ធនាគារពិភពលោក (World Bank, ឬហៅកាត់ថា WB) បានឲ្យដឹងកាលពីម្សិលមិញថា កំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសកម្ពុជា នៅតែស្ថិតនៅអត្រាខ្ពស់ និងទំនងជាកើនឡើង៧ភាគរយសម្រាប់ឆ្នាំនេះ ក៏ដូចជាឆ្នាំក្រោយ ក៏ប៉ុន្តែ ហានិភ័យដូចជាស្ថានភាពមិនប្រាកដប្រជាក្រោយពេលបោះឆ្នោត និងកំណើនសេដ្ឋកិច្ចទន់ខ្សោយនៅក្រៅប្រទេស ជាដើម នៅតែអាចជំរុញឲ្យអត្រាកំណើននេះប្រែប្រួល។
ធនាគារពិភពលោក បានលើកឡើងនៅក្នុងរបាយការណ៍ប្រចាំឆមាស ស្តីពីស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ន នៃសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់អាស៊ីបូព៌ានិងប៉ាស៊ីហ្វិករបស់ខ្លួនថា ជាទូទៅ សេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសកម្ពុជា “នៅតែស្ថិតក្នុងតំបន់សញ្ញាវិជ្ជមាន” ដោយកំណើនភាគច្រើនបំផុតកើតឡើង នៅក្នុងវិស័យកសិកម្ម កាត់ដេរ សំណង់ និងវិស័យទេសចរណ៍។ របាយការណ៍នេះមានខ្លឹមសារថា “ទិដ្ឋភាពម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច ជាទូទៅ នៅមានសញ្ញាវិជ្ជមាន… កំណើន[ផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប] កើនឡើងដោយសារមានកម្លាំងគាំទ្រពីកំណើនដ៏ខ្លាំងនៃវិស័យកសិកម្ម វិស័យនាំចេញ ដែលបានកើនឡើងលឿនឡើងវិញ សកម្មភាពសាងសង់ដែលបានស្ទុះឡើងវិញផងដែរ និងវិស័យទេសចរណ៍ដែលនៅតែកំណើនខ្ពស់”។
របាយការណ៍ដដែលមានខ្លឹមសារបន្តទៀតថា “ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ទិដ្ឋភាពម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ប្រឈមនឹងហានិភ័យមួយចំនួន។ ស្ថានភាពនយោបាយក្រោយពេលបោះឆ្នោត មានផលប៉ះពាល់ក្នុងកម្រិតមិនច្បាស់លាស់ ទៅលើវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេស និងកំណើនសេដ្ឋកិច្ច”។ យោងតាមធនាគារពិភពលោក បានឲ្យដឹងបន្ថែមទៀតថា សមត្ថភាពនៃវិស័យមួយចំនួន ក្នុងការសម្របខ្លួនទៅនឹងស្ថានភាពតម្រូវការនៅលើទីផ្សារក្រៅប្រទេស បានត្រួសត្រាយផ្លូវ សម្រាប់កំណើនជាប់លាប់នៅប្រទេសកម្ពុជា។
របាយការណ៍របស់ធនាគារពិភពលោក បានបង្ហាញទៀតថា ជាក់ស្តែង វិស័យនាំចេញផលិតផលសម្លៀកបំពាក់ បានសម្របខ្លួន តាមស្ថានភាពទីផ្សារក្រៅប្រទេសដោយ “ ផ្តោតសំខាន់ទៅលើការផលិតសម្លៀកបំពាក់គុណភាពអន់ជាងមុន សម្រាប់ទីផ្សារសហរដ្ឋអាមេរិក និងផលិតផលគុណភាពខ្ពស់ សម្រាប់ទីផ្សារសហភាពអឺរ៉ុប (European Union, ឬ EU)។
ស្រដៀងគ្នានេះដែរ យុទ្ធសាស្ត្រពិពិតកម្ម (ការធ្វើឲ្យមានភាពចម្រុះមុខ) លើវិស័យទេសចរណ៍របស់ប្រទេសកម្ពុជា ដើម្បីទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរ ពីតំបន់អឺរ៉ុប អាស៊ីបូព៌ានិងតំបន់ប៉ាស៊ីហ្វិក ក៏បានជួយជំរុញកំណើនទីផ្សារ កាលពីដើមឆ្នាំនេះផងដែរ។ របាយការណ៍ដដែលខ្លឹមសារថា “អំឡុងរយៈពេលប្រាំមួយខែដើមឆ្នាំ២០១៣ បរិមាណនាំចេញសម្លៀកបំពាក់ បានកើនឡើងកាន់តែច្រើន ពោលគឺបានកើនឡើង១៨ភាគរយ បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំមុន ខណៈដែលវិស័យទេសចរណ៍នៅតែបន្តចលនារបស់ខ្លួន លើគន្លងនិន្នាការកើនឡើងខ្ពស់ដដែល ដោយសារតែអត្រាកំណើននៃចំនួនភ្ញៀវទេសចរ បានកើនឡើង១៩ភាគរយ [បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំមុន]”។
យោងតាមរបាយការណ៍របស់ធនាគារពិភពលោក បានឲ្យដឹងថា នៅក្នុងវិស័យកសិកម្ម សកម្មភាពដាំស្រូវបានកើនឡើងក្នុងរយៈពេលបួនឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ហើយកាលពីខែមិថុនា វិស័យសំណង់បានស្ទុះឡើងយ៉ាងគំហុក ពោលគឺតម្លៃគម្រោងវិនិយោគដែលត្រូវបានអនុម័ត បានកើនឡើងពី១២៦លានដុល្លារ កាលពីខែមករា ដល់១,៤ពាន់លានដុល្លារ ជាហេតុជំរុញឲ្យតម្លៃវិនិយោគសរុបក្នុងវិស័យសំណង់ កើនឡើងដល់១,៩៤ពាន់លានដុល្លារ។
ក៏ប៉ុន្តែ មន្ត្រីនានាបានឲ្យដឹងផងដែរថា ផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប (ជីឌីភី) របស់ប្រទេសកម្ពុជា អាចនឹងប្រែប្រួល ដោយសារតែប្រទេសនេះកំពុងខិតខំប្រឹងប្រែងដោះស្រាយបញ្ហាក្រោយពេលបោះឆ្នោត រវាងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ជាគណបក្សកាន់អំណាច និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលជាគណបក្សប្រឆាំង ស្របពេលដែលសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសចិន ស្ថិតក្នុងស្ថានភាពមិននឹងនរ សហរដ្ឋអាមេរិកសម្រេចបិទទ្វារការិយាល័យសហព័ន្ធមួយចំនួន ហើយកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់តំបន់អឺរ៉ុបបន្តភាពខ្សោយរបស់វា។
លោក អិនរីក អាល់ដាស ខារ៉ូល (Enrique Aldaz-Carroll) សេដ្ឋវិទូជាន់ខ្ពស់ធនាគារពិភពលោក ប្រចាំនៅប្រទេសកម្ពុជាមានប្រសាសន៍ថា “សេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសកម្ពុជា នៅតែមានកំណើនខ្ពស់ ទោះបីជាមានបញ្ហាប្រឈមក៏ដោយ”។ លោកបានមានប្រសាសន៍បន្ថែមទៀតថា “មានបញ្ហាប្រឈមកម្រិតសាកលលោក និងកម្រិតក្នុងស្រុក។ មានភាពមិនប្រាកដប្រជានៅសហរដ្ឋអាមេរិក និងនៅក្នុងប្រទេស ភាពមិនប្រាកដប្រជានៃផលប៉ះពាល់ដោយសារទឹកជំនន់ [ទៅលើវិស័យកសិកម្ម] និងស្ថានភាពក្រោយពេលបោះឆ្នោត។ ត្រង់ចំណុចនេះ មិនទាន់ដល់ពេលត្រឹមត្រូវសម្រាប់ព្យាករអំពីអ្វីដែលស្ថានភាពក្រោយពេលបោះឆ្នោតមាន [និងនឹងមាន] ទៅលើផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបរបស់ប្រទេសកម្ពុជាទេ”។
ក៏ប៉ុន្តែអត្រាកំណើនសេដ្ឋកិច្ច៧ភាគរយ ដែលធនាគារពិភពលោកបានព្យាករនេះ គឺជាអត្រាទាបជាងមុន ពីព្រោះកាលពីឆ្នាំមុន ធនាគារនេះបានព្យាករថា សេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសកម្ពុជាកើនឡើង៧,៣ភាគរយ។ ហើយអត្រាព្យាករណ៍សម្រាប់ឆ្នាំនេះក៏ទាបជាងអត្រាដែលធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី(Asian Development Bank ឬ ADB) បានព្យាករកាលពីថ្ងៃពុធសប្តាហ៍មុនផងដែរ។ ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ីបានព្យាករថា អត្រាកំណើនផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបរបស់ប្រទេសកម្ពុជា នឹងកើនឡើង៧,២ភាគរយសម្រាប់ឆ្នាំនេះ និង៧,៥ភាគរយសម្រាប់ឆ្នាំ២០១៤។
អំឡុងពេលកំពុងថ្លែងសុន្ទរកថារយៈពេលប្រាំមួយម៉ោងកាលពីខែមុន លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានព្យាករថា ប្រទេសកម្ពុជា នឹងសម្រេចបានអត្រាកំណើនសេដ្ឋកិច្ច៧ភាគរយ សម្រាប់ឆ្នាំ២០១៣។
លោក អាល់ដាស ខារ៉ូល បានលើកឡើងបន្ថែមទៀតថា អត្រាព្យាករណ៍ផ្សេងៗគ្នាអាចទទួលយកបាន។ លោកបានមានប្រសាសន៍ អំពីអត្រាព្យាករណ៍របស់ធនាគារពិភពលោកថា “វាស្ថិតក្នុងអត្រាគម្លាតមួយដែលអាចទទួលយកបាន ដោយសារតែភាពប្រាកដប្រជាក្នុងប្រទេសនេះ”។
លោក ស្រី ចន្ធី ប្រធានស្តីទីសមាគមសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា (Cambodian Economic Association) បានលើកឡើងផងដែរថា អត្រាព្យាករណ៍ របស់ធនាគារពិភពលោក ប្រហែលជាអាចសម្រេចទៅបាន។ លោកបានមានប្រសាសន៍ដូច្នេះថា “ ពេលនេះ ធនាគារពិភពលោកព្យាករល្អជាងធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី។ អត្រាកំណើន៧ភាគរយប្រហែលជាអាចសម្រេចបាន ដោយផ្អែកលើកំណើននៃវិស័យកាត់ដេរ កាលពីពេលថ្មីៗនេះ”។
ទោះជាយ៉ាងណា លោកមានប្រសាសន៍បន្តទៀតថា “ក៏ប៉ុន្តែ ពួកគេត្រូវគិតពិចារណាអំពីស្ថានភាពនយោបាយ និងបញ្ហាទឹកជំនន់។ ពួកគេមានសុទិដ្ឋិនិយមខ្លាំងបំផុតទៅលើវិស័យកសិកម្ម បន្ថែមលើវិស័យកាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់។ ហើយក្នុងឆ្នាំនេះ វិស័យកសិកម្មរងផលប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងពីទឹកជំនន់”។
ទឹកជំនន់ក្នុងរយៈពេលពីរសប្តាហ៍ចុងក្រោយនេះ បានបង្កផលប៉ះពាល់ដល់១០ខេត្តនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក៏ប៉ុន្តែ ទំហំនៃការខូចខាតក្នុងវិស័យកសិកម្មមិនទាន់ត្រូវបានគេដឹងនៅឡើយទេ។
លោក ភីធើ ប្រ៊ីមបល (Peter Brimble) នាយករងប្រចាំប្រទេស និងជាសេដ្ឋវិទូជាន់ខ្ពស់ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី ប្រចាំនៅប្រទេសកម្ពុជា បានលើកឡើងថា អត្រា៧,២ភាគរយដែលស្ថាប័នរបស់លោកបានព្យាករ ឆ្លុះបញ្ចាំងឲ្យឃើញស្ថានភាពល្អជាងមុននៃសេដ្ឋកិច្ចរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលជាប្រទេសមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចលំដាប់ទី១នៅលើពិភពលោក និងតំបន់អឺរ៉ុប។
សេដ្ឋវិទូជាន់ខ្ពស់រូបនេះក៏បានលើកឡើងបន្ថែមទៀតថា អត្រាព្យាករណ៍នេះអាចមានការប្រែប្រួលបន្តិចបន្តួចបំផុត។ លោក ប្រ៊ីមបល បានមានប្រសាសន៍ដូច្នេះថា “ យើងយល់ឃើញថា ស្ថានភាពល្អប្រសើរជាងមុននៅតំបន់អឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋអាមេរិក ក៏ដូចជា ស្ថានភាពពាណិជ្ជកម្មឆ្លងដែនទូទាំងសាកលលោក នឹងដើរតួយ៉ាងសំខាន់ ក្នុងការរក្សាអត្រាកំណើន៧,៥ភាគរយ” សម្រាប់ឆ្នាំ២០១៤។
សេដ្ឋវិទូរបស់ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ីរូបនេះបានលើកឡើងបន្ថែមទៀតថា “កម្រិតប្រែប្រួលជាក់លាក់ នៃអត្រាដែលអ្នកស្រាវជ្រាវផ្សេងៗបានព្យាករទាំងនេះ អាចនឹងកើតឡើង ហើយធ្វើឲ្យមានសេចក្តីសន្និដ្ឋានផ្សេងៗគ្នាអាចកើតឡើងផងដែរ។ ហើយ គម្លាត០,៥ភាគរយ សម្រាប់ឆ្នាំ២០១៤ មិនមែនជាគម្លាតខុសពីធម្មតាទេ”៕
ប្រែសម្រួលដោយ កង សុធា