កាលពីថ្ងៃសៅរ៍ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន បានរិះគន់ខ្លាំងៗ ចំពោះគណបក្សប្រឆាំង ដែលបានជំរុញឲ្យម្ចាស់ជំនួយបរទេសឈប់ចុះកិច្ចព្រមព្រៀងថ្មីៗជាមួយរដ្ឋាភិបាល រហូតដល់ក្រោយព្រឹត្តិការណ៍បោះឆ្នោតកន្លងផុត ហើយលោកបានអួតថា កាលពីសប្តាហ៍មុនសហភាពអឺរ៉ុប បានផ្ដល់ជំនួយបន្ថែមចំនួន២៦លានដុល្លារ។
តំណាងរាស្ត្រមកពីគណបក្សប្រឆាំងគឺគណបក្ស សម រង្ស៊ី និងគណបក្ស សិទ្ធិមនុស្ស កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ បានផ្ញើលិខិតទៅស្ថានទូតបរទេស និងស្ថាប័នផ្តល់ជំនួយនានាក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ លិខិតនេះបានលើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាលបច្ចុប្បន្នបាន “ បាត់បង់ភាពស្របច្បាប់របស់ខ្លួនហើយ” ចាប់តាំងពីពេលរដ្ឋសភាបណ្តេញសមាជិកទាំង ២៧នាក់នេះកាលពីថ្ងៃទី៥ខែមិថុនាមក។ករណីបណ្តេញចេញនេះនាំឲ្យសមាជិកសភា នៅសល់តែ៩៣រូបប៉ុណ្ណោះដែលសុទ្ធតែមកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាកាន់អំណាច។ រដ្ឋធម្មនុញ្ញតម្រូវឲ្យរដ្ឋសភាមានសមាជិកយ៉ាងតិច១២០រូប។
ថ្លែងនៅក្នុងពិធីបញ្ចុះខណ្ឌសីមាវត្តថ្មីមួយនៅខេត្តកំពត លោក ហ៊ុន សែន បានមានប្រសាសន៍ថា “ អ្នកខ្លះបានស្នើឲ្យបរទេសឈប់ផ្តល់ជំនួយ និងមិនទិញទំនិញពីប្រទេសកម្ពុជា។ កាលពីប៉ុន្មានថ្ងៃមុន ខ្ញុំបានឮថា ពួកគេបាននិយាយថា បរទេសមិនគួរចុះកិច្ចព្រមព្រៀងផ្តល់ជំនួយ ឬកំចុះហត្ថលេខាលើគម្រោងនានាទេ”។
លោកលើកឡើងពីពិធីចុះហត្ថលេខា ជាមួយសហភាពអឺរ៉ុប ដែលត្រូវបានប្រារព្ធកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍សប្តាហ៍មុន ដោយបានមានប្រសាសន៍ថា “ ក៏ប៉ុន្តែ កាលពីម្សិលមិញសហភាពអឺរ៉ុប បានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងផ្តល់ប្រាក់២៦លានដុល្លារសម្រាប់វិស័យកសិកម្ម ដូច្នេះ ពួកគេមិនស្តាប់អ្នកទាំងនោះទេ”។
លោកបានមានប្រសាសន៍បន្ថែមទៀតថា “ ពួកគេផ្តល់ជំនួយ មិនមែនសម្រាប់ខ្ញុំទេ ហើយលោក ច័ន្ទ សារុន [រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ] មិនបោះបង់ប្រាក់ទាំងនេះទេ។ ហេតុអ្វីបានជាជនបរទេសទាំងនោះ ស្អប់ប្រជាជនកម្ពុជាបែបនេះ? ខ្ញុំនឹងមិនខ្វះអាហារបរិភោគទេ ប្រសិនបើជំនួយត្រូវបានកាត់ផ្តាច់ ឬក៏ប្រសិនបើពួកគេឈប់ទិញទំនិញពីប្រទេសកម្ពុជានោះ។ អ្នកណានឹងទទួលរងគ្រោះ?ប្រជាជននឹងទទួលរងគ្រោះ”។
លោក ហ្សង់ ហ្វ្រង់ស័រ កូតាំង (Jean-Francois Cautain) ឯកអគ្គរដ្ឋទូសហភាពអឺរ៉ុប បានចុះចុះកិច្ចព្រមព្រៀងរយៈពេលប្រាំឆ្នាំ ដែលមានតម្លៃ២០លានអឺរ៉ូ ឬ ប្រហែល២៦.២៤៤.០០០ដុល្លារ ដោយមានការចូលរួមពីសំណាក់លោក ច័ន្ទ សារុន និងលោក គាត ឈន់ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍សប្តាហ៍មុន ជាថ្ងៃដែលគណបក្សប្រឆាំងចេញលិខិតអំពាវនាវឲ្យបញ្ឈប់ការចុះកិច្ចព្រមព្រៀងនោះ។
សហភាពអឺរ៉ុប កាលពីម្សិលមិញ មិនបានឆ្លើយតប ទៅនិងសំណើសុំធ្វើអត្ថាធិប្បាយទេ ក៏ប៉ុន្តែ កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍សប្តាហ៍មុន ខ្លួនមិនទាន់ទទួលបានលិខិតស្នើសុំពីគណបក្សប្រឆាំងនៅឡើយទេ។ យោងតាមច្បាប់ថតចម្លងនៃសុន្ទរកថា របស់លោក កូតាំង ដែលបានថ្លែងនៅក្នុងពិធីចុះកិច្ចព្រមព្រៀងនោះ បានឲ្យដឹងថា សហភាពអឺរ៉ុប បាននិងកំពុងធ្វើការជាមួយរដ្ឋាភិបាល លើកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ អស់រយៈពេលពីរឆ្នាំកន្លងមកនេះ ហើយនេះជាលើកដំបូងហើយ ដែលសហភាពអឺរ៉ុបផ្តល់ជំនួយសម្រាប់វិស័យទាំងមូល មិនមែនសម្រាប់គម្រោងជាក់លាក់ណាមួយ។
លោក កូតាំង មានប្រសាសន៍ថា “ ចេញពីខាងយើងទៅ នេះគឺជាការបង្ហាញទំនុកចិត្ត និងការជឿជាក់ដ៏រឹងមាំមួយ ទៅលើសមត្ថភាព របស់ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទក្នុងការគ្រប់គ្រងមូលនិធិរបស់យើងបានយ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាព ដើម្បីជំរុញឲ្យគោលបំណង នៃកិច្ចព្រមព្រៀងហិរញ្ញប្បទាននេះ ក្លាយជាតថភាព។
ឯកអគ្គរដ្ឋទូតរូបនេះបានមានប្រសាសន៍ថា “ នេះគឺជាលើកទី១ ហើយដែលយើងកំពុងតែប្រតិបត្តិគោលការណ៍អនុវត្តន៍ទាំងនេះ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ហើយយើងដឹងថា គោលការណ៍ទាំងនេះអាចជាកត្តាប្រឈមសម្រាប់យើងទាំងអស់គ្នា ក៏ប៉ុន្តែយើងជឿជាក់ថា នេះជាផ្លូវឆ្ពោះទៅរកការធានាថា មិនមានការកើនឡើងនៃភាពជាម្ចាស់ការ និងភាពជាអ្នកដឹកនាំនៅប្រទេសនេះ”។
លោក យឹម សុវណ្ណ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងជាបេក្ខជនតំណាងរាស្ត្រមកពីគណបក្សនេះ សម្រាប់ព្រឹត្តិការណ៍បោះឆ្នោតនាខែក្រោយនេះ បានមានប្រសាសន៍កាលពីម្សិលមិញថា ស្ថានទូតបរទេស ឬក៏ស្ថាប័នផ្តល់ជំនួយនានាមិនទាន់បញ្ចេញប្រតិកម្ម ចំពោះសេចក្តីអំពាវនាវរបស់គណបក្សប្រឆាំង ឲ្យពន្យារពេលចុះកិច្ចព្រមព្រៀងថ្មីៗ ជាមួយរដ្ឋាភិបាលទេ។
រដ្ឋសភាដែលគ្រប់គ្រងដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានបណ្តេញសមាជិកសភាមកពីគណបក្ស សម រង្ស៊ី និងគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស ដោយបានអះអាងថា សមាជិកសភាទាំងនេះ បានបោះបង់អាសនៈរបស់ខ្លួនចោលយ៉ាងស្របច្បាប់ នៅពេលខ្លួនបានចូលរួមជាមួយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដើម្បីប្រកួតប្រជែងរួមគ្នា នៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍បោះឆ្នោតជាតិខាងមុខនេះ។ សមាជិកសភាគណបក្សប្រឆាំងទាំងនេះ បានច្រានចោលសេចក្តីអះអាងទាំងនេះ ដោយបានបញ្ជាក់ថា ខ្លួននៅតែជាសមាជិកគណបក្សចាស់របស់ខ្លួននៅឡើយទេ។
ក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិក បានរិះគន់ជាសាធារណៈ ចំពោះករណីបណ្តេញចេញទាំងនេះ ដោយបានលើកឡើងថា ទាំងនេះជាទង្វើដែលផ្ទុយពី “ ស្មារតីនៃដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យដ៏រឹងមាំ”៕
ប្រែសម្រួលដោយ កង សុធា