លោក ជាម យៀប សមាជិកសភាគណបក្សប្រជាជន បានលើកឡើងកាលពីថ្ងៃម្សិលមិញថា ឥឡូវនេះវា “យឺតពេលហើយ” សម្រាប់ការបង្កើតគណៈកម្មាធិការឯករាជ្យមួយដើម្បីស៊ើបអង្កេតអំពីភាពមិនប្រក្រតីអំឡុងការបោះឆ្នោតជាតិ កាលពីខែមុននេះ ហើយថាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិចាំបាច់ត្រូវតែ “ចេះបត់បែន” ក្នុងការរក្សាទំនាក់ទំនងរបស់ខ្លួនជាមួយគណបក្សកាន់អំណាច។
ប៉ុន្តែ លោក សម រង្ស៊ី មេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំង បានថ្លែងថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានស្វែងរកការផ្ដល់យោបល់រួចហើយអំពីវិធីធ្វើបាតុកម្មទូទាំងប្រទេសដោយសន្តិវិធី ដែលនឹងកើតឡើងនៅថ្ងៃទី៨ ខែកញ្ញា នៅពេលលទ្ធផលផ្លូវការនៃការបោះឆ្នោតត្រូវបានប្រកាសនោះ។
លោក ជាម យៀប បានមានប្រសាសន៍ថា “វាយឺតពេលទៅហើយ [សម្រាប់ការបង្កើតគណៈកម្មាធិការពិសេស]។ យើង [គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា] គឺជាអ្នកឈ្នះ យើងមិនអាចឱនលំទោនចំពោះអ្នកចាញ់បានទេ។ ហេតុដូច្នេះ អ្នកដែលចាញ់គឺត្រូវតែចេះបត់បែនក្នុងការរក្សាទំនាក់ទំនងរបស់ខ្លួនជាមួយអ្នកដែលបានទទួលជ័យជម្នះ” ។
លោកបានបន្តថា “ប្រសិនបើ [គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ] មិនជឿជាក់លើ គ.ជ.ប. និងក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញទេនោះ ហេតុអ្វីបានជានៅតែចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោត?” ដោយលោកបានសំដៅទៅលើស្ថាប័នទាំងពីរដែលទទួលខុសត្រូវចំពោះការស៊ើបអង្កេតការចោទប្រកាន់ពីភាពមិនប្រក្រតីតាមការិយាល័យបោះឆ្នោតនានា។
ការលើកឡើងរបស់លោក ជាម យៀប ធ្វើឡើងមួយថ្ងៃបន្ទាប់ពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានប្រាប់អ្នកគាំទ្រជាង១០.០០០នាក់អំឡុងការជួបជុំគ្នានៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញថា ខ្លួននឹងធ្វើមហាបាតុកម្មនៅក្នុងរយៈពេលពីរសប្ដាហ៍ទៀត ប្រសិនបើគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាមិនធ្វើការជាមួយនឹងគណបក្សប្រឆាំង ដើម្បីបង្កើតគណៈកម្មាធិការសម្រាប់ស៊ើបអង្កេតពីភាពមិនប្រក្រតីក្នុងការបោះឆ្នោតកាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែកកដា ទេនោះ។
គួររំឭកថា លោក ជាម យៀប បានដឹកនាំតំណាងគណបក្សកាន់អំណាចដែលបានជួបប្រជុំជាមួយតំណាងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិជាផ្នែកនៃកិច្ចចរចាដំបូងកាលពីថ្ងៃទី៩ខែសីហា នៅពេលភាគីទាំងពីរព្រមព្រៀងគ្នាជាគោលការណ៍ស្តីពីការបង្កើតគណៈកម្មការស៊ើបអង្កេតពិសេសមួយ។
ទោះបីជាយ៉ាងណា ភាគីទាំងពីរបានដើរដល់ផ្លូវទាល់ច្រកក្នុងការជ្រើសរើសសមាជិកសម្រាប់គណៈកម្មការនេះ។គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានលើកឡើងថា មានតែគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប.) ប៉ុណ្ណោះដែលមានសមត្ថកិច្ចដឹកនាំការស៊ើបអង្កេតនេះ ប៉ុន្តែគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានចោទប្រកាន់ថា គ.ជ.ប. និងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានេះឯងដែល បានប្រព្រឹត្តអំពើលួចបន្លំសន្លឹកឆ្នោតដែលចាំបាច់ត្រូវតែមានការស៊ើបអង្កេត។
លោក សម រង្ស៊ី បានមានប្រសាសន៍កាលពីម្សិលមិញថា ដោយសារតែឱកាសនៃការឈានដល់ដំណោះស្រាយផ្នែកនយោបាយនៅមានភាពស្រពេចស្រពិល ខណៈលទ្ធផលផ្លូវការនៃការបោះឆ្នោតដែលត្រូវប្រកាសនៅថ្ងៃទី៨ ខែកញ្ញា កាន់តែខិតជិតមកដល់ នោះ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិកំពុងតែសុំការផ្ដល់យោបល់ពីអ្នកជំនាញពាក់ព័ន្ធនឹងការធ្វើបាតុកម្មដោយសន្តិវិធី។
លោក សម រង្ស៊ី បានថ្លែងថា “ខ្ញុំកំពុងតែស្វែងរកអនុសាសន៍ និងសំណើឲ្យមានវគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលអំពីរបៀបធ្វើបាតុកម្មដោយសន្តិវិធី។ មានវិធីសាស្ត្រសម្រាប់ការធានាពីការគោរពវិន័យ ពីការបញ្ចៀសអំពើហិង្សា និងពីរបៀបរៀបចំអត្តចរិកឲ្យបានល្អ។ ខ្ញុំនឹងទទួលយកអ្នកជំនាញផ្នែកធ្វើបាតុកម្មដោយសន្តិវិធី ដែលនឹងបណ្ដុះបណ្ដាលយើងក្នុងរយៈពេលពីរថ្ងៃបន្ទាប់នេះ។
លោក សម រង្ស៊ី បានពន្យល់ថា កង្វល់មួយនៅក្នុងចំណោមកង្វល់ធំបំផុតរបស់គណបក្សប្រឆាំងគឺខ្លាចគណបក្សប្រជាជនបង្កប់មនុស្សចូលក្នុងក្រុមបាតុករ ធ្វើឲ្យការតវ៉ាមើលទៅពុំសូវមានលក្ខណៈអហិង្សា ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា “ខ្ញុំព្រួយបារម្ភខ្លាចមានការបង្កប់ភ្នាក់ងារដែលនឹងធ្វើការបង្កហេតុ។ យើងត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នណាស់។ ប្រសិនបើស្ថានការណ៍ប្រែប្រួលហួសពីការគ្រប់គ្រង យើងនឹងបាត់បង់នូវអ្វីដែលយើងទទួលបានតាមរយៈការបោះឆ្នោត។ ទោះបីជាមានភាពមិនប្រក្រតីច្រើនក៏ដោយ ក៏យើងនៅតែមានមូលដ្ឋានយ៉ាងរឹងមាំក្នុងការជំរុញរបៀបវារៈប្រជាធិបតេយ្យរបស់យើង។ យើងមិនចង់បាត់បង់អ្វីៗទាំងអស់នេះទេ”។
លោកឧត្តមសេនីយ៍ឯក ខៀវ សុភ័គ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ បានមានប្រសាស៍ថា លោកសង្ឃឹមថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងគណបក្សប្រជាជននឹងអាចដោះស្រាយភាពជាប់គាំងផ្នែកនយោបាយនេះដើម្បីកុំឲ្យបក្សសង្គ្រោះជាតិធ្វើមហាបាតុកម្មដែលគ្មានការអនុញ្ញាត។
លោកថ្លែងថា “បញ្ហាគឺអាចដោះស្រាយបាន [តាមផ្លូវនយោបាយ] ។ គ្មានបញ្ហាណាដែលកើតឡើងហើយមិនអាចដោះស្រាយបាននោះទេ”។ លោកបន្ថែមថា លោកជឿជាក់ថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិក៏ចង់ចៀសវាងពីការធ្វើបាតុកម្មខុសច្បាប់ដែលនាំឲ្យមានអស្ថិរភាពដែរ។
ឧត្តមសេនីយ៍ឯក ខៀវ សុភ័គ បានបន្តថា “ខ្ញុំគិតថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិក៏ចង់ឃើញប្រទេសមានសុខសន្តិភាពក្នុងពេលបច្ចុប្បន្នដែរ។ ខ្ញុំគិតថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិមិនចង់ឲ្យប្រទេសកម្ពុជាធ្លាក់ចូលនរកដូចជាប្រទេសមួយចំនួននៅក្នុងតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ាឡើយ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា “ ខ្ញុំគិតថា ប្រសិនបើការជួបជុំ ឬការតវ៉ាធ្វើឡើងនៅក្នុងក្របខណ្ឌច្បាប់នោះវាគ្មានបញ្ហាអ្វីទេ។ ប៉ុន្តែនៅពេលសកម្មភាពណាមួយផ្ទុយពីច្បាប់នោះ មានតែច្បាប់ប៉ុណ្ណោះដែលអាចដោះស្រាយបាន”។
ក្រោយការបោះឆ្នោតចប់ រដ្ឋាភិបាលបានបញ្ជូនរថពាសដែក និងរថក្រោះមកជិតរាជធានីភ្នំពេញ ប៉ុន្តែចាប់តាំងពីពេលនោះមក គេមិនបានឃើញវាទៀតទេ៕
ប្រែសម្រួលដោយ ស៊ា ស៊ុយឈាង