កាលពីព្រឹកម្សិលមិញ រថយន្តក្រុងចំនួន១០គ្រឿងបានចាប់ផ្តើមដំណើរការតាមបណ្តោយមហាវិថីព្រះមុនីវង្ស ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ក្នុងគម្រោងដឹកជញ្ជូនអ្នកដំណើរសាកល្បងរយៈពេលមួយខែ ដើម្បីឲ្យដឹងថា តើសាធារណជនត្រៀមខ្លួនកាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់ម៉ូតូ និងរថយន្តទំនើបៗរបស់ខ្លួន ហើយបែរមកចាប់ផ្តើមប្រើប្រាស់មធ្យោបាយដឹកជញ្ជូនសាធារណៈរួចហើយឬនៅ។
នេះគឺជាគម្រោងទី២របស់ទីភ្នាក់ងារសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិជប៉ុន (Japanese International Cooperation Agency) ហៅកាត់ថា JICA និងអាជ្ញាធររាជធានី ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាស្ទះចរាចរណ៍ តាមរយៈការបង្កើតសេវាកម្មរថយន្តក្រុងសាធារណៈ បន្ទាប់ពីដំណើរការសាកល្បងរយៈពេលពីរខែកាលពីឆ្នាំ២០០១ ទទួលបរាជ័យ ដោយសារតែខ្វះការចាប់អារម្មណ៍ពីសាធារណជន។
បន្ទាប់ពីអ្នកសារព័ត៌មានបានរង់ចាំឥតប្រយោជន៍អស់រយៈពេលមួយម៉ោង ពោលគឺពីម៉ោង៥និង៣០នាទីព្រឹក រហូតដល់ម៉ោង ៦និង ៣០នាទីព្រឹក ទើបរថយន្តក្រុងដំបូងមកដល់ចំណតដែលនៅក្បែរអគារខ្ពស់ ភ្នំពេញថូវើ (Phnom Penh Tower) នៅតាមបណ្តោយមហាវិថីព្រះមុនីវង្ស ជាហេតុនាំឲ្យមានភាពងាយស្រួលក្នុងការសន្និដ្ឋានថា សាលារាជធានីភ្នំពេញប្រហែលជាទទួលបរាជ័យក្នុងគម្រោងដឹកជញ្ជូនសាធារណៈលើកទី២នេះ។
ក៏ប៉ុន្តែ សកម្មភាពជិះម៉ូតូឌុបយ៉ាងលឿនទៅកាន់ចំណុចចាប់ផ្តើមនៃផ្លូវបើកបររបស់រថយន្តក្រុង ដែលស្ថិតនៅឯរង្វង់មូលស្តាតចាស់ បង្ហាញថា ស្ថានភាពប្រែប្រួលនៅនាទីចុងក្រោយនៃផែនការ បានលើកពេលឈប់ និងឡើងរថយន្តក្រុង។
លោក អេហ្គាមី ម៉ាសាហ៊ីកូ (Egami Masahiko) អ្នកនាំពាក្យអង្គការ JICA បានពន្យល់អំពីភាពយឺតយ៉ាវនៃការមកដល់របស់រថយន្តក្រុងទី១ថា “សាលារាជធានីបានពន្យារពេលចាប់ផ្តើម ដោយសារតែពិធីបើកដំណើរការសាកល្បងនេះមានសារៈសំខាន់ក្នុងការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានអំពីសេវាកម្មនេះឲ្យសាធារណជនបានដឹង”។
នៅចំណុចចាប់ផ្តើម លោក ប៉ា សុជាតិវង្ស អភិបាលសាលារាជធានីភ្នំពេញ បានថ្លែងទៅកាន់មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលមូលដ្ឋានប្រហែល១០០នាក់ ដោយមានអ្នកឈរមើលដែលចង់ដឹងសាច់រឿងថា សាលារាជធានីភ្នំពេញ ប្តេជ្ញាធ្វើឲ្យប្រាកដថា សេវារថយន្តក្រុងនេះ នឹងទទួលជោគជ័យលើកនេះ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ ប្រសិនបើមានតែការសាកល្បង ហើយប្រតិបតិ្តការត្រូវបានបញ្ឈប់ នោះគម្រោងមិនមានន័យអ្វីទេ”។ លោកបានបន្ថែមថា ផ្លូវដឹកជញ្ជូនពីវង្វង់មូលស្តាតចាស់ទៅច្បារអំពៅ ឆ្លងកាត់ស្ពានមុនីវង្ស ដែលមានចំណត៣៦កន្លែង គ្រាន់តែជាផ្លូវមួយក្នុងចំណោមផ្លូវទាំងប្រាំក្នុងផែនការសម្រាប់សេវាដឹកជញ្ជូនសាធារណៈក្នុងរាជធានីភ្នំពេញនេះ។
លោក ប៉ា សុជាតិវង្ស បានមានប្រសាសន៍ក្នុងពិធីចាប់ផ្តើមដំណើរការសេវារថយន្តក្រុងនេះថា “ប្រាក់ជាង៣០០លានដុល្លារត្រូវបានខាតបង់ក្នុងមួយឆ្នាំៗដោយសារតែគ្រោះថ្នាក់ចរាចរនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលជាបញ្ហាដ៏ធំមួយសម្រាប់ទីក្រុងរបស់យើង… ដូច្នេះ ខ្ញុំសូមអំពាវនាវដល់ប្រជាជនឲ្យចាប់ផ្តើមផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបថរបស់ខ្លួន និងគាំទ្រគម្រោងនេះ”។
នៅពេលអ្នកធ្វើដំណើរឡើងលើរថយន្តក្រុងពីដំបូង ហើយអ្នកសារព័ត៌មាននាំគ្នាថតរូបមន្ត្រីនានាដែលទិញសំបុត្ររថយន្តក្រុង១.៥០០រៀល (ប្រហែល០,៣៥ដុល្លារ) អារម្មណ៍សុទិដ្ឋិនិយមចំពោះការជិះរថយន្តក្រុងដំបូងហាក់ដូចជាមានកម្រិតខ្ពស់។
លោក ឃួង ស្រេង អភិបាលរងរាជធានីភ្នំពេញដែលបានសើចស្ញាញ បាននិយាយចេញពីបង្អួចបើកចំហរនៅរថយន្តក្រុងទី១ថា “គម្រោងនេះពិតជាអាចទទួលជោគជ័យ”។ លោកបានបន្តថា “កាលពី១០ឆ្នាំ មុនយើងមិនមានបញ្ហាស្ទះចររាចរនេះទេ ប៉ុន្តែ ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ បញ្ហានេះបានកើតឡើងជាច្រើនចំពោះយើង ដូច្នេះ ខ្ញុំគិតថា ប្រជាជននឹងត្រឡប់មកប្រើសេវាដឹកជញ្ជូនសាធារណៈវិញ”។
រថយន្តក្រុងពីដំបូងបានចេញដំណើរនៅម៉ោង៨និង៤០នាទីព្រឹក និងបានឈប់នៅសាលារាជធានីភ្នំពេញ ដើម្បីទទួលដាក់មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលចុះ។ គួរបញ្ជាក់ថា ចំណុចចាប់ផ្តើមសម្រាប់រថយន្តក្រុងទាំងពីរនេះនៅមិនឆ្ងាយពីសាលារាជធានីភ្នំពេញទេ។ ក្នុងដំណើរកំសាន្តរយៈពេលមួយម៉ោងទៅកាន់ច្បារអំពៅ អ្នកធ្វើដំណើរបង់ប្រាក់ភាគច្រើនមិនសូវជាមានច្រើនទេ ប្រហែលជាដោយសារតែនៅព្រឹកពេក ហើយមានមនុស្សតិចតួចរង់ចាំរថយន្តក្រុងឈប់នៅពេលថ្ងៃចេះតែរំកិលទៅមុខ។
អ្នកដំណើរតែពីរនាក់ដែលធ្វើដំណើរនៅពេលចាប់ផ្តើមការសាកល្បងនេះ គឺជានិស្សិតពីររូបដែលមានអាយុ១៩ឆ្នាំសិក្សានៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទនីតិសាស្ត្រ និងវិទ្យាសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច ហើយពួកគេមានសុទិដ្ឋិនិយមចំពោះគម្រោងនេះ ទោះបីជាមិនមានអ្នកធ្វើដំណើរជាមួយពួកគេក៏ដោយ។
លោក លី សុដាវីដ បាននិយាយថា “ខ្ញុំនិងជិះរថយន្តក្រុងទៅសាលារបស់ខ្ញុំ ពីព្រោះមានសុខុមាលភាព សុវត្ថិភាព ហើយត្រជាក់ស្រួល។ ហើយខ្ញុំថែមទាំងអាចអានសៀវភៅបានទៀតផង”។
លោក ម៉ាសាហ៊ីកុ អ្នកនាំពាក្យអង្គការ JICA បានឲ្យដឹងថា គោលបំណងចម្បងនៃដំណើរការសាកល្បងនេះគឺដើម្បីស្វែងរកចំណុចត្រូវការកែលម្អមុនពេលសេវាកម្មនេះត្រូវការពង្រីក ដូចជា ការដាក់ភ្លើងនៅពេលយប់នៅចំណតរថយន្តក្រុង ដើម្បីការពារសុវត្ថិភាពរបស់អ្នកធ្វើដំណើរ។លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ប្រហែលជាមានការលំបាកក្នុងការកាត់បន្ថយបញ្ហាចរាចរ បើយើងមិនអាចកាត់បន្ថយកំណើននៃចំនួនរថយន្ត និងម៉ូតូ ក៏ប៉ុន្តែ នេះគឺជាដំណាក់ដំបូងដ៏ល្អមួយ ពីព្រោះទីក្រុងធំមួយត្រូវការប្រព័ន្ធដឹកជញ្ជូនសាធារណៈ”៕សុធា