ប្រសិនបើអ្វីៗដំណើរការដូចការគ្រោងទុករបស់លោក ភឿង សុភ័ណ មែននោះភ្នំពេញនឹងលែងមានឈ្មោះថាជារាជធានីនៃប្រទេសកម្ពុជាទៀតហើយ។
លោក ភឿង សុភ័ណ រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ មានគម្រោងដ៏ធំសម្រាប់សាងសង់ទីក្រុងថ្មីមួយលើផ្ទៃដីទំហំ៣៥.០០០ហិកតានៅភាគខាងជើងរាជធានីភ្នំពេញ ឈ្មោះថា “ ទីក្រុងនាគសម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន”។ លោក ភឿង សុភ័ណ អះអាងថា គម្រោងនេះទទួលបានការយល់ព្រមពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ហើយទឹកប្រាក់ទាំងអស់ដែលលោកត្រូវការសម្រាប់សាងសង់ទីក្រុងនេះមានចំនួនដល់ទៅ៨០ពាន់លានដុល្លារ។
លោកបានពន្យល់នៅការិយាល័យរបស់លោកកាលពីថ្ងៃអង្គារថា “ ប្រសិនបើយើងសិក្សាពីប្រវត្តិសាស្ត្រប្រទេស បន្ទាប់ពីយើងមានការរីកចម្រើនយ៉ាងខ្លាំង និងបន្ទាប់មកមានស្ថិរភាពទៀតនោះ យើងត្រូវតែមានទីក្រុងថ្មី”។ លោកថ្លែងថា ទីក្រុងនាគ នឹងផ្ដល់ឱកាសឲ្យលោក ហ៊ុន សែន បន្សល់ទុកកេរដំណែលនៅក្នុងប្រទេសដូចព្រះមហាក្សត្រសម័យអង្គរប៉ុន្មានព្រះអង្គបានបន្សល់ទុកដែរ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ នៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី១២ យើងមានព្រះបាទ សុរិយ វរ្ម័ន ទី២ដែលបានកសាងអង្គរវត្ត។ នៅពេលយើងទៅអង្គរធំ យើងដឹងថា នេះគឺជារាជធានីដែលកសាងឡើងដោយព្រះបាទជ័យ វរ្ម័ន ទី៧ ហើយនៅពេលយើងទៅប្រាសាទបាក់ខែង យើងដឹងថា នេះជារាជធានីរបស់ព្រះបាទ យសោវរ្ម័ន ទី១”។
រដ្ឋលេខាធិការរូបនេះ មានប្រសាសន៍ថា “ ពេលនេះ យើងស្ថិតនៅក្នុងសម័យកាលសម្ដេច ហ៊ុន សែន នៅពេលយើងឃើញទីក្រុងនេះ យើងដឹងថា នេះជាគម្រោងរបស់សម្ដេច ហ៊ុន សែន នោះគឺទីក្រុងនាគ”។ ទីក្រុងដ៏ធំដែលមានអគារធំៗ និងអគារខ្ពស់ៗរាប់រយដែលត្រូវសាងសង់ឡើងតាមរចនាបទអង្គរ ប៉ុន្តែដែលមើលទៅដូចជាទស្សនីយភាពក្នុងខ្សែភាពយន្ដប្រឌិតបែបវិទ្យាសាស្ត្រនេះ នឹងត្រូវបែងចែកជាតំបន់លំនៅដ្ឋាន តំបន់ពាណិជ្ជកម្ម តំបន់វប្បធម៌ តំបន់អប់រំ និងតំបន់ទេសចរណ៍ ដែលមានទ្រង់ទ្រាយដូចមុខនាគ។
លោក ភឿង សុភ័ណ បានពន្យល់ថា “ នៅពេលអ្នកធ្វើដំណើរតាមជើងហោះហើរចូលមកប្រទេសកម្ពុជា អ្នកនឹងមើលឃើញពន្លឺភ្លើងដូចក្បាលនាគ ហើយអ្នកនឹងដឹងថា អ្នកស្ថិតនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា”។ ដោយព្រំប្រទល់នៃរាជធានីថ្មីចាប់ផ្ដើមពីតំបន់ជាយខាងជើងរាជធានីភ្នំពេញ កន្លែងដែលផ្លូវទឹកទន្លេមេគង្គ និងទន្លេសាបបំបែកគ្នានោះ ទីក្រុងរបស់លោក ភឿង សុភ័ណ នឹងបញ្ចប់ត្រឹមឧដុុង្គភាគពាយ័ព្យ ដែលជារាជធានីចុងក្រោយបង្អស់ មុននឹងព្រះមហាក្សត្រ នរោត្ដម រើរាជធានីរបស់ព្រះអង្គមកតាំងនៅរាជធានីភ្នំពេញកាលពីជិត១៥០ឆ្នាំមុន។
នៅចំណុចកណ្ដាលនៃទីក្រុងនាគនេះ នឹងមានអគារខ្ពស់មួយកម្ពស់៦០០ម៉ែត្រ ដែលនឹងក្លាយជាអគារខ្ពស់បំផុតទី២ក្នុងពិភពលោក ប្រសិនបើត្រូវបានសាងសង់តាមការគ្រោងទុក។ លោក ភឿង សុភ័ណ បានពន្យល់ថា នៅកំពូលនៃអគារខ្ពស់កប់ពពកនេះ នឹងក្លាយជាទីបញ្ជាការរបស់លោក ហ៊ុន សែន ដែលរដ្ឋលេខាធិការរូបនេះបានដាក់ឈ្មោះថា “ វិមានសម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន”។
ពន្យល់ពីទស្សនវែងឆ្ងាយដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់របស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីរូបនេះ ជាមួយនឹងផែនទីមួយដែលមានសញ្ញាព្រួញប្រាំបួនបាញ់ចេញពីទីក្រុងនាគឆ្ពោះទៅព្រំដែនថៃ ឡាវ និងវៀតណាម លោក ភឿង សុភ័ណ បានមានប្រសាសន៍ថា “ [ អគារនេះ] នឹងមានកម្ពស់៦០០ម៉ែត្រ ហើយអគារនេះនឹងមានទីបញ្ជាការសម្រាប់សម្ដេច ហ៊ុន សែន គ្រប់គ្រងប្រទេសរបស់យើង និងមើលប្រទេសរបស់យើងទាំងមូល”។
លោក ភឿង សុភ័ណ ដែលទទួលបានការអប់រំផ្នែកស្ថាបត្យកម្មនៅក្នុងប្រទេសបារាំង ហើយវិលត្រឡប់មកប្រទេសកម្ពុជាវិញក្នុងឆ្នាំ១៩៨៩បានមានប្រសាសន៍ថា លោកបានចាប់ផ្ដើមគ្រោងប្លង់ទីក្រុងនាគនេះឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ២០១០ ហើយបានបន្តទៅទៀត បន្ទាប់ពីទទួលបានលិខិតមួយច្បាប់ក្នុងឆ្នាំនោះពីលោក ហ៊ុន សែន ដែល សម្ដែងការពេញចិត្តចំពោះទីក្រុងដ៏ធំនេះ។
លោក ភឿង សុភ័ណ បានមានប្រសាសន៍ថា “ ជាដំបូង ខ្ញុំមិនបានខិតខំខ្លាំងពេកទេព្រោះខ្ញុំបារម្ភខ្លាចសម្ដេច ហ៊ុន សែន មិនចូលចិត្តវា។ ពេលនេះសម្ដេច ហ៊ុន សែន មានប្រសាសន៍ថា សម្ដេចចាប់អារម្មណ៍លើវាជាខ្លាំង ហើយបានប្រាប់ឲ្យខ្ញុំស្វែងរកវិនិយោគិនដើម្បីផ្ដល់មូលនិធិដល់គម្រោងនេះ”។
លោក ភឿង សុភ័ណ បានអះអាងថា ផែនការសម្រាប់សាងសង់ទីក្រុងនេះកំពុងដំណើរការ ហើយបានមានប្រសាសន៍ថា ក្រុមហ៊ុនសាងសង់ដ៏ធំមួយដែលមានមូលដ្ឋាននៅក្នុងទីក្រុងសៀងហៃ កំពុងចរចាដើម្បីជួយលោកឲ្យទទួលបានមូលនិធិរាប់សិបពាន់លានដុល្លារដែលលោកត្រូវការពីធនាគារកណ្ដាលរបស់ប្រទេសចិន ដើម្បីបំពេញក្ដីស្រមៃរបស់លោក។
ព័ត៌មានស្ដីពីក្រុមហ៊ុនដែលមានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងសៀងហៃនេះ មិនអាចស្វែងរកតាមអ៊ីនធើណិតបានទេកាលពីម្សិលមិញ ហើយលោក លឹម លាងសែ អនុប្រធានខុទ្ទកាល័យនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានមានប្រសាសន៍កាលពីថ្ងៃពុធថា លោកមិនដែលឮគម្រោងទីក្រុងនាគសម្ដេច ហ៊ុន សែន របស់លោក ភឿង សុភ័ណ ទេ។
ទោះជាយ៉ាងណា គម្រោងរបស់លោក ភឿង សុភ័ណ មិនមែនជាគម្រោងអាថ៌កំបាំងទេ។ លោកបានបង្ហាញមុខក្នុងកម្មវិធីព័ត៌មានជាភាសាអង់គ្លេសឈ្មោះថា “ This is Cambodia” តាមកញ្ចក់ទូរទស្សន៍ស៊ីធីអិន របស់លោក គិត ម៉េង ប្រធានក្រុមហ៊ុនរូយ៉ាល់គ្រុប កាលពីខែមីនា ឆ្នាំមុន ដែលក្នុងនោះពិធីករបានពណ៌នាពីទីក្រុងនាគថា ជា “ ផ្នែកមួយនៃការឆ្លើយតបរបស់រដ្ឋាភិបាលទៅនឹងចំនួនប្រជាពលរដ្ឋដែលកើនឡើងឥតឈប់ឈរ និងកំណើនសេដ្ឋកិច្ចឆាប់រហ័សនៅក្នុងប្រទេស”។
នៅក្នុងកម្មវិធីនោះ លោក ភឿង សុភ័ណ បានមានប្រសាសន៍ថា ប្រសិនបើប្រទេសចិនគាំទ្រគម្រោងនេះ វានឹងក្លាយជា “ បដិវត្តន៍ស្ថាបត្យកម្ម និងនគរូបនីយកម្ម” ហើយនឹងលើកមុខមាត់ប្រទេសកម្ពុជានៅលើឆាកអន្តរជាតិ។ មជ្ឈដ្ឋានមួយចំនួនមានមន្ទិល។ លោក សាយម៉ុន ស្ព្រីងហ្គើ (Simon Springer) ជាសាស្ត្រាចារ្យរងផ្នែកភូមិសាស្ត្រនៅសាកលវិទ្យាល័យ University of Victoria ក្នុងប្រទេសកាណាដា ដែលបានសិក្សាពីការអភិវឌ្ឍរបស់ប្រទេសកម្ពុជាក្នុងរយៈពេលមួយទសវត្សរ៍កន្លងមកនេះ បានមានប្រសាសន៍ថា គម្រោងរបស់លោក ភឿង សុភ័ណ សម្រាប់ការសាងសង់ទីក្រុងរណបថ្មីនេះពិបាកនឹងសម្រេចបានណាស់ ទាំងហេតុផលនយោបាយ ទាំងហេតុផលភ័ស្ដុភារ។
លោក សាយម៉ុន ស្ព្រីងហ្គើ បានថ្លែងថា “ ការប្រៀបប្រដូចលោក ហ៊ុន សែន ទៅនឹងមហាវីរក្សត្រមួយអង្គក្នុងចំណោមមហាវីរក្សត្រសម័យអង្គរ នឹងមានបញ្ហាធំ”។ លោកមានប្រសាសន៍ថា “ គម្រោងទាំងមូលនេះជាគំនិតស្រមើស្រមៃ។ ព្រោះសូម្បីតែមូលនិធិបានមកពីណាក៏មិនទាន់ដឹងផង”។
ទីក្រុងនាគក៏មិនមែនជាទីក្រុងរណបប្រកបដោយមហិច្ឆតាជ្រុលទី១ដែលបរាជ័យដែរ។ ការវិវត្តស្រដៀងគ្នាប្រហែលប្រាំមួយ ដែលមានទំហំតូចជាងនេះឆ្ងាយ ត្រូវបានស្នើឡើងក្នុងរយៈពេលមួយទសវត្សរ៍មកនេះ ដោយគ្មានគម្រោងណាមួយត្រូវបានសាងសង់បញ្ចប់នោះទេ ហើយការអភិវឌ្ឍជាច្រើនបានបោះបង់ចោលបន្ទាប់ពីខ្វះតម្រូវការ។
ទីក្រុងមួយក្នុងចំណោមទីក្រុងរណបលេចធ្លោជាងគេ គឺក្រុងកាំកូស៊ីធី ដែលមានទំហំទឹកប្រាក់សាងសង់មួយពាន់លានដុល្លារ បានបើកការដ្ឋានដំណើរការសាងសង់ក្នុងឆ្នាំ២០០៥ ប៉ុន្តែបានជួបបញ្ហាក្នុងឆ្នាំ២០១១ ចំពេលមានការចោទប្រកាន់ថា វិនិយោគិនកូរ៉េខាងត្បូងដ៏សំខាន់របស់គម្រោងទីក្រុងនេះ ប្រើប្រាស់ប្រាក់តម្កល់ដោយខុសច្បាប់សម្រាប់ធ្វើការរកស៊ីនៅបរទេស។
ហ្គាឌិន ស៊ីធី (Garden City) ជាទីក្រុងរណបមួយផ្សេងទៀតដែលមានផ្ទៃដីទំហំ៨០០ហិកតារបស់លោក លី យ៉ុងផាត់ សមាជិកព្រឹទ្ធសភាមកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានបើកការដ្ឋានសាងសង់កាលពីខែមេសា ដែលរួមមានមជ្ឈមណ្ឌលសន្និបាតមួយ ពហុកីឡាដ្ឋានជាតិមួយ កំពង់ផែពីរ ទីលានវាយកូនហ្គុលហ៍មួយ និងសួនឧស្សាហកម្មមួយ។
អ្វីដែលគួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើលនោះ គឺដីដែលលោក ភឿង សុភ័ណ បានកំណត់សម្រាប់សាងសង់ទីក្រុងនាគសម្ដេច ហ៊ុន សែន ព័ទ្ធជុំវិញដីរបស់លោក លី យ៉ុងផាត់។
លោក ស្តេវិន ហ៊ីកហ្គីន (Steven Higgins) ដែលបានមានប្រសាសន៍កាលពីឆ្នាំ២០០៩ ដែលនៅពេលនោះលោកជានាយកប្រតិបត្តិធនាគារអេអិនហ្សិតរូយ៉ាល់ថា ធនាគារអេអិនហ្សិត នឹងមិនផ្ដល់ឥណទានដល់អ្នកដែលចង់ទិញផ្ទះនៅក្នុងទីក្រុងរណបនៅជុំវិញរាជធានីភ្នំពេញនោះ បានមានប្រសាសន៍កាលពីម្សិលមិញថា គម្រោងរបស់លោក ភឿង សុភ័ណ គ្រាន់តែជាការស្រមើស្រមៃប៉ុណ្ណោះ។
លោក ស្ដេវិន ហ៊ីកហ្គីន មានប្រសាសន៍ថា “ លោក ហ៊ុន សែន គឺជាមនុស្សឆ្លាតណាស់ ហើយខ្ញុំគិតថា គាត់មិនមកពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងបែបនេះទេ។ វាមិនអាចទៅរួចឡើយ។ វាជាគំនិតរវើរវាយ ហើយខ្ញុំគិតថា វាឆ្លងមិនផុតពីដំណាក់កាលគំនិតរវើរវាយនេះទេ។ គ្មានគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍អចលនទ្រព្យណាមួយនៅក្នុងពិភពលោកដែលមានទំហំទឹកប្រាក់៨០ពាន់លានដុល្លារនោះទេ។ ដើម្បីទទួលបានមូលនិធិ៨០ពាន់លានដុល្លារនៅពេលដែលផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបរបស់ប្រទេសនេះមាន១២ ឬ១៣ពាន់លានដុល្លារនោះ គំនិតនេះគួរឲ្យអស់សំណើច”។
ថ្វីបើមានការនិយាយពេបជ្រាយ និងមន្ទិលទាំងនេះក៏ដោយ ក៏លោក ភឿង សុភ័ណ មានការជឿជាក់ថា ទីក្រុងនាគសម្ដេច ហ៊ុន សែន នឹងលេចចេញជារូបរាងនៅថ្ងៃណាមួយជាមិនខាន។“ វានឹងចំណាយពេលសាងសង់ត្រឹមតែ១៨ឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ ប្រសិនបើខ្ញុំមានប្រាក់៨០ពាន់លានដុល្លារ”៕
ប្រែសម្រួលដោយ តែម សុខុម