25 C
Phnom Penh

កម្ពុជា​ចាំ​បាច់​ត្រូវ​តែកំណែ​ទម្រង់​ប្រជា​ធិបតេយ្យ​​ដើម្បី​ធានា​ពី​កំណើន​ និង​ភាព​រីកចម្រើន

ដោយ ឌឹ ខេមបូឌា ដេលី

បទវិភាគ

នៅ​ពេល​គណបក្ស​​ប្រជា​ជ​ន​កម្ពុជា ដែល​បាន​កាន់​អំណាច​ជា​យូរ​មក​ហើយធ្វើ​សច្ចា​ប្រណិធាន ដើម្បី​ដឹកនាំ​រដ្ឋាភិបាល​មួយ​អាណត្តិ​ប្រាំ​ឆ្នាំ​ទៀត​ ខណៈ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ធ្វើ​ពហិការ​មិន​ព្រម​​ចូល​រួម​ប្រជុំ​​សភា​ ដោយ​សារ​តែ​​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​​នៃ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​នោះ មាន​របាយការណ៍​ថ្មីមួយ​លើក​ឡើង​ថា ​ការ​អភិវឌ្ឍ​ដែល​នឹង​ជួប​បញ្ហា​ច្រើន​នៅ​ថ្ងៃ​អនាគតរបស់​ប្រទេស​កម្ពុជា​​អាច​សម្រេច​ទៅ​​បាន ​លុះ​ត្រា​តែ​រដ្ឋាភិបាល​ធ្វើ​កំណែ​ទម្រង់​ដ៏​គួរ​ឲ្យ​កត់​សម្គាល់​ ដោយ​ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រជា​ធិប​តេយ្យ​​មាន​ភាព​ប្រសើរ​ឡើង​។

ការ​វិភាគ​ដ៏ស៊ីជម្រៅ​មួយ​របស់​វិទ្យាស្ថាន​បណ្ដុះ​បណ្ដាល​និង ស្រាវ​ជ្រាវ​ដើម្បី​អភិ​វឌ្ឍន៍​​កម្ពុជា (CDRI) ​ដែ​ល​មាន​ទំនាក់​ទំនង​យ៉ាង​ជិត​ស្និទ​ជាយូ​រ​មក​ហើយ​​ជាមួយ​រដ្ឋាភិបាល​បាន​សិក្សា​ទៅ​លើ​ការ​អភិវឌ្ឍ​ជាងពីរ​ទសវត្សន៍​កន្លង​មក​នេះ​​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា​ ហើយ​បាន​បង្ហាញ​ពី​បញ្ហា​ប្រឈម​ជា​ច្រើន​ដែល​ប្រទេស​កម្ពុជា​កំពុង​ប្រឈម​សព្វ​ថ្ងៃ​ ក្នុង​ការ​សម្រេច​គោល​ដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​សេដ្ឋ​កិច្ច​សង្គម​ដ៏ច្បាស់​លាស់​។

​របាយការណ៍​នេះ​បាន​លើក​ឡើង​ថា ទោះ​​​បីជា​ប្រទេស​កម្ពុជា​បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​មាន​ការ​អភិ​វឌ្ឍ​ “ដែលគួរ​ឲ្យ​កត់​សម្គាល់​” ចាប់​តាំង​ពី​ខ្លួន​ស្ថិត​នៅ​ក្រោម​​បន្ទាត់នៃ​ភាព​ក្រី​ក្រ​​ខ្លាំង​បំផុត​ និង​ពេល​ខ្លួន​ទើប​តែ​ចាប់​ផ្ដើម​លទ្ធិ​ប្រជា​ធិបតេយ្យ​​កាល​​​​ពី​២០​ឆ្នាំ​មុនក៏​ដោយ​ ក៏ការ​អភិវឌ្ឍ​ដ៏យឺត​យ៉ាវ​របស់​​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ដែល​បាន​ជម្នះ​ឧប​សគ្គ ធំៗ​​ទាំង​ពីរ​នេះ​នឹង​លែង​​​ធ្វើ​ឲ្យ​អ្នក​បោះ​ឆ្នោត​​ដែល​​​​មាន​ក្ដី​រំពឹង​​ខ្ពស់ ​​​មាន​​ជំនឿ​ចិត្ត​ទៀត​ហើយ​។

CDRI ​បាន​លើក​ឡើង​ថា លើស​ពី​នេះ​ទៅ​ទៀត​​​​រដ្ឋាភិបាលត្រូវ​តែ​​​ធ្វើ​កំណែ​ទម្រង់​ឲ្យ​បាន​ឆាប់​រហ័ស​ បើ​ពុំ​ដូច្នោះ​ទេ អ្វី​ៗ​ដែល​ខ្លួន​ខិត​ខំ​អស់​រយៈ​ពេល​ជាង​២០​ឆ្នាំ​មក​នេះ​នឹង​បាត់​បង់​ទៅ​ដោយ​ងាយ​។ របាយការណ៍​របស់​​ CDRI បាន​លើក​ឡើង​បន្ត​ថា “[របាយការណ៍​នេះ​] ​មាន​សុទិដ្ឋិ​និយម​​​អំពី​សក្ដា​នុពល​របស់​ប្រទេស​កម្ពជា​​ ដោយ​ឈរ​លើ​​ការ​អភិ​វឌ្ឍ​​ដ៏​រឹង​មាំ​​មុន​ៗ​របស់​ខ្លួន​ ហើយ​​ធ្វើ​ដំណើរ​ឆ្ពោះ​ទៅ​រក​សង្គម​មួយ​ដែល​​​​មាន​ភាព​ល្អ​ប្រសើរ​​ មាន​ភាព​រុង​រឿង​ និង​យក​ចំណេះដឹង​ជា​មូល​ដ្ឋាន​ ប៉ុន្តែ​គេ​បាន​កត់​សម្គាល់​ឃើញ​ថា ​លទ្ធ​ផល​នៃ​ការ​អភិវឌ្ឍ​​នៅ​ដាច់​ឆ្ងាយ​ពីគោល​ដៅ​នៅ​ឡើយ​។ ប៉ុន្តែ​ ការ​អភិវឌ្ឍ​ដែល​មាន​តិច​តួច​នេះ​ពុំ​មែន​មាន​ន័យ​ថា ប្រទេស​កម្ពុជា​​បរាជ័យ​នោះ​ទេ”។

​របាយការណ៍​នេះ​បាន​លើក​ឡើង​ទៀត​ថា កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច​ប្រកប​ដោយ​ចីរភាព​អាច​សម្រេច​ទៅ​បាន​លុះ​ត្រា​តែ​មានការ​ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រសើរ​ឡើង​នូវ​​វិស័យ​សុខាភិបាល​ អប់​រំ ឧស្សាហកម្ម បរិស្ថាន​ ការ​វិនិយោគ​ អភិ​បាល​កិច្ច​ល្អ សមភាព​ និងការ​​ធ្វើ​ឲ្យ​មាន​លទិ្ធ​ប្រជា​ធិបតេយ្យ​នៅ​​ទូទាំង​ប្រទេស​កម្ពុជា​។ ​
បើ​យោង​តាម​ការ​ប្រៀប​ធៀប​របស់​របាយ​ការណ៍​នេះ​ រវាង​​កម្ពុជា​ទៅ​នឹង​ប្រទេស​ដែល​មាន​ប្រាក់​ចំណូល​​​ស្រដៀង​គ្នា​ចំនួន​ប្រាំ​មួយ​​នៅ​ក្នុង​តំបន់​អាស៊ី​ ដូច​ជា ប្រទេស​ឡាវ វៀត​ណាម ភូមា បង់ក្លាដែស នេប៉ាល់ និង​ប្រទេស​​បា៉គីស្ថាន​នោះ ឃើញ​ថាប្រទេស​កម្ពុជា​មាន​កំណើន​ខ្លាំង​ជាង​គេ​ចាប់​តាំង​ពី​ឆ្នាំ១៩៩៤​មក​ម៉្លេះ។

របាយការណ៍​នេះ​បាន​លើក​ឡើង​ថា “ចាប់​តាំង​ពី​ឆ្នាំ​១៩៩៤​​ដល់​ឆ្នាំ​២០១១ កំណើន​ផលិត​ផល​ក្នុង​ស្រុក​សរុប​ប្រចាំ​ឆ្នាំ​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា​ជាមធ្យម​​គឺ​៧.៨​ភាគ​រយ​។ហើយ​បើ​ប្រៀប​ធៀប​ទៅ​នឹង​បទ​ដ្ឋាន​នៅ​តំបន់​អាស៊ី និង​ពិភព​លោកវិញ កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច​ក្នុង​កម្រិត​នេះ​គឺ​គួរ​ឲ្យ​ចាប់​អារម្ម​ណ៍​ណាស់​”។

បើ​គិត​មក​ត្រឹម​ខែ​មេសា​ ឆ្នាំ​២០១៣ ប្រាក់​ចំណូល​ក្នុង​បុគ្គល​ម្នាក់ៗនៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា បាន​កើន​ឡើង​ពី​ប្រហែល​២៤០​ដុល្លារ នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ​១៩៩៣ ដល់​៩៧០​ដុល្លារ ដោយ​ទាប​ជាង​​ប្រាក់​ចំណូលគំរូ​​​ពិភព​លោក​ ​ជា​មធ្យម​​១.០២៥​ដុល្លារ​បន្តិច​ប៉ុណ្ណោះ​។ គំរូ​នេះ​​ត្រូវ​បាន​ធនាគារ​ពិភព​លោក​យក​មក​ប្រើ​ប្រាស់​ ដើម្បី​​​កំណត់​ចំណាត់​ថ្នាក់​ឲ្យ​ប្រទេស​ដែល​មាន​​ប្រាក់​ចំណូល​ទាប​ជាង​មធ្យម”​ ហើយ​​របាយ​​​​ការណ៍​នេះ​បាន​លើក​ឡើង​ថា ចំណាត់​ថ្នាក់​នេះ​នឹង​អាច​សម្រេច​ទៅ​បាន​ត្រឹម​ឆ្នាំ​២០១៥​​។

របាយការណ៍​នេះ​បាន​លើក​ឡើង​បន្ថែម​ថា ប៉ុន្តែ​ទិន្នន័យ​ដែល​បង្ហាញ​ពី​កំណើន​សេដ្ឋ​កិច្ច​វិជ្ជមាន​នេះ​​មិន​អាច​បិទ​បាំង​វិសម​ភាព​សង្គម និង​សេដ្ឋកិច្ច​ដែល​កើត​មាន​នៅ​ក្នុង​សង្គម​សព្វថ្ងៃ​បាន​ទេ ក៏ដូច​ជា​​បញ្ហា​នៃ​ភាព​ងាយ​រង​គ្រោះ​ផ្នែក​នយោ​បាយ​​ ដែល​អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​កំណើន​នេះ​ធ្លាក់​ចុះ​ទាំង​ស្រុង​ផង​ដែរ​។​​ហើយ​ដើម្បី​ឲ្យ​មាន​កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច​ប្រកប​ដោយ​ចី​រភាព​ប្រទេស​កម្ពុជា​ត្រូវ​តែ​ដោះ​ស្រាយ​បញ្ហា​ទាំង​អស់នេះ​។ ​​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​​វិបុលភា​ព​សម្រាប់​ទាំង​អស់​គ្នា និង​វិសម​ភាព​​វិញ ទោះ​បីជា​ការ​អភិវឌ្ឍ​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា​មាន​ភាព​ប្រសើ​រ​ឡើង​ច្រើន​ក៏ដោយ ក៏​នៅ​មិន​ទាន់​ទទួល​បាន​ជោគ​ជ័យ​នៅ​ឡើ​យ​ទេ។

កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០០៩​សំណាញ់​សុវត្ថិភាព​ក្រោម​មូល​និធិ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​​ ទទួល​បាន​ចំណែក​តែ​មួយ​ភាគ​រយ​ប៉ុណ្ណោះ​ពី​ផលិត​ផល​ក្នុង​ស្រុក​សរុប​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា​ ហើយ​បើ​​ធៀប​នឹង​ប្រទេស​វៀតណាម ចំណែក​នេះ​តិច​​​​​​ជាង​ចំណែក​នៅ​ប្រទេស​នេះ​ខ្លាំង​ណាស់​ ពីព្រោះ​សំណាញ់​សុវត្ថិភាព​នៅ​ប្រទេស​វៀត​ណាម ទទួល​បាន​ចំណែក​៤,៧​ភាគ​រយ​ពី​ផលិត​ផល​ក្នុង​ស្រុក​សរុប​របស់​ខ្លួន​។ នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា កម្មវិធី​សំណាញ់​សុវត្ថិ​ភាព​មាន​ដូច​ជា សុខុមាលភាព​កុមារ ជំនួយ​ថែ​ទាំ​សុខ​ភាព​ និង​អត្ថប្រយោជន៍​សម្រាប់​ពេល​គ្មាន​ការ​ងារ​ធ្វើ​ជា​ដើម​។

រីឯ​អាយុ​កាល​រស់​នៅ​ជា​​មធ្យម​​របស់​ប្រជា​ពល​រដ្ឋ​កម្ពុជា​វិញ គឺ​ត្រឹម​៦៣​,៦​ឆ្នាំ​ ប៉ុណ្ណោះ​ដែល​ទាប​ជាង​គេ​បំផុត​​ក្នុង​ចំណោម​ប្រទេស​ដែល​យក​មក​ប្រៀប​ធៀប​គ្នា​ទាំង​អស់​ ហើយ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ក៏​មាន​ចំនួន​​គ្រូ​ពេទ្យ​​តិច​ជាង​គេ​ផង​ដែរ​ ពោល​គឺ​មាន​តែ​០,២ ភាគ​រយ​ប៉ុណ្ណោះ ក្នុង​ចំណោម​​​ប្រជា​ពល​រដ្ឋ​ចំនួន​១.០០០​នាក់​។

ហើយ​ទាក់​ទិន​នឹងការ​អប់​រំវិញ ប្រទេស​កម្ពុជា នៅ​តែ​ប្រឈម​នឹង​បញ្ហា​​គួរ​ឲ្យ​កត់​សម្គាល់​​​ជា​ច្រើន​។ របាយការណ៍​នេះ​​លើក​ឡើង​​​​ថា “មនុស្ស​​​ពេញ​វ័យ​ដែល​យ៉ាង​ហោច​ណាស់​បាន​រៀន​ត្រឹម​ថ្នាក់​មធ្យម​សិក្សា​ គឺ​មាន​ចំនួន​ប្រហែល​១៦​ភាគ​រយ​​តែ​ប៉ុណ្ណោះ​ក្នុង​ប្រទេស​​កម្ពុជា​ ពោល​គឺ​ទាប​ជាង​គេ​បំផុត​ក្នុង​ចំណោម​ប្រទេស​ដែល​លើក​យក​មក​ប្រៀប​ធៀប​ទាំង​នេះ​”។

របាយការណ៍​នេះ​បាន​លើក​ឡើង​បន្ថែម​ថា “ទោះ​បីជា​លទ្ធផល​​នៃ​ការ​អភិវឌ្ឍមុនៗ​បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រទេស​ និង​សង្គម​នានា​​​មាន​ទំនុក​ចិត្ត​លើ​ខ្លួន​ឯង​ខ្លាំង​ដើម្បី​ឆ្ពោះ​ទៅ​រក​ការ​អភិវឌ្ឍ​នៅ​ថ្ងៃ​អនាគត​ក៏ដោយ ក៏​ការ​អភិវ​ឌ្ឍ​នេះ​​មិន​អាច​ធានា​ពីជោគ​ជ័យ​នៅ​ថ្ងៃ​អនា​គត​បាន​ឡើយ​”។ ឧទាហរណ៍​ ​ប្រទេស​ដែល​មាន​ប្រាក់​​​​ចំណូល​ទាប​ជាង​មធ្យម​នឹង​ជួប​បញ្ហា​ជាច្រើន​ប្រសិន​បើ​កំណើន​​សេដ្ឋកិច្ច​របស់​ខ្លួន​ពឹង​ផ្អែក​​ទៅ​លើវិស័យ​​តែ​មួយ​គត់​ ដូចជា​វិស័យ​កាត់​ដេរ​ជា​ដើម​នោះ។

ដោយ​ដក​ស្រង់​ពី​តួ​លេខ​កាល​​​ពីឆ្នាំ​២០១០ របស់​ធនាគារ​ពិភព​លោក របាយ​ការណ៍​នេះ​បាន​លើកឡើង​ថា ផលិត​ផល​ក្នុង​វិស័យ​កាត់​ដេរ​​ចូ​ល​រួម​ចំណែក​៨៧​ភាគ​រយ​ក្នុង​បរិមាណ​ផលិត​កម្ម​​សរុប។ របាយការណ៍​នេះ​បាន​លើក​ឡើង​បន្ថែម​ថា “ ក្នុង​ចំណោម​ប្រទេស​ដែល​លើក​យក​មក​ប្រៀប​ធៀប​ទាំង​អស់​គ្មាន​ប្រទេស​ណា​មួយ​ពឹង​ផ្អែ​ក​ទៅ​លើ​វិស័យ​តែ​មួយ​គត់​នោះ​ទេ។ ហើយ​ប្រទេស​ផ្សេង​ៗ​ទៀត​នៅ​លើ​ពិភព​លោក​ក៏​មិន​ពឹង​ផ្អែក​ទៅ​លើ​វិស័យ​តែ​មួយ​គត់​ដូច​ប្រទេស​កម្ពុជា​ដែរ​”។ របាយ​​ការណ៍​នេះ​បាន​បន្ត​ថា ប្រទេស​កម្ពុជា​ដែល​ពឹង​ផ្អែក​ទៅលើ​វិស័យ​កាត់​ដេរ​តែ​មួយ​គត់​នោះ គឺ​លំបាក​នឹង​​ធ្វើ​ឲ្យ​ការ​អភិវឌ្ឍ​នៅ​ថ្ងៃ​អនា​គត់​មាន​និរន្តរភាព​ណាស់​។

យោង​តាម​របាយការណ៍​នេះ​បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា ការ​ពឹង​ផ្អែក​ទៅ​លើ​ឧស្សាហកម្ម​ចម្រុះ​គឺ​ជា​បញ្ហា​មួយ​ដែល​ត្រូវ​យក​មក​ពិចារណា​ជា​បន្ទាន់​​​​​ ពីព្រោះ​​ប្រទេស​កម្ពុជា​យក​វិស័យ​កសិ​កម្ម​ជា​វិស័យ​សម្រាប់​ប្រភព​ការងារ​​ដ៏ចម្បង​ ប៉ុន្តែ​វិស័យ​នេះមាន​ការ​​អភិ​វឌ្ឍ​តិត​តួច​។ យោង​តាម​របាយការណ៍​នេះ​បាន​លើក​ឡើង​បន្ថែម​ថា ការ​ចូល​រួម​អភិវឌ្ឍ​ន៍​តិច​តួច​នៅ​ក្នុង​វិស័យ​អប់​រំ​របស់រដ្ឋាភិបាល​​ ក៏​ជា​បញ្ហា​​​​ដែល​នាំ​ឲ្យ​​មាន​ការ​ខ្វះ​ខាត​អ្នក​ជំនាញ​សម្រាប់​​​​ពង្រីក​​វិស័យ​ឧស្សាហកម្ម​ផង​ដែរ​។ ហើយ​ការ​វិនិយោគ​នានា​ក៏​មិន​ហូរ​ចូល​ប្រទេស​កម្ពុជា​ផង​ដែរ​ ដោយ​សារ​តែ​អំពើ​ពុក​រលួយ​ ភាព​រំា​រ៉ៃនៅ​ក្នុង​ការ​ផ្ដល់​ដី​សម្បទាន​ និងភាព​ខុស​គ្នា​​ក្នុង​​​ការ​គោរព​សិទ្ធិ​មនុស្ស​រវាង​​ប្រទេស​កម្ពុជា​​និង​អន្តរជាតិ​​។

របាយការណ៍​នេះ​លើក​ឡើង​ថា “[ឧទា​ហារណ៍​] ​លើក​លែង​​ការ​ចំណាយ​ថ្លៃ​បង់​ពន្ធ និង​ការ​ជួញ​ដូរ​តាម​​ព្រំដែនចេញ​​​ កត្តា​បរិយា​​កាស​​ជំនួញ​របស់​​កម្ពុជា​មិន​សូវ​ផ្ដល់​​អំណោយ​​​​​ផល​ដល់​វិនិយោគិនទេ​ ​​​បើ​ប្រៀប​ធៀប​នឹង​ប្រទេស​វៀតណាម ហើយ​ដោយ​មិន​លើក​យក​ប្រទេស​ថៃ​មក​និយាយ​នោះ​ កំណែ​ទម្រង់​​​នីតិវិធី​សំខាន់​ៗ និង​ការ​ធ្វើ​ឲ្យ​មាន​ភាព​ងាយ​ស្រួល​គឺ​ជា​បញ្ហា​មួយ​ចំាបាច់ ដើម្បី​​បង្កើត​ឲ្យ​មាន​បរិយាកាស​ជំនួញ​​ដែល​ផ្ដល់​អំណោយ​ផល​កាន់​តែ​ខ្លាំង​ដល់​វិនិ​យោគិន”។

ទោះ​បី​ជា​រដ្ឋាភិបាល​មាន​គោល​បំណង​បើក​ចំហរ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ ដើម្បី​ទាក់​ទាញ​វិនិ​យោគិន​ឲ្យ​បាន​កាន់​តែ​ច្រើន​នៅ​ពេល​ឆាប់ៗ​នេះក៏ដោយ​ ក៏​របាយការណ៍​នេះ​បាន​ផ្ដល់​ក្ដី​សង្ឃឹម​យ៉ាង​ស្រពេច​ស្រពិល​ថា ប្រទេស​កម្ពុជា​ត្រូវ​តែ​​ផ្ដោត​សំខាន់​លើ​ការ​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​​​ប្រឈម​ជា​មុន​សិន​ ហើយ​អនុសាសន៍​ភាគ​ច្រើន​នោះ​គឺ​ការ​រិះគន់​​ជាយូរ​មក​ហើយ​​​លើ​រដ្ឋាភិបាល​។

របាយការណ៍​នេះ​លើក​ឡើង​ថាការ​​​អនុ​​​វត្តច្បាប់​​​មាន​ប្រសិទ្ធភាព​វា​មាន​សា​រ​សំខាន់​​ដូច​ការ​អនុម័ត​ច្បាប់​​ ដែល​នេះ​​ជា​អនុ​​​សាសន៍​មួយ​នៅ​ក្នុង​របាយការណ៍​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​មិន​​សូ​វ​ជា​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ទេ​កាល​ពីមុន​មក ហើយ​​​​​​​ថែម​ទាំង​មិន​បាន​អនុវត្ត​តាម​​ទៀត​​ផង”។ វា​គ្មាន​អ្វីគួរ​ឲ្យ​ភ្ញាក់​ផ្អើល​នោះទេ​ បញ្ហា​មួយ​ដែល​របាយការណ៍​នេះ​បាន​លើក​ឡើង​ថា ​ប្រទេស​កម្ពុជា​គួរ​តែ​អនុវត្ត​ដើម្បី​ធ្វើ​ឲ្យ​សេដ្ឋកិច្ច​ និង​នយោបាយ​របស់​ខ្លួន​ផ្លាស់​ប្ដូរ​កាន់​តែ​ឆាប់​រហ័ស​នោះ​ គឺ​ការ​ធ្វើ​កំណែ​ទម្រង់​​ប្រជា​ធិបតេយ្យ​។

របាយការណ៍​នេះ​បាន​លើក​​ឡើង​បន្ថែម​ថា ប្រទេស​ដែល​ដើរ​តាម​លទ្ធិ​ប្រជា​​ធិបតេ​យ្យ​គឺ​ត្រូវ​តែ​មាន​ប្រព័ន្ធ​ពហុបក្ស​ឯក​រាជ្យ​ ការ​ថ្លឹង​ថ្លែង​ឲ្យ​បាន​ល្អ​ប្រសើរ​រវាង​ស្ថាប័ន​នីតិ​បញ្ញត្តិ​ និង​ស្ថាប័ន​​នីតិ​ប្រតិបត្តិ​របស់​រដ្ឋាភិបាល មាន​​ប្រព័ន្ធ​តុលា​ការ​ឯក​រាជ្យ ​មាន​ការ​លើក​កំពស់​សិទ្ធិ​សេរី​ភាព​​ប្រជា​ពល​រដ្ឋ​​មាន​គណៈកម្មាធិការ​​ជាតិ​រៀបចំ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​​ឯក​រាជ្យ និង​មិន​លម្អៀង​ ហើយ​ផ្លាស់​ប្ដូរ​វប្បធម៌​នយោបាយ​​ ដែល​អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រជា​ពល​រដ្ឋ​អាច​ចូល​រួម​ក្នុង​ការ​​​សម្រេច​​​​ចិត្ត​ឲ្យ​បាន​ច្រើន​”។

ប៉ុន្តែ​នៅ​ពេល​គណបក្ស​ប្រជា​ជន​កម្ពុជា​បាន​ឈ្នះ​អាសនៈ​​ជាង​ពាក់​កណ្ដាល​​នៃ​អាស​នៈ​​សរុប​ក្នុង​រដ្ឋសភា​នោះ​ យុទ្ធសាស្ត្រ​របស់​រដ្ឋា​ភិបាល​នៅ​ក្នុង​ការ​អនុវត្ត​កំណែ​ទម្រង់​ណា​មួយ​ក្នុង​ចំណោម​កំណែ​ទម្រង់​ទាំង​នេះ​នៅ​មិន​ទាន់​ច្បាស់​ទេ៕

ប្រែសម្រួល​ដោយ ស៊ា ស៊ុយ​ឈាង​

© 2023, ខេមបូឌា ដេលី. All rights reserved. No part of this article may be reproduced in print, electronically, broadcast, rewritten or redistributed without written permission.

អត្ថបទទាក់ទង

អត្ថបទអានច្រើន

សេចក្ដីរាយការណ៍ពិសេស