ប្រទេសកម្ពុជាបានចុះហត្ថលេខាលើសន្ធិសញ្ញាអន្តរជាតិមួយ ដែលរៀបចំឡើងដើម្បីធ្វើយតកម្មលើពាណិជ្ជកម្មអាវុធព្រមព្រៀងឲ្យប្រើប្រាស់ ហើយក្លាយជាប្រទេសទី១១៤ ដែលប្តេជ្ញាគាំទ្រកិច្ចព្រមព្រៀងអនុម័តដោយមហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិ កាលពីខែមេសា។
យោងតាមអង្គការសហប្រជាជាតិបានឲ្យដឹងថា លោក សៀ កុសល ឯកអគ្គរាជទូតកម្ពុជាប្រចាំអង្គការសហប្រជាជាតិនៅក្នុងបុរីញូវយ៉ក បានចុះហត្ថលេខាលើសន្ធិសញ្ញាពាណិជ្ជកម្មអាវុធកាលពីថ្ងៃទី១៨ខែតុលា។ សន្ធិសញ្ញានេះមានគោលបំណង “ បង្កើតបទដ្ឋានអន្តរជាតិខ្ពស់បំផុតសម្រាប់ការធ្វើ
យតកម្មលើពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិលើអាវុធព្រមព្រៀងឲ្យប្រើប្រាស់ និងទប់ស្កាត់ ព្រមទាំងកាត់បន្ថយការធ្វើពាណិជ្ជកម្មអាវុធព្រមព្រៀងឲ្យប្រើប្រាស់ ដោយខុសច្បាប់”។
អាវុធមានការព្រមព្រៀងឲ្យប្រើប្រាស់នេះ ត្រូវបានកំណត់ជារថក្រោះ រថពាសដែក ប្រព័ន្ធកាំភ្លើងធំ យន្តហោះប្រយុទ្ធ ឧទ្ធម្ភាគចក្រវាយប្រហារ នាវាចម្បាំង កាំជ្រួចមីស៊ីល និងអាវុធធុនតូច។ សន្ធិសញ្ញានេះហាមប្រាមការនាំចេញ និងនាំចូល និងការដឹកជញ្ជូនអាវុធព្រមព្រៀងឲ្យប្រើប្រាស់ឆ្លងដែនក្នុងករណីការហាមប្រាមអាវុធ និងនៅពេលដែលអាវុធបែបនេះ អាចត្រូវបានប្រើដើម្បីប្រព្រឹត្តអំពើ ប្រល័យពូជសាសន៍ និងឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ និងឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម។
អង្គការសិទ្ធិមនុស្សបានហៅសន្ធិសញ្ញានេះថា ជាវិធីសាស្ត្រថ្មីក្នុងការកំណត់បទដ្ឋានសីលធម៌ ទៅលើពាណិជ្ជកម្មអាវុធនៅទូទាំងសាកលលោក ដែលគិតជាទឹកប្រាក់មានចំនួន៧០ពាន់លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំៗ។ បើទោះជារដ្ឋសមាជិកចំនួន១១៤ក្នុងចំណោមរដ្ឋសមាជិកចំនួន១៩៣ របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ពេលនេះបានចុះហត្ថលេខាលើសន្ធិសញ្ញា ដែលត្រូវបានអនុម័តដោយមហាសន្និបាតអង្គការកំពូលនេះកាលពីថ្ងៃ ទី២ ខែមេសាក៏ដោយ ក៏កិច្ចព្រមព្រៀងនេះតម្រូវឲ្យមានការធ្វើសច្ចានុម័តពី៥០ប្រទេស ដើម្បីចូលជាធរមាន និងមិនបានកំណត់យន្តការជាក់លាក់ណាមួយសម្រាប់ការអនុវត្តនោះទេ។
មកទល់ពេលនេះមានប្រទេសចំនួនបីហើយ បានធ្វើសច្ចានុម័ត។
កាលពីម្សិលមិញ មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលមិនបានផ្តល់សេចក្តីលម្អិតថា តើសន្ធិសញ្ញានេះអាចបង្កផលប៉ះពាល់ដល់សកម្មភាពនាំចូលនិងនាំចេញអាវុធរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ឬយ៉ាងណាទេ ហើយមជ្ឈដ្ឋានសាធារណៈភាគច្រើនមិនដឹងថា ប្រទេសកម្ពុជាបានចុះហត្ថលេខាលើឯកសារនេះទេ។
លោក ទៀ បាញ់ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍ថា “ខ្ញុំមិនទាន់បានទទួលព័ត៌មានច្បាស់ការអំពីរឿងនេះនៅឡើយទេ”។
លោក ឯក ថា អ្នកនាំពាក្យអង្គភាពព័ត៌មាននិងប្រតិកម្មរហ័សនៃទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី បានបង្វែរសំណួររបស់អ្នកសារព័ត៌មានទៅក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ។
លោក កុយ គួង អ្នកនាំពាក្យរបស់ក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាក៏មានប្រសាសន៍ ផងដែរថា លោកមិនបានដឹងអំពីសន្ធិសញ្ញាពាណិជ្ជកម្មអាវុធនេះទេ ក៏ប៉ុន្តែ លោកនឹង ពិនិត្យមើលរឿងនេះ។
អាវុធភាគច្រើនក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ត្រូវបានទិញពីប្រទេសចិន និងអតីតសហភាព សូវៀត។ សហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូងក៏បានផ្តល់ជំនួយជាឧបករណ៍យោធា មិនបណ្តាលឲ្យមនុស្សស្លាប់ផងដែរ៕
(រាយការណ៍បន្ថែមដោយ ម៉ិច ដារ៉ា)
ប្រែសម្រួលដោយ កង សុធា