មន្ត្រីម្នាក់នៅស្ថានទូតវៀតណាមប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា បានលើកឡើងថា ការប្រើភាសារើសអើងជាតិសាសន៍របស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិដើម្បីកេងចំណេញនយោបាយកំពុងធ្វើឲ្យខូចខាតដល់ទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសកម្ពុជា និងប្រទេសវៀតណាម ហើយបានបង្កឲ្យមានការភ័យខ្លាចក្នុងចំណោមជនជាតិភាគតិចវៀតណាមក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
លោក ង្វៀន ជីហ្សុ៊ង (Nguyen Chi Dzung) ប្រធានផ្នែកកិច្ចការច្បាប់ និងការពារពលរដ្ឋនៅស្ថានទូតវៀតណាម បានលើកឡើងតាមរយៈអុីម៉េលមួយកាលពីថ្ងៃសុក្រថា ការប្រើជាប្រចាំនូវពាក្យ “ យួន” ត្រូវបានធ្វើឡើងដើម្បីកេងចំណេញនយោបាយ។
លោកបានលើកឡើងថា “ ខ្ញុំយល់ថា ក្នុងសម័យសកលភាវូបនីយកម្មដូចសព្វថ្ងៃនេះ ទង្វើបែបនេះគឺជាទង្វើខុសឆ្គងផ្នែកនយោបាយ ហើយធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ទំនាក់ទំនងល្អជាមួយប្រទេសជិតខាងរបស់ខ្លួន”។ លោក ង្វៀន បានបន្ថែមថា “សម្រាប់ជនជាតិភាគតិចវៀតណាមក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ពួកគេព្រួយបារម្ភអំពីការរើសអើង និងការគំរាមកំហែង។ យើងមិនណែនាំពលរដ្ឋរបស់យើងឲ្យមានការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ចំពោះការវិវឌ្ឍនៃស្ថានភាពនៅមុន និងក្រោយថ្ងៃបោះឆ្នោតទេ។ តែពួកគេ [ គួរតែ] ពិចារណាអំពីការបញ្ចៀសការធ្វើដំណើរមិនចាំបាច់ ហើយកុំធ្វើដំណើរទៅកន្លែងមានមនុស្សប្រមូលផ្ដុំគ្នាច្រើន”។
ខណៈគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានបញ្ជាក់ម្ដងហើយម្ដងទៀតថា គណបក្សនេះគ្មានគោលការណ៍ប្រើភាសាប្រមាថដល់ជនជាតិវៀតណាមនោះ លោក សម រង្ស៊ី នៅតែបានប្រើពាក្យ “យួន” នេះក្នុងសុន្ទរកថារបស់ខ្លួន ចាប់តាំងពីបានវិលមកកម្ពុជាវិញដើម្បីបញ្ចប់ការនិរទេសខ្លួននៅថ្ងៃទី១៩ ខែកក្កដាមក។
កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ លោក សម រង្ស៊ី បាននិយាយការពារការប្រើពាក្យនេះ ដោយបានពន្យល់ថា វា “ ប្រហែលជារឿងខុសឆ្គងផ្នែកនយោបាយមែន ប៉ុន្តែវាមិនមែនជាពាក្យប្រមាថទេ”។ នៅសង្កាត់ច្បារអំពៅទី២ ខណ្ឌមានជ័យ ដែលជាកន្លែងហាងនៅជាប់ផ្លូវ និងហាងកាហ្វេនានាមានបិទស្លាកសញ្ញាដើម្បីបញ្ជាក់ពីវត្តមាននៃសហគមន៍ជនជាតិភាគតិចវៀតណាមដ៏ធំក្នុងសង្កាត់នោះ ជនជាតិភាគតិចវៀតណាមនិយាយថា ខ្លួនព្រួយបារម្ភអំពីការបំផុសស្មារតីប្រឆាំងវៀតណាមពីសំណាក់គណបក្សប្រឆាំង។
អ្នកស្រី គឹម លាន អាយុ៤៤ឆ្នាំ ជាម្ចាស់ហាងកាហ្វេមួយកន្លែងដែលបានរស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាអស់រយៈពេលជាង២០ឆ្នាំមកហើយនោះ បាននិយាយថា “ខ្ញុំពិតជាមានអារម្មណ៍ភ័យខ្លាចមែន គឺខ្លាចពួកគេប្រើអំពើហិង្សាលើរូបខ្ញុំ និងខ្លាចពួកគេសម្លាប់ខ្ញុំ”។
អ្នកស្រីនិយាយថា ក្នុងករណីមានការប្រើអំពើហិង្សាណាមួយនោះ ស្វាមីរបស់អ្នកស្រីដែលជាជនជាតិខ្មែរ នឹងចាក់សោឲ្យអ្នកស្រីនៅតែក្នុងផ្ទះ ដោយពួកគេនឹងទិញអាហារយកមកស្ដុកទុក។ អ្នកស្រី គឹម លាន ក៏បានសារភាពផងដែរថា ខ្លួនបានមកដល់ប្រទេសកម្ពុជាដោយខុសច្បាប់ បន្ទាប់ពីបានរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ជាមួយស្វាមីរបស់ខ្លួននៅក្នុងប្រទេសវៀតណាម។
អ្នកស្រីនិយាយថា “ ប្រសិនបើជនជាតិវៀតណាមទាំងអស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាចាកចេញនោះ យើងសុខចិត្តចាកចេញដែរ។ ខ្ញុំមិនខឹងអ្វីទេ ព្រោះខ្ញុំបានមកទីនេះដោយខុសច្បាប់”។ ទោះជាយ៉ាងណា អ្នកស្រី ចាន់ ស្រីណាត អាយុ៦៨ឆ្នាំ ដែលមានឈ្មោះពិតជាភាសាវៀតណាមថា មៀន ធីសា (Mien Thi Sa) នោះមិនធ្វើដល់ថ្នាក់នេះទេ។ អ្នកស្រីនិយាយថា គ្រួសាររបស់អ្នកស្រីបានរស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៨៣មកក្នុងបំណងស្វែងរកជីវិតថ្មីដែលប្រសើរជាងមុន ហើយថា ឥឡូវនេះពួកគេគឺជាជនអន្ដោប្រវេសន៍ស្របច្បាប់ដែលមានឈ្មោះបោះឆ្នោតដែរ។
អ្នកស្រី ណាតដែលជាម្ចាស់ហាងលក់គ្រឿងទេសតូចមួយនោះ បាននិយាយថា “នៅពេលប្រជាជនកម្ពុជាប្រើពាក្យយួនដាក់ខ្ញុំ ខ្ញុំខឹងយកតែមែនទែន ប៉ុន្តែខ្ញុំមិនដឹងធ្វើម៉េចទេ។ ខ្ញុំបានរស់នៅទីនេះជាយូរមកហើយ ហើយខ្ញុំមិនដែលនិយាយឈ្លើយដាក់ប្រជាជនខ្មែរទេ ចុះហេតុអ្វីក៏ពួកគេចូលចិត្តប្រើពាក្យសម្ដីអាក្រក់ៗដាក់ខ្ញុំម៉េះ? ខ្ញុំនឹងបោះឆ្នោតឲ្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា”។
អ្នកស្រីបានបន្ថែមថា “ ប្រសិនបើពួកគេ [រដ្ឋាភិបាលថ្មី] មិនធ្វើឲ្យខ្ញុំរងការឈឺចាប់ទេនោះ ខ្ញុំនឹងបន្តរស់នៅទីនេះទៀត។ ប៉ុន្តែ ប្រសិនបើពិបាកពេក ខ្ញុំនឹងវិលត្រឡប់ទៅស្រុកកំណើតរបស់ខ្ញុំវិញ។ ប៉ុន្តែឥឡូវនេះគឺមិនទាន់ទេ”៕
ប្រែសម្រួលដោយ ភួន ច័ន្ទសេរីវុធ