កាលពីពីរខែមុន លោក សុខ សត្យា បានចំណាយប្រាក់តិចជាងមួយដុល្លារ សម្រាប់ទិញផ្លែក្រូចមួយគីឡូក្រាម ដើម្បីលក់នៅតូបចិញ្ចើមថ្នល់របស់លោក ដែលនៅក្បែររោងចក្រកាត់ដេរជាច្រើននៅជាប់ៗគ្នា ក្នុងខណ្ឌមានជ័យ រាជធានីភ្នំពេញ។
ឥឡូវនេះ បរិមាណផ្លែក្រូចដដែលមានតម្លៃជាង៦.០០០រៀល ឬក៏ប្រហែល១,៥ដុល្លារក្នុងមួយគីឡូក្រាម ដែលលោក សត្យា អាយុ៣៩ឆ្នាំ ត្រូវតែទិញ។ ក៏ប៉ុន្តែ លោកបានដំឡើងថ្លៃលក់ក្រូចពី៥.៥០០រៀលដល់៧.៥០០រៀលក្នុងមួយគីឡូក្រាម។ អតិថិជនរបស់លោក សត្យា ដែលធ្វើការនៅក្នុងរោងចក្រ ភាគច្រើនឈប់ទិញក្រូចរបស់លោក។ លោកបាននិយាយថា “ ឥឡូវនេះស្ថានភាពមានការលំបាកខ្លាំង។
កាលពីមុន អ្វីៗមានតម្លៃថោក ដូចជាទំនិញផ្សេងៗនិងផ្លែឈើ។ កាលពីមុន ខ្ញុំមានអតិថិជន១០ទៅ២០នាក់ក្នុងមួយថ្ងៃ ប៉ុន្តែឥឡូវ ខ្ញុំមានតែប្រហែល១០នាក់ប៉ុណ្ណោះក្នុងមួយថ្ងៃ”។
តម្លៃផ្លែឈើគ្រប់មុខ ដូចជា ផ្លែមៀន ផ្លែប៉ោមផ្លែព័រ (ផ្លែស៊េរី) ផ្លែទំពាំងបាយជូរ និងផ្លែទទឹម ដែលអ្នកលក់ដុំនាំចូលពីប្រទេសវៀតណាម និងប្រទេសថៃមកលក់ឲ្យលោក សត្យា នៅផ្សារនាគមាសក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ បានកើនឡើងប្រហែលជា៣០ភាគរយ ក្នុងរយៈពេលបីខែកន្លងមកនេះ នេះបើយោងតាមអាជីវកររូបនេះ។
លោក សត្យា បាននិយាយបន្ថែមទៀតថា “កាលពីមុនខ្ញុំលក់ចំណេញច្រើន និងអាចសន្សំបានប្រាក់បានខ្លះ ប៉ុន្តែ ឥឡូវខ្ញុំកំពុងជួបការលំបាក”។ ក្នុងខែនេះ លោក សត្យា បានទៅខ្ចីប្រាក់ដែលមានអត្រាការប្រាក់ខ្ពស់ក្នុងលក្ខខណ្ឌរយៈពេលខ្លី ពីអ្នកចងការក្នុងមូលដ្ឋាន ដើម្បីយកប្រាក់មកផ្គត់ផ្គង់គ្រួសារដែលមានសមាជិកប្រាំនាក់របស់លោក។
មិនមែនមានតែលោក សត្យា ប៉ុណ្ណោះទេ គឺអាជីករទូទាំងរាជធានីភ្នំពេញ បានលើកឡើងក្នុងសប្តាហ៍នេះថា តាំងពីរដ្ឋាភិបាលបានចាប់ផ្តើមដាក់ពន្ធគយលើទំនិញនាំចូល កាលពីខែវិច្ឆិកាឆ្នាំមុន ពួកគាត់បានឃើញថា តម្លៃទំនិញកើនឡើង ជាហេតុបណ្តាលឲ្យពួកគាត់ត្រូវដំឡើងថ្លៃលក់ និងបាត់បង់អតិថិជន ឬក៏ប្រាក់ចំណេញរបស់ពួកគាត់ធ្លាក់ចុះ។
ក្នុងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងបង្កើនចំណូលរដ្ឋ មន្ត្រីនានាបានចាប់ផ្តើមអនុវត្តពន្ធគយកាលពីខែវិច្ឆិកាឆ្នាំមុន ដែលនេះជាផ្នែកមួយនៃច្បាប់ ក៏ប៉ុន្តែ កម្រត្រូវបានអនុវត្តជំនួសការទូទាត់ប្រាក់ក្រៅផ្លូវការ។ គួរបញ្ជាក់ថា ពន្ធទាំងនេះត្រូវបានដាក់ទៅលើទំនិញនាំចូលមកផ្គត់ផ្គង់លើទីផ្សារប្រទេសកម្ពុជា។
ទោះបីជារដ្ឋាភិបាលមិនទាន់ចេញផ្សាយទិន្នន័យអតិផរណាជាផ្លូវការ សម្រាប់រយៈពេលបីខែកន្លងមកនេះ តាំងពីពេលខ្លួនបានចាប់ផ្តើមអនុវត្តពន្ធគយក៏ដោយ ផលប៉ះពាល់បានកើតឡើងនៅតាមវិថីនានា។ អ្នកស្រី យិន ស្រីល័ក្ខណ អាយុ៣៦ឆ្នាំ និងមានកូនពីរនាក់ ដែលលក់ម្ហូបនៅក្រៅលំនៅដ្ឋានរបស់ខ្លួននៅតាមផ្លូវដ៏មមាញឹកមួយ ក្នុងខណ្ឌសែនសុខ បាននិយាយថា “ខ្ញុំកំពុងបាត់បង់ប្រាក់ចំណូលស្ទើរតែរាល់ថ្ងៃ ។ ពីមុនធ្លាប់មានអតិថិជន៥០នាក់មកហូបបាយនៅកន្លែងខ្ញុំជារៀងរាល់ថ្ងៃ ប៉ុន្តែ ថ្ងៃនេះមានអតិថិជន១០ទៅ២០នាក់ប៉ុណ្ណោះ”។
កាលពីខែតុលា អ្នកស្រី ស្រីល័ក្ខណ បានចំណាយប្រាក់ប្រហែល១០.០០០រៀល ឬក៏ប្រហែល២៥ដុល្លារ សម្រាប់ទិញគ្រឿងផ្សំមកចម្អិនម្ហូបប្រហែល១០មុខក្នុងមួយថ្ងៃ។ សព្វថ្ងៃនេះថ្លៃដើមទាំងនេះ បានកើនឡើងដល់ជាង១៥០.០០០រៀលក្នុងមួយថ្ងៃ។ អ្នកស្រីបានដំឡើងថ្លៃអាហារថ្ងៃត្រង់នៅហាងរបស់អ្នកស្រីពី២.៥០០រៀលដល់៣.៥០០រៀល។ អ្នកស្រីបាននិយាយថា “អ្វីៗសុទ្ធតែឡើងថ្លៃ។ ប៉ុន្តែ ខ្ញុំមិនដឹងជាត្រូវធ្វើអ្វីផ្សេងទេ មានតែលក់បន្តទៀតប៉ុណ្ណោះ”។
អ្នកស្រី ភោគ រដ្ឋា អាយុ៤៩ឆ្នាំ អ្នកលក់គុយទាវនៅមុខលំនៅដ្ឋានរបស់អ្នកស្រី នៅក្នុងតំបន់ឧស្សាហកម្មមួយក្នុងខណ្ឌមានជ័យ បានលើកឡើងថា ទោះបីជាថ្លៃគ្រឿងផ្សំកើនឡើងក៏ដោយ អ្នកស្រីនៅតែមិនដំឡើងថ្លៃសម្រាប់អតិថិជនដែលភាគច្រើនធ្វើការនៅក្នុងរោងចក្រនៅក្បែរកន្លែងលក់របស់អ្នកស្រីដែរ។ អ្នកស្រីបាននិយាយថា “ប្រាក់ខែរបស់ពួកគេមានចំនួនតិចតួចណាស់។
ពួកគេនឹងមិនអាចទិញម្ហូបរបស់ខ្ញុំបានទេ បើសិនជាខ្ញុំដំឡើងថ្លៃលក់ ពី២.៥០០រៀលនោះ។ ខ្ញុំគ្មានជម្រើសទេ មានតែបន្តការលក់ក្នុងតម្លៃដដែលប៉ុណ្ណោះ”។ ទោះជាយ៉ាងណា អ្នកស្រី រដ្ឋា បានកត់សម្គាល់ឃើញថា ប្រាក់ចំណូលប្រចាំថ្ងៃរបស់អ្នកស្រីធ្លាក់ចុះ។ កាលពីប៉ុន្មានខែមុន អ្នកស្រីរកចំណេញបានរហូតដល់៤០.០០០រៀល ឬក៏ប្រហែល១០ដុល្លារក្នុងមួយថ្ងៃ។ ក៏ប៉ុន្តែ ក្នុងខែនេះអ្នកស្រីបានឲ្យដឹងថា អ្នកស្រីរកបានជាង១០.០០០រៀលតែប៉ុណ្ណោះ។
អ្នកស្រី រដ្ឋា បានឲ្យដឹងបន្ថែមទៀតថា ដើម្បីចិញ្ចឹមកូនៗ និងឲ្យពួកគេទៅរៀន អ្នកស្រីសន្សំប្រាក់ដែលមានចំនួនតិចជាងមុន និងពឹងផ្អែកកាន់តែខ្លាំងទៅលើប្រាក់ចំណូលដែលស្វាមីរកបានពីការធ្វើចម្ការពោត និងសណ្តែកសៀងនៅខេត្តព្រៃវែង។
លោក កង ច័ន្ទតារារ័ត្ន ប្រធានវិទ្យាស្ថានកម្ពុជាដើម្បីសិក្សាការអភិវឌ្ឍន៍ បានលើកឡើងថា ដោយសារតែឥទ្ធិពលនៃការអនុវត្ត ពន្ធគយ ប្រជាជនគ្រប់ទីកន្លែងកំពុងទទួលរងផលប៉ះពាល់ដោយសារអតិផរណា។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ប្រជាជនក្រីក្ររងផលប៉ះពាល់ដោយសារតែការកើនឡើងនៃពន្ធអាករ ពីព្រោះទំនិញសំខាន់ៗ ដូចជា ប្រេង សាំង សម្ភារប្រើប្រាស់ក្នុងលំនៅដ្ឋាន… និងសូម្បីតែកសិផល ដែលនាំចូលមកប្រទេសកម្ពុជា មានការកើនឡើង”។
លោក កង ច័ន្ទតារារ័ត្ន បានលើកឡើងទៀតថា លោកមិនសូវជាទុកចិត្តតួលេខថ្មីពីខែវិច្ឆិកា របស់ក្រសួងផែនការទេ។ តួលេខទាំងនោះបង្ហាញថាសន្ទស្សន៍ថ្លៃទំនិញប្រើប្រាស់ថយចុះយ៉ាងជាក់ស្តែង។ លោកបានមានប្រសាសន៍បន្ថែមទៀតថា “ខ្ញុំមិនដឹងថា តើមានទំនាក់ទំនងទៅនឹងរឿងនយោបាយឬយ៉ាងណាទេ ក៏ប៉ុន្តែ តួលេខសន្ទស្សន៍ថ្លៃទំនិញប្រើប្រាស់នោះ… ហាក់ដូចជាមិនឆ្លុះបញ្ចាំងឲ្យឃើញស្ថានភាពជាក់ស្តែងទេ”។
លោកបានប៉ាន់ស្មានថា អតិផរណាមានប្រហែល១៥ភាគរយក្នុងរយៈពេលពីរខែចុងក្រោយនេះ។ យោងតាមបទបង្ហាញរបស់ធនាគារពិភពលោក (World Bank) កាលពីខែតុលាឆ្នាំមុន បានឲ្យដឹងថា ទោះបីជាអំណាចទិញមានការប្រែប្រួលបន្តិចបន្តួចក៏ដោយ ក៏មានផលប៉ះពាល់ធំទៅលើជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជនក្រីក្របំផុតក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដែរ។ ឯកសារបទបង្ហាញនោះមានខ្លឹមសារថា “ រំញោចដែលកាត់បន្ថយចំណាយប្រើប្រាស់របស់ប្រជាជនក្រីក្រចំនួន១.០០០រៀលក្នុងមួយថ្ងៃ អាចនឹងបង្កើនកម្រិតក្រីក្រទ្វេដង”។ លោក ហង្ស លីនណា អគ្គនាយកវិទ្យាស្ថានជាតិស្ថិតិ បានបដិសេធមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយអំពីទិន្នន័យអតិផរណារបស់រដ្ឋាភិបាល។
លោកស្រី ជា សេរី អគ្គនាយិកាធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបានលើកឡើងថា លោកស្រីរវល់ណាស់មិនអាចធ្វើអត្ថាធិប្បាយបានទេ។
លោក អៀន រ៉ាម៉ិច (Ian Ramage) នាយកក្រុមហ៊ុនស្រាវជ្រាវ និងពិគ្រោះយោបល់ ដំរីបានលើកឡើងផងដែរថា តួលេខអតិផរណាប្រហែលជាមានរឿងរ៉ាវនៅពីក្រោយ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “កាលពីខែវិច្ឆិកា និងខែធ្នូ ខ្ញុំបានឮថា រថយន្តឈ្នួលជួបបញ្ហានៅព្រំដែន ពីព្រោះពួកគេត្រូវបង់ពន្ធប្រហែលបីដងច្រើនជាងពីមុន។ ផលប៉ះពាល់កំពុងចាប់ផ្តើមកើតឡើងហើយ។ លោកមានប្រសាសន៍បន្តថា “ប្រជាជនមានអាហារបម្រុង គ្រឿងផ្គត់ផ្គង់ និងសម្ភារផ្សេងៗទៀតទុកនៅលើធ្នើ។ យើងត្រូវរងចាំមើលពីរបីខែទៀត ដើម្បីឲ្យដឹងថា តើនឹងមានរឿងអ្វីកើតឡើងជាក់ស្តែង”៕ សុធា