ក្រុមមន្ត្រីបាននិយាយកាលពីម្សិលមិញថា សារីរិកធាតុព្រះពុទ្ធដែលមានព្រះកេសា ព្រះទន្ត និងព្រះអដ្ឋិធាតុដែលបានដង្ហែយកទៅតម្កល់នៅអតីតរាជធានីឧត្តុង្គក្នុងខេត្តកណ្តាល កាលពីឆ្នាំ២០០២នោះ ត្រូវបានចោរចូលលួចបាត់ហើយ។ នគរបាលនិយាយថា ឆ្មាំប្រាំមួយនាក់ដែលយាមនៅភ្នំព្រះរាជទ្រព្យត្រូវបាននាំខ្លួនទៅសាកសួរនៅឯស្នងការខេត្តកណ្តាល។
លោក សុខ អឿន ប្រធានមន្ទីរវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈខេត្តកណ្ដាល បានមានប្រសាសន៍ថា កោដ្ឋមាសតម្កល់ព្រះសារីរិកធាតុនៅព្រះសក្យមុនីចេតិយដែលត្រូវបានសាងសង់អស់ថវិការាប់លានដុល្លារនៅលើកំពូលភ្នំកម្ពស់៤២ម៉ែត្រនេះ ត្រូវបានចោរចូលលួចកាលពីយប់ថ្ងៃច័ន្ទ ឬឈានចូលព្រឹកថ្ងៃអង្គារ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា “កោដ្ឋមាសតម្កល់សារីរិកធាតុព្រះពុទ្ធនេះត្រូវបានចោរចូលលួចយកទៅបាត់ហើយ ហើយអាជ្ញាធររបស់យើងកំពុងស៊ើបអង្កេតករណីនេះ”។
នៅម៉ោងប្រហែល២រំលងអធ្រាត្រឈានចូលថ្ងៃអង្គារ ឆ្មាំម្នាក់នៅភ្នំឧត្តុង្គបានទូរស័ព្ទប្រាប់លោកថា មានគេគាស់សោព្រះសក្យមុនីចេតិយនៅកន្លែងតម្កល់ព្រះសារីរិកធាតុ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ឆ្មាំនោះនិយាយថា សោទ្វាររបើក ដូច្នេះច្បាស់ជាមានគេគាស់ទ្វារនោះហើយ” ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ខ្ញុំស្ទើរតែគាំងបេះដូងនៅពេលខ្ញុំបានឮព័ត៌មាននេះ”។ លោកបានបន្ថែមថា លោកបានជូនដំណឹងភ្លាមៗទៅអភិបាលខេត្ត ស្នងការនគរបាលខេត្ត និងអាជ្ញាធរផ្សេងៗទៀត។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា សារីរិកធាតុនោះ គឺជាសារីរិកធាតុព្រះពុទ្ធនៅកម្ពុជា និងមានសារៈសំខាន់ផ្នែកវប្បធម៌ខ្លាំងណាស់។ លោក អឿន បានមានប្រសាសន៍ថា “សារីរិកធាតុទាំងនេះ គឺជានិមិត្តរូបនៃសាសនា និងជាតិរបស់យើង ហើយសារីរិកធាតុនេះតំណាងឲ្យវប្បធម៌ជាតិរបស់យើង”។
លោក ផៃ ប៊ុនឈឿន អភិបាលខេត្តកណ្ដាល បានបញ្ជាក់អំពីការលួចនេះ ហើយមានប្រសាសន៍ថា ឆ្មាំទាំងប្រាំមួយនាក់ក្នុងចំណោមឆ្្មាំទាំងប្រាំបួននាក់នៅកន្លែងនោះកំពុងត្រូវបានសាកសួរ។ លោក ប៊ុនឈឿន បានមានប្រសាសន៍ថា “នគរបាលបានហៅឆ្មាំទាំងប្រាំមួយនាក់មកសាកសួរ។ ប្រសិនបើពួកគេមិនជាប់ពាក់ព័ន្ធនៅក្នុងបទល្មើសនេះទេ ពួកគេនឹងត្រូវដោះលែង”។
កាលពីប្រហែល៦០ឆ្នាំមុន សារីរិកធាតុទាំងនេះត្រូវបានដង្ហែពីប្រទេសស្រីលង្កា មកកាន់រាជធានីភ្នំពេញ ដើម្បីប្រារព្ធខួបទី២.៥០០ឆ្នាំ នៃកំណើតព្រះពុទ្ធ។ កាលពីឆ្នាំ១៩៨៩សារីរិកធាតុទាំងនេះត្រូវបានតម្កល់នៅក្នុងព្រះសក្យមុនីចេតិយនៅមុខស្ថានីយ៍រថភ្លើង រហូតដល់ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ នរោត្តម សីហនុ សម្រេចដង្ហែព្រះសារីរិកធាតុទាំងនោះទៅតម្កល់នៅអតីតរាជធានីឧត្តុង្គ។
ការសាងសង់ព្រះសក្យមុនីចេតិយអស់ទឹកប្រាក់៤,៥លានដុល្លារនេះបានចាប់ផ្ដើមកាលពីឆ្នាំ១៩៩៥ ហើយព្រះមហាក្សត្រ នរោត្តម សីហនុ បានដង្ហែព្រះសារីរិកធាតុដោយផ្ទាល់ទៅកាន់កំពូលភ្នំព្រះរាជទ្រព្យ កាលពីឆ្នាំ២០០២ និងមានការចូលរួមពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ផងដែរ។
លោក អាស្លី ថមសុន អ្នកប្រាជ្ញម្នាក់បានសរសេរថា ការដង្ហែព្រះសារីរិកធាតុនោះ គឺជាព្រឹត្តិការណ៍ព្រះពុទ្ធសាសនាដ៏សំខាន់បំផុតដែលត្រូវបានប្រារព្ធធ្វើនៅកម្ពុជា នៅក្នុងសម័យក្រោយរបបខ្មែរក្រហម។ ព្រះសារីរិកធាតុព្រះពុទ្ធត្រូវបានបែងចែកនៅទូទាំងអាស៊ី ហើយមិនទាន់មានការបញ្ជាក់ថា តើព្រះសារីរិកធាតុនៅភ្នំឧត្តុង្គនេះ ពិតឬមិនពិតនោះទេ។
លោក ហ្វីលីព ដេឡាហ្គី ប្រធានផ្នែកវប្បធម៌នៃអង្គការយូណេស្កូ បានមានប្រសាសន៍ថា លោកមិនដឹងពីការលួចនេះទេ ប៉ុន្តែការលួចវត្ថុបុរាណបែបេនះធ្វើឲ្យប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងដល់កេរដំណែលវប្បធម៌របស់កម្ពុជា។ លោក ដេឡាហ្គី បានមានប្រសាសន៍ថា “អ្វីដែលបាត់ចេញពីកន្លែងនេះត្រូវចាត់ទុកថា ជាការធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរដល់កេរដំណែលខ្មែរ ដូច្នេះខ្ញុំគិតថា វាអាស្រ័យលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្នុងការចាត់វិធានការចាំបាច់ដែលមាននៅក្នុងច្បាប់ និងចាត់វិធានការចាប់ខ្លួនអ្នកលួច”។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ព្រះសារីរិកធាតុដែលត្រូវបានចោរលួចនេះ ទំនងជាមានគោលដៅសម្រាប់ទីផ្សារងងឹត។
លោក ដេឡាហ្គី បានមានប្រសាសន៍ថា “មានទីផ្សារងងឹតសម្រាប់វត្ថុវប្បធម៌ ដូច្នេះខ្ញុំគិតថា ប្រសិនបើនរណាម្នាក់លួចវត្ថុបែបនេះ ខ្ញុំគិតថា គេលួចយកទៅលក់។ នៅក្នុងករណីខ្លះ ពួកគេអាចរក្សាទុកវត្ថុបុរាណសម្រាប់ខ្លួនឯង ប៉ុន្តែគួរតែស៊ើបអង្កេតទៅលើទីផ្សារងងឹត”។
ឧត្តុង្គដែលជាអតីតរាជធានីខ្មែរពីសតវត្សរ៍ទី១៦ដល់សតវត្សរ៍ទី១៩ និងនៅចម្ងាយប្រហែល៤០គីឡូម៉ែត្រពីរាជធានីភ្នំពេញ មានឈ្មោះនៅក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោកបណ្ដោះអាសន្នរបស់អង្គការយូណេស្កូ រួមជាមួយតំបន់ប្រវត្តិសាស្ត្រចំនួនប្រាំបីទៀតនៅកម្ពុជា។
លោក ដេឡាហ្គី បានមានប្រសាសន៍ថា ការលួចវត្ថុបែបនេះធ្វើឲ្យរាំងស្ទះដល់ការចុះបញ្ជីកន្លែងនេះជាបេតិកភណ្ឌពិភពលោករបស់អង្គការយូណេស្កូ។
ព្រះតេជគុណ ឃឹម សន ព្រះមេគណរាជធានីបានមានសង្ឃដីកាថា ជនល្មើសលួចព្រះសារីរិកធាតុនេះនឹងត្រូវទទួលកម្ម។
ព្រះតេជគុណ ឃឹម សន បានមានសង្ឃដីកាថា ប្រសិនបើពួកគេធ្វើបែបនេះ ពួកគេកំពុងធ្វើបាបខ្លួនឯង។ អាត្មាសូមស្នើឲ្យអ្នកលួច យកព្រះសារីរិកធាតុនោះមកវិញ។ ព្រះសារីរិកធាតុនេះមានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់ព្រះពុទ្ធសាសនារបស់យើង និងសម្រាប់ជាតិយើង”៕គឹមហឿន