29 C
Phnom Penh

កម្មករ​​​កាត់ដេរ​​​​​​នៅ​​​តាម​​​រោង​​​ចក្រ​​​ដែល​​​ធ្វើ​​​កូដកម្ម​​​​​​មិន​​​ចូល​​​ធ្វើ​​​ការ​​​ថែម​​​ម៉ោង​​​មាន​​​ចំនួន​​​តិច​​​

ដោយ ឌឹ ខេមបូឌា ដេលី

បទវិភាគ

បណ្ដា​​​សហជីព​​​​​​កម្មករ​​​ និង​​​​​​ម្ចាស់​​​រោង​​​ចក្រ​​​កាត់​​​ដេរ​​​​​​បាន​​​លើកឡើង​​​​​​ផ្ទុយ​​​គ្នា​​​អំពី​​​​​​ទំហំ​​​នៃ​​​​​​កូដកម្ម​​​មិន​​​ចូល​​​ធ្វើ​​​ការ​​​បន្ថែម​​​ម៉ោង​​​ ដែល​​​បាន​​​ចាប់​​​ផ្ដើម​​​កាល​​​ពី​​​ម្សិលមិញ​​​ ជា​​​ដំណាក់​​​កាល​​​​​​​​​ដំបូង​​​នៃ​​​កូដកម្មទូទាំង​​​ប្រទេស​​​ ដែល​​​គេ​​​គ្រោង​​​ធ្វើ​​​នៅ​​​ខែ​​​ក្រោយ​​​​​​នេះ។

កម្មករ​-កម្មការិនីដើរ​ចេញ​ពី​រោង​ចក្រ​ដែលស្ថិត​នៅតាម​បណ្តោយ​ផ្លូវ​វេង​ស្រេង​ក្នុង​រាជធានីភ្នំពេញ កាល​ពីម្សិលមិញ ខណៈ​ដែល​សហជីព​ចាប់ផ្តើម​ដំណាក់​កាលដំបូង​នៃកូដកម្ម​ទូទាំង​ប្រទេស​តាម​រយៈ​ការ​អំពាវ​នាវ​ឲ្យកម្មករ​កុំ​ធ្វើ​ការ​បន្ថែម​ម៉ោង​។ ស៊ីវ  ចាន់​ណា​
កម្មករ​-កម្មការិនីដើរ​ចេញ​ពី​រោង​ចក្រ​ដែលស្ថិត​នៅតាម​បណ្តោយ​ផ្លូវ​វេង​ស្រេង​ក្នុង​រាជធានីភ្នំពេញ កាល​ពីម្សិលមិញ ខណៈ​ដែល​សហជីព​ចាប់ផ្តើម​ដំណាក់​កាលដំបូង​នៃកូដកម្ម​ទូទាំង​ប្រទេស​តាម​រយៈ​ការ​អំពាវ​នាវ​ឲ្យកម្មករ​កុំ​ធ្វើ​ការ​បន្ថែម​ម៉ោង​។ ស៊ីវ  ចាន់​ណា​

ក្រុម​​​មេដឹកនាំសហជីព​​​បាន​​​​​​ប៉ាន់​​​ប្រមាណ​​​ថា កម្មករ​​បាន​​​បដិសេធ​​​មិន​​​ធ្វើ​​​​​​ការ​​​ថែម​​​ម៉ោង​​​​​​​​​នៅ​​​តាម​​​រោងចក្រ​​​ប្រមាណ​​​ពី​​​១០០​​​ទៅ​​​២០០​​​រោងចក្រ​​​ ចំណែក​​​ឯ​​​សមាគមរោង​​​ចក្រ​​​កាត់​​​ដេរ​​​នៅ​​​កម្ពុជា​​​ហៅ​​​កាត់​​​ថា GMAC បាន​​​លើកឡើង​​​ថា  “មាន​​​តិច​​​តួច​​​ណាស់​​​” ក្នុង​​​ចំណោម​​​រោងចក្រ​​​​​​ជាង​​​៤០០​​​​​​កន្លែង​​​នៅ​​​ក្នុង​​​ប្រទេស​​​កម្ពុជា​​​ ដែល​​​​​​រង​​​ផល​​​ប៉ះពាល់​​​ដោយ​​​សារ​​​កូដកម្ម​​​នេះ​​​។

លោក​​​ កែន លូ អគ្គលេខាធិការ​​​​​​សមាគម​​​រោងចក្រកាត់​​​ដេរ​​​​​​នៅ​​​កម្ពុជា​​​បាន​​​មាន​​​ប្រសា​​​សន៍​​​ថា “រោង​​​ចក្រ​​​ភាគ​​​ច្រើន​​​កំពុង​​​ធ្វើ​​​ការ​​​បន្ថែម​​​ម៉ោង​​​ធម្មតា​​​។​​​ មាន​​​តែ​​​រោងចក្រ​​​ខ្លះ​​​​​​​​​ដែល​​​​​​សហ​​​ជីព​​​ទាំង​​​នេះ​​​មាន​​​​​​សមាជិក​​​ភាព​​​ច្រើន​ប៉ុណ្ណោះ​​​ដែល​​​​​​ [រង​​​ផល​​​ប៉ះពាល់​​​]”។

លោក​​​ កែន​​​ លូ បាន​​​មានប្រសាសន៍​​​ទៀត​​​ថា “ប៉ុន្តែ​​​រោងចក្រ​​​ភាគ​​​ច្រើនមិន​​​រង​​​​​​ផល​​​ប៉ះ​​​ពាល់​​​ទេ​​​​​​។​​​ នេះ​​​ស​​​បង្ហាញ​​​ឲ្យ​​​ឃើញ​​​ថា អ្វី​​​ដែល​​​​​​យើង​​​បាន​​​និយាយកន្លង​​​មក​​​ គឺ​​​ថា មាន​​​តែ​​​កម្ម​​​ករ​​​មួយ​​​ចំនួន​​​តូច​​​ប៉ុណ្ណោះ​​​ ដែល​​​ចង់​​​ធ្វើ​​​កូដ​​​កម្ម​​​ ហើយ​​​កម្មករ​​​ភាគ​​​ច្រើន​​​​​​ចង់​​​ធ្វើ​​​ការ​​​”។​​​

តែ​​​ទោះ​​​ជាយ៉ាង​​​ណា​​​ លោក​​​ អាត់ ធន់ ប្រធាន​​​សហ​​​​​​ជីព​​​ឯករាជ្យ​​​ខ្ពស់​​​​​​បំផុត​​​នៅ​​​ក្នុង​​​ប្រទេស​​​កម្ពុជា​​​បាន​​​​​​មាន​​​ប្រសាសន៍​​​ថា ប្រហែល​​​២៥​​​ភាគ​​​រយ​​​​​​​​​នៃ​​​រោងចក្រ​​​កាត់​​​ដេរ​​​សម្លៀក​​​បំពាក់​​​នៅ​​​ក្នុង​​​ប្រទេស​​​កម្ពុជា​​​ កម្មករបាន​​​​​​ដើរ​​​​​​ចេញ​​​ពី​​​រោង​​​ចក្រ​​​​​​បន្ទាប់ពី​​​​​​ពួក​​​គេ​​​ធ្វើ​​​ការ​​​ប្រាំបី​​​ម៉ោង​​​​​​រួច​​​។​​​

លោក​​​ អាត់​​​ ធន់​​​ មាន​​​ប្រសាសន៍​​​ថា “​​​យើង​​​​​​អាច​​​​​​ប៉ាន់​​​ប្រមាណ​​​ដឹង​​​ថា [កម្មករ] នៅ​​​តាម​​​រោងចក្រ​​​ប្រហែល​​​១០០​​​​​​ បាន​​​ធ្វើ​​​កូដកម្ម​​​មិន​​​ធ្វើ​​​ការ​​​បន្ថែម​​​​​​ម៉ោង​​​​​​”។​​​ លោក​​​បាន​​​មាន​​​ប្រសាសន៍​​​បន្ត​​​ទៀត​​​ថា កម្មករ​​​​​​បាន​​​​​​ដើរ​​​ចេញ​​​ពី​​រោងចក្រ​​​​​​នៅ​​​តាម​​​​​​បណ្ដោយ​​​ផ្លូវ​​​ជាតិ​​​លេខ​​​១ ផ្លូវ​​​ជាតិ​​​លេខ​​​៤ ផ្លូវ​​​ជាតិ​​​លេខ​​​៥ លេខ៦ និង​​​នៅ​​​លើ​​​ផ្លូវ​​​វេង​​​ស្រេង​​​ កន្លែង​​​​​​ដែល​​​​​​កម្មករ​​​កាត់ដេរ​​​​​​ប្រាំ​​​នាក់​​​​​​ត្រូវ​​​បាន​​​​​​មន្ត្រី​​​កង​​​រាជអាវុធ​​​ហត្ថ​​​បាញ់សម្លាប់​​​​​​អំឡុង​​​កូដកម្ម​​​កាលពីថ្ងៃ​​​ទី​​​៣ ខែ​​​មករា​​​។

លោក អាត់​​​ ធន់​​​ ដែល​​​ជា​​​ប្រធាន​​​​​​សម្ព័ន្ធ​​​សហជីព​​​ប្រជាធិបតេយ្យ​​​កម្មករ​​​កាត់​​​ដេរ​​​កម្ពុជា​​​​​​បាន​​​មាន​​​ប្រសា សន​​៍​​​ថា សហជីព​​​និង​​​សមាគម​​​អង្គកា​​​រ​​​ចំនួន​​​១៨​​​ ដែល​​​គាំទ្រ​​​ការ​​​​​​ធ្វើ​​​កូដកម្មនេះ​​​​​​នៅ​​​តែ​​​​​​កំពុង​​​តែ​​​បន្ត​​​​​​ចែក​​​ចាយ​​​ខិត្ត​​​ប័ណ្ណ​​​នៅ​​​ឡើយ​​​ដើម្បី​​​ជួន​​​ដំណឹង​​​​​​ដល់​​​កម្មករ​​​អំពី​​​ការ​​​ធ្វើ​​​កូដកម្មមិន​​​ធ្វើ​​​ការ​​​បន្ថែម​​​ម៉ោង​​​ និង​​​​​​កូដកម្ម​​​តាម​​​ការ​​​​​​គ្រោង​​​ទុក​​​ ដែល​​​​​​នឹង​​​ធ្វើ​​​ឡើង​​​​​​ក្នុង​​​​​​គោល​​​បំណង​​​ទាម​​​ទារ​​​ដំឡើង​​​ប្រាក់​​​ខែ​​​គោល​​​​​​ឲ្យ​​​ដល់​​​១៦០​​​ដុល្លារក្នុង​​​មួយ​​​ខែ​​​។​​​

លោក​​​បាន​​​មាន​​ប្រសាសន៍​​​ថា “យើង​​​​​​បន្ត​​​ផ្សព្វផ្សាយ​​​ព័ត៌មាន​​​នេះ​​​ ពីព្រោះ​​​មាន​​​រោង​​​ចក្រ​​​មួយ​​​ចំនួន​​​ដែល​​​មិន​​​ទាន់​​​ទទួល​​​បាន​​​សារ​​​​​​របស់​​​យើង​​​​​​នៅ​​​ឡើយ​​​”។

លោក​​​ ប៉ាវ ស៊ីណា ប្រធាន​​​សម្ព័ន្ធ​​​សហ​​​ជីព​​​ចលនា​​​កម្មករ​​​​​​បាន​​​ប៉ាន់​​​ប្រមាណ​​​ថា រោង​​​ចក្រ​​​​​​រហូត​​​ដល់​​​ទៅ​​​២០០​​​ បាន​​​​​​រង​​​ផល​​​ប៉ះពាល់​​​​​​ដោយ​​​សារ​​​ការ​​​​​​មិន​​​ចូល​​​ធ្វើ​​​ការ​​​បន្ថែម​​​ម៉ោង​​​នេះ​​​។​​​

លោក​​​ស្រី​​​ ជីល​​​ ថាក់ឃើ (Jill Tucker) ទីប្រឹក្សា​​​ផ្នែក​​​បច្ចេកទេ​​​ស​​​នៅ​​​កម្មវិធី​​​រោង​​​​​​ចក្រ​​​ល្អប្រសើ​​​រ​​​នៅ​​​កម្ពុជា​​​របស់​​​អង្គការ​​​ពលកម្ម​​​អន្តរជាតិ​​​ ILO បាន​​​មាន​​​ប្រសាសន៍​​​ថា ទោះ​​​បី​​​ជា​​​ច្បាប់​​​ការងារ​​​នៅ​​​ក្មុង​​​ប្រទេស​​​កម្ពុជា​​​​​​ចែង​​​ថា កម្មករ​​​​​​និយោជិត​​​​​​ត្រូវ​​​ធ្វើ​​​ការ​​​​​​តែ​​​៦០​​​ម៉ោង​​​​​​ក្នុង​​​មួយ​​​សប្ដាហ៍​​​ ពោល​​​គឺ​​​ធ្វើ​​​ការ​​​​​​បន្ថែម​​​ម៉ោង​​​ចំនួន​​​១២​​​ម៉ោង​​​​​​បន្ថែម​​​ពី​​​លើ​​​ការ​​​ធ្វើ​​​ការ​​​៤៨​​​ម៉ោង​​​​​​ក្នុង​​​មួយ​​​សប្ដាហ៍​​​ក៏​​​ដោយ​​​ ក៏​​​កម្មករ​​​​​​នៅ​​​ក្នុង​​​វិស័យ​​​​​​កាត់​​​ដេរ​​​​​​តែង​​​តែ​​​ត្រូវ​​​ធ្វើ​​​ការ​​​​​​ច្រើន​​​ម៉ោង​​​ដដែល​​​។

លោក​ស្រី​​​បាន​​​មាន​​​ប្រសាសន៍​​​ថា “​ការ​​​ធ្វើការ​​​៦០​​​ម៉ោង​​​​​​ក្នុង​​​មួយ​​​សប្ដាហ៍​​​ គឺ​​​​​​វា​​​ច្រើន​​​ណាស់​​​ទៅ​​​ហើយ​​​នៅទីនេះ​​​ ប៉ុន្តែ​​​​​​បែរ​​​​​ជា​​​​​​គេ​​​យល់​​​ថា ជា​​​ចំនួន​​​មធ្យម​​​ទៅ​​​វិញ​​​”។  លោក​​​ស្រី​​​បាន​​​បន្ត​​​ទៀត​​​ថា ការ​​​ធ្វើការ​​​​​​៦០​​​ម៉ោង​​​ក្នុង​​​មួយ​​​សប្ដាហ៍​​​ គឺ​​​មាន​​​ជា​​​ទូទៅ​​​នៅ​​​ក្នុង​​​បណ្ដា​​​ប្រទេស​​​ផលិត​​​សម្លៀក​​​បំពាក់​​​។

លោក​​​ ដេវ វែលស៍ (Dave Welsh) នាយក​​​កម្មវិធី​​​របស់​​​មជ្ឈមណ្ឌល​​​សាមគ្គីភាព​​​ (Soli-darity Center) ប្រចាំ​​​កម្ពុជា​​​ ដែល​​​ជា​​​អង្គការ​​​ពលកម្មមួយ​​​​​​មាន​​​មូលដ្ឋាន​​​នៅ​​​ក្នុង​​​សហរដ្ឋ​​​អាមេរិក​​​​​​បាន​​​មាន​​​ប្រសាសន៍​​​ថា កម្មករ​​​​​​នៅ​​​ក្នុង​​​វិស័យ​​​កាត់​​​ដេរ​​​បាន​​​​​​​​​បង្ខំ​​​ចិត្ត​​​ធ្វើ​​​ការ​​​ថែម​​​ម៉ោង​​​ដើម្បី​​​ទទួលបាន​​​​​​ប្រាក់​​​ខែ​​​អាច​​​​​​រស់​​​បាន​​​។

លោក​​​​​​បាន​​​មាន​​​ប្រសាសន៍​​​ថា “បញ្ហា​​​នេះ​​​មិន​​​មែន​​​​​​ដោយ​​​​​​សារ​​​តែ​​​កម្មករ​​​​​​មិន​​​ទទួល​​​បាន​​​​​​ប្រាក់​​​កម្រៃ​​​សមរម្យ [សម្រាប់​​​ធ្វើ​​​ការ​​​បន្ថែម​​​ម៉ោង​​​] នោះ​​​ទេ​​​។​​​ បញ្ហា​​​នៅ​​​ត្រង់​​​ថា ដោយ​​​សារ​​​តែ​​​ប្រព័ន្ធ​​​កិច្ច​​​សន្យា​​​ផុយ​​​ស្រួយ​​​ និង​​​​​​ដោយ​​​សារ​​​តែ​​​ប្រាក់​​​ខែ​​​មិន​​​គ្រប់គ្រាន់​​​​​​នឹង​​​​​​អាច​​​​​​រស់​​​បាន​​​ ហើយ​​​កម្មករ​​​បង្ខំចិត្ត​​​ធ្វើ​​​ការ​​​​​​បន្ថែម​​​​​​ម៉ោង​​​ច្រើន​​​ ដើម្បីទទួល​​​បាន​​​ប្រាក់​​​​​​ខែ​​​គួរ​​​សម”។​​​

នៅ​​​ខាង​​​ក្រៅ​​​សួនឧស្សាហកម្ម​​​​​​កាណាឌី​​​យ៉ា ក្នុង​​​ខណ្ឌ​​​ពោធិ៍សែនជ័យ​​​ កាលពី​​​ម្សិល​​​មិញ​​​​​​មាន​​​ទស្សន​​​យល់​​​ឃើញ​​​ខុសៗ​​​គ្នា​​​ចំពោះ​​​ការ​​​​​​ធ្វើ​​​​​​កូដកម្ម​​​​​​មិន​​​ធ្វើ​​​ការ​​​បន្ថែម​​​ម៉ោង​​​នេះ​​​។

កម្មកា​​​រិនី​​​ម្នាក់​​​ឈ្មោះ​​​ ផា អាយុ​​​៤០​​​ឆ្នាំ​​​ បាន​​​និយាយ​​​ថា អ្នកស្រី​​​បង្ខំ​​​ចិត្ត​​​​​​ធ្វើ​​​ការ​​​ថែម​​​ម៉ោង​​​ ដែល​​​​​​ជា​​​ធម្មតា​​​ទទួល​​​​​​បាន​​​ចំណូល​​​បន្ថែម​​​ប្រហែល​​​៣០​​​ដុល្លារ​​​ក្នុង​​​មួយ​​​ខែ​​​ៗ​​​បន្ថែម​​​ពី​​​លើ​​​ប្រាក់​​​ខែ​​​គោល១០០​​​ដុល្លារ​​​របស់​​​គាត់​​​។
អ្នកស្រី​​​និយាយ​​​ថា “ពួក​​​យើង​​​​​​បាន​​​ធ្វើ​​​ការ​​​​​​ច្រើន​​​ឆ្នាំ​​​ហើយ​​​ ប៉ុន្តែ​​​ពួក​​​យើង​​​មាន​​​តែ​​​ដៃ​​ទទេ​​​​នោះទេ​​​។​​​ ដូច្នេះ​​​ពួក​​​យើង​​​​​​ចាំបាច់​​​ត្រូវ​​​តែ​​​ធ្វើ​​​​​​កូដកម្ម​​​ ដើម្បីទាមទារ​​​ដំឡើង​​​ប្រាក់​​​ខែ​​​របស់​​​យើង​​​​​​”។

កម្មការិនីម្នាក់​​​ទៀត​​​​​​ឈ្មោះ​​​ ស្រី​​​ ម៉ៅ អាយុ​​​២០​​​ឆ្នាំ​​​​​ធ្វើ​​​ការ​​​​​​នៅ​​​រោងចក្រ​​​ I Apparel Ltd. បាន​​​និយាយ​​​ថា កម្មករ​​​ទាំង​​​អស់​​​ដែល​​​មាន​​​​​​គ្នា​​​​​​ប្រហែល​​​៥០០​​​នាក់​​​​​​នៅ​​​​​​រោងចក្ររបស់​​​នាង​​​​​​ បាន​​​​​​ចូល​​​រួម​​​​​​កូដកម្ម​​​មិន​​​ចូល​​​ធ្វើ​​​ការ​​​បន្ថែម​​​ម៉ោង​​​​​​នេះ​​​។

នាង​​​និយាយ​​​ថា “កម្មករ​​​ទាំងអស់​​​នៅ​​​​​​ក្នុង​​​​​​រោងចក្រ​​​របស់​​​ខ្ញុំ​​​មិន​​​ធ្វើ​​​ការ​​​បន្ថែម​​​ម៉ោង​​​ទេ ពីព្រោះ​​​​​​ពួក​​​គេ​​​ចង់​​​ឲ្យ​​​​​​រដ្ឋាភិបាល​​​ដោះលែង​​​​​​អ្នក​​​ជាប់ឃុំ​​​ទាំង​​​២១​​​នាក់។ ពួក​​​យើង​​​មិន​​​ព្រួយ​​​បារម្ភ​​​អំពី​​​ការ​​​បាត់​​​បង់​​​ប្រាក់​​​បន្ថែម​​​ម៉ោង​​​របស់​​​​​​យើង​​​ទេ ពីព្រោះ​​​យើង​​​ត្រូវ​​​លះបង់​​​ប្រាក់​​​បន្ថែម​​​ម៉ោង​​​នេះ​​​ ដើម្បី​​​ទទួល​​​បាន​​​ប្រាក់​​​ខែ​​​ខ្ពស់​​​”។

តែ​​​ទោះជា​​​យ៉ាង​​​ណា កម្មការិនី​​​ម្នាក់​​​ទៀត​​​ឈ្មោះ​​​​​​ ចន្ធី​​​ អាយុ​​​៣០​​​ឆ្នាំ​​​​​​បាន​​​និយាយ​​​ថា កម្ម​​​ករ​​​​​​នៅ​​​រោង​​​ចក្រ​​​ Noble Apparel Ltd. កន្លែង​​​​​​ដែល​​​​​​ស្ត្រី​​​រូប​​​នេះ​​​ធ្វើ​​​ការ​​​​​​ សម្រេច​​​ចិត្ត​​​ធ្វើ​​​ការ​​​​​​បន្ថែម​​​ម៉ោង​​​ បន្ទាប់ពី​​​គណៈ​​​គ្រប់គ្រង​​​រោង​​​ចក្រ​​​បាន​​​ព្រមាន​​​ពួក​​​គេ​​​កុំ​​​ឲ្យ​​​ធ្វើ​​​តាម​​​សហជីព​​​ទាំង​​​នេះ​​​។

អ្នកស្រី ចន្ធី បាន​​​​​​​​​និយាយ​​​ថា “ពួក​​​គេ​​​បាន​​​ប្រាប់​​​យើង​​​ថា រោងចក្រ​​​​​​នឹង​​​ត្រូវ​​​បិទ​​​ទ្វា​​​រយ៉ាង​​​ច្រើន​​​នៅពេល​​​កម្មករ​​​ចូល​​​រួម​​​​​​ធ្វើ​​​កូដកម្ម ហើយ​​​បាន​​​ប្រាប់​​​ពួក​​​យើង​​​​​​កុំ​​​ឲ្យ​​​ជឿ​​​លើ​​​ខិត្ត​​​ប័ណ្ណ​​​របស់​​​សហជីព​​​ទាំង​​​នេះ​​​ ពីព្រោះ​​​ការ​​​​​​ញុះ​​​ញុង់​​​​​​នេះ​​​​​​នឹង​​​ធ្វើ​​​ឲ្យ​​​ប៉ះពាល់​​​កម្មករ​​​” ។

កម្មការិនី​​​រូប​​​នេះ​​​​​​បាន​​​ចោទ​​​ជា​​​សំណួរ​​​​​ថា “ប្រសិន​​​​​​បើ​​​ពួក​​​យើង​​​ចូល​​​រួម​​​កូដកម្ម​​​ តើ​​​អ្នក​​​ណា​​​នឹង​​​ឲ្យ​​​ប្រាក់​​​យើង​​​ ខណៈ​​​ពេល​​​ពួក​​​យើង​​​កំពុង​​​ធ្វើកូដ​​​កម្ម​​​?”៕​​​សុខុម​​​

© 2023, ខេមបូឌា ដេលី. All rights reserved. No part of this article may be reproduced in print, electronically, broadcast, rewritten or redistributed without written permission.

អត្ថបទទាក់ទង

អត្ថបទអានច្រើន

សេចក្ដីរាយការណ៍ពិសេស