ម្ចាស់ជំនួយអន្តរជាតិដូចជា សហរដ្ឋអាមេរិក អូស្ត្រាលី សហភាពអឺរ៉ុប និងធនាគារពិភពលោក បានជំរុញរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាឲ្យរៀបចំគម្រោងស្ថាបនាទំនប់វារីអគ្គិសនីដ៏ធំមួយនៅក្នុងខេត្តស្ទឹងត្រែងឡើងវិញ។ គម្រោងនេះត្រូវបានអ្នកជំនាញខាងបរិស្ថានលើកឡើងថា វាធ្វើឲ្យបាត់បង់ផលនេសាទ ហើយជំរុញឲ្យរដ្ឋាភិបាលដាក់គម្រោងនេះទៅឲ្យគណៈកម្មការទន្លេមេគង្គដើម្បីពិគ្រោះយោបល់។
នៅក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមមួយកាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែមិថុនា និងត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយឲ្យដឹងកាលពីម្សិលមិញ ម្ចាស់ជំនួយទាំងនេះបានលើកឡើងថា ទំនប់វារីអគ្គិសនីសេសានក្រោម២ដែលអាចផលិតថាមពលអគ្គិសនីបាន៤០០មេហ្គាវ៉ាត់នេះ មានទីតាំងស្ថិតនៅដៃទន្លេមេគង្គចំនួនពីរ ហើយអាចបង្កផលប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងដល់ផលនេសាទ ព្រមទាំងប៉ះពាល់ដល់អ្នកភូមិរាប់ពាន់នាក់ដែលរស់នៅក្នុងប្រទេសថៃ វៀតណាម និងប្រទេសឡាវ។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍នេះបានបង្ហាញថា “ ដោយសារតែទំនប់វារីអគ្គិសនីសេសានក្រោម២អាចបង្កផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមាននៅក្នុងតំបន់ ប្រសិនបើប្រើប្រាស់ប្លង់ស្ថាបនាបច្ចុប្បន្ន (ដូចជា ប៉ះពាល់ដល់ការផ្លាស់ទីរបស់ត្រី រំហូរដីល្បាប់ និងការតាំងលំនៅដ្ឋានរបស់សហគមន៍ក្នុងស្រុក) ដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ជំរុញឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាពិចារណាលើប្លង់គម្រោងនេះឡើងវិញ”។
គម្រោងដ៏ចម្រូងចម្រាសនេះមានទីតាំងស្ថិតនៅចំណុចប្រសព្វទន្លេសេសាន និងទន្លេស្រែពក ហើយបានធ្វើឲ្យមានការរិះគន់ជាច្រើនពីសំណាក់អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលចំពោះរឿងអាស្រូវ និងផលប៉ះពាល់ខាងបរិស្ថានជាច្រើន។គេគិតថា គម្រោងទំនប់វារីអគ្គិសនីនេះ នឹងធ្វើឲ្យផលត្រីនៅតាមដងទន្លេមេគង្គទាំងមូលធ្លាក់ចុះចំនួន៩ភាគរយ ហើយបណ្ដាលឲ្យមានការជម្លៀសអ្នកភូមិចំនួន៥.០០០នាក់ចេញពីលំនៅដ្ឋាន ព្រមទាំងបង្កផលប៉ះពាល់ដល់ប្រជាពលរដ្ឋជាង១០០.០០០នាក់ ដែលរស់នៅទាំងខាងលើ និងខាងក្រោមទំនប់នេះ។
ដោយសារតែមានក្ដីបារម្ភទាំងនេះហើយ ទើបម្ចាស់ជំនួយស្នើសុំឲ្យប្រទេសកម្ពុជាដាក់គម្រោងនេះដោយស្ម័គ្រចិត្ត សម្រាប់រៀបចំដំណើរការពិគ្រោះយោបល់ថ្នាក់តំបន់ ដើម្បីឲ្យប្រទេសជាសមាជិកទាំងបួនរបស់គណៈកម្មការទន្លេមេគង្គអាចពិភាក្សាគ្នាស្វែងរកមធ្យោបាយកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់ពីទំនប់វារីអគ្គិសនីនេះ។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍ដដែលនេះបានលើកឡើងថា“ ដៃគូអភិវឌ្ឍន៍មានជំហរគាំទ្ររួចជាស្រេចហើយចំពោះកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្នុងការធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងនូវដំណើរការ និងនិរន្តរភាពរបស់គម្រោងនេះ”។
ក្រុមម្ចាស់ជំនួយក៏បានស្នើសុំផងដែរកុំឲ្យប្រទេសឡាវបន្តគម្រោងស្ថាបនាទំនប់វារីអគ្គិសនីសាយ៉ាប៊ូរី (Xayaburi) នៅក្នុងប្រទេសឡាវ ដែលមានកម្លាំងផលិតថាមពលអគ្គិសនីបាន១.២៨៥មេហ្កាវ៉ាត់។ សេចក្ដីថ្លែងការណ៍នេះបានស្នើឲ្យប្រទេសឡាវដាក់ផែនការរៀបចំគម្រោងស្ថាបនាទំនប់វារីអគ្គិសនីសាយ៉ាប៊ូរីឡើងវិញ ព្រមទាំងស្នើឲ្យរៀបចំវាយតម្លៃផលប៉ះពាល់បរិស្ថានពីទំនប់វារីអគ្គិសនីដុងសាហុង (Don Sahong) ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុងប្រទេសឡាវ ហើយមានចម្ងាយពីរគីឡូម៉ែត្រពីព្រំដែនប្រទេសកម្ពុជា។
កាលពីមុន ប្រទេសឡាវធ្លាប់លើកឡើងថា ខ្លួនបានរៀបចំគម្រោងស្ថាបនាទំនប់វារីអគ្គិសនីសាយ៉ាប៊ូរីឡើងវិញហើយ ដើម្បីធ្វើឲ្យគម្រោងនេះកាន់តែមាននិរន្តរភាព ប៉ុន្តែផែនការជាច្រើនមិនទាន់ត្រូវបានបង្ហាញជាសាធារណៈនៅឡើយទេ។
លោកស្រី អាមី ត្រាន់ដេម (Ame Trandem) នាយិកាគម្រោងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍របស់អង្គការទន្លេអន្តរជាតិ (International Rivers) បានមានប្រសាសន៍ថា “ ទំនប់វារីអគ្គិសនីដូចជាទំនប់វារីអគ្គិសនីសាយ៉ាប៊ូរី និងទំនប់វារីអគ្គិសនីសេសានក្រោម២ អាចបង្កឧបសគ្គដល់ការប្ដេជ្ញាចិត្តនៅក្នុងតំបន់ និងទន្លេមេគង្គ។ ខណៈដែលរដ្ឋាភិបាលឡាវមិនអើពើចំពោះការទទួលខុសត្រូវរបស់ខ្លួននោះ ហានិភ័យមានទំហំធំធេងណាស់ ហើយប្រទេសកម្ពុជាមិនអាចធ្វើដូចឡាវបានទេ”។
លោក សេក មេគង្គ មេឃុំស្រែគរជាឃុំដែលអាចលិចលង់ដោយសារអាងស្តុកទឹកសម្រាប់ទំនប់វារីអគ្គិសនីសេសានក្រោម២នេះ បានស្វាគមន៍សេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់ម្ចាស់ជំនួយកាលពីម្សិលមិញ។ លោក សេក មេគង្គ បានមានប្រសាសន៍ថា “ ទំនប់វារីអគ្គិសនីសេសានក្រោម២ផ្ដល់ផលប្រយោជន៍សម្រាប់តែ [ក្រុមហ៊ុនមួយចំនួនប៉ុណ្ណោះ] ហើយមិនមែនសម្រាប់សហគមន៍ ឬប្រទេសទាំងមូលនោះទេ។ យើងសង្ឃឹមថា គណៈកម្មការទន្លេមេគង្គ នឹងពិនិត្យពិច័យយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់លើផលប៉ះពាល់យ៉ាងធំធេង ហើយឈានដល់ចំណុចចុងក្រោយដែលការសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីនេះអាចនឹងត្រូវលុបចោលវិញ៕
ប្រែសម្រួលដោយ ហួង កុកទៀន