របាយការណ៍មួយចេញដោយមូលនិធិពិភពលោក ដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងជំងឺអេដស៍ជំងឺរបេង និងជំងឺគ្រុនចាញ់ បានរកឃើញថា មន្ត្រីដែលធ្វើការឲ្យក្រសួងសុខាភិបាលបាន បង្កើតគណនីធនាគារក្លែងក្លាយដើម្បីទទួលបានប្រាក់សូកប៉ាន់រាប់សែនដុល្លារ ហើយបានប្រាប់ក្រុមហ៊ុនសហគ្រាសនានាដោយផ្ទាល់ថា ដើម្បីទទួលបានកិច្ចសន្យារបស់រដ្ឋាភិបាល លុះត្រាតែបង់ប្រាក់មួយចំនួនធំឲ្យទៅមន្ត្រី។
របាយការណ៍ចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃសុក្រនេះ បង្ហាញថា មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៃមជ្ឈមណ្ឌលជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺគ្រុនចាញ់ ប៉ារ៉ាស៊ីតសាស្ត្រ បាណកសាស្ត្រ (CNM)និងមជ្ឈមណ្ឌលជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍ សើស្បែក និងកាមរោគ(NCHARDS) ដែលសុទ្ធតែស្ថិតក្រោមចំណុះក្រសួងសុខាភិបាល ព្រមទាំងអង្គការមេឌីខាំ ជាបណ្តាញអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលដ៏ធំមួយបានចូលរួមក្នុងបណ្តាញប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយមួយ ថែមទាំងទាមទារលើសការចំណាយជាក់ស្តែងដល់ទៅពីរ ឬបីដងទៀតផង។
ការិយាល័យអគ្គអធិការកិច្ច (OIG) របស់មូលនិធិពិភពលោក បានលើកឡើងនៅក្នុងរបាយការណ៍នេះថា “ ការស៊ើបអង្កេតបានរកឃើញភ័ស្តុតាងសំខាន់ៗ និងគួរជឿទុកចិត្តបានជាច្រើន ដែលបង្ហាញថាមានអំពើពុករលួយ ភាពមិនប្រក្រតីផ្នែកលទ្ធកម្ម និងការបន្លំកឹបកេងនិងការប្រើប្រាស់មិនត្រឹមត្រូវនូវជំនួយមូលនិធិ”។
“ OIG រកឃើញថា ការចំណាយជំនួយមូលនិធិដែលមានចំនួនទឹកប្រាក់ស្មើនឹង១២.១០៤.៧៦១ដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិកត្រូវបានសម្របសម្រួល” តាមរយៈការអនុវត្តនានាដូចជាការបង់ប្រាក់សម្រួលដើម្បីទទួលបានកិច្ចសន្យា ភាពមិនប្រក្រតីផ្នែកលទ្ធកម្មផ្សេងៗទៀត និងការកឹបកេងបន្្លំទាំងស្រុងតែម្តង។
យោងតាម OIG បានឲ្យដឹងថា អ្នកទទួលបានច្រើនជាងគេនូវមូលនិធិជាង១២លានដុល្លារ គឺក្រសួងសុខាភិបាល និង NCHARDS និង CNM ដែលជាស្ថាប័នចំណុះរបស់ខ្លួន។
របាយការណ៍នេះក៏បានរកឃើញដែរនូវសំណុំឯកសារលទ្ធកម្មមិនពេញលេញ ឬបាត់របស់រដ្ឋាភិបាល របាយការណ៍ធនាគារដែលបាត់ពីគណនី ព័ត៌មានត្រូវបានផ្អឹបទុកដោយធនាគារអេស៊ីលីដា និងធនាគារពាណិជ្ជកម្មក្រៅប្រទេសនៃកម្ពុជា (FTB) ពាក់ព័ន្ធនឹងការប្រើប្រាស់មូលនិធិមិនត្រឹមត្រូវដែលអាចកើតមាន និងការកត់ត្រាការចំណាយផ្សេងៗទៀតដែលបាត់ ឬមិនច្បាស់លាស់។
យោងតាមរបាយការណ៍នេះបានឲ្យដឹងថា “ ជាលទ្ធផល ក្នុងចំណោមការចំណាយ[ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា] ប្រមាណ២២០,៣លានដុល្លារ OIGទទួលបាន៨៦,៩លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិកហើយឯកសារពាក់ព័ន្ធនឹងថវិកានេះត្រូវបានពិនិត្យផ្ទៀងផ្ទាត់ឡើងវិញតាមក្រោយ”។
របាយការណ៍នេះបានលើកឡើងថា បែបនេះមានន័យថា ថវិកាជាង១៣៣លានដុល្លារនៅក្នុងមូលនិធិសម្រាប់ក្រសួងសុខាភិបាល មិនត្រូវបានពិនិត្យផ្ទៀងផ្ទាត់ឲ្យបានត្រឹមត្រូវទេ។របាយការណ៍នេះមិនបញ្ចេញឈ្មោះមន្ត្រីណាម្នាក់ដែលពាក់ព័ន្ធក្នុងករណីអំពើពុករលួយនេះឲ្យចំៗទេ។
ប៉ុន្តែ វាពិតជាបានលើកឡើងថា អ្នកដែលទទួលបានប្រាក់សំណូកច្រើនជាងគេរហូតដល់ទៅរាប់សែនដុល្លារពីក្រុមហ៊ុនចំនួនពីរដែលផ្គត់ផ្គង់មុងដល់ក្រសួងសុខាភិបាលគឺលោក ដួង សុជាតិ ប្រធាន CNM ដែលបានចូលនិវត្តកាលពីថ្ងៃទី១ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១១អនុប្រធានម្នាក់របស់ CNM ដែលគេបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណត្រឹមជាស្ត្រីម្នាក់ ដែលបានលាឈប់ពីមុខតំណែងរបស់ខ្លួន កាលពីខែកញ្ញា និងមន្ត្រីមិនបញ្ចេញឈ្មោះម្នាក់នៅ NCHARDS ដែលជាមន្ត្រីលទ្ធកម្មជាន់ខ្ពស់រហូតដល់គាត់បានលាឈប់ពីមុខតំណែងរបស់ខ្លួនកាល
ពីឆ្នាំមុន។
យោងតាមរបាយការណ៍នេះបានឲ្យដឹងថា លោក ដួង សុជាតិ អតីតប្រធាន CNM និងអនុប្រធានរបស់គាត់បានធ្វើប្រតិបត្តិការគម្រោងមួយក្នុងនោះក្រុមហ៊ុន Vestergaard Frandsen របស់ប្រទេសស្វីស និងក្រុមហ៊ុនSumitomo Chemical Singapore ដែលសុទ្ធតែជាក្រុមហ៊ុនផ្គត់ផ្គង់មុង បានបង់ “ ប្រាក់សគុណ” ដើម្បីទទួលបានកិច្ចសន្យាពីក្រសួងសុខាភិបាល។
យោងតាមរបាយការណ៍របស់ OIG បានឲ្យដឹងថា ប្រាក់សំណូកដែលបង់ឲ្យលោក ដួង សុជាតិ និងអនុប្រធានរបស់គាត់មានជាង៤១០.០០០ដុល្លារ។
របាយការណ៍នេះបញ្ជាក់ថា “ ការរៀបចំ ការពិគ្រោះយោបល់ក្នុងស្រុកក្លែងក្លាយមួយត្រូវបានរៀបចំឡើងដើម្បីកុំឲ្យគេចាប់អារម្មណ៍រឿងប្រាក់សគុណ និងអ្នកទទួលផលចុងក្រោយរបស់ពួកគេ។ ប្រាក់គុណសម្រួលការងារទាំងនេះត្រូវបានផ្ទេរពីធនាគារអន្តរជាតិឲ្យមកមន្ត្រីទាំងនេះដោយផ្ទាល់ ឬមនុស្សរបស់ពួកគេ”។
ក្រុមហ៊ុន Sumitomo បានបង់ប្រាក់សំណូកឲ្យទាំងលោក ដួង សុជាតិ ទាំងអនុប្រធាន CNM ចំណែកឯក្រុមហ៊ុន Vestergaard Framsen របស់ប្រទេសស្វីសបង់ប្រាក់សំណូកឲ្យតែលោក ដួង សុជាតិ ម្នាក់ឯងប៉ុណ្ណោះ។
IOG បានលើកឡើងថា “ ភ័ស្តុតាងបង្ហាញថា ប្រធាន CNM ទទួលបានប្រាក់សំណូកសរុបចំនួន ៣៥០.៩០៤ដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក ហើយអនុប្រធានរបស់គាត់ទទួលបានចំនួន៥៩.៨០៩ដុល្លារសហរដ្ឋអាេមរិកពីក្រុមហ៊ុនផ្គត់ផ្គង់មុងទាំងនេះ [ ក្រុមហ៊ុន Sumitomo និងក្រុមហ៊ុន Vestegaard Framsen ]”។
ក្រុមហ៊ុនទាំងពីរនេះបានចំណាយប្រាក់២០.០០០ដុល្លារបន្ថែមទៀតសម្រាប់ទិញអំណោយផ្សេងៗជូនលោក ដួង សុជាតិ សមាជិកគ្រួសាររបស់គាត់ និងមន្ត្រីមិនបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណផ្សេងៗទៀតនៅ CNM ។
OIG បានលើកឡើងថា ប្រាក់ និងអំណោយទាំងនេះបានធ្វើឲ្យក្រុមហ៊ុនទាំងពីរនេះទទួលបានកិច្ចសន្យាផ្គត់ផ្គង់មុង។
ភាគច្រើននៃប្រាក់សំណូកទាំងនេះបានផ្ទេរចូលក្នុងគណនីធនាគារមួយរបស់អ្នកប្រឹក្សាយោបល់ម្នាក់ ឬភ្នាក់ងារម្នាក់ដែល OIG ស្វែងរកភ័ស្តុតាងមិនឃើញ។ ភ័ស្តុតាងបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ថា ភ្នាក់ងារនេះបានដើរតួជាអ្នកទាក់ទងសម្រាប់ប្រាក់សគុណមិនត្រឹមត្រូវដើម្បីបិទបាំងអ្នកទទួលប្រាក់នេះពិតប្រាកដ គឺប្រធាន និងអនុប្រធានរបស់ CNM” ។
របាយការណ៍នេះបញ្ជាក់ថា ស្ត្រីអនុប្រធាន CNM ត្រូវបានដកចេញពីមុខតំណែង ដោយសារតែលទ្ធផលផ្ទាល់នៃការស៊ើបអង្កេតអំពើពុករលួយដោយមូលនិធិពិភពលោកកាលពីខែកញ្ញា ហើយបានចង្អុលបង្ហាញថា លោក ច ម៉េងជួរ ប្រធានបច្ចុប្បន្នរបស់ CNM មិនពាក់ព័ន្ធនឹងការប្រព្រឹត្តខុសនេះទេ។
លោក ច ម៉េងជួរ មិនអាចទាក់ទងសុំការបំភ្លឺបានទេ ប៉ុន្តែបានលើកឡើងនៅក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍មួយកាលពីថ្ងៃសុក្រថា ទោះបីជាការប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយល្មើសនឹងច្បាប់ក៏ដោយ ក៏លោកបានអះអាងថា មន្ត្រីរាជការដែលទទួលបានប្រាក់សំណូកយ៉ាងច្រើនជាថ្នូរនឹងការទទួលបានកិច្ចសន្យារបស់រដ្ឋាភិបាលទាំងនេះបានប្រព្រឹត្តទង្វើនេះដោយគ្មានទោសពៃរ៍ឡើយ។
លោកបានលើកឡើងនៅក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍មួយថា “ ការស៊ើបអង្កេតមិនសឹងតែថា តម្លៃមុងទាំងអស់នោះត្រូវបានយកថ្លៃខ្ពស់លើតម្លៃទីផ្សារនោះទេ។ ដូច្នេះខ្ញុំគិតថា ប្រាក់ទឹកតែមិនត្រឹមត្រូវដែល OIG បានបង្ហាញមិនមានឥទ្ធិពលលើដំណើរការដេញថ្លៃរបស់ភាគីពាក់ព័ន្ធទេ”។
លោក ដួង សុជាតិ មិនអាចទាក់ទងសុំការបំភ្លឺបានទេ ចំណែកឯមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលផ្សេងៗទៀតបានបដិសេធមិនឆ្លើយបំភ្លឺតែម្ដង ឬបង្វែរសំណួរទៅលោក ម៉ម ប៊ុនហេង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសុខាភិបាល ដែលមិនអាចទាក់ទងបានដូចគ្នា។
យោងតាមរបាយការណ៍លម្អិតនេះបានឲ្យដឹងថា មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ម្នាក់ទៀតនៅ NCHARDS ប្រើប្រាស់កិច្ចសន្យាលទ្ធកម្មមានតម្លៃជាទឹកប្រាក់ប្រហែល ៣១៧.០០០ដុល្លារដើម្បីទទួលបានប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន។ មន្ត្រីរូបនោះបានទាមទារប្រាក់សគុណរហូតដល់ទៅ១៥ភាគរយនៃតម្លៃសរុបជាថ្នូរនឹងការទទួលបានកិច្ចសន្យាសម្រាប់ក្រុមហ៊ុនដែលចង់បានវា។
“ មន្ត្រីលទ្ធកម្មរូបនោះ បានសារភាពថា គាត់បានទាមទារប្រាក់សំណូកទាំងនេះពីក្រុមហ៊ុនជាថ្នូរនឹងការទទួលបានកិច្ចសន្យា ហើយបានចំណាយប្រាក់ទាំងនោះទិញរថយន្ត និងគ្រឿងប្រើប្រាស់ផ្ទាល់ខ្លួនផ្សេងៗទៀត” ខណៈពេលគាត់ជាអ្នកគ្រប់គ្រងលទ្ធកម្មដែលមិនពាក់ព័ន្ធនឹងមូលនិធិពិភពលោក។
OIG ក៏បានរកឃើញដែរថា ក្រុមហ៊ុនជាភាគីទី៣ដែលបានដាក់ពាក្យដេញថ្លៃ ក៏បានកែប្រែតម្លៃផងដែរដើម្បីធ្វើឲ្យមន្ត្រីលទ្ធកម្មរូបនោះជ្រើសរើសក្រុមហ៊ុនដែលគាត់បានទាក់ទងជាមួយ។
OIG បានលើកឡើងថា “ រឿងនេះធ្វើឡើងដោយសង្ឃឹមថា នឹងទទួលបានកិច្ចសន្យានាពេលអនាគត់ និងការគាំទ្រនៅក្នុងលទ្ធកម្មរបស់ NCHARDS”។
OIG ក៏បានរកឃើញផងដែរថា អង្គការមេឌីខាំ បានជួលបុគ្គលិកពីរនាក់ ជាជំនួយការបណ្ដុះបណ្ដាលម្នាក់ និងអ្នកសម្របសម្រួលផ្នែកជំងឺអេដស៍ម្នាក់ ដោយប្រើជំនួយរបស់មូលនិធិពិភពលោក ដែលផ្ដល់តាមរយៈ NCHARDS តែភាពជាក់ស្ដែងអត់មានសោះ ប៉ុន្តែត្រូវបានរាប់បញ្ចូលនៅក្នុងឯកសារក្លែងក្លាយផ្ញើទៅ OIG ។ អង្គការមេឌីខាំ ក៏ទទួលបានប្រាក់ខែបុគ្គលិកក្លែងក្លាយដូចគ្នានេះដែរពីម្ចាស់ជំនួយផ្សេងៗទៀត។
របាយការណ៍នេះលើកឡើងថា “ ដោយសារតែទង្វើរបស់អង្គការមេឌីខាំ ជំនួយមូលនិធិរបស់មូលនិធិពិភពលោកត្រូវបានចំណាយដោយមិនត្រឹមត្រូវចំនួន២០.៧២៥ដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក សម្រាប់មុខតំណែងបុគ្គលិកដែលតាមពិតមិនដែលបានបំពេញសោះ”។
កាលពីខែតុលា ឆ្នាំ២០១២ អង្គការមេឌីខាំ បានប្រាប់ OIG នៅក្នុងលិខិតមួយផ្ញើទៅបុគ្គលិកពីរនាក់នោះ ដែលម្នាក់មានតួនាទីជាជំនួយការផ្នែកបណ្ដុះបណ្ដាល និងម្នាក់ទៀតជាអ្នកពិគ្រោះយោបល់ ត្រូវបានជួលដោយប្រើជំនួយមូលនិធិរបស់មូលនិធិពិភពលោក។ តែទោះជាយ៉ាងណា កាលពីខែកក្កដា អង្គការនេះបានលើកឡើងថា ខ្លួនមិនបានជួលជំនួយការបណ្ដុះបណ្ដាល និងបុគ្គលិកម្នាក់ទៀតដែលមានមុខតំណែងជាអ្នកពិគ្រោះយោបល់នោះទេ។
របាយការណ៍នេះបន្តថា “ ដោយមានភ័ស្តុតាង និងការពន្យល់បកស្រាយក្លែងក្លាយ និងបញ្ច្រាស់គ្នារបស់អង្គការមេឌីខាំ និងភ័ស្តុតាងដែលមានការកត់ត្រាទុក ដែល OIG យល់ថា វាមានការពិបាកក្នុងការទទួលស្គាល់ថា ទង្វើរបស់អង្គការមេឌីខាំ” ។
លោក សុិន សុមុនី នាយកប្រតិបត្តិអង្គការមេឌីខាំបានលើកឡើងថា បុគ្គលិករបស់លោកបានផ្ញើឯកសារខុសដោយចៃដន្យទៅឲ្យ OIG។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ ទេគ្មានបំណងទេ វាមិនមែនជាការរៀបចំឡើយ គឺគ្រាន់តែការច្រឡំរបស់បុគ្គលិកម្នាក់របស់យើងតែប៉ុណ្ណោះ។ នាងរវល់ខ្លាំងណាស់ ហេតុដូច្នេះហើយទើបច្រឡំឯកសារ”។ លោកបន្ថែមថា អង្គការមេឌីខាំបានពន្យល់ការច្រឡំនេះដល់ OIG ហើយ ហើយលោកមិនដឹងឡើយថា ហេតុអ្វីបានជាអង្គការរបស់លោកត្រូវបានចោទប្រកាន់ដោយសារការច្រឡំឯកសារនោះ។
លោក សុមុនី បានបន្ថែមទៀតថា “ យើងមានខ្ទង់ចំណាយលើថវិកាដែលបានមកពីមូលនិធិពិភពលោក។ មូលនិធិដែលទទួលបាន ត្រូវបានប្រើប្រាស់ដើម្បីជួលជំនួយការបណ្តុះបណ្តាល។ នៅពេលយើងជួលបុគ្គលិកយើងបានជួលពួកគេឲ្យធ្វើជាអ្នកសម្របសម្រួលផ្នែកតស៊ូមតិ។ ហើយបញ្ហានេះបានធ្វើឲ្យពួកគេ [OIG] យល់ច្រឡំ”។
លោកបានលើកឡើងថា បុគ្គលិកផ្សេងត្រូវបានដំឡើងតំណែង ហើយប្រាក់ខែរបស់បុគ្គលិកមួយចំនួនគឺម្ចាស់ជំនួយទាំងពីរជាអ្នកចេញ ពីព្រោះការចំណាយលើប្រាក់ខែមិនអាចពឹងផ្អែកលើម្ចាស់ជំនួយតែមួយបានឡើយ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ ឧទាហរណ៍ប្រាក់ខែរបស់នាងគឺ៨០០ដុល្លារ យើងបានយក៥៧៥ដុល្លារពីមូលនិធិរបស់លោក ហើយយើងបានយក២២៥ដុល្លារផ្សេងទៀតពីម្ចាស់ជំនួយផ្សេងទៀត ដើម្បីបង្គ្រប់ប្រាក់ខែរបស់៨០០ដុល្លាររបស់នាង”។
មុនពេលចេញរបាយការណ៍ មូលនិធិពិភពលោកបានលើកឡើងថា ខ្លួនបានផ្អាកកិច្ចសន្យាទាំងអស់ជាមួយក្រុមហ៊ុនផ្គត់ផ្គង់មុង Sumitomo និងក្រុមហ៊ុន Vestergaard Frandsen។ ក្រុមហ៊ុនទាំងពីរនេះមិនបានឆ្លើយតបនឹងសំណើសុំការបំភ្លឺឡើយ។
យោងតាមរបាយការណ៍នេះបានឲ្យដឹងថា ទោះជាយ៉ាងណា ក្រុមហ៊ុនទាំងពីរបានលើកឡើងថា ខ្លួនបដិសេធមិនទទួលខុសត្រូវចំពោះប្រាក់សគុណទាំងនេះឡើយ ព្រោះនេះជារឿងបុគ្គលិក។
មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលបានលើកឡើងកាលពីឆ្នាំមុនថា មូលនិធិពិភពលោកបានប្រគល់ការគ្រប់គ្រងជំនួយមូលនិធិរបស់ខ្លួនសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជាដែលមានចំនួនសរុប២០០លានដុល្លារចាប់ពីឆ្នាំ២០០៣ ដល់ឆ្នាំ២០១០ឲ្យទៅ UNDP ។
កាលពីថ្ងៃសុក្រ UNDP បានបដិសេធថា ខ្លួនមិនបានគ្រប់គ្រងមូលនិធិណាមួយក្នុងចំណោមមូលនិធិទាំងនេះទេ៕ សុខុម
(រាយការណ៍បន្ថែមដោយ គុច ណារ៉េន)