រាយបញ្ហានេះឲ្យបានមុនមានវិបត្តិកើតឡើង”។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ នេះជាបញ្ហាមានលក្ខណៈជាប្រព័ន្ធ។ ពួកគេមានយន្តការលុបឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតតែម្ដង”។ លោកបន្ថែមថា លោកជឿថានឹងមាន “ បញ្ហាច្រើន” នៅថ្ងៃបោះឆ្នោតជាមិនខាន។
លោក ទេព នីថា អគ្គលេខាធិការគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត បានមានប្រសាសន៍ថា លោកមិនទទួលបានព័ត៌មានពីបញ្ហាណាមួយកើតចេញពីប្រជាពលរដ្ឋដែលចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតនៅតាមមណ្ឌលបោះឆ្នោតផ្សេងៗ ដូចក្នុងករណីខេត្តកំពង់ស្ពឺនេះឡើយ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា បញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតដែលបានធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពរួច នឹងត្រូវបិទផ្សាយនៅទូទាំងប្រទេសនៅថ្ងៃទី២៦ ខែមិថុនា។
លោក ទេព នីថា បានមានប្រសាសន៍ថា “ អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលនានាបានថតចម្លង [បញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោត] នោះហើយ ហើយបានចែកចាយទៅតាមបណ្ដាខេត្ត”។
“ មួយខែមុនថ្ងៃបោះឆ្នោត យើងក៏នឹងបិទផ្សាយបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតនៅតាមឃុំ-សង្កាត់នីមួយៗផងដែរ ហើយបន្ទាប់មកនៅមួយថ្ងៃមុនការបោះឆ្នោត។យើងនឹងបិទផ្សាយបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតនៅតាមការិយាល័យបោះឆ្នោតនីមួយៗតែ ម្តង។ការធ្វើបែបនេះដើម្បីធ្វើឲ្យប្រាកដថា អ្នកបោះឆ្នោតអាចផ្ទៀងផ្ទាត់ឈ្មោះរបស់ខ្លួនបាន”៕
ប្រែសម្រួលដោយ សោម សារុន