គណបក្សប្រាំក្នុងចំណោមគណបក្សនយោបាយទាំងប្រាំបី ដែលនឹងចូលរួមប្រកួតប្រជែង ក្នុងការបោះឆ្នោតជាតិនាខែក្រោយនេះ កាលពីម្សិលមិញ បានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងមួយ ដើម្បីបង្ហាញគោលជំហរធ្វើ យុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោតដោយភាពស្អាតស្អំនិងលាតត្រដាងពីការចំណាយរបស់ខ្លួន ព្រមទាំងប្រភពមូលនិធិសម្រាប់ការបោះឆ្នោត។
តំណាងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គណបក្សខ្មែរឈប់ក្រ គណបក្សសម្ព័ន្ធដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ គណបក្សអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចខ្មែរ និងគណបក្សសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យសុទ្ធតែបានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ។ ប៉ុន្តែ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលជាគណប្សកាន់អំណាច គណបក្សហ្វ៊ិនស៊ិនប៉ិ និងគណបក្សជាតិខ្មែរ មិនបានចូលរួមក្នុងពិធីចុះហត្ថលេខានេះទេ។
ការធ្វើបែបនេះកើតចេញពីគំនិតផ្តួចផ្តើមរបស់អង្គការឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោត និងតម្លាភាពចំនួនប្រាំពីរ ក្នុងគោលបំណងឆ្លើយតបទៅនឹងកង្វះខាតផ្នែកច្បាប់តម្រូវឲ្យគណបក្សទាំងឡាយបង្ហាញព័ត៌មានហិរញ្ញវត្ថុ នៅមុន និងអំឡុងពេលបោះឆ្នោត។ លោក ធន សារ៉ាយ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលគណៈកម្មាធិការដើម្បីការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជា ហៅកាត់ថា ខុមហ្វ្រែល បានថ្លែងថា “ គោលបំណងនៃពិធីចុះហត្ថលេខានេះមានសារៈសំខាន់ណាស់ ពីព្រោះយុត្តិធម៌ ក្នុងការប្រើប្រាស់ធនធានហិរញ្ញវត្ថុ សម្រាប់យុទ្ធនាការឃោសនាការបោះឆ្នោត ពិតជាមានភាពចាំបាច់ខ្លាំង សម្រាប់ការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌”។
លោកបានថ្លែងបន្តថា “ យុទ្ធនាការនេះគឺជាពេលវេលាដ៏សំខាន់បំផុត នៅក្នុងដំណើរការបោះឆ្នោត។ បើមិនមាន [កិច្ចព្រមព្រៀងនេះទេ] ករណីមិនប្រក្រតីអាចកើតឡើងហើយអំពើហិង្សាក៏អាចកើតឡើងដែរ”។
កិច្ចព្រមព្រៀងបង្ហាញព័ត៌មានហិរញ្ញវត្ថុនេះ គឺដូចគ្នាទៅនឹងកិច្ចព្រមព្រៀងដែលគណបក្សនយោបាយបួន បានចុះហត្ថលេខាមុនការបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់កាលពីឆ្នាំមុនដែរ។ គណបក្សនយោបាយត្រូវបានរំពឹងថា នឹងផ្តល់ព័ត៌មានទាក់ទងនឹង” ប្រាក់ចំណូល និងវិភាគទាននានា ដែលខ្លួនទទួលបានអំឡុងរយៈពេលបីខែ មុនពេលយុទ្ធនាការឃោសនាការបោះឆ្នោតចប់” ក៏ដូចជាការចំណាយអំឡុងពេលកំពុងធ្វើយុទ្ធនាការឃោសនាផ្លូវការ ដែលនឹងចាប់ផ្តើមនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍។
ខណៈដែលមិនមានច្បាប់ណាមួយស្តីពីការផ្គត់ផ្គង់ហិរញ្ញវត្ថុសម្រាប់យុទ្ធនាការបោះឆ្នោត ជំពូកទី៦នៃច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ ហាមមិនឲ្យគណបក្សនានាទទួលមូលនិធិពីស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាល អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល និងក្រុមហ៊ុនបរទេស។ លោក គល់ បញ្ញា នាយកប្រតិបត្តិគណះកម្មាធិការ ខុមហ្វ្រែល បានមានប្រសាសន៏ថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានសរសេរលិខិតផ្ញើមកស្ថាប័ននេះ ដោយលើកឡើងថា ខ្លួននឹងណែនាំសមាជិករបស់ខ្លួនឲ្យមានតម្លាភាពផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ ប៉ុន្តែលោកមិនច្បាស់ថា ពេលណាទើបការធ្វើបែបនេះក្លាយជាច្បាប់ទេ។
លោកបានថ្លែងថា “ គណបក្សប្រជាជន ពិតជាមិនមានឆន្ទៈគំាទ្រ [គំនិត] បង្កើតច្បាប់ហិរញ្ញប្បទាន សម្រាប់យុទ្ធនាការឃោសនាគណបក្សនយោបាយទេ។ ហេតុអ្វី? នេះជាសំណួរដ៏សំខាន់មួយ ដែលខ្ញុំមិនអាចឆ្លើយបាន”។
លោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី បានបង្វែរសំណួរអ្នកសារ ព័ត៌មាន ទៅលោក ខៀវ កាញ្ញារីទ្ធ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងព័ត៌មាន។ លោក ខៀវ កាញ្ញារីទ្ធ បានថ្លែងថា “ ជាធម្មតា បេក្ខជនដែលមានសក្តានុពលទទួលបន្ទុកលើការចំណាយភាគច្រើន។ មូលនិធិគឺបានមកពីសមាជិកថ្នាក់មូលដ្ឋាន”។ លោកបានបន្តថា បន្ទុកចំណាយនឹងបានចែករំលែក ក្នុងចំណោមបេក្ខជនឈរឈ្មោះ៕
ប្រែសម្រួលដោយ កង សុធា