អង្គការសង្គមស៊ីវិលនានាបានធ្វើសិក្ខាសាលាមួយនៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីម្សិលមិញដោយមានការអញ្ជើញមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល និងសមាជិករដ្ឋសភា ឲ្យចូលរួមពិភាក្សាគ្នាអំពីស្ថានភាពទន្ទ្រានយកដី និងជម្លោះដីធ្លីក្រោយពេលបោះឆ្នោត បើទោះជាមន្រ្តីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលគ្រប់គ្រងអំណាចមិនបានចូលរួមព្រឹត្តិការណ៍នេះក៏ដោយ។
លោក វណ្ណ សុផាត មន្ត្រីសម្របសម្រួលកម្មវិធីកំណែទម្រង់ដីធ្លី នៅមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា បានឲ្យដឹងថា បើទោះជាសកម្ម ភាពទន្ទ្រានយកដី ហាក់ដូចជាថយចុះនៅមុនការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រកាល ពីខែកក្កដាក៏ដោយ ក៏មានសេចក្តីរាយការណ៍ទូទៅទាក់ទងនឹងការទន្ទ្រានយកដីថ្មីៗតែរយៈ ពេលប៉ុន្មានថ្ងៃបន្ទាប់ពីជ័យជម្នះប្រកាសខ្លួនឯងរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។
លោក សុផាត បានលើកឡើងនៅក្នុង សិក្ខាសាលានេះថា “បច្ចុប្បន្ន មានជម្លោះដីធ្លី៣៣ករណីកំពុងតែកើតឡើងដាច់ដោយឡែកពីគ្នានៅទូទាំង១៧ខេត្ត ដូចជា ខេត្តមណ្ឌល គិរី រតនគិរី និងខេត្តកោះកុងជាដើម ហើយនៅខេត្តទាំងនេះ ដីព្រៃ និងដីសហ គមន៍ យ៉ាងច្រើន ត្រូវបានគេអះអាងថា ជាដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច។ គួរបញ្ជាក់ថា សិក្ខាសាលានេះត្រូវបានរៀបចំដោយមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា កិច្ចសហការជាមួយមជ្ឈមណ្ឌលអប់រំច្បាប់សម្រាប់សហគមន៍ និងអង្គការសមធម៌កម្ពុជា នៅឯសណ្ឋាគារអាំងទ័រកុងទីណង់តាល់។
លោក សុផាត បានមានប្រសាសន៍ថា “វា ជានយោបាយរបស់រដ្ឋាភិបាល ដែលបានបង្ក ឲ្យមានជម្លោះដីធ្លីទ្រង់ទ្រាយធំហើយបន្ទាប់ពី មានការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងរាស្ត្រចំនួនប្រាំលើក ស្ថានភាពកាន់តែយ៉ាប់យ៉ឺនទៅៗ មិនប្រសើរជាងមុនសោះ”។
សិក្ខាសាលានេះត្រូវបានរៀបចំឡើងចំពេលរបាយការណ៍ថ្មីមួយរបស់មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ត្រូវបានចេញផ្សាយក្រោម ចំណងជើងថា៖ ដីមានជម្លោះ ដែលបង្ហាញពីទិដ្ឋភាពទូទៅនៃបុព្វហេតុ និងផលប៉ះពាល់នៃការទន្ទ្រានយកដី នៅទូទាំងប្រទេស និងលើកអនុសាសន៍អះពីរបៀបដោះស្រាយជម្លោះបែបនេះ។
លោក សុផាត បានលើកឡើងថា “គណ បក្សគ្រប់គ្រងអំណាចមិនបានមកចូលរួម[សិក្ខាសាលានេះទេ] ពីព្រោះពួកគេមិនចង់ជួបអ្នកភូមិ ដែលកំពុងប្រឈមនឹងបញ្ហាទាំងនេះឡើយ ពីព្រោះគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ជានិច្ចកាលតែងតែគេចវេសពីបញ្ហា”។ ថ្លែងនៅក្នុងសិក្ខាសាលានេះ លោក ឃុត ចាន់រ៉ា អ្នកភូមិមកពីខេត្តមណ្ឌលគិរីបានអំពាវនាវដល់រដ្ឋាភិបាលឲ្យបញ្ឈប់ការផ្តល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមសម្បទានកិច្ច ពីព្រោះ ដីទាំងនេះត្រួតស៊ីគ្នានឹងដីដូនតារបស់សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចរបស់គាត់។
លោកមានប្រសាសន៍ថា “ថ្មីៗនេះ រដ្ឋាភិបាលបានផ្តល់ដីសម្បទានសង្គមកិច្ច៣.០០០ហិកតា ដោយគ្មានជូនដំណឹងដល់សហគមន៍របស់យើងទេ ទោះដីនោះជាន់លើដីស្រែចម្ការរបស់យើងក៏ដោយ”។ លោកស្រី មូរ សុខហួរ តំណាងរាស្ត្រជាប់ឆ្នោតមកពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងជាវាគ្មិននៅក្នុងសិក្ខាសាលានេះ ជាថ្មីម្តងទៀត បានឆ្លៀតយកឱកាសអំពាវនាវ ឲ្យមានការបោះឆ្នោតឡើងវិញ។
លោកស្រីបានលើកឡើងថា “[អំឡុងការបោះឆ្នោត] យើងបានចុះសួរសុខទុក្ខអ្នកភូមិដែលស្រែកអំពីក្តីអស់សង្ឃឹមរបស់ពួកគាត់ ដោយសារការបាត់បង់ដី ហើយអ្នកភូមិទាំងនេះបានប្រាប់ខ្ញុំ និងជាពិសេសលោកប្រធាន សម រង្ស៊ី និងលោក កឹម សុខា កុំឲ្យបង្កើតរដ្ឋាភិបាលចម្រុះ…។ ប្រជាពលរដ្ឋភាគច្រើនបោះឆ្នោតដើម្បីផ្លាស់ប្តូរ”។
លោក ឈាង វុន អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋសភា និង ជាតំណាងរាស្ត្រមកពីគណបក្សប្រជាជនបានលើកឡើងកាលពីម្សិលមិញថា តំណាងរាស្ត្ររបស់រដ្ឋាភិបាលគ្មានពេលចូលរួមកិច្ចពិភាក្សា ការរៀបចំឡើងដោយអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលទេ។ លោក ឈាង វុន បានមានប្រសាសន៍បន្តទៀតថា “យើងគ្មានពេលទំនេរទៅពិភាក្សា អំពីបញ្ហាឥតប្រយោជន៍នោះទេ។ យើងរវល់ជាមួយការងាររដ្ឋខ្លាំងណាស់”។ លោកបានបដិសេធមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយថា តើលោកជឿថា សកម្មភាពទន្ទ្រានយកដីបានកើនឡើងឬយ៉ាងណា ក្នុងស្ថានភាពក្រោយការបោះឆ្នោត៕ សុធា