ក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍បោះឆ្នោតឯករាជ្យ និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលបានដាក់សំណើមួយទៅគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតគ.ជ.ប. កាលពីថ្ងៃសុក្រ ស្នើសុំពិនិត្យមើលឡើងវិញលើបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោត និងទម្រង់បោះឆ្នោតក្រៅផ្លូវការណ៍ក្នុងពេលបោះឆ្នោតនៅក្នុងខេត្តចំនួនប្រាំពីរ ដែលមានសេចក្តីរាយការណ៍ពីភាពមិនប្រក្រតីធ្ងន់ធ្ងរបានកើតឡើងនៅពេលបោះឆ្នោតកាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា។
លោក គល់ បញ្ញា នាយកប្រតិបត្តិនៃគណៈកម្មាធិការដើម្បីការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជា ហៅកាត់ថា ខុមហ្វ្រែល បានមានប្រសាសន៍ថា គណៈកម្មការមួយរបស់ស្ថាប័នសង្គមស៊ីវិលដែលបានអង្កេតការណ៍ការបោះឆ្នោតជាតិបានស្នើឲ្យ គ.ជ.ប. បង្ហាញបញ្ជីឈ្មោះប្រជាពលរដ្ឋ ដែលបានបោះឆ្នោតក្នុងខេត្តទាំងនេះ ដើម្បីពិនិត្យមើលករណីអ្នកបោះឆ្នោតពីរដង និងបង្ហាញព័ត៌មានលម្អិតពាក់ព័ន្ធនឹងឯកសារនៃទម្រង់បោះឆ្នោតក្រៅផ្លូវការដែលបានប្រើប្រាស់ក្នុងតំបន់មួយចំនួន ដើម្បីវាយតម្លៃពីកម្រិតនៃការក្លែងបន្លំក្នុងការបោះឆ្នោត។
លោកថ្លែងបន្តថា ខេត្តទាំងនោះរួមមានខេត្តព្រៃវែងដែលមានសេចក្តីរាយការណ៍ស្តីពីការក្លែងបន្លំក្នុងការប្រើប្រាស់ទម្រង់បោះឆ្នោតក្រៅផ្លូវការជាច្រើន ហើយនៅរាជធានីភ្នំពេញ ដែលក្រុមអ្នកសង្កេតការសង្ស័យថា មានអ្នកបោះឆ្នោតពីរដងមានចំនួនច្រើន រីឯខេត្តសៀមរាបវិញដែល ក្រុមអ្នកសង្កេតការបានឃើញកងយោធពលខេមរភូមិន្ទរាប់ពាន់នាក់បានចល័តនៅទូទាំងខេត្តអំឡុងពេលបោះឆ្នោត។
នៅក្នុងខេត្តផ្សេងៗទៀតដែលមានការសង្ស័យពីភាពមិនប្រក្រតី និងការលួចបន្លំសន្លឹកឆ្នោតមានកម្រឹតខ្ពស់គឺខេត្តបាត់ដំបង កំពង់ចាម កណ្តាល និងខេត្តក្រចេះ។ លោក គល់ បញ្ញា មានប្រសាសន៍បន្តទៀតថា អង្គការខុមហ្វ្រែល និងក្រុមសង្កេតការណ៍បោះឆ្នោតផ្សេងៗទៀតបច្ចុប្បន្ននេះកំពុងចងក្រងអ្វីដែលខ្លួនបានរកឃើញ ហើយនឹងចេញរបាយការណ៍ស្តីពីចំនួននៃភាពមិនប្រក្រតីដែលជាប់សង្ស័យ នៅប៉ុន្មានថ្ងៃខាងមុខនេះ។ ប៉ុន្តែទោះជាយ៉ាងណាបើគ្មានកិច្ចសហការពីគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតក្នុងការត្រួតពិនិត្យបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោត និងឯកសារផ្សេងៗឡើងវិញនោះទេ ការស៊ើបអង្កេតលើភាពមិនប្រក្រតីនិងការលួចបន្លំសន្លឹកឆ្នោតគឺមិនអាចប្រព្រឹត្តិទៅបានឡើយ។
លោក ទេព នីថា អគ្គលេខាធិការនៃគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតបានមានប្រសាសន៍កាលពីម្សិលមិញថា គ.ជ.ប. រវល់ខ្លាំងណាស់ មិនមានពេលពិនិត្យមើលសំណើស្នើសុំត្រួតពិនិត្យឯកសារពីសំណាក់ក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍បោះឆ្នោតឯករាជ្យទាំងនោះទេ។ លោកថ្លែងបន្តថា “ យើងមិនទាន់បានពិនិត្យមើលសំណើរបស់ពួកគេនៅឡើយទេដោយសារយើងមិនទាន់មានពេលត្រួតពិនិត្យវា យើងកំពុងរវល់ដោះស្រាយពាក្យបណ្ដឹង”។
លោកបន្ថែមថា គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតបានទទួលសេក្តីរាយការណ៍តែ១០ករណីប៉ុណ្ណោះ ពាក់ព័ន្ធនឹងការក្លែងបន្លំប្រើប្រាស់ទម្រង់បោះឆ្នោតក្រៅផ្លូវការណ៍ក្លែងក្លាយ ចាប់តាំងពីការបោះឆ្នោតកាលពីសប្ដាហ៍មុនមក។
លោក ទេព នីថា មានប្រសាសន៍បន្តថា “ សម្រាប់របាយការណ៍ស្តីពីភាពមិនប្រក្រតី គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតរបស់យើង នឹងចាប់ផ្ដើមធ្វើការត្រួតពិនិត្យលើសំណើទាំងនោះនៅថ្ងៃទី៦ [ខែសីហា] នេះ។ បញ្ហាទាំងនោះមិនប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរដល់លទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតទេ”។
ទោះជាយ៉ាងណា តំណាងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទាំងនៅខេត្តព្រៃវែង និងនៅខេត្តកណ្ដាលបានលើកឡើងថា ពួកគេបានទទួលពាក្យបណ្តឹងស្តីអំពីការលួចបន្លំប្រើប្រាស់ទម្រង់បោះឆ្នោតក្រៅផ្លូវការណ៍ ការបោះឆ្នោតពីរដង និងការបាត់ឈ្មោះរាប់រយករណីឯណោះ ប៉ុន្តែ មិនទាន់បានសរុបចំនួនរបាយការណ៍ស្ដីអំពីភាពមិនប្រក្រតីនៅក្នុងខេត្តរបស់ខ្លួននៅឡើយទេ។ នៅរាជធានីភ្នំពេញ គិតមកដល់ថ្ងៃសុក្រនេះ ពួកគេបានលើក ឡើងថា ពួកគេបានទទួលពាក្យបណ្ដឹងជាង២.០០០ករណី។
សំណើសំុត្រួតពិនិត្យមើលឯកសាររបស់ គណៈកម្មការនៃស្ថាប័នសង្គមស៊ីវិលបានកើតឡើងចំពេលកិច្ចពិភាក្សាដើម្បីបង្កើតគណៈកម្មការចម្រុះមួយដែលមានសមាសភាពមកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានបរាជ័យហើយគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតបានដាក់កំហុសលើគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដោយសារគណបក្សនេះទាមទារឲ្យមានតំណាងមកពីអង្គការសហប្រជាជាតិចូលរួមស៊ើបអង្កេតលើលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត ជាសំណើមួយដែល គ.ជ.ប. បានលើកឡើងថា មិនមានលក្ខណៈស្របច្បាប់។
លោក ហង្ស ពុទ្ធា នាយកប្រតិបត្តិនៃគណៈកម្មាធិការអព្យាក្រិត្យ និងមិនលម្អៀងសម្រាប់ការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជាបានមានប្រសាសន៍ថា ក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍បោះឆ្នោតបានផ្ដល់នូវវិធីសាស្ត្រដែលមិនពាក់ព័ន្ធនឹងនយោបាយសម្រាប់ឲ្យគ.ជ.ប. ដំណើការការបោះឆ្នោតដែលអាចជឿទុកចិត្តបាន។ លោកមានប្រសាសន៍បន្តថា “ថ្វីបើពួកគេ[គ.ជ.ប.] ចូលរួមក្នុងបេសកកម្ម [ជាមួយគណបក្សប្រជាជន និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ] ឬមិនចូលរួមក៏ដោយ ក៏យើងជាអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលត្រូវតែធ្វើការតាមរបៀបរបស់យើង។ យើងចង់ដោះស្រាយបញ្ហាបច្ចេកទេសមិនមែនបញ្ហានយោបាយទេ”។ លោកបន្តថា “ យើងនឹងបន្តធ្វើការងាររបស់យើង ហើយយើងនឹងបង្ហាញថាតើ គ.ជ.ប.ចូលចិត្តសហការក្នុងការស៊ើបអង្កេត ប្រកបដោយតម្លាភាពឬយ៉ាងណា”៕
(រាយការណ៍បន្ថែមដោយ នៅ វណ្ណារិន)
ប្រែសម្រួលដោយ ឃិន ណៃ