30 C
Phnom Penh

គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​មាន​គម្រោង​​ធ្វើ​មហាបាតុកម្ម​រយៈ​ពេល​បី​ថ្ងៃ​ជា​ថ្មី​ម្ដង​ទៀត​

ដោយ ឌឹ ខេមបូឌា ដេលី

បទវិភាគ

គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ​បាន​ផ្ញើ​លិខិត​​មួយច្បាប់​ទៅ​អាជ្ញាធរ​​រាជធានី​ភ្នំពេញ​ ដើម្បី​ជូន​ដំណឹងឲ្យ​បាន​ជ្រាប​​​ថា មហា​បាតុកម្មមួយ​ ដែល​គ្រោង​ធ្វើ​នៅ​ថ្ងៃ​ពុធ​នៅ​ទីលាន​ប្រជា​ធិបតេយ្យ​ឲ្យ​ស្រប​នឹង​ថ្ងៃ​ខួប​នៃ​ការ​ចុះ​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​សន្ដិភាព​ក្រុង​ប៉ារីស​ឆ្នាំ​១៩៩១ នឹង​ធ្វើ​រយៈ​ពេល​បី​ថ្ងៃ​ ហើយ​រួម​ទាំង​ការ​ហែ​ក្បួន​ទៅ​កាន់​ស្ថាន​ទូត​បរទេស​យ៉ាង​ហោច​ណាស់​ចំនួន​ប្រាំពីរ​​ផង​ដែរ​។

លិខិត​ចុះ​កាល​បរិច្ឆេទ​ថ្ងៃ​ពុធ​នេះ​​បញ្ជាក់​ថា បាតុកម្ម​ ដែល​នឹង​ធ្វើ​ឡើង​នៅ​ថ្ងៃ​ពុធ​ ចាប់​ពី​ម៉ោង​៧ព្រឹក​​ ដល់​ម៉ោង​៦​ល្ងាច​ថ្ងៃ​សុក្រ​ ​នេះ នឹង​ធ្វើ​ឡើងដើម្បី​ជំរុញ​ជា​ថ្មី​ម្តង​ទៀត​ឲ្យ​មានការ​ស៊ើប​អង្កេត​ឯករាជ្យ​លើ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ជាតិ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​២៨ ខែ​កក្កដា និងដើម្បី​ដាក់​ញត្តិ​អំពាវ​នាវ​ឲ្យ​ប្រទេស​ចំនួន​១៨​ ដែល​​ជា​ម្ចាស់​ហត្ថ​លេខី​នៃ​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​សន្ដិភាព​​ក្រុង​ប៉ារីស​ឆ្នាំ​១៩៩១​ជួយអន្តរាគមន៍​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​។

លិខិត​នេះ​មាន​ខ្លឹម​សារដូច្នេះ​​ថា “គណ​បក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​​នឹង​ធ្វើ​មហាបាតុកម្ម​អហិង្សា​មួយ​ ដើម្បី​ស្វែង​រក​ការពិត​ និង​​យុត្តិ​ធម៌ជូន​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទាក់ទិន​​នឹង​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​នៃ​បោះឆ្នោត​​​ជ្រើស​តាំង​​តំណាង​រាស្ត្រនីតិកាល​ទី​៥ និង​ដើម្បី​ទាម​ទារ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​អនុវត្ត​ឲ្យ​បាន​ពេញ​លេញ​​តាម​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​​ក្រុង​ប៉ារីស​ថ្ងៃ​ទី​២៣ ខែ​តុលា​ ឆ្នាំ១៩៩១”។

លិខិត​នេះ​បាន​បន្ត​ទៀត​ថា “[បាតុកម្ម​នេះ​ក៏​រួម​​មាន​ទាំង​] ការ​បញ្ចេញ​មតិ​ដោយ​សេរី​​របស់​បាតុ​ករ​ ការ​សម្ដែង​សិល្បៈ​ ចម្រៀង​​ និង​​ការ​ចាក់​បញ្ចាំង​​ខ្សែ​ភាពយន្ត​ឯកសារ និង​ការ​​អង្គុយ​ដោយ​ស្ងាត់​​ស្ងៀម​ និង​ការ​ហែ​ក្បួ​ន​ ដើម្បី​ដាក់​ញត្តិ​​​ទៅ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​តាម​រយៈ​ឧត្តម​ស្នង​ការ​​សហ​ប្រជាជាតិ​ទទួល​បន្ទុក​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ និង​ស្ថាន​ទូត​នានា​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​ ដូច​ជា​ស្ថាន​ទូត​បារាំង​ ជប៉ុន​ សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ ចិន​ ឥណ្ឌូ​ណេ​ស៊ី អង់គ្លេស​ និង​​អូស្ត្រាលី​ ជាដើម​”។

លិខិត​នេះ​លើក​ឡើង​ពី​ស្ថានភាព​សិទ្ធិ​មនុស្ស​​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​ និង​ការ​ជាប់​គាំង​ប្រព័ន្ធ​នយោបាយ​ពហុបក្ស ​ជា​ឧទា​ហរណ៍​​បង្ហាញ​ពី​​ការ​អនុវត្តមិន​ពេញ​លេញ​តាម​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​ក្រុង​ប៉ារីស។

កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៨ ខែ​កញ្ញា គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​បាន​ប្រកាស​ថា បាតុកម្ម​ ដើម្បី​ដាក់​ញត្តិ​ទៅ​បណ្តា​​ប្រទេស​ជា​​ម្ចាស់​ហត្ថ​លេខី​​នៃ​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​ក្រុង​ប៉ារីស នឹង​​ធ្វើ​ឡើង​ចន្លោះ​ពី​​ម៉ោង​៣រសៀល​ ដល់​ម៉ោង៦​ល្ងាច​​នៅ​ថ្ងៃ​ពុធ​ ប៉ុន្តែ​លោក​ យឹម សុវណ្ណ​​ អ្នក​នាំពាក្យ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​បាន​មាន​ប្រសា​សន៍​កាល​ពី​ម្សិលមិញ​ថា លោក​​មិន​បាន​ដឹង​ពី​សេចក្ដី​ថ្លែង​ការណ៍​មុន​នេះ​ទេ​ ហើយ​បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ថា បាតុកម្ម​ត្រូវ​បាន​គ្រោង​ទុក​​ធ្វើ​រយៈ​ពេល​បី​ថ្ងៃ​រហូត​មក​។
លោក​បាន​មានប្រសាសន៍​ថា “វា​នឹង​មាន​​រយៈ​ពេល​យ៉ាង​ហោច​ណាស់​បីថ្ងៃ​​។​ វា​អាច​​​ច្រើន​ជាង​នេះ​ វា​អាស្រ័យ​លើ​ស្ថាន​ភាព​ និង​អាស្រ័យ​លើ​ឆន្ទៈ​របស់​បាតុករ​”។

លោក​ យឹម សុវណ្ណ បាន​បញ្ជាក់​ថា ញត្តិ​មួយ​​នឹងត្រូវ​​​ដាក់​ទៅ​​​​ការិយាល័យ​​​អង្គការ​សហ​ប្រជា​ជាតិ​​​​ប្រ​ចាំ​​ប្រទេស​កម្ពុជា​  ហើយ​លិខិត​​ដាច់​ដោយ​ឡែក​​ ដែល​មាន​ការ​បញ្ជាក់​​អំពី​ញត្តិ​នេះ​ នឹង​ត្រូវ​​ដាក់​ជូន​ទៅ​ស្ថាន​ទូត​មួយ​ចំនួន​ ដែល​​រដ្ឋាភិបាល​នៃ​ស្ថាន​អង្គ​ទូត​ទាំង​នោះ​ជា​ម្ចាស់​ហត្ថលេខី​នៃ​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​​ក្រុង​ប៉ារីស​។

លោក​បាន​មានប្រសាសន៍​ថា “នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៣ ខែ​តុលា យើង​នឹ​ងហែក្បួន​ទៅ​កាន់​ការិយាល័យ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ ហើយ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៤ និង​ថ្ងៃ​​ទី​២៥ យើង​នឹង​ហែ​ក្បួន​ទៅ​កាន់​ស្ថានទូត​​ទាំង​នោះ​”។ លោក​បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ទៀត​ថា លោក​ សម រង្ស៊ី ប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​​ក៏នឹង​ធ្វើមាតុភូមិ​និវត្ត​​ពីដំណើរ​ទស្សន​កិច្ច​​ជា​អន្តរ​ជា​​​តិ​វិញ​ផង​ដែរ ដើម្បី​​​​ឲ្យ​ទាន់​ពេល​​ធ្វើ​បាតុកម្ម​​គឺ​ទំនង​ជា​នៅ​​ថ្ងៃ​អង្គារ​។

លោក​ សម រង្ស៊ី​ បាន​​ធ្វើ​ដំណើរ​ទស្សន​កិច្ច​ទៅ​កាន់​អឺរ៉ុប​ និង​​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​​ចាប់​​តាំង​ពី​ថ្ងៃ​ទី​៧ ខែ​តុលា​មក​ម៉្លេះ​ដើម្បី​អំពាវ​នាវ​ឲ្យ​​បណ្ដា​​ប្រទេស​​​ជា​ម្ចាស់​ហត្ថលេខី​នៃ​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​ក្រុង​ប៉ារីស​​ កាត់​ផ្ដាច់​ទំនាក់​ទំនង​​ជា​មួយ​រដ្ឋាភិបាល​របស់​លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ ហ៊ុន សែន រហូត​​ទាល់​តែ​​រដ្ឋាភិបាល​នេះ​​យល់​ព្រម​ឲ្យ​មាន​​​ការ​ស៊ើប​អង្កេត​​ឯក​រាជ្យ​​លើ​ការ​បោះឆ្នោត​​ ឬ​ចរចា​​​ដោះ​ស្រាយ​​ជាមួយ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ ដើម្បី​បញ្ចប់​ការ​ធ្វើ​ពហិការ​​​របស់​គណ​បក្ស​ប្រឆាំង​មិន​ចូល​​សភា​។

យោង​តាម​ទីភ្នាក់​ងារព័ត៌មាន​​ Associated Press បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា កាល​ពី​ថ្ងៃ​ពុធ​ លោក​ សម រង្ស៊ី ​​បាន​ធ្វើ​ដំណើរ​ទៅ​​កាន់​រដ្ឋ​​ធានី​វ៉ាស៊ីន​តោន​ ដើម្បី​បញ្ចុះ​បញ្ចូល​​សមាជិក​សភា​សហ​រដ្ឋ​អាមេរិក​ និង​មន្ត្រី​​មក​ពី​ធនាគារ​ពិភព​លោក​ និង​​មូលនិធិ​រូបិយវត្ថុ​អន្តរជាតិ​​ជឿថា រដ្ឋាភិបាល​របស់​លោក​ ហ៊ុន សែន​ ខ្វះ​ភាព​ស្រប​​ច្បាប់​​នៅ​​ក្នុង​ការ​ចុះ​ហត្ថលេខា​លើ​ឥណទាន​ និង​កិច្ច​សន្យា​នានា​តាង​នាម​ឲ្យ​ប្រទេស​កម្ពុជា​។

លោក សម រង្ស៊ី ត្រូវ​បាន​ដក​ស្រង់​​ប្រសាសន៍​ដូច្នេះ​​ថា “សហគមន៍​អន្តរជាតិ​ជាពិសេស​បណ្ដា​ប្រទេស​ម្ចាស់​ជំនួយ​​មិន​គួរ​​សហ​ការ​​ជា​ប្រក្រតី​ជាមួយ​រដ្ឋាភិបាល​​កម្ពុជា​​បច្ចុប្បន្ន​ឡើយ”។ ការ​ព្យាយាម​របស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ ដើម្បី​ប្រមូល​ស្នាម​មេដៃ​​ឲ្យ​បាន៣លាន​សម្រាប់​ញត្តិ​របស់​ខ្លួន​​​ដាក់​ជូន​​អង្គការ​សហ​ប្រជាជាតិ​ និង​បណ្ដា​ប្រទេស​ជា​ម្ចាស់​ហត្ថ​លេខី​នៃ​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​​ក្រុង​ប៉ារីស ​ត្រូវ​បាន​រារាំង​ ដោយ​​​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១០ ខែ​តុលា​ ​សាលា​​រាជធានី​ភ្នំពេញ​បាន​​ចេញ​បញ្ជា​ឲ្យ​​​អាជ្ញាធរ​រារាំង​​អ្នកដើរ​​​ប្រមូល​ឈ្មោះ​​​សម្រាប់​​ញត្តិ​​នៅ​តាម​ទីសាធារណៈ​ ដោយ​សកម្មជន​ម្នាក់​ត្រូវ​បាន​ឃាត​់​ខ្លួន​​រយៈ​ពេល​​ខ្លី​។

បាតុកម្ម​នៅ​សប្តាហ៍​ក្រោយ​នេះ​ គឺ​ជា​លើក​​ទី​១ហើយ​​ចាប់​តាំង​ពី​មហាបាតុកម្ម​រយៈ​ពេល​​បី​ថ្ងៃ​​កាល​ពី​ខែ​មុន​មក ដែល​​ពេល​នោះ​​​ផ្លូវ​នានា​ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញ​​ត្រូវ​បាន​​បិទ​​ស្ទើ​រតែ​​ទាំង​ស្រុង​ ដើម្បី​ការពារ​សន្ដិសុខ​ ហើយ​បុរស​​ម្នាក់​ត្រូវ​បាន​កង​កម្លាំង​សន្តិ​សុខ​​បាញ់​ស្លាប់​​នៅ​ជិត​ស្ពាន​ព្រះ​មុនីវង្ស​ បន្ទាប់​ពី​​មាន​ការ​​ប៉ះទង្គិច​គ្នា​រវាង​​អាជ្ញាធរ​​ និង​​បាតុករ​​​ចោល​ដុំ​ថ្ម​ ដែល​​មាន​កំហឹង​​​ដោយសារបិទ​ផ្លូវ​។

នៅ​​ពេល​នោះ​មហាវិថី​សំខាន់ៗ​ ក៏​ដូច​ជា​ផ្លូវ​តូច​ៗ​ដែរ​ ត្រូវ​បាន​បិទ​​នៅ​ទូទាំង​រាជធានី​ភ្នំពេញ​​ដោយ​​​ប្រើ​របាំង​លួស​បន្លា​​ និង​​យាម​កាមដោយ​មន្ត្រី​កង​រាជ​អាវុធ​ហត្ថ​ ដែល​​ត្រូវ​បាន​​កោះ​ហៅ​​ពី​តាម​បណ្ដា​ខេត្ត​ឲ្យ​ចូល​មក​រាជធានី​ភ្នំពេញ​ ដើម្បី​ទប់ទល់​នឹង​បាតុកម្ម ខណៈ​ដែល​​បាតុកម្ម​​តូច​ៗ​មួយ​ចំនួន​​ត្រូវ​បាន​​អាជ្ញាធរ​​ព្យាយាម​​បង្ក្រាប​ដោយ​ហិង្សា​។

លោក​ ឡុង​ ឌីម៉ង់ អ្នក​នាំពាក្យ​សាលា​រាជ​ធានីភ្នំពេញ​​បាន​មានប្រសាសន៍​ថា អាជ្ញាធរ​​រាជធានី​ នឹង​​ជួប​ជាមួយ​មេដឹកនាំ​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ​នៅ​ម៉ោង​៨​ព្រឹក​ថ្ងៃ​នេះ​ ដើម្បី​ពិភាក្សា​គ្នា​អំពី​បាតុកម្ម​​ និង​​ការ​ហែក្បួន​តាម​ការ​គ្រោង​ទុក​របស់​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ ប៉ុន្តែ​បាន​បដិសេធ​មិន​​ធ្វើ​អត្ថាធិប្បាយ​បន្ថែម​ទៀត​ឡើយ​រហូត​​ក្រោយ​​ជំនួប​នេះ​។

ឧត្តមសេនីយ៍​ឯក​ ខេង ទីតូ អ្នក​នាំ​ពាក្យ​​កងរាជ​អាវុធ​ហត្ថ​លើ​ផ្ទៃ​ប្រទេស​បាន​មាន​ប្រ​សាស​ន៍​ថា ​កង​រាជ​អាវុធ​ហត្ថ​នឹង​អនុវត្ត​តាម​បទ​បញ្ជា​របស់​សាលា​រាជ​ធានី​ដើម្បី​​រារាំង​អ្នក​គាំ​ទ្រគណបក្ស​ប្រឆាំង​មិន​ឲ្យ​ហែ​ក្បួន​ ឬ​​ក៏​ការ​ពារ​សន្ដិសុខ​​ជូន​ពួក​គេ​​ ខណៈ​ពេល​ពួក​គេ​ហែ​ក្បួន​។ លោក​​បាន​​ថ្លែង​​ថា “ប្រសិន​បើ​​អាជ្ញាធរ​​មិន​​អនុញ្ញាត​​ឲ្យ​ពួក​គាត់​ហែ​ក្បួន​តាម​ផ្លូវ​ ហើយ​​ពួក​គាត់​នៅ​តែ​ចង់​ដើរ​ក្បួន​ទៀត​នោះ​ យើង​នឹង​​រារាំង​​ពួក​គេ ហើយ​ការ​រារាំង​​​នឹង​​អាស្រ័យ​​លើ​​ស្ថានភាព​​ យើង​នឹង​​មិន​ប៉ះ​ពាល់​ពួក​គាត់​ឡើយ​ យើង​គ្រាន់​តែ​​ហាម​ឃាត់​​ពួក​គាត់មិន​ឲ្យ​​ដើរ​​ប៉ុណ្ណោះ​ ប៉ុន្តែ​​ប្រសិន​បើ​​ពួក​គាត់​ប្រើ​អំពើហិង្សា​ យើង​នឹង​បង្ក្រាប​”។

លោក​បាន​មាន​ប្រសាសន៍​​ទៀត​ថា “ យើង​​ជា​អាជ្ញាធរ​ ហើយ​យើង​​មិន​ចង់​ឲ្យ​មាន​អ្វី​ប៉ះពាល់​ដល់​​បាតុករ​ឡើយ​ ពីព្រោះ​ពួក​គាត់​ក៏​ជា​​ខ្មែរ​​ដូច​​អាជ្ញាធរ​​ដែរ​”។
ប្រសិន​បើ​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ​​​អនុវត្ត​​តាម​​ផែនការ​របស់​ខ្លួន​ ហែ​ក្បួន​​ទៅ​កាន់​ការិ​យាល័យ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ និង​ស្ថាន​ទូត​ចំនួន​ប្រាំពីរ​ដូច​មាន​រាយ​នាម​នៅ​ក្នុង​លិខិត​របស់​ខ្លួន​​ផ្ញើ​ជូន​ទៅ​សាលា​រាជធានី​ និង​ទាក់​ទាញ​​អ្នក​​ចូល​រួម​ជិត​​២០.០០០​នាក់​ ដូច​ដែល​បាន​ចូល​រួម​​នៅ​ក្នុង​មហាបាតុកម្ម​រយៈ​ពេល​បី​ថ្ងៃ​របស់​ខ្លួន​កាលពី​ខែ​មុន​នោះ​ កង​កម្លាំង​សន្ដិសុខ​ប្រហែល​ជាត្រូវ​​បង្ខំ​ចិត្ត​ទប់​ទល់​នឹង​​​​​ការ​​ហែក្បួន​​​ក្នុង​ទ្រង់​ទ្រាយ​មួយ​ ដែល​មិន​ធ្លាប់​មាន​​នៅ​ក្នុង​​រាជធានី​ភ្នំពេញ​។

ទីតាំង​​​ដែល​​​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ចង់​ទៅ​​​មាន​​នៅ​ទូទាំង​រាជធានី​ ដោយ​ការិយា​ល័យ​​ឧត្តម​ស្នង​ការ​​សហប្រជាជាតិ​ស្ថិត​នៅ​​ប៉ែក​ខាង​ត្បូង​​វិមាន​​ឯករាជ្យ​ ស្ថានទូត​អាមេ​រិក​​ ជិត​​វត្តភ្នំ ស្ថានទូត​អង់គ្លេស​ជិត​ស្ពាន​ជ្រោយ​​ចង្វា ស្ថានទូត​អូស្ត្រាលី​ជិត​ណាហ្គា​វើល និង​ស្ថាន​ទូត​ជប៉ុន​ ជិត​ផ្លូវ​បំបែក​នៃ​មហា​វិថី​​ព្រះ​នរោ​ត្តម និង​មហាវិថី​ម៉ៅ​សេទុង​។

លោក​ យឹម សុវណ្ណ​ អ្នក​នាំពាក្យ​គណ​បក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​បាន​មានប្រសាសន៍​ថា ទោះ​បី​​ជា​មាន​ហេតុការណ៍​កើត​ឡើង​ក្នុង​ពេល​ថ្មី​ៗ​នេះ​​ក្ដី​ ក៏​គណបក្ស​ប្រឆាំង​នឹង​មិន​​រួញរា​ឡើយ​ ប្រសិន​បើ​អាជ្ញាធរ​សម្រេច​​​ហាម​ឃាត់​​បាតុ​កម្ម​និង​ការ​ហែ​ក្បួន​។​ លោក​បាន​សួរ​ថា “ហេតុអ្វី​? ហេតុ​អ្វី​បាន​​​ជា​ពួក​គេ​បញ្ជូ​ន​នគរបាល​ និង​របាំង​ផ្លូវ​? តើ​យើង​ធ្វើ​អ្វី​​ខុស​? ពួក​គេ​​មិន​គួរ​ចាត់​ទុក​​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា​ជា​សត្រូវ​របស់​ខ្លួន​ឡើយ។ យើង​មិន​ចាត់​ទុក​ពួក​គេ​ជា​សត្រូវ​ទេ​”៕

ប្រែសម្រួលដោយ តែម សុខុម​

© 2023, ខេមបូឌា ដេលី. All rights reserved. No part of this article may be reproduced in print, electronically, broadcast, rewritten or redistributed without written permission.

អត្ថបទទាក់ទង

អត្ថបទអានច្រើន

សេចក្ដីរាយការណ៍ពិសេស