លោក សម រង្ស៊ី មេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងបានចុះឈ្មោះរបស់លោកនៅក្នុងបញ្ជីឈ្មោះបេក្ខជនឈរឈ្មោះបោះឆ្នោតរបស់គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប.) ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីម្សិលមិញ ជាការបើកផ្លូវឲ្យឈ្មោះលោកចូលក្នុងបញ្ជីរាយនាមនៃសមាជិកសភារបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិនៅដើមឆ្នាំក្រោយនេះ។
ឈ្មោះរបស់លោក សម រង្ស៊ី ត្រូវបានដកចេញពីបញ្ជីបេក្ខជនឈរឈ្មោះបោះឆ្នោតនៅខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១២ ដោយសារតែលោកជាប់ទោស។ បន្ទាប់ពីលោកបានទទួលព្រះរាជលើកលែងទោសមួយ និងបានត្រឡប់មកកាន់ប្រទេសវិញតែប៉ុន្មានថ្ងៃមុនពេលការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រ ថ្ងៃទី២៨ខែកក្កដា ទាំងគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត និងរដ្ឋសភាបានលើកឡើងថា វាយឺតពេលហើយសម្រាប់លោក ដែលងាកមករកចុះបញ្ជីបេក្ខជនឈរឈ្មោះបោះឆ្នោតនោះ។
សេចក្តីសម្រេចនេះបានផ្តល់លទ្ធភាពឲ្យលោក សម រង្ស៊ី ឈរឈ្មោះជាបេក្ខជនម្នាក់សម្រាប់រដ្ឋសភា បើទោះជាលោកជាប្រធានគណបក្សប្រឆាំងក៏ដោយ។ លោក សុន ឆ័យ ប្រធានក្រុមតំណាងរាស្ត្ររបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានលើកឡើងថា ដោយចុះឈ្មោះជាបេក្ខជនឈរឈ្មោះម្នាក់កាលពីម្សិលមិញ លោក សម រង្ស៊ី នឹងក្លាយជាសមាជិកសភាម្នាក់។
លោក សុន ឆ័យ បានមានប្រសាសន៍ថា “លោកគ្មានឱកាសឈរឈ្មោះបោះឆ្នោតទេ ដូច្នេះយើងកំពុងតែស្វែងរកច្រកដែលអាចឲ្យយើងដាក់ឈ្មោះរបស់គាត់នៅក្នុងបញ្ជីបេក្ខជនឈរឈ្មោះបោះឆ្នោត ដើម្បីឲ្យគាត់ក្លាយជាសមាជិកសភា”។ លោក សុន ឆ័យ បន្តថា “ដោយសារតែលោកត្រូវបានចុះឈ្មោះក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ អាចនិយាយបានថា ប្រសិនផែនការនេះនឹងបន្តទៅមុខ ពេលអនាគតណាមួយ លោកនឹងក្លាយជាសមាជិកសភាក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ”។
យោងតាមច្បាប់បោះឆ្នោត លោក សម រង្ស៊ី អាចមានសិទ្ធិទទួលបានអាសនៈមួយនៅក្នុងសភា ប្រសិនបើសមាជិកជាប់ឆ្នោត របស់ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិនៅមណ្ឌលណាមួយ ដែលមានបេក្ខជនបម្រុងនៅក្នុងមណ្ឌលបោះ ឆ្នោតនោះ ត្រូវចុះចេញពីតួនាទីរបស់ខ្លួន។
ការចុះឈ្មោះដែលមានរយៈពេល២០ថ្ងៃសម្រាប់បញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតដែលត្រូវបានធ្វើបច្ចុប្បន្នភាព បានចាប់ផ្តើមកាលពីថ្ងៃទី១ ខែតុលា។ កាលពីដើមខែនេះ គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតបានប្រកាសថា មានឈ្មោះស្ទួនចំនួន២៧០.០០០ នាក់ នៅក្នុងបញ្ជីប្រើប្រាស់នៅក្នុងការបោះឆ្នោតដែលតម្រូវឲ្យលុបចេញបញ្ជីឈ្មោះថ្មី។
បន្ទាប់ពីការចុះឈ្មោះនៅឯការិយាល័យចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតបណ្តោះអាសន្នមួយនៅវត្តមួយក្នុងសង្កាត់ចាក់អង្រែលើ វេលាម៉ោង២ និង៣០នាទីរសៀលកាលពីម្សិលមិញ លោក សម រង្ស៊ី បានរំឭកអ្នកយកព័ត៌មានថា អ្នកបោះឆ្នោតជាង១លាននាក់ដែលក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍ការបោះឆ្នោតបានប៉ាន់ ប្រមាណថា ត្រូវបានដកសិទ្ធិបោះឆ្នោតអំឡុងការបោះឆ្នោតកាលពីខែកក្កដា បន្ទាប់ពីឈ្មោះរបស់ពួកគេត្រូវបានលុបចេញ ឬបញ្ចូលខុសក្នុងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត។
លោកបានមានប្រសាសន៍សំដៅដល់គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតថា “ខ្ញុំសង្ឃឹមថា ឈ្មោះរបស់ខ្ញុំនឹងមិនត្រូវបានគេលួច ឬក៏លុបចោល ដូចដែលពួកគេលុបឈ្មោះប្រជាជនជាង១,២លាននាក់ទេ។គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតបានលុបឈ្មោះប្រជាជនជាង១,២លាននាក់ ពីព្រោះពួកគេសង្ស័យ ឬស្គាល់អ្នកដែលគាំទ្រគណបក្សប្រឆាំង”។
លោក សម រង្ស៊ី បានលើកឡើងបន្ថែមទៀតថា លោកបានចុះឈ្មោះ ដើម្បី បំពេញ កាតព្វកិច្ចរបស់លោកជាពលរដ្ឋម្នាក់ ក៏ប៉ុន្តែ លោកមិនបានអត្ថាធិប្បាយថា តើលោកមានផែនការចុះឈ្មោះក្នុងបញ្ជីរាយនាមសមាជិកសភាកែប្រែថ្មីរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលត្រូវតែត្រូវបានបញ្ជូនចេញយ៉ាងយូរនៅចុងឆ្នាំនេះដែរ ឬយ៉ាងណាទេ។
ទោះជាអ្នកសង្កេតការណ៍ការបោះឆ្នោតបានសន្និដ្ឋានជាឯកច្ឆន្ទថា ការបោះឆ្នោតថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា មានកំហុសឆ្គង និងមិនយុត្តិធម៌ក៏ដោយ ក៏គ្មានភ័ស្តុតាងបង្ហាញថា ភាពមិនប្រក្រតីបានធ្វើឲ្យលទ្ធផលឆ្នោតមានលម្អៀងទៅរកគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដែរ។ការអះអាងរបស់លោក សម រង្ស៊ី នាពេលកន្លងមកថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិទទួលបាន៦៣អាសនៈ ក្នុងការបោះឆ្នោត ក៏មិនទាន់ដឹងថា ទៅជាយ៉ាងណាផងដែរ។
អ្នកសង្កេតការណ៍ការបោះឆ្នោត លើក ឡើងថា ប្រសិនបើគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតមិនត្រូវបានបង្ខំឲ្យបញ្ចេញឯកសារនានា រាប់ទាំងអត្តសញ្ញណ ប័ណ្ណសម្រាប់ការបោះឆ្នោត និងទម្រង់១១០២ដើម ដែលត្រូវបានប្រើក្នុងការផ្ទៀងផ្ទាត់សន្លឹកឆ្នោតនៅឯមណ្ឌលបោះឆ្នោតទេ ប្រតិបត្តិការស៊ើបអង្កេតបញ្ជាក់ភាពដាច់ស្រេចមួយ អំពីផលប៉ះពាល់នៃភាពមិនប្រក្រតីទាំងឡាយដែលត្រូវបានគេរាយ ការណ៍នោះ ក៏មិនអាចត្រូវបានអនុវត្តបានដែរ៕
(រាយការណ៍បន្ថែមដោយ Colin Meyn)
ប្រែសម្រួលដោយ ចេវ ប៊ុននី