រដ្ឋបាលព្រៃឈើបានឲ្យដឹងកាលពីម្សិលមិញថា ក្រុមហ៊ុននីហរ័ណអាហរ័ណ ទ្រី ភាព ទទួលបានសិទ្ធិផ្តាច់មុខនៅក្នុងឆ្នាំនេះ ដើម្បីប្រមូលទិញឈើប្រណីតជិត៥.០០០ម៉ែត្រគូប ដែលរឹបអូសបាននៅទូទាំងប្រទេស បន្ទាប់ពីបានបង់ប្រាក់ប្រមាណចំនួន៣,៤លានដុល្លារទៅឲ្យរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីទទួលបានសិទ្ធិផ្តាច់មុខនេះ។
លោក ធន់ សារ័ត្ន អនុប្រធាននាយកដ្ឋានរដ្ឋបាល ផែនការ និងហិរញ្ញវត្ថុ នៅរដ្ឋបាលព្រៃឈើបានលើកឡើងថា ក្រុមហ៊ុនទ្រី ភាព បានបង់ប្រាក់ប្រហែល៣,៤លានដុល្លារទៅឲ្យក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុកាលពីខែមិថុនា បន្ទាប់ពីបានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀង ដើម្បីទទួលបានសិទ្ធិទិញឈើប្រណីតដែលគេបានរឹបអូសរួចហើយ។ កិច្ចព្រមព្រៀងនេះ ត្រូវបានចុះហត្ថលេខាជាមួយ ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី និងក្រសួងកសិកម្ម កាលពីខែមីនា។
លោក សារ័ត្ន បានមានប្រសាសន៍ថា កិច្ចព្រមព្រៀងនេះបាន ផ្តល់សិទ្ធិអនុញ្ញាតឲ្យក្រុមហ៊ុន ទ្រី ភាពប្រមូលទិញឈើប្រណីតរហូតដល់ទៅ៤.៨៧១ម៉ែត្រគូប ដែលមន្ត្រីរដ្ឋបាលព្រៃឈើរឹបអូសបានពីអ្នកកាប់ឈើខុសច្បាប់នៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ និងទូទាំង២៤ខេត្តក្រុង។លោកបានបន្ថែមថា ក្រុមហ៊ុន ទ្រី ភាព ត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យលក់ឈើដែលខ្លួនប្រមូលទិញបានទៅឲ្យឈ្មួញទាំងក្នុង និងក្រៅស្រុកតាមចិត្តដែលខ្លួនចង់។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “រដ្ឋាភិបាល បានផ្តល់អាទិភាពទៅឲ្យឧកញ៉ា ទ្រី ភាព ប្រមូលទិញឈើប្រណីតជាថ្នូរនឹងការបង់ប្រាក់ចូលរដ្ឋ កាលពីដើមឆ្នាំនេះ”។ សកម្មជនការពារសិទ្ធិមនុស្សបានសម្តែងក្តីបារម្ភថា ការផ្តល់សិទ្ធិផ្តាច់មុខដល់ក្រុមហ៊ុន ទ្រី ភាព ដើម្បីប្រមូលទិញឈើនៅក្នុងតំបន់ដែលមានករណីកាប់ឈើបានធ្វើឲ្យការកាប់ឈើខុសច្បាប់ប្រែក្លាយទៅជាការកាប់ឈើស្របច្បាប់ ហើយធ្វើឲ្យការបំផ្លាញព្រៃឈើនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលមានកម្រិតខ្លាំងរួចទៅហើយ កាន់តែវិនាសថែមទៀត។
លោក សារ័ត្ន បានបន្ថែមថា កិច្ចព្រមព្រៀង នេះត្រូវបានផ្តល់ទៅឲ្យលោក ទ្រី ភាព ព្រោះលោកបានផ្តល់ប្រាក់លើសទ្វេដងលើបរិមាណប្រាក់ដែលសម្ពន្ធក្រុមហ៊ុនក្នុងស្រុកចំនួនប្រាំពីរផ្សេងទៀតបានសន្យាផ្តល់។ក្រុមហ៊ុនទាំងប្រាំពីរនេះបានចូលរួមក្នុងការដេញថ្លៃ ហើយទទួលបានកិច្ចសន្យាទិញឈើប្រណីតដែលរឹបអូសបាននៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជាប្រហែលបីឆ្នាំកន្លងមកហើយ។
លោក សារ័ត្ន មានប្រសាសន៍ថា “ពួកគេ [ក្រុមហ៊ុនទាំងប្រាំពីរ] បានផ្តល់ប្រាក់ត្រឹមតែចំនួនដែលខ្លួនបានសន្យាប៉ុណ្ណោះ ហេតុដូច្នេះ ហើយដោយរំលោភលើកិច្ចសន្យារដ្ឋាភិបាលបានសម្រេចផ្តល់សិទ្ធិប្រមូលទិញឈើនេះទៅ ឲ្យក្រុមហ៊ុន ទ្រី ភាព”។ លោកបានបដិសេធមិនប្រាប់ឈ្មោះក្រុមហ៊ុនទាំងនោះ ឬក៏ផ្តល់ព័ត៌មានលម្អិតណាមួយនៃដំណើរ ការដេញថ្លៃនេះឡើយ។
លោក ភាង ចិត្រា មន្ត្រីទំនាក់ទំនងសាធារណៈនៅក្រុមហ៊ុន ទ្រី ភាព បានបញ្ជាក់ថា ក្រុមហ៊ុនបានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀង ដើម្បីទទួលបានសិទ្ធិប្រមូលទិញឈើប្រណីត ដែលរឹបអូសបាននៅទូទាំងប្រទេស ប៉ុន្តែ លោកបានលើកឡើងថា ក្រុមហ៊ុនមកទល់ពេលនេះទទួលបានត្រឹមតែអាជ្ញាប័ណ្ណដឹកជញ្ជូនឈើត្រឹមក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ និងខេត្តចំនួន១១តែប៉ុណ្ណោះ ដែលរួមមានខេត្ត ក្រចេះ កំពង់ចាម មណ្ឌលគិរី ព្រះវិហារ ស្ទឹងត្រែង រតនគិរី កំពង់ស្ពឺ កណ្តាល ព្រៃវែង និងខេត្តស្វាយរៀង។
លោក ចិត្រា បាននិយាយថា “យើងទទួលបានលិខិតមួយច្បាប់ ដែលអនុញ្ញាតឲ្យយើងដឹកឈើដោយសេរី យើងគ្រាន់តែបង្ហាញលិខិតនេះទៅឲ្យមន្ត្រីរដ្ឋបាលព្រៃឈើខេត្តប៉ុណ្ណោះ គឺយើងអាចដឹកជញ្ជូនឈើបានហើយ”។ លោកបានបន្ថែមថា ក្រុមហ៊ុនបាននាំចេញឈើភាគច្រើនទៅកាន់ប្រទេសចិន ហើយលក់ឈើដែលនៅសេសសល់ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។
កាលពីខែកុម្ភៈ ក្រសួងកសិកម្មបានផ្តល់សិទ្ធិអនុញ្ញាតដល់ក្រុមហ៊ុន ទ្រី ភាព ដើម្បីប្រមូលទិញឈើដែលកាប់ផ្តួលរួចទាំងអស់នៅក្នុងតំបន់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចក្នុងខេត្តរតនគិរី “ ដើម្បីបំពេញតម្រូវការក្នុងស្រុក និងសម្រាប់នាំចេញ” និង “ ដើម្បីបង្កើនប្រាក់ ចំណូលដល់ថវិការដ្ឋ” ។ នេះជាទ្វើមួយដែល សកម្មជនការពារសិទ្ធិមនុស្សបានអះអាងនៅពេលនោះថា នឹងធ្វើឲ្យការបំផ្លិចបំផ្លាញព្រៃឈើនៅក្នុងខេត្តនេះមានកាន់តែខ្លាំង។
លោក ចាន់ សុវ៉េត អនុប្រធានផ្នែកការពារសិទ្ធិដីធ្លី និងធនធានធម្មជាតិនៅអង្គការសិទ្ធិមនុស្សអាដហុកបានអះអាងកាលពីម្សិលមិញថា ការទទួលបានសិទ្ធិផ្តាច់មុខនេះនឹងធ្វើឲ្យព្រៃឈើនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាកាន់តែវិនាស ពីព្រោះគេមិនអាចឃ្លាំមើលកន្លែងដែលកើតមានការកាប់ឈើទាំងអស់នោះបានឡើយ”។ លោក សុវ៉េត បានមានប្រសាសន៍ថា “[រដ្ឋាភិបាល] កំពុងបើកផ្លូវឲ្យមនុស្សខិលខូចកាប់ឈើដោយផ្ទាល់”។
អង្គការសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក បានរៀបចំសន្និសីទមួយនៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ដើម្បីពិភាក្សាស្វែងរកវិធីសាស្ត្រសម្រាប់ការពារព្រៃដែលកំពុងតែវិនាសនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
លោក ឈឹម សាវុធ អ្នកស្រាវជ្រាវនៅបណ្តាញកសាងសន្តិភាពសហគមន៍ជាអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលក្នុងស្រុក ដែលបានលើកឡើងនៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍នោះ បានមានប្រសាសន៍ថា ចាប់តាំងពីការបោះឆ្នោតជាតិកាលពីខែកក្កដា មក អត្រានៃការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើបានកើនឡើងខ្លាំងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ លោក ឈឹម សាវុធ បានមានប្រសាសន៍ថា “ស្ថានភាពកាប់ឈើខុសច្បាប់នេះបានផ្លាស់ប្តូរទាំងស្រុង”។
លោក សាវុធ បានលើកឡើងនៅក្នុងសន្និសីទនេះពាក់ព័ន្ធនឹងដំណើរចុះស៊ើបអង្កេតពីការកាប់ឈើនៅក្នុងខេត្តកំពង់ធំកាលពីពេលថ្មីៗថា លោកបានឃើញអ្នកភូមិនៅឃុំដងកាំបិត ស្រុកសណ្តាន់ ប្រហែល១០០នាក់ បានកាប់ឈើ ហើយលក់ទៅឲ្យឈ្មួញដែលអះអាងថា ធ្វើការឲ្យក្រុមហ៊ុន ទ្រី ភាព។ ហើយ ដំណើរការទាំងមូលស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងពីសមាជិកនៃកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ។
លោក ប៉ុល វិសាល អនុប្រធានផ្នែកប្រតិបត្តិនៅក្រុមហ៊ុន ទ្រី ភាព ប្រចាំខេត្តរតនគិរីបានលើកឡើងកាលពីសប្តាហ៍មុនថា នៅក្នុងខេត្តរបស់លោក ក្រុមហ៊ុនបានប្រមូលទិញឈើប្រណីត និងឈើប្រភេទលេខ១ជាមធ្យមប្រហែល៣០ម៉ែត្រគូប ជារៀងរាល់ថ្ងៃពីម្ចាស់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចឯកជន។ លោក វិសាល បានការពារក្រុមហ៊ុនរបស់ លោកដោយច្រានចោលការអះអាងដែលថា ក្រុមហ៊ុនលោកបានធ្វើឲ្យមានការបំផ្លិចបំផ្លាញនៅក្នុងខេត្តនេះ។
លោកបាននិយាយថា “យើងមិនបានជំរុញឲ្យមានការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើនោះទេ ពីព្រោះរដ្ឋាភិបាល គឺជាអ្នកទទួលខុសត្រូវក្នុងការដោះស្រាយរឿងនេះ ហើយទោះបីជាមានការកាប់ឈើខុសច្បាប់នៅតែបន្តក៏ដោយ ក៏វាមានចំនួនមិនច្រើនដែរ”។ លោក ឆាយ ធី អ្នកស៊ើបអង្កេតរបស់អង្គការសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក ប្រចាំខេត្តរតនគិរី បានមានប្រសាសន៍ថា ការកាប់ឈើដោយគ្មានការត្រួតពិនិត្យកំពុងតែកើតមានទូទាំងខេត្តចាប់តាំងពីសិទ្ធិប្រមូលទិញឈើផ្តាច់មុខត្រូវបានផ្តល់ទៅឲ្យក្រុមហ៊ុន ទ្រី ភាព រួច។
លោក ឆាយ ធី មានប្រសាសន៍ថា “យើងឃើញមានការកាប់ឈើខុសច្បាប់កើតមានគ្រប់ទីកន្លែង ចាប់តាំងពី [លោក ទ្រី ភាព] សស បង្ហាញខ្លួនមក ហើយគ្មាននរណាម្នាក់អាចបញ្ឈប់គាត់បានឡើយ”។ លោក ឆាយ ធី បានអះអាងថា ការកាប់ឈើឥឡូវនេះបានរីករាលដាលដល់ក្រៅព្រំប្រទល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច ដែលរដ្ឋាភិបាលផ្តល់ឲ្យ។ នៅពេលមន្ត្រីរដ្ឋបាលព្រៃឈើបានបោះត្រាលើឈើបញ្ជាក់ថាជារបស់លោក ទ្រី ភាព នៅពេលនោះឈើទាំងនេះអាចដឹកជញ្ជូនដោយស្របច្បាប់។
កាលពីថ្ងៃពុធ អង្គការក្រុមកិច្ចការពិសេស សិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា បានលើកឡើងក្នុងរបាយការណ៍មួយថា លោក ទ្រី ភាព និង ភរិយារបស់លោកបានកាន់កាប់ដីសម្បទាន តំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស និងតំបន់អភិវឌ្ឍន៍ផ្សេងទៀតនៅក្នុងខេត្តយ៉ាងតិចប្រាំមួយដោយមានផ្ទៃដីសរុបជាង១០០.០០០ហិកតា។
លោក ទ្រី ភាព បានបដិសេធការចោទប្រកាន់ទាំងនេះដោយលើកឡើងថា ដីសម្បទានដែលលោកបានកាន់កាប់មានត្រឹមតែ២១.០០០ហិកតា ប៉ុណ្ណោះក្នុងខេត្តចំនួនបី។
កាលពីថ្ងៃសុក្រ សាលាដំបូងខេត្តកណ្តាល បានចេញដីកាកោះហៅលោក សែន សាន ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ ដែលបានលើកឡើងនៅក្នុងរបាយការណ៍របស់អង្គការក្រុមកិច្ចការពិសេស សិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ដែលបានចោទប្រកាន់ក្រុមហ៊ុន ទ្រី ភាព ថា បានលាក់ឈើខុសច្បាប់យ៉ាងច្រើននៅក្នុងបរិវេណវត្តមួយក្នុងខេត្តនេះមកសាកសួរ។
លោក ទ្រី ភាពបានចោទប្រកាន់លោក សែន សាន ពីបទបង្ខូចកេរ្តិ៍ឈ្មោះ នេះបើយោងតាមឯកសាររបស់តុលាការ។ ស្ត្រីទី ២ដែលបានលើកឡើងនៅក្នុងរបាយការណ៍នេះ ក៏ត្រូវបានកោះហៅផងដែរ នេះបើយោងតាមលោក អ៊ូច ឡេង ប្រធានអង្គការក្រុមកិច្ចការពិសេស សិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា។ ការសិក្សាមួយដែលចេញនៅក្នុងព្រឹត្តិបត្រវិទ្យាសាស្ត្រកាលពីថ្ងៃទី ១៥ ខែវិច្ឆិកា បានរកឃើញថា ប្រទេសកម្ពុជាជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ៥ ខាងបំផ្លិចបំផ្លាញព្រៃឈើនៅទូទាំងពិភពលោកនៅចន្លោះពីឆ្នាំ២០០០ដល់ឆ្នាំ២០១២ ដោយបាត់បង់ព្រៃឈើប្រហែលជាង៧ភាគរយ អំឡុងរយៈពេលនោះ៕ ស៊ុយឈាង