កាលពីថ្ងៃច័ន្ទ ក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកបានអំពាវនាវជាថ្មីម្ដងទៀតឲ្យមានការស៊ើបអង្កេតប្រកបដោយតម្លាភាពចំពោះភាពមិនប្រក្រតី ដែលកើតឡើងអំឡុងការបោះឆ្នោតជាតិកាលពីខែកក្កដា ហើយបានជំទាស់នឹងលទ្ធផលជាផ្លូវការនៃការបោះឆ្នោត ដែលចេញដោយគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប.) កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ។
ដូចបណ្ដាប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យលោកខាងលិចជាច្រើនទៀតដែរ សហរដ្ឋអាមេរិកមិនគាំទ្រលទ្ធផលការបោះឆ្នោតនេះឡើយ ហើយគឺជាប្រទេសដំបូងគេក្នុងចំណោមប្រទេសទាំងនោះ ដែលបានសម្ដែងក្ដីព្រួយបារម្ភចំពោះការបោះឆ្នោត ហើយបានអំពាវនាវឲ្យមានការស៊ើបអង្កេតប្រកបដោយតម្លាភាពចំពោះការលួចបន្លំសន្លឹកឆ្នោត ដែលកើតមានជាច្រើន។
នៅឯសន្និសីទកាសែតមួយក្នុងទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនកាលពីថ្ងៃច័ន្ទ មួយថ្ងៃបន្ទាប់ពី គ.ជ.ប. បានប្រកាសជាផ្លូវការថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាកំពុងកាន់អំណាចទទួលបានជ័យជម្នះក្នុងការបោះឆ្នោតនោះ លោកស្រី ម៉ារី ហាហ្វ (Marie Harf) អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកបានលើកឡើងម្ដងទៀតពីគោលបំណងរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលចង់ឃើញភាពមិនប្រក្រតីនៃការបោះឆ្នោតត្រូវបានស៊ើបអង្កេតដោយត្រឹមត្រូវ។
ដោយយោងតាមការលើកឡើងនៅក្នុងសន្និសីទកាសែត ដែលត្រូវគេបង្ហោះនៅលើគេហទំព័ររបស់ក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិក លោកស្រីបានមានប្រសាសន៍ថា “ជាការពិតណាស់យើងចង់ឲ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរសម្ដែងមតិយោបល់របស់ខ្លួន ប្រកបដោយភាពគ្មានអំពើហិង្សា”។ លោកស្រីបានថ្លែងថា “យើងនៅតែជឿជាក់ថា ការស៊ើបអង្កេតប្រកបដោយតម្លាភាពចំពោះភាពមិនប្រក្រីតីនៅក្នុងការបោះឆ្នោតកាលពីខែកក្កដា នឹងជួយវាយតម្លៃ និងដោះស្រាយកំហុសឆ្គងនៅក្នុងដំណើរការបោះឆ្នោត ហើយនឹងផ្ដល់ជំនឿចិត្តកាន់តែខ្លាំងដល់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរនៅក្នុងប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតរបស់ប្រទេសកម្ពុជា”។
លោកស្រីបានមានប្រសាសន៍បន្តថា “ហើយយើងនៅតែបន្តទទូចឲ្យគ្រប់គណបក្សទាំងអស់ចេះចាប់យកឱកាសនេះ ដើម្បីពង្រឹងដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យរបស់ខ្លួនឲ្យឆ្ពោះទៅមុខ”។
ប៉ុន្តែនៅពេលត្រូវបានសួរម្ដងទៀត ដោយអ្នកយកព័ត៌មាន ដែលគេមិនបញ្ជាក់ពីអត្តសញ្ញាណ នៅឯសន្និសីទកាសែតថា តើសហរដ្ឋអាមេរិកគិតយ៉ាងដូចម្ដេចចំពោះការសម្រេចរបស់ គ.ជ.ប. ដែលបានចេញលទ្ធផលឆ្នោតជាផ្លូវការរបស់ខ្លួន ដោយមិនមានការស៊ើបអង្កេតពីភាពមិនប្រក្រតី លោកស្រី ម៉ារី ហាហ្វ បានជំទាស់មិនឆ្លើយនឹងសំណួរនេះឡើយ។
លោកស្រីបានមានប្រសាសន៍ថា “ខ្ញុំនឹងមិននិយាយថា តើវាជារឿងល្អឬអាក្រក់នោះទេ។ យើងនៅតែព្រួយបារម្ភអំពីភាពមិនប្រក្រតីមួយចំនួន”។
ហើយនៅពេលសួរម្ដងទៀតថា តើសហរដ្ឋអាមេរិកមានគោលជំហរលើបញ្ហានេះដែរឬទេ លោកស្រី ម៉ារី ហាហ្វ បានបដិសេធមិននិយាយម្ដងទៀត។ លោកស្រីបានមានប្រសាសន៍តបវិញថា “វាមានន័យថា ខ្ញុំមិនចង់និយាយអំពីរឿងនេះឡើយ”។
កាលពីម្សិលមិញ លោក ស៊ាន ម៉ាកគិនតុស អ្នកនាំពាក្យស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិកបានបន្ថែមថា សហរដ្ឋអាមេរិកសង្ឃឹមថា នឹងឃើញគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាកំពុងកាន់អំណាច និងគណបក្សប្រឆាំងគឺគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលនៅតែប្រកាសពីជ័យជម្នះនៃការបោះឆ្នោតកាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា រៀងៗខ្លួននោះ បានវិលត្រឡប់មករកតុចរចា ដើម្បីដោះស្រាយការខ្វែងគំនិតគ្នាចំពោះការបោះឆ្នោតរបស់ខ្លួនឡើងវិញ។
គណបក្សទាំងពីរចាប់ពីក្រោយការបោះឆ្នោតរហូតមកទល់ពេលឥឡូវ នៅតែមិនអាចសម្របសម្រួលគ្នាបាន ដោយរដ្ឋាភិបាលនៅតែបន្តច្រានចោលការទាមទារសុំឲ្យមានការស៊ើបអង្កេតឯករាជ្យរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។ ហើយជុំវិញភាពជាប់គាំងផ្នែកនយោបាយនេះ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានរៀបចំមហាបាតុកម្មមួយកាលពីថ្ងៃសៅរ៍ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញប្រឆាំងនឹងលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត ហើយគ្រោងនឹងធ្វើបាតុកម្មបន្តទៀតនៅប៉ុន្មានថ្ងៃខាងមុខនេះ។ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិក៏គ្រោងនឹងធ្វើពហិការមិនចូលរួមនៅក្នុងសម័យប្រជុំលើកទី១របស់រដ្ឋសភា ដែលនឹងធ្វើឡើងនៅចុងខែនេះផងដែរ ដោយសង្ឃឹមថា នឹងអាចបញ្ឈប់ការបង្កើតរដ្ឋាភិបាលថ្មីបាន។
ប្រទេសមួយចំនួនធំបានគាំទ្រលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត ហើយបានអបអរសាទរលោក ហ៊ុន សែន ចំពោះជ័យជម្នះរបស់លោក តែទោះជាយ៉ាងណាប្រទេសភាគច្រើនក្នុងចំណោមប្រទេសទាំងនោះ គឺជាប្រទេសកុម្មុយនីស្ដ ឬក៏ជាប្រទេស ដែលមិនដើរតាមលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឲ្យបានត្រឹមត្រូវ។ កាលពីថ្ងៃច័ន្ទប្រទេសទីម័រខាងកើត ដែលនាយករដ្ឋមន្ត្រីរបស់ប្រទេសនេះឈ្មោះ លោក កាយ រ៉ាឡា សាណាណា ហ្គោស្មាវ (Kay Rala Xanana Gusmao) ទើបតែបានបញ្ចប់ការបំពេញទស្សនកិច្ចផ្លូវរដ្ឋក្នុងប្រទេសកម្ពុជាក្នុងថ្ងៃដដែលនោះ បានក្លាយទៅជាប្រទេសដំបូងគេ ដែលអបអរសាទរលោក ហ៊ុន សែន បន្ទាប់ពីគ.ជ.ប. ប្រកាសលទ្ធផលជាផ្លូវការនៃការបោះឆ្នោតរួចនោះ៕
(រាយការណ៍បន្ថែមដោយ Colin Meyn)
ប្រែសម្រួលដោយ ស៊ា ស៊ុយឈាង