26 C
Phnom Penh

សកម្មជន​​​រៀប​​​ចំ​​​សិក្ខាសាលា​​​ដែល​​​ផ្ដោត​​​ជា​​​សំខាន់​​​​​​លើ​​​ការ​​​ធ្វើ​​​ឲ្យ​​​ LGBT នៅកម្ពុជាទទួល​​​បាន​​​សិទ្ធិ​​​​​​​​​ស្មើភាព​​​

ដោយ ឌឹ ខេមបូឌា ដេលី

បទវិភាគ

សកម្មជន​​​​​​​​​គាំទ្រ​​​ស្ត្រី​​​​​​ស្រឡាញ់​​​ភេទ​​​ដូចគ្នា​​​​​​​​​ បុរស​​​ស្រឡាញ់​​​ភេទ​​​ដូចគ្នា​​​ មនុស្ស​​​ប្រតិព័ទ្ធ​​​លើ​​​ភេទ​​​ទាំងពីរ​​​​​​ និង​​​មនុស្ស​​​ប្ដូរ​​​ភេទ​​​ ដែល​​​​​​ហៅ​​​កាត់​​​ថា LGBT​ និង​​​​​​អ្នក​​​ជំនាញ​​​ខាង​​​ច្បាប់​​​​​​បាន​​​​​រៀប​​​ចំ​​​​​​​​​សិក្ខាសាលា​​​រយៈ​​​ពេល​​​ពីរ​​​ថ្ងៃ​​​​​​មួយ​​​ កាល​​​ពី​​​ម្សិលមិញ​​​នៅ​​​ក្នុង​​​រាជធានីភ្នំពេញ​​​ ដើម្បី​​​ពិភា​​​ក្សា​​​​​​រិះរក​​​​​​វិធី​​​ធ្វើ​​​យ៉ាង​​​ណា​​​​​​ឲ្យ​​​​​​សហគមន៍​​​ LGBT នៅ​​​ក្នុង​​​ប្រទេស​​​កម្ពុជា​​​ទទួល​​​បាន​​​សិទ្ធិ​​​​​​និង​​​ការ​​​​​​គាំពារ​​​ស្មើ​​​គ្នា​​​តាម​​​ផ្លូវ​​​​​​ច្បាប់​​​។

ប្រទេស​​​កម្ពុជា​​​គ្មាន​​​​​​ច្បាប​​​់​​​ប្រឆាំង​​​ការ​រើស​​​អើង​​​ទេ​​​ពាក់ព័ន្ធ​​​នឹង​​​សហគមន៍​​​ LGBT នេះ​​​បើ​​​យោង​​​តាម​​​ការ​​​លើកឡើង​​​​​​របស់​​​តំណាង​​មួយ​​​រូប​​​មក​​​ពី​​​អង្គកា​​​រ USAID ​ឈ្មោះ​​​ អ៊ែព្រីល អូ​​​ណេល (April O’Neill) ដែល​​​បានលើក​​​ឡើង​​​ថា​​​ ព្រឹត្តិការណ៍​​​នេះ​​​ត្រូវ​​​បាន​​​រៀប​​​ចំឡើង​​​ក្នុង​​​គោល​​​បំណង​​​ផ្ដោត​​​ជា​​​សំខាន់​​​លើ​​​ “កា​​​រគាំពារ​​​តាម​​​ផ្លូវ​​​ច្បាប់​​​សម្រាប់​​​​​​សហគមន៍​​​ LGBT និង​​​ការ​​​​​​ភ្ជាប់​​​ទំនាក់ទំនង​​​របស់​​​សហគមន៍​​​នោះ​​​​​​ទៅ​នឹង​​​មេធាវី​​​នៅ​​​ក្នុង​​​ប្រទេស​​​កម្ពុជា​​​ដើម្បី​​​ធ្វើ​​​ឲ្យ​​​ប្រាកដ​​​ថា ពួក​​​គេ​​​​​​ទទួល​​​បាន​​​ការ​​​គាំពារ​​​ស្មើៗគ្នា​​​តាម​​​ផ្លូវ​​​ច្បាប់​​​”។

ព្រះបរម​​​រតនកោដ្ឋ​​​សម្ដេច​​​ឪ នរោត្តម​​​ សីហនុ ធ្លាប់​​​បាន​​​​​​មាន​​​បន្ទូល​​​​​​គាំទ្រ​​​​​​អាពាហ៍​​​ពិពាហ៍​​​ភេទ​​​ដូចគ្នា​​​ប៉ុន្មាន​​​លើក​​​រួច​​​​​​​​​មក​​​ហើយ​​​ ដោយ​​​មាន​​​ពេល​​​មួយ​​​នោះ​​​ ព្រះ​​​អង្គ​​​បាន​​​មាន​​​បន្ទូល​​​ថា “បុរស​​​ស្រឡាញ់​​​បុរស​​​ និង​​​ស្ត្រី​​​ស្រឡាញ់​​​ស្ត្រី​​​ដូចគ្នា​​​នឹង​​​គ្មាន​​​ឡើយ ​​​​​​ប្រសិន​​​​​​បើ​​​ព្រះជា​​​ម្ចាស់​​​មិន​​​បង្កើត​​​ពួក​​​គេ​​​ឡើង​​​ទេ​​​នោះ​​​” ហើយ​​​ព្រះ​​​​​​អង្គ​​​បាន​​​មាន​​​បន្ទូល​​​ទៀត​​​ថា លទ្ធិ ប្រ ជាធិបតេយ្យ​​​ គួរ​​​តែ​​​អនុញ្ញាត​​​ឲ្យ​​​មាន​​​អាពាហ៍ពិពាហ៍​​​ភេទ​​​ដូចគ្នា​​​។

លោក​​​ ហ្គារី អាតឃីន (Gary Atkins) អ្នក​​​ជំនាញ​​​​​​អន្តរជាតិ​​​​​​ខាង​​​ច្បាប់​​​​​​ស្ដីពី​​​ LGBT នៅ​​​អាស៊ីអាគ្នេយ៍​​​ ដែល​​​មក​​​ពី​​​សាកល​​​វិទ្យាល័យ​​​ស៊ីអាថល (Seattle University) នៅ​​​ក្នុង​​​សហ​​​រដ្ឋ​​​អាេមរិក​​​បាន​​​ថ្លែង​​​ថា ចាំបាច់​​​ត្រូវ​​​តែ​​​មាន​​​ច្បាប់​​​​​​ជាក់លាក់​​​​​​ចែង​​​​​​អំពី​​​ប្ដី​​​ប្រពន្ធភេទ​​​ដូចគ្នា​​​។

លោក​​​បានថ្លែង​​​ទៀត​​​ថា “កុមារ​​​ LGBT ចាប់​​​កំណើត​​​ជា​​​រៀង​​​រាល់ថ្ងៃ​​​នៅ​​​ក្នុង​​​ប្រទេស​​​កម្ពុជា​​​។ ដូច្នេះ​​​វា​​​ស្រេច​​​តែ​​​​​​លើ​​​អ្នក​​​ទេ​​​​​​ក្នុង​​​ការ​​​ធ្វើ​​​ឲ្យ​​​ប្រាកដ​​​ថា ច្បាប់​​​ការពារ​​​ពួក​​​គេ​​​”។

លោក​​​ ម៉ាក វ៉េស (Mark West) ដែល​​​ធ្វើ​​​ការ​​​នៅ​​​ក្នុង​​​កម្មវិធី​​​​​​ស្ដី​​​ពី​​​​​​សិទ្ធិ​​​​​​និង​​​យុត្តិធម៌​​​​​​របស់​​​វិទ្យាស្ថាន​​​ East-West Management Institute ដែល​​​បាន​​​​​​រៀប​​​ចំ​​​សិក្ខាសាលា​​​នេះឡើង​​​បាន​​​​​​មាន​​​ប្រសាសន៍​​​ថា ក្រម​​​​​​រដ្ឋ​​​ប្បវេណី​​​​​​ឆ្នាំ​​​២០១១​​​​​​បាន​​​​​​បង្ហាញ​​​ពី​​ “ការ​​​កែប្រែ​​​យ៉ាង​​​ច្បាស់​​​” នៅ​​​ក្នុង​​​ច្បាប់​​​នេះ បើ​​​ប្រៀប​​​ធៀប​​​ទៅ​​​នឹ​​​ងច្បាប់​​​​​​អាពាហ៍ពិពាហ៍​​​និង​​​គ្រួសារ​​​ ឆ្នាំ​​​១៩៨៩ របស់​​​កម្ពុជា​​​ ដែល​​​បាន​​​​​​ហាម​​​ឃាត់​​​​​​អាពាហ៍ពិពាហ៍​​​ភេទ​​​ដូចគ្នា​​​។

លោក​​​បាន​​​មាន​​​ប្រសាសន៍​​​ទៀត​​​ថា “ក្រម​​​រដ្ឋប្បវេនីនេះ​​​ជំនួស​​​ច្បាប់​​​អាពាហ៍ពិពាហ៍​​​និង​​​គ្រួសារ​​​ ហើយ​​​ជា​​​ញឹក​​​ញាប់​​​ប្រើពាក្យ​​​ ‘សហ​​​ព័ទ្ធ​​​’ ដើម្បី​​​សំដៅ​​​ដល់​​​ប្ដីប្រពន្ធ​​​ ហើយ​​​ក៏​​​មាន​​​​​​ចែង​​​​​​យ៉ាង​​​ច្បាស់​​​ដែរ​​​ថា​​​ អាពាហ៍ពិពាហ៍​​​ភេទ​​​ដូច​​​គ្នា​​​និង​​​ភេទ​​​ផ្ទុយ​​​គ្នា​​​ គឺ​​​ជា​​​ប្រភេទ​​​អាពាហ៍​​​ពិពាហ៍​​​ដែល​​​ខ្ញុំ​​​គិត​​​ថា គួរ​​​តែ​​​ចាប់​​​អារម្មណ៍”។

ទោះបីជា​​​​​​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​​​មាន​​​ចែងអំពី​​​​​​អាពាហ៍​​​​​​ពិពាហ៍​​​រវាង​​​បុរស​​​​​​និង​​​ស្ត្រី​​​​​​ក្ដី ក៏​​​ច្បាប់​​​​​​នេះ​​​មិន​​​បាន​​​​​​ផាត់​​​ចេញ​​​នូវ​​​ទម្រង់​​​អាពាហ៍ពិពាហ៍​​​ផ្សេង​​​​​​ទៀត​​​ឡើយ​​​។

លោក​​​ សុខ សំអឿន​​​ អ្នក​​​ជំនាញ​​​​​​ខាង​​​ច្បាប់​​​កម្ពុជា​​​ ជា​​​នាយក​​​ប្រតិបត្តិ​​នៃ​​​ក្រុម​​​អ្នក​​​ច្បាប់​​​ការ​ពារ​​​សិទ្ធិ​​​កម្ពុជា​​​ ដែល​​​ជា​​​អង្គការ​​​​​​ផ្ដល់​​​​​​ជំនួយ​​​​​​ផ្នែក​​​ច្បាប់ បាន​​​​​​មាន​​​ប្រសាសន៍​​​ថា លោក​​​ជឿ​​​ថា កា​​​រ​​​រើស​​​អើង​​​​​​បានថយ​​​ចុះ​​​ហើយ​​​ ប៉ុន្តែ​​​ថា កា​​​រធ្វើ​​​វិសោ​​​ធន​​​កម្ម​​​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​​​គឺ​​​ជា​​​រឿង​​​ចំា​​​បាច់​​​ដើម្បី​​​ទទួល​​​​​​ស្គាល់​​​ពេញ​​​លេញ​​​​​​នូវ​​​សិទ្ធិ​​​ស្នើ​​​ភាព​​​សម្រាប់​​​សហគមន៍​​​ LGBT។

លោក​​​បានថ្លែង​​​ថា “សម្រាប់​​​បុរស​​​និ​​​ងស្ត្រី​​​ ដែល​​​រស់​​​នៅ​​​ជាមួយ​​​គ្នា​​​ដោយ​​​គ្មាន​​​អាពាហ៍​​​ពិពាហ៍​​​ ច្បាប់​​​គឺ​​​ស្ទើរតែ​​​ដូច​​​គ្នា…។ ពួក​​​គេ​​​អាច​​​រៀប​​​ចំ​​​ចាត់​​​ចែង​​​គ្រប់​​​គ្រង​​​អចលនទ្រព្យ​​​រួម​​​គ្នាបាន​​​។​​​ ទោះ​​​បី​​​ជា​​​ពួក​​​គេ​​​គ្មាន​​​លិខិត​​​​​​បញ្ជាក់​​​អាពាហ៍ពិពាហ៍ក៏​​​ដោយ​​​​​​ ក៏​​​រឿង​​​នេះ​​​​​​នឹង​​​ត្រូវ​​​យក​​​ទៅ​​​ពិចារណា​​​​​​ដែរ​​​។ ប៉ុន្តែ​​​សម្រាប់​​​ប្ដី​​​ប្រពន្ធ​​​ភេទ​​​ដូចគ្នា​​​ដែល​​​​​​រស់​​​នៅ​​​ជាមួយ​​​​​​គ្នា​​​និង​​​គ្មាន​​​លិខិត​​​អាពាហ៍​​​ពិពាហ៍​​​​​​ អចលនទ្រព្យ​​​របស់​​​ពួក​​​គេ​​​ត្រូវ​​​បាន​​​ចាត់ទុក​​​ជា​​​អចលនទ្រព្យ​​​បុគ្គល​​​ មិន​​​មែន​​​ជា​​​អចលនទ្រព្យ​​​រួម​​​ឯកកម្មសិទ្ធិ​​​នោះ​​​ទេ​​​”៕ សុខុម​​​

© 2023, ខេមបូឌា ដេលី. All rights reserved. No part of this article may be reproduced in print, electronically, broadcast, rewritten or redistributed without written permission.

អត្ថបទទាក់ទង

អត្ថបទអានច្រើន

សេចក្ដីរាយការណ៍ពិសេស