វិទ្យាស្ថានសាធារណរដ្ឋអន្តរជាតិ (Interna-tional Republican Institute) ហៅកាត់ថា អង្គការ IRI បានឲ្យដឹងកាលពីម្សិលមិញថា រដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានព្រមទទួលយកលទ្ធផលនៃសកម្មភាពចុះស្ទង់មតិរបស់សាធារណជនដែលអង្គការនេះបានអនុវត្តកាលពីពេលថ្មីៗនេះ។ គួរបញ្ជាក់ថា លទ្ធផលនៃការចុះស្ទង់មតិនេះបានរកឃើញថា ប្រជាជនតិចតួចគាំទ្រទិសដៅក្រោមការដឹកនាំប្រទេសនាពេលបច្ចុប្បន្ន។
លទ្ធផលនៃការចុះស្ទង់មតិប្រចាំឆ្នាំនេះបានបង្ហាញថា ចំនួនប្រជាជនដែលគាំទ្រទិសដៅនៃការដឹកនាំប្រទេស បានធ្លាក់ចុះពី៧៩ភាគរយមក៥៥ភាគរយ ក្នុងចន្លោះនៃរយៈពេលពីខែមករា ដល់ខែវិច្ឆិកាឆ្នាំមុន ហើយប្រជាជន៤៣ភាគរយដែលត្រូវបានសម្ភាស បានលើកឡើងថា ប្រទេសកម្ពុជាត្រូវបានដឹកនាំក្នុងទិសដៅខុស។
អ្នកស្រី ជេស៊ីកា គីហ្គាន (Jessica Keegan) នាយិកាប្រចាំប្រទេសអង្គការ IRI បានឲ្យដឹងថា ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីបានផ្តល់សេចក្តីសង្ខេបផ្លូវការអំពីលទ្ធផលនៃការស្ទង់មតិនេះកាលពីថ្ងៃពុធ។
គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា លទ្ធផលនេះត្រូវបានចេញផ្សាយកាលពីខែមុន។ អ្នកស្រី គីហ្គាន បានមានប្រសាសន៍កាលពីម្សិលមិញថា “ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានព្រមទទួលភាពត្រឹមត្រូវនៃការចុះស្ទង់មតិរបស់អង្គការ IRI ហើយទិន្នន័យទទួលបានបង្ហាញថា ប្រជាជនកម្ពុជាត្រូវការសកម្មភាពកែទម្រង់ពិតប្រាកដ”។
អ្នកស្រីមានប្រសាសន៍បន្ថែមទៀតថា “ខណៈដែលប្រជាជនកម្ពុជាចាំមើលរដ្ឋាភិបាលអនុវត្តកម្មវិធីកំណែទម្រង់ដែលអាចកែលម្អគុណភាពជីវិតរបស់ពួកគាត់បាននោះ ពិភពលោក និងតាមឃ្លាំមើល ហើយរង់ចាំជាមួយពួកគាត់ដែរ ដើម្បីឲ្យដឹងថា រដ្ឋាភិបាលទទួលខុសត្រូវចំពោះការសន្យារបស់ខ្លួន ដែរ ឬយ៉ាងណា”។
លោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីបានមានប្រសាសន៍ថា លោកស្រី ឃីហ្គាន បានសង្ខេបរបាយការណ៍ចុះស្ទង់មតិរបស់អង្គការ IRI សម្រាប់លោក។ លោក ស៊ីផាន បានមានប្រសាស ន៍ថា “ខ្ញុំបានប្រាប់លោកស្រីថា វាជាព័ត៌មានបន្ថែមសម្រាប់រដ្ឋាភិបាល ហើយថា តើលទ្ធផលនេះប្រៀបធៀបជាមួយលទ្ធផលបោះឆ្នោតរបៀបណា”។
លោកបានឲ្យដឹងថា “យើងគោរពលទ្ធ ផលនេះ ក៏ប៉ុន្តែមិនមែនគ្រប់ចំណុចទេ។ យើងប្រើវាជាឧបករណ៍ទិន្នន័យមួយដើម្បីកែលម្អគោលនយោបាយរបស់យើងផ្ទាល់”។
ហេតុផលមួយចំណោមហេតុផលចំបងដែលផ្តល់ដោយអ្នកដែលនិយាយថា ពួកគេបាត់បង់ជំនឿលើការដឹកនាំប្រទេស បក្ខពួកនិយម និងបញ្ហាខូចខាតដល់បរិស្ថាន គឺអំពើ ពុករលួយ។
លោក ផៃ ស៊ីផាន បានទទួលស្គាល់ថា អំពើពុករលួយត្រូវបានចាត់ទុកជាបញ្ហាមួយ អស់រយៈពេលជាងមួយទសវត្សរ៍មកហើយ។ លោក ផៃ ស៊ីផាន បានថ្លែងថា “យើងមិនដែលនិយាយថា យើងមិនខ្វល់ទេ និងមិនបារម្ភអំពីបញ្ហានេះទេ។ ចំពោះអំពើពុករលួយយើងបានបង្កើតយន្តការច្បាប់ និង ការអប់រំ ដើម្បីជំរុញឲ្យគ្រប់ៗគ្នា ប្រឆាំងអំពើពុករលួយ”។
អ្នកស្រីគីហ្កាន់បានលើកឡើ់ងថា គណៈកម្មាធិការរៀបចំការបោះឆ្នោតក៏ទទួលបានការធ្វើសេចក្តីសង្ខេបអំពីលទ្ធផលនៃការស្ទង់មតិផងដែរ។ គួរបញ្ជាក់បន្ថែមទៀតថាការស្ទង់មតិនេះបានរកឃើញថា អ្នកឆ្លើយតប៤៦ភាគរយបានលើកឡើងថា “ប្រទេសនេះត្រូវការការផ្លាស់ប្តូរ” ដែលជាចម្លើយទៅនឹងសំណួរលើកឡើងថា រវាងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ តើពួកគេចង់បោះឆ្នោតគាំទ្រគណបក្សមួយណា នៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍បោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រដ៏ចម្រូងចម្រាសកាលពីឆ្នាំមុន។
លោក ទេព នីថា អគ្គលេខាធិការគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតបានមានប្រសាសន៍ថា “យើងមិនបានសំឡឹងមើលរបាយការណ៍ទាំ ងមូលទេ គ្រាន់តែមើលតិចតួចប៉ុណ្ណោះ”។ លោកថ្លែងថា “ប៉ុន្តែបើទោះជា របាយការណ៍នេះលើកឡើងថា ការគាំទ្របានធ្លាក់ចុះ…រដ្ឋាភិបាលនៅតែអនុវត្តអ្វីៗបានត្រឹមត្រូវ។ ប្រសិនបើយើងកំពុងតែជជែកអំពីការបោះឆ្នោត របាយការណ៍ IRI មានភាពវិជ្ជមានជាងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលផ្សេងទៀត។ វាមានចំណុចវិជ្ជមានជាច្រើនទៀត”។ ប៊ុននី
(រាយការណ៍បន្ថែមដោយ ឃួន ណារីម)