លោក ហ្គោហ្វ ណានគ័រ (Goh Nan Kioh) ជានាយកក្រុមហ៊ុនផលិតស្រាបៀរដ៏ធំមួយក្នុងចំណោមក្រុមហ៊ុនផលិតស្រាបៀរដ៏ធំបំផុតនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ហើយលោកបានរកប្រាក់ចំណូលបានរាប់លានដុល្លារពីការលក់ស្រាបៀរអង្គរទៅឲ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ។
ប៉ុន្តែ ឥឡូវនេះ មុខជំនួញចូលហ៊ុនគ្នាថ្មីបំផុតរបស់លោក គឺគម្រោងសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីលើទន្លេមេគង្គ ដ៏ចម្រូងចម្រាស ក្នុងប្រទេសឡាវ បានធ្វើឲ្យអ្នកការពារបរិស្ថានរិះគន់យ៉ាងខ្លាំង។ ក្រុមអ្នកការពារបរិស្ថានជឿជាក់ថា ការសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីធ្វើឲ្យប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងដល់មច្ឆជាតិនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលជាប្រភពប្រូតេអ៊ីនយ៉ាងសំខាន់សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ដែលរស់នៅខ្សែទឹកខាងក្រោម។
លោក ឃូ តេងគៀត ជានាយកប្រតិបត្តិក្រុមហ៊ុន Mega First Corporation Bhd ហៅកាត់ថា MFCB ជាក្រុមហ៊ុនរបស់ម៉ាឡេស៊ីទទួលបន្ទុកសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនី ដនសាហុងនៅក្នុងប្រទេសឡាវ បានបញ្ជាក់កាលពីម្សិលមិញថា លោក ហ្គោហ្វ ណានគ័រ គឺជាប្រធានប្រតិបត្តិក្រុមហ៊ុន MFCB និងជានាយកក្រុមហ៊ុនផលិតស្រាបៀរដ៏ធំនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គឺក្រុមហ៊ុន Cambrew Ltd ដែលផលិតស្រាបៀរអង្គរដ៏ពេញនិយម។
លោក ឃូ តេងគៀត មានប្រសាសន៍ថា “បាទ គាត់ និងលោក ហ្គោហ្វ ណានគ័រ ដែលជានាយកក្រុមហ៊ុន Cambrew Ltd គឺជាមនុស្សតែមួយទេ”។ លោកបានបន្ថែមថា គាត់មិនឃើញមានទំនាស់ផលប្រយោជន៍ក្នុងមុខជំនួញទាំងពីរនេះឡើយ ព្រោះលោក ហ្គោហ្វ ណានគ័រ មិនគ្រប់គ្រងក្រុមហ៊ុន Cambrew Ltd ដោយផ្ទាល់ទេ។ លោក ឃូ តេងគៀត បានមានប្រសាសន៍បន្ថែមថា “ក្រុមហ៊ុន Cambrew Ltd គឺមានភាគហ៊ុន៥០ភាគរយរបស់ក្រុមហ៊ុន Carlsberg ដូច្នេះក្រុមហ៊ុននេះទើបជាអ្នកគ្រប់គ្រងក្រុមហ៊ុន Cambrew Ltd ។ គាត់គឺជានាយកមែន ប៉ុន្តែ គាត់មិនគ្រប់គ្រងក្រុមហ៊ុន នេះដោយផ្ទាល់នោះទេ”។
យោងតាមគេហទំព័ររបស់ក្រុមហ៊ុននេះ ក្រុមហ៊ុន Cambrew Ltd បានគ្រប់គ្រងក្រុមហ៊ុនស្រាបៀរអង្គរ កាលពីឆ្នាំ១៩៩១ ហើយចាប់ពីពេលនោះមកបានផលិតស្រាបៀរផ្សេងៗទៀត ដូចជា ស្រាបៀរអង្គរ អ៊ិចស្ត្រាស្តោត (Angkor Extra Stout) ប៊្លែក ភែនធើ ( Black Panther) និងស្រាបៀរខ្លាំង។ ឈ្មោះរបស់លោក ហ្គោហ្វ ណានគ័រ ក៏ត្រូវបានចុះបញ្ជីជាមួយក្រសួងពាណិជ្ជកម្មជាប្រធានក្រុមហ៊ុន Cambrew Ltd ផងដែរ។
សម្រាប់ក្រុមហ៊ុន MFCB វិញទំនប់វារីអគ្គិសនី ដន សាហុង កម្លាំង២៦០មេហ្គាវ៉ាត់ នេះគឺជាគម្រោងសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីលើកដំបូងហើយរបស់ក្រុមហ៊ុនម៉ាឡេស៊ី ដែលកន្លងមកក៏ធ្លាប់បានផ្តោតលើការវិនិយោគក្នុងវិស័យនិស្សារណកម្ម និងរោងចក្រផលិតថាមពល។ ក្រុមអ្នកបរិស្ថានបានលើកឡើងថា ដោយមានទីតាំងប្រហែលមួយគីឡូម៉ែត្រពីព្រំដែនកម្ពុជា-ឡាវ នៅក្នុងតំបន់មួយដែលគេឲ្យឈ្មោះថា ល្បាក់ខោននោះ ទំនប់វារីអគ្គិសនី ដន សាហុងនេះ អាចនឹងបិទច្រកផ្លូវទឹកមិនឲ្យត្រីទន្លេមេគង្គធ្វើបម្លាស់ទី ហើយអាចធ្វើឲ្យត្រីផ្សោតហ៊ីរ៉ាវ៉ាឌី និងត្រីរាជផុតពូជផងដែរ។
នៅក្នុងការសិក្សាកាលពីឆ្នាំ២០០៩ ស្តីពីផលប៉ះពាល់នៃទំនប់វារីអគ្គិសនី ដន សាហុង លោក អៀន បៀដ (Ian Baird) សាស្ត្រាចារ្យផ្នែកភូមិវិទ្យានៅសាកលវិទ្យាល័យវិនខូស៊ីន មែឌីស្តុន (Wisconsin-Madison University) មានប្រសាសន៍ថា ផលប៉ះពាល់នៃទំនប់វារីអគ្គិសនី ដន សាហុង លើការធ្វើបម្លាស់ទីរបស់ត្រីគឺច្បាស់ណាស់ហើយមិនអាចប៉ះប៉ូវវិញបានទេ។
ប៉ុន្តែ លោក យឹង ឈីណេង ប្រធានគម្រោងទំនប់វារីអគ្គិសនី ដន សាហុង របស់ក្រុមហ៊ុន MFCB បានអះអាងកាលពីម្សិលមិញថា ក្រុមហ៊ុនរបស់លោក ជឿជាក់ថា ទំនប់វារីអគ្គិសនីនេះនឹងមិនបង្កផលប៉ះពាល់ណាមួយឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញទំនប់វារីអគ្គិសនីនេះ នឹងធ្វើឲ្យបរិស្ថាន និងការបម្លាស់ទីរបស់ត្រីកាន់តែមានភាពប្រសើរឡើងទៅវិញទេ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ខ្ញុំហ៊ាននិយាយថា [ក្រុមអ្នកបរិស្ថាន] គឺខុសហើយ ពួកគេគ្មានភ័ស្តុតាងវិទ្យាសាស្ត្រណាមួយដើម្បីគាំទ្រអ្វីដែលខ្លួនបានលើកឡើងនោះទេ ហើយពួកគេភាគច្រើនមិនដែលបានចុះទៅត្រួតពិនិត្យតំបន់នោះទាល់តែសោះ”។ លោកបានពន្យល់ថា កត្តាប្រឈមចម្បងបំផុតចំពោះការធ្វើបម្លាស់ទីចុះឡើងរបស់ត្រីនៅទន្លេមេគង្គ គឺបង្កឡើងដោយសារការនេសាទជ្រុលហួសរបស់អ្នកនេសាទ ដែលតែងតែដាក់ស្បៃពេញទន្លេ។ លោកបានថ្លែងបន្ថែមថា “យើងនឹងយករបាំង [ស្បៃ] ទាំងនោះចេញ ហើយវាប្រាកដជានឹងធ្វើឲ្យការធ្វើបម្លាស់ទីរបស់ត្រីមានភាពប្រសើរឡើងជាក់ជាពុំខាន។គោលបំណងរបស់យើងគឺចង់ឲ្យមានត្រីច្រើននៅក្នុងទន្លេមេគង្គ”។
ពេលត្រូវបានសួរថា តើលោក ហ្គោហ្វ ណានគ័រ នឹងផ្ដល់នូវសំណងអ្វីខ្លះដល់សហគមន៍ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ប្រសិនបើត្រីនៅក្នុងទន្លេមេគង្គរងផលប៉ះពាល់នោះ លោក យឹង ឈីណេង បានច្រានចោលលទ្ធភាពនៃការកើតមានផលប៉ះពាល់នេះ។ លោកបានលើកឡើងថា “យើងប្តេជ្ញាធ្វើយ៉ាងណាឲ្យអ្វីៗមានភាពប្រសើរឡើង ដូច្នេះ ខ្ញុំគិតថា នេះមិនមែនជាបញ្ហាទាល់តែសោះ”។
ទាំងលោក យឹង ឈីណេង និងលោក ឃូ តេងគៀត មិនព្រមផ្តល់ច្បាប់ចម្លងនៃលទ្ធផលវាយតម្លៃអំពីផលប៉ះពាល់បរិស្ថានឲ្យកាសែតខេមបូឌា ដេលី ឡើយ ដោយលើកឡើងថា វាជាសិទ្ធិរបស់រដ្ឋាភិបាលឡាវ ក្នុងការសម្រេចថា តើគួរផ្ដល់ព័ត៌មានស្តីពីការវាយតម្លៃនេះ ឬអត់នោះ។
លោក ឈិត សំអាត នាយកប្រតិបត្តិនៃវេទិកាអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលស្តីពីកម្ពុជាបានចំអកការវាយតម្លៃរបស់លោក យឹង ឈីណេង ដែលថា ត្រីនឹងអាចបម្លាស់ទីដោយសេរីជាងមុន ប្រសិនបើទំនប់វារីអគ្គិសនីនេះត្រូវបានសាងសង់នោះ។ លោក សំអាត បានសួរថា “ តើពួកគេមានអ្វីជាសម្អាង? តើពួកគេនឹងដាក់ភ្លើងសញ្ញាចរាចរណ៍សម្រាប់ត្រីដើម្បីឲ្យវាធ្វើបម្លាស់ទីឬយ៉ាងម៉េច?”។
លោកបានលើកឡើងថា ការលក់ស្រាបៀរយកប្រាក់ចំណេញពីពលរដ្ឋកម្ពុជាផង ហើយបង្កគ្រោះគំរាមកំហែងដល់ធនធានមច្ឆាជាតិផងអ៊ីចឹង គឺមិនត្រឹមត្រូវទេ។ លោកមានប្រសាសន៍ថា ខ្ញុំគិតថា ពួកគេគួរគិតពិចារណាឡើងវិញអំពីការសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីនេះពីព្រោះក្រុមហ៊ុនស្រាបៀរនេះបានចំណេញប្រាក់យ៉ាងច្រើនរួចទៅហើយ [ពីកម្ពុជា]”។
លោកស្រី អាមេ ត្រានឌិម (Ame Trandem)ប្រធានកម្មវិធីនៅអង្គការទន្លេអន្តរជាតិ ( International Rivers) ប្រចាំតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍យល់ស្របតាមការរិះគន់របស់លោក សំអាត ពីការសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនី ដន សាហុង របស់ក្រុមហ៊ុន MFCB៕
ប្រែសម្រួលដោយ ស៊ា ស៊ុយឈាង