ស្រុកសំឡូត, ខេត្តបាត់ដំបង-មានរឿងចម្លែកនៅផ្ទះរបស់អ្នកស្រី យឹម ណារឿន ក្នុងស្រុកសំឡូត ខេត្តបាត់ដំបង។ ដើមឈើ និងផ្ទះស្ទើរទាំងអស់នៅក្នុងអតីតមូលដ្ឋានដ៏រឹងមាំរបស់ខ្មែរក្រហមនេះសុទ្ធតែមានបិទស្លាកសញ្ញារបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។
ផ្ទះរបស់អ្នកស្រី យឹម ណារឿន ក៏ស្ថិតនៅក្នុងចំណោមផ្ទះដែលបិទស្លាកសញ្ញាគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដែរ ប៉ុន្តែ មានតែផ្ទះមួយគត់នៅខាងស្ដាំផ្ទះឈើរបស់អ្នកស្រី គឺផ្ទះដែលអតីតស្វាមីរបស់អ្នកស្រីរស់នៅ ដែលមិនមានបិទស្លាកសញ្ញាគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។ នៅជ្រុងម្ខាងទៀតនៃផ្ទះរបស់អ្នកស្រី ណារឿន គឺមានតុបតែងទៅដោយស្លាកសញ្ញាគណបក្សប្រឆាំងគឺគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។
នៅពេលអ្នកស្រី ណារឿន និងប្ដីរបស់អ្នកស្រីបានលែងលះគ្នាបី បួនខែកន្លងទៅ ពួកគាត់ទាំងពីរបានខណ្ឌចែកផ្ទះគ្នាជាពីរ។ ទូរដាក់ខោអាវបានខណ្ឌចែកផ្លូវចូលផ្ទះនេះ ព្រមទាំងបានខណ្ឌចែកការរស់នៅ និងបញ្ហានយោបាយរបស់ពួកគាត់ទាំងពីរផងដែរ។
កាលពីខែមករា អ្នកស្រី ណារឿន បានសម្រេចឈរឈ្មោះជាបេក្ខជនឲ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនៅស្រុកសំឡូត។អ្នកស្រីបានលើកឡើងដោយសម្ងាត់ថា អ្នកភូមិជាច្រើនបានចាប់ផ្តើមគាំទ្រគណបក្សប្រឆាំង ទោះបីជាផ្ទះរបស់ពួកគាត់មានបិទសុទ្ធតែស្លាកសញ្ញាឃោសនារបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាក៏ដោយ។
អ្នកស្រីបានលើកឡើងថា ពួកគាត់ [ប្រជាពលរដ្ឋ] មានការភ័យខ្លាច ពួកគាត់បាននិយាយថា ខ្លួនខ្លាចថា ប្រសិនបើគណបក្សសង្គ្រោះជាតិមិនឈ្នះឆ្នោត ពួកគាត់នឹងប្រឈមការលំបាកជាច្រើន។
អ្នកស្រី ណារឿន និងគាំទ្ររបស់អ្នកស្រីសង្ឃឹមថា នឹងផ្លាស់ប្ដូរបញ្ហាទាំងអស់ជាបណ្តើរៗ។ពួកគាត់បានធ្វើដំណើរពីផ្ទះមួយទៅផ្ទះមួយនៅក្នុងស្រុកសំឡូត ដើម្បីបញ្ចុះបញ្ចូលអ្នកគាំទ្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា នៅតំបន់នោះ ដែលនៅតែមានមោទនភាពចំពោះម៌តករបស់ខ្មែរក្រហម អំពីគោលនយោបាយរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។
អ្នកស្រីបានមានប្រសាសន៍ថា រហូតមកដល់ពេលសព្វថ្ងៃនេះ អតីតខ្មែរក្រហមភាគច្រើននៅស្រុកសំឡូត មិនសូវជាខ្វល់ច្រើនអំពីព្រឹត្តិការណ៍នៅក្រៅតំបន់នេះឡើយ។ ប៉ុន្តែ កាលពីឆ្នាំ២០១១ រដ្ឋាភិបាលបានផ្ដល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចទំហំ៥.០០០ហិកតានៅក្នុងស្រុកសំឡូតទៅឲ្យអ្នកជំនួញក្នុងស្រុកម្នាក់។ អ្នកស្រីបានបន្តថា ប្រជាពលរដ្ឋចំនួន៥០០គ្រួសារក្នុងចំណោមប្រជាពលរដ្ឋជាង៥.៥០០គ្រួសារនៅក្នុងស្រុកសំឡូតបានបាត់បង់ដីធ្លីរបស់ខ្លួនសរុបប្រហែល១.០០០ហិកតា។
បន្ទាប់ពីដាក់ពាក្យបណ្តឹងទៅអង្គការសិទ្ធិមនុស្ស ក្រុមហ៊ុនរបស់អ្នកជំនួញក្នុងស្រុកម្នាក់នេះ បានយកដីទំហំតែពាក់កណ្ដាលគឺ៥០០ហិកតាពីប្រជាពលរដ្ឋចំនួន៥០០គ្រួសារនេះប៉ុណ្ណោះ។
អ្នកស្រី ណារឿន បានលើកឡើងថា ការបាត់បង់ដីធ្លីនេះ បានធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋមានភាពសោកសៅយ៉ាងខ្លាំង។ អ្នកស្រី ណារឿន បានមានប្រសាសន៍ថា “ ខ្ញុំបានជួយប្រជាពលរដ្ឋ [មិនឲ្យគេរឹបអូសដីរបស់ពួកគាត់] ហើយចាប់តាំងពីនោះមក ខ្ញុំទទួលបានការគាំទ្រយ៉ាងច្រើនរួមទាំងការគោរពផងដែរ”។
ការបាត់បង់ដីធ្លីនេះក៏បានផ្តល់ឱកាសឲ្យអ្នកស្រីនិយាយអំពីប្រធានបទនៃការបោះឆ្នោត ដែលអ្នកភូមិភាគច្រើននឹងស្ដាប់ផងដែរ គឺប្រធានបទពាក់ព័ន្ធវៀតណាម។ អ្នកស្រី ណារឿន បានមានប្រសាសន៍ថា ទោះបីជាដីសម្បទាននៅក្នុងស្រុកសំឡូតមិនមែនសម្រាប់ក្រុមហ៊ុនវៀតណាមក៏ដោយ ក៏ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចជាច្រើនផ្សេងៗទៀតនៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជាត្រូវគ្រប់គ្រងដោយក្រុមហ៊ុនមកពីប្រទេសភាគខាងកើតនៃប្រទេសកម្ពុជាដែរ។ អ្នកស្រីបានបន្ថែមថា ឥឡូវនេះប្រជាពលរដ្ឋបានយកចិត្តទុកដាក់អំពីគោលនយោបាយដីធ្លីរបស់រដ្ឋាភិបាល។
អ្នកស្រីបានមានប្រសាសន៍ថា “ អតីតខ្មែរក្រហមមួយចំនួនបានលើកឡើងថា ពួកគាត់ធ្លាប់បានប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងវៀតណាម ហើយឥឡូវពួកគាត់បានដឹងថា ក្រុមហ៊ុនវៀតណាមទទួលបានដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចរយៈពេល៩៩ឆ្នាំ ពួកគាត់មិនសប្បាយចិត្តឡើយ។ ហេតុដូច្នេះហើយពួកគាត់បានគាំទ្រយើង”។ នៅក្នុងសប្ដាហ៍នេះ ប្រជាពលរដ្ឋជាច្រើនបានចាប់ផ្ដើមបិទស្លាកសញ្ញាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនៅក្នុងស្រុកសំឡូត ដូចជា អ្នកស្រី ហ៊ុល ស្រីលាង អាយុ២៩ឆ្នាំ ជាកសិករម្នាក់ដែលមានប្ដីជាមន្ត្រីនគរបាល។
អ្នកស្រី ស្រីលាង បាននិយាយទាំងពុំសូវមានភាពក្លាហានសំដៅទៅលើដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចថា “ ខ្ញុំព្រួយបារម្ភអំពីបញ្ហានេះ”។ អ្នកជិតខាងរបស់អ្នកស្រីម្នាក់ទៀតឈ្មោះ ឆាយ ប៊ុន អាយុ៥៩ឆ្នាំ បានលើកឡើងថា គាត់បានសម្រេចចិត្តហើយ។
លោក ឆាយ ប៊ុន បានមានប្រសាសន៍ថា “ មេដឹកនាំគណបក្សកាន់អំណាច បានកាន់អំណាចយូរពេកហើយ”។ ពេលសម្លឹងមើលចៅពីរនាក់របស់គាត់ដែលកំពុងលេងនៅលើស្មៅក្បែរផ្ទះ លោក ឆាយ ប៊ុន លើកឡើងថា លោកខ្លាចមានគេធ្វើបាបចំពោះការគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ប៉ុន្តែលោកសង្ឃឹមថា ការគាំទ្រពេញទំហឹងរបស់លោក នឹងជំរុញឲ្យអ្នកផ្សេងទៀតសម្រេចចិត្តរបស់ពួកគេ។
អ្នកស្រី ប៊ូ សារ៉ាត់ អ្នកដាំទុរេន បាននិយាយថា អ្នកស្រីទទួលបានប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីពីក្រុមនិស្សិតស្ម័គ្រចិត្តរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន កាលពីខែមុន ហេតុដូច្នេះនឹងបោះឆ្នោតឲ្យគណបក្សកាន់អំណាចដើម្បីរក្សាសន្តិភាព។ អ្នកស្រី ប៊ូ សារ៉ាត់ បានមានប្រសាសន៍ថា “ ខ្ញុំបានឮថា នឹងកើតមានសង្គ្រាម ដូច្នេះហើយសូមបោះឆ្នោតឲ្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។ ខ្ញុំមិនចង់ឃើញសង្គ្រាមតទៅទៀត ទេ ខ្ញុំធុនទ្រាន់នឹងវេចបង្វេចរត់ណាស់”។
មានអាសនៈរដ្ឋសភាចំនួនប្រាំបីក្នុងខេត្តបាត់ដំបង ប៉ុន្តែ ចាប់តាំងពីមានប្រជាពលរដ្ឋប្រមាណ១៥០.០០០រស់នៅក្នុងក្រុងបាត់ដំបង គណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានផ្ដោតលើធនធានហិរញ្ញវត្ថុ និងធនធានមនុស្សរបស់ខ្លួនភាគច្រើននៅទីនោះ។ ខណៈពេលដែលយុទ្ធនាការនៅក្នុងស្រុកសំឡូតត្រូវបានគេធ្វើពីផ្ទះមួយទៅផ្ទះមួយនោះ យុទ្ធនាការនៅក្នុងក្រុងបាត់ដំបងមានលក្ខណៈប្រកួតប្រជែងជាមួយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលយុទ្ធនាការនៅក្នុងខេត្តរបស់គណបក្សនេះដឹកនាំដោយលោក ស ខេង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ។
ជារៀងរាល់ថ្ងៃ អ្នកគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិប្រហែល១.០០០នាក់ ដែលភាគច្រើនជាយុវជននោះបានជួបជុំគ្នានៅឯទីស្នាក់ការរបស់គណបក្សប្រឆាំងនៅក្នុងក្រុងបាត់ដំបង ដើម្បីពិភាក្សាអំពីនយោបាយ និងវីដេអូឃ្លីបដែលចែកចាយតាមរយៈប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គម។ ក្រុមយុវជនគាំទ្រទាំងនោះនិយាយអំពីការលំបាកក្នុងការស្វែងរកអាហារូបករណ៍ និងការងារ អំពីមិត្តភក្ដិរបស់គេដែលបានចាកចេញពីគ្រួសារទៅធ្វើការក្នុងប្រទេសថៃ អំពីអំពើពុករលួយនិងភាពក្រីក្រដែលបានរារាំងពួកគេមិនឲ្យមានអនាគតប្រសើរជាងនេះ។ តាមរយៈការគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ពួកគេជឿជាក់ថា នឹងអាចរកឃើញដំណោះស្រាយ។
លោក ចាន់ កុសល អាយុ២៣ឆ្នាំ អ្នកនិពន្ធបទចម្រៀងឲ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានមានប្រសាសន៍ថា “ ពួកគេផ្ដល់តម្លៃដល់សិទ្ធិនារី ពួកគេមិនមាក់ងាយអ្នកក្រីក្រ ពួកគេចង់ជួយមនុស្សចាស់ជរា”។ អ្នកដឹកនាំយុទ្ធនាការនៅក្នុងក្រុងបាត់ដំបងគឺលោកស្រី មូរ សុខហួរ អតីតរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកិច្ចការនារី និងជាអតីតតំណាងរាស្ត្រគណបក្ស សម រង្ស៊ី។
ក្នុងមួយថ្ងៃ លោកស្រី មូរ សុខហួរ មានសារមួយ ដើម្បីប្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងក្រុងបាត់ដំបងថា អ្វីៗនឹងប្រសើរឡើងក្រោមការដឹកនាំរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។ ឧទាហរណ៍ គណបក្សប្រឆាំងនឹងបញ្ចុះតម្លៃអគ្គិសនី និងធានាថា មណ្ឌលសុខភាពនឹងបំពាក់ឧបករណ៍ប្រសើរជាងបច្ចុប្បន្ន និងមានប្រាក់ចូលនិវត្តន៍សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋអាយុលើសពី៦៥ឆ្នាំទៀតផង។
លោកស្រីបានមានប្រសាសន៍ថា “ ប្រជាពលរដ្ឋគឺក្រីក្រ ហើយពួកគាត់ចង់ផ្លាស់ប្ដូរ”។ ការអនុវត្តតាមការសន្យារបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិគឺលើសពីថវិការបស់រដ្ឋាភិបាលបច្ចុប្បន្នទៅទៀត។ ប៉ុន្ដែ ចំពោះបញ្ហានេះ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិមានដំណោះស្រាយ ហើយការគណនាគឺងាយណាស់។
លោកស្រី មូរ សុខហួរ បានមានប្រសាសន៍សំដៅលើម្ចាស់ក្រុមហ៊ុនសូគីម៉ិច ដែលប្រតិបត្តិរមណីយដ្ឋានបុរាណអង្គរថា “ យើងនឹងបង្កើនថវិកាទ្វេដង ពីព្រោះយើងនឹងទប់ស្កាត់អំពើពុករលួយ។ បងប្អូនដឹងហើយថា តើថវិកាប៉ុន្មានដែលប្រមូលបានពីការចូលទស្សនាប្រាសាទអង្គរវត្តនោះ? គឺមានចំនួន១២០លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំៗ។ យើងបាត់បង់ថវិកាចំនួន១០០លានដុល្លារទៅលើលោក សុខ គង់”។
លោកស្រីបានមានប្រសាសន៍បន្ដថា ថវិការាប់រយលានដុល្លារទៀតបានបាត់បង់ដោយសារមន្ត្រីគយពុករលួយ ដោយការយកប្រាក់ពន្ធទាបពីកាស៊ីណូ ហើយផ្ដល់សំណូកទៅមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល។ លោកស្រី មូរ សុខហួរ មានប្រសាសន៍ថា តាមរយៈ “ ការលុបបំបាត់” អំពើពុករលួយនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិសង្ឃឹមថា នឹងអាចលុបបំបាត់អំពើពុករលួយ និទណ្ឌភាព ការអនុគ្រោះនិយម ហើយជំនួសមកវិញ យើងនឹងបង្កើតប្រព័ន្ធមួយដែលមានដំណើរការល្អ មិនលម្អៀង និងប្រឹងប្រែងធ្វើការរបស់រដ្ឋាភិបាល ដើម្បីបម្រើប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់ៗរូបស្មើភាពគ្នា។
លោកស្រីចាត់ទុកជាប្រទេសមួយសុខក្សេមក្សាន្ដ។ ប៉ុន្ដែ លោកស្រីមានជំនឿថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិអាចសម្រេចគោលដៅរបស់ខ្លួនបានក្នុងរយៈពេល១០០ថ្ងៃដំបូង បន្ទាប់ពីគណបក្សនេះជាប់ឆ្នោត ហើយ លោកស្រីមានប្រសាសន៍បន្ដថា លោកស្រីរំពឹងថា គណបក្សរបស់លោកស្រីនឹងទទួលបានអាសនៈចំនួន៨០ក្នុងចំណោមអាសនៈទាំងអស់ចំនួន១២០។
ខណៈកំពុងឈរនៅលើរថយន្ដ ពាក់អាវពណ៌ខៀវ ខុសប្លែកពីអ្នកគាំទ្ររបស់គាត់នោះ លោកស្រី មូរ សុខហួរ បានមើលទៅព្រះអាទិត្យដោយញញឹម និងលើកដៃស្វាគមន៍ទៅប្រជាពលរដ្ឋ។
ក្បួនយុទ្ធនាការរបស់អ្នកគាំទ្រប្រហែល១០០នាក់ដែលច្រៀងបណ្ដើរ ស្រែកពាក្យស្លោកបណ្ដើរ បានមកឈប់នៅក្បែរផ្សារណាត់ក្នុងក្រុងបាត់ដំបង ដែលនៅទីនោះលោកស្រីបានពន្យល់អំពីគោលនយោបាយរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិប្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋ។លោកស្រីបានស្រែកជាញឹកញាប់ថា “ ប្ដូរ”។
ក្បួនម៉ូតូបើកបរតាមក្រោយ ដោយអ្នកគាំទ្រខ្លះមានចំណាប់អារម្មណ៍ ចំណែកអ្នកខ្លះទៀតមិនសូវចាប់អារម្មណ៍នោះ ក៏មានបំណងទទួលយកខិត្តប័ណ្ណរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលចែកឲ្យពួកគេដែរ។ដោយស៊ាំនឹងសំឡេងឃោសនាជារៀងរាល់ថ្ងៃ អាជីវករនៅតែលក់ដូរដដែល។
អ្នកស្រី ម៉ែន អានី អាយុ៣៨ឆ្នាំជាអ្នកលក់ផ្លែឈើបានសួរថា “ នរណាជាប់ឆ្នោតកាលពីប្រាំឆ្នាំមុន? ខ្ញុំមានជំងឺ និងមិនបានទៅបោះឆ្នោតទេ”។
អ្នកស្រី រុន ណៃ អ្នកលក់បន្លែនៅតូបក្បែរនោះនិយាយថា អ្នកស្រីចាប់អារម្មណ៍ចំពោះការបោះឆ្នោតនេះ ប៉ុន្ដែ ដូចប្រជាពលរដ្ឋផ្សេងទៀតក្នុងក្រុងបាត់ដំបងដែរ ការនិយាយអំពីនយោបាយធ្វើឲ្យគាត់មានអារម្មណ៍ថា មិនសូវស្រួល ហើយអ្នកស្រីបានឆ្លើយដូចអ្នកបោះឆ្នោតដទៃទៀតដែលបានឆ្លើយនៅក្នុងសប្ដាហ៍នេះដែរ គឺថា “ យើងដឹងអ្វីដែលយើងចង់បាននៅក្នុងចិត្តរបស់យើងហើយ”៕
ប្រែសម្រួលដោយ ស៊ា ស៊ុយឈាង