តំណាងអង្គការសិទ្ធិមនុស្សក្នុងស្រុកលេចធ្លោចំនួនពីរនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាបានលើកឡើងកាលពីថ្ងៃសុក្រថាប្រទេសកម្ពុជាចាំបាច់ត្រូវបង្កើតស្ថាប័នជាតិឯករាជ្យទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សមួយដែលមានអំណាចធ្វើការស៊ើបអង្កេតនិងដាក់ទោសទណ្ឌជនណាដែលមានពិរុទ្ធភាពពីបទរំលោភបំពាន។
អង្គការសិទ្ធិមនុស្សមួយក្រុមបានជួបប្រជុំកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញដើម្បីពិភាក្សាគ្នាអំពីការបង្កើតស្ថាប័នជាតិឯករាជ្យទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សដែលអង្គការសហប្រជាជាតិបានគាំទ្រក្រោមគោលការណ៍ទីក្រុងបារីសនៅដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៩០ និងដែលក្នុងនោះលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុនសែនបានប្តេជ្ញាបង្កើតនៅឆ្នាំ២០០៦ នេះបើតាមប្រសាសន៍របស់លោក ណៃ វា៉ន់ដា អនុប្រធានផ្នែកឃ្លាំមើលនៅអង្គការសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក។ លោកមានប្រសាសន៍ថា តែទោះជាយ៉ាងណារយៈពេល៧ឆ្នាំចាប់តាំងពីលោកហ៊ុន សែន បានធ្វើសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់លោកមក មិនទាន់មានការវិវឌ្ឍណាមួយឆ្ពោះទៅរកការបង្កើតស្ថាប័នបែបនេះនៅឡើយទេ។
លោក អំ សំអាត ប្រធានផ្នែកបចេ្ចកទេសស៊ើបអង្កេតនៅអង្គការលីកាដូមានប្រសាសន៍ថា “យើងចង់បាន [ស្ថាប័នជាតិឯករាជ្យទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្ស] មួយដែលមានអំណាចអន្តរាគមន៍និងស៊ើបអង្កេតករណីរំលោភបំពានសិទ្ធិមនុស្ស ហើយរដ្ឋាភិបាលត្រូវតែគោរពនិងអនុវត្តតាមអនុសាសន៍នានា”។
ក្រោមគោលការណ៍ក្រុងប៉ារីសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីការបង្កើតស្ថាប័នជាតិឯករាជ្យទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្ស ស្ថាប័នបែបនេះត្រូវតែឯករាជ្យពីរដ្ឋាភិបាលនិងបណ្តាអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ប៉ុន្តែត្រូវធ្វើជាអ្នកទំនាក់ទំនងរវាងភាគីទាំងពីរ។
យោងតាមអង្គការសហប្រជាជាតិបានឲ្យដឹងថាស្ថាប័នបែបនេះប្រហែលជាទទួលបានឆន្ទានុសិទ្ធិអាចស៊ើបអង្កេតដោយសេរីរាល់បញ្ហាដែលខ្លួនចាប់អារម្មណ៍ពាក់ព័ន្ធនឹងការការពារនិងការលើកកម្ពស់សិទ្ធិមនុស្ស។
លោក អំ សំអាត មានប្រសាសន៍ថា គណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សបច្ចុប្បន្នរបស់រដ្ឋាភិបាលដែលមានសមាសភាពភាគច្រើនជាសមាជិកជាន់ខ្ពស់មកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលកាន់អំណាចជាយូរមកហើយរបស់លោក ហ៊ុន សែន មិនអាចឬគ្មានឆន្ទៈស៊ើបអង្កេតការរំលោភបំពានសិទ្ធិមនុស្សឲ្យបានត្រឹមត្រូវឡើយ ដោយសារតែវាលម្អៀងទៅរករដ្ឋាភិបាល។លោកបន្តទៀតថា “ប្រទេសកម្ពុជាមានគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សមួយ ប៉ុន្តែមាននិន្នាការគាំទ្ររដ្ឋាភិបាល”។
លោក ឱម យ៉ិនទៀង ដែលជាទីប្រឹក្សាជំនិតរបស់លោក ហ៊ុន សែន គឺជាប្រធានគណៈកម្មាធិការនេះ។ នៅពេលស្នើសុំឲ្យឆ្លើយបំភ្លឺជុំវិញការរិះគន់ពីសំណាក់បណ្តាអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលថា គណៈកម្មាធិការរបស់រដ្ឋាភិបាលមួយនេះព្រងើយកន្តើយចំពោះការរំលោភបំពានសិទ្ធិមនុស្សនោះ លោក ម៉ក់ សម្បត្តិ អនុប្រធានគណៈកម្មាធិការនេះបានមានប្រសាសន៍ថា អ្នករិះគន់គណៈកម្មាធិការរបស់លោកមាន “សេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិ”។
លោក ម៉ក់ សម្បត្តិ ដែលបដិសេដមិនឆ្លើយបំភ្លឺនៅពេលគេសួរថាតើករណីរំលោភបំពានសិទ្ធិមនុស្សប៉ុន្មានដែលគណៈកម្មាធិការរបស់លោកបានស៊ើបអង្កេតនៅឆ្នាំនេះនោះបានមានប្រសាសន៍ថា “ពួកគេអាចធ្វើអ្វីក៏បានតាមដែលពួកគេចង់”។ យោងតាមការិយាល័យឧត្តមស្នងការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សបានឲ្យដឹងថា ស្ថាប័នជាតិឯករាជ្យទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សអាចមានប្រសិទ្ធភាពទៅបានលុះត្រាតែពួកគេឯករាជ្យម្ចាស់ការពីការគ្រប់គ្រងរបស់រដ្ឋាភិបាល និងមានសមាជិកចម្រុះដែលតំណាងឲ្យប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់ស្រទាប់វណ្ណៈទាំងអស់នៅក្នុងសង្គម។
ការអំពាវនាវជាថ្មីឲ្យមានស្ថាប័នស៊ើបអង្កេតសិទ្ធិមនុស្សឯករាជ្យនេះ ធ្វើឡើងក្រោយពីមានអំពើហិង្សាចេះតែកើនឡើងនៅក្នុងប្រទេស រួមទាំងការបាញ់ស្លាប់អ្នកឈរមើលហេតុការណ៍ពីសំណាក់នគរបាលនិងកងរាជអាវុធហត្ថផងដែរអំឡុងការប្រឈមតតាំងដាក់គ្នាជាមួយកូដករ សកម្មជនសិទ្ធិដីធ្លី និងអ្នកគាំទ្រគណបក្សប្រឆាំង។
រហូតមកទល់ពេលនេះមិនទាន់មានការស៊ើបអង្កេតគួរឲ្យជឿទុកចិត្តបានណាមួយលើករណីអំពើហិង្សានៅឡើយទេ ថ្វីបើនគរបាលនិងមន្ត្រីមកពីគណបក្សកាន់អំណាចបានអះអាងថាពេលនេះកំពុងមានការស៊ើបអង្កេតក៏ដោយ៕សុខុម