សេចក្តីព្រាងច្បាប់មួយក្នុងចំណោមសេចក្តីព្រាងច្បាប់បីចុងក្រោយដែលសរសេរឡើងដើម្បីកែលម្អតុលាការនោះ តម្រូវឲ្យបង្កើតការិយាល័យចៅក្រមថ្មីចំនួនបួន ប៉ុន្តែក្រុមអ្នកជំនាញច្បាប់ និងនយោបាយព្រួយបារម្ភថា វាអាចជួយបានតិចតួចក្នុងការកាត់បន្ថយអំណាចក្រសួងយុត្តិធម៌របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន មកលើតុលាការ។
សេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីការរៀបចំស្ថាប័នតុលាការដែលទើបទទួលបាននៅសប្តាហ៍នេះមានបំណងធានាឯករាជភាពរបស់តុលាការ ការពារសេរីភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ពង្រឹងប្រសិទ្ធភាពសេវាសាធារណៈ និងធានាឲ្យមានយុត្តិធម៌។សេចក្តីព្រាងច្បាប់ដែលស្នើឡើងដោយក្រសួងយុត្តិធម៌នេះនឹងត្រូវបញ្ជូនទៅទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីនៅសប្តាហ៍នេះ។
ច្បាប់នេះផ្តល់អំណាចឲ្យរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌បង្កើតការិយាល័យចៅក្រមនៅក្នុងសាលាដំបូង សាលាឧទ្ធរណ៍ និងតុលាការកំពូលដើម្បីដោះស្រាយរឿងក្តីព្រហ្មទណ្ឌ រឿងក្តីរដ្ឋប្បវេណី រឿងក្តីពាណិជ្ជកម្ម និងវិវាទការងារ។ ជំនួសឲ្យការដាក់ចៅក្រមឯកទេសនៅផ្នែកទាំងនេះ ច្បាប់េនះតម្រូវឲ្យប្រើវិធីសាស្ត្រប្តូរវេនឲ្យចៅក្រមសើុបអង្កេត និងកាត់ក្តីនៅតាមការិយាល័យផ្សេងៗគ្នា។
សេចក្តីព្រាងច្បាប់ដែលនិយាយអំពីសេចក្តីសម្រេចថ្នាក់ក្រសួងនេះចែងថា “តួនាទីរបស់តុលាការឯកទេសដូចមានចែងនៅក្នុងមាត្រា១៤នៃច្បាប់នេះត្រូវអនុវត្តតាមប្រកាសរបស់ក្រសួងយុត្តិធម៌”។
ច្បាប់នេះមិនផ្តល់អំណាចឲ្យប្រធានតុលាការតែងតាំងចៅក្រមឲ្យធ្វើការក្នុងការិយាល័យទាំងនោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញច្បាប់នេះចែងថា “ ប្រសិនបើមានសំណើពីចៅក្រមមួយរូប ឬច្រើនរូបមកពីតុលាការផ្សេងៗសុំបំពេញសមាសភាពនៅក្នុងតុលាការឯកទេសនេះ ប្រធានសាលាដំបូងត្រូវធ្វើសំណើ ទៅរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌”។
លោកមេធាវី សុក សំអឿន នាយកប្រតិបត្តិក្រុមអ្នកច្បាប់ការពារសិទ្ធិកម្ពុជាបានមានប្រសាសន៍បន្ទាប់ពីអានសេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះថា វាជាការប្រសើរជាងក្នុងការចាត់តាំងចៅក្រមឲ្យធ្វើការនៅក្នុងការិយាល័យជាក់លាក់មួយ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ ខ្ញុំព្រួយបារម្ភចំពោះរឿងនេះ។ការផ្លាស់ប្តូរចៅក្រមពីការិយាល័យមួយទៅការិយាល័យមួយយើងត្រូវបង្កើតការិយាល័យផ្សេងៗគ្នា ពីព្រោះយើងចង់ឲ្យចៅក្រមមានជំនាញពិសេស និងតួនាទីខុសៗគ្នា ប្រសិនបើពួកគេមិនមានជំនាញពិសេសទេ ដូច្នេះវាមានន័យថា កិច្ចការទាំងអស់នឹងនៅដដែលដូចសព្វថ្ងៃនេះ ដូច្នេះយើងមិនត្រូវការការិយាល័យដោយឡែកពីគ្នាទេ”។ សេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះក៏មិនចែងច្បាស់លាស់ថា នរណាជាអ្នកវិនិច្ឆ័យរឿងក្តីដែរ។
មាត្រា២៤នៃសេចក្តីព្រាងច្បាប់ថ្មីនេះចែងថា “ ចៅក្រមរឿងក្តីពាណិជ្ជកម្មត្រូវវិនិច្ឆ័យរឿងក្តីជាមួយទីប្រឹក្សាពីររូបដែលជាពាណិជ្ជករ និងមានចំណេះដឹងផ្នែកពាណិជ្ជកម្ម និងត្រូវតែងតាំងដោយរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌។ សេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះមិនចែងលម្អិតទេ។
លោក សុក សំអឿន បានមានប្រសាសន៍ថា “ ចំពោះខ្ញុំ ខ្ញុំមិនគាំទ្រគំនិតនេះទេ។ ខ្ញុំគិតថា ចៅក្រមទាំងបីរូបគួរតែជាចៅក្រមជំនាញ។ ក្រសួងយុត្តិធម៌ត្រូវតែងតាំងចៅក្រមទាំងនោះ និងពិគ្រោះយោបល់ជាមួយក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម។ច្បាប់នេះផ្តល់អំណាចច្រើនទៅឲ្យក្រសួងយុត្តិធម៌។
លោកបានបន្ថែមថា “កង្វល់ដ៏ធំមួយគឺតុលាការពាណិជ្ជកម្ម ចំពោះរូបខ្ញុំ។វាជាការប្រសើរដែលរដ្ឋាភិបាលត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះតុលាការពាណិជ្ជកម្ម ពីព្រោះយើងអាចធ្វើឲ្យតុលាការនេះកាន់តែឯករាជ្យ និងមានសមត្ថភាពដើម្បីធ្វើឲ្យវិនិយោគគិនទុកចិត្តលើប្រព័ន្ធតុលាការយើង”។
លោក សុក សំអឿន បានមានប្រសាសន៍ថា លោកមានកង្វល់ស្រដៀងគ្នានេះអំពីវិធី ដោះស្រាយវិវាទការងារពីព្រោះបន្ថែមពីលើចៅក្រម “គួរមានអ្នកជំនាញផ្នែកច្បាប់ពីររូបដែលជានិយោជក និងនិយោជិត”។លោកបានមានប្រសាសន៍ថា រឿងក្តីនានាអាចដោះស្រាយបានល្អដោយមានការចូលរួមពីតំណាងមកពីក្រុមប្រឹក្សាការងារ។
អង្គការសិទ្ធិមនុស្សបានត្អូញត្អែរថា ដំណើរការព្រាងច្បាប់នេះមិនមានតម្លាភាពទេ ហើយថា គេមិនបានឲ្យអង្គការសិទ្ធិមនុស្ស ចូលរួមក្នុងដំណើរការនេះឡើយ។
លោក កែម ឡី អ្នកវិភាគនយោបាយបាន មានប្រសាសន៍ថា ទំនងជាមិនមានអព្យាក្រឹតភាពនៅក្នុងប្រព័ន្ធតុលាការទេដោយសារតែស្ថានភាពនយោបាយ និងលក្ខណៈនៃការបង្កើតសេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាមិនចង់ពង្រឹងតួនាទីតុលាការទេ។នៅក្នុងស្ថានភាពនេះសេក្តីព្រាងច្បាប់េនះត្រូវចេញពីក្រសួង ឆ្លងកាត់ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី និងរដ្ឋសភា។សេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះមិនចែងពីតួនាទីតុលាការទេ ប៉ុន្តែ បង្ហាញពីការត្រួតត្រារបស់រដ្ឋាភិបាលលើតុលាការ”។
លោកបានបញ្ជាក់ថា ក្រសួងយុត្តិធម៌កំពុងបំពានតួនាទីរបស់ខ្លួនដោយការចូលរួមយ៉ាងដិតដល់ក្នុងដំណើរការព្រាងច្បាប់នេះ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ ខ្ញុំមិនដឹងថា នរណាជាអ្នកបង្កើតច្បាប់នេះទេ ប៉ុន្តែ វាគួរតែមានការពិគ្រោះយោបល់ឲ្យបានច្បាស់លាស់តាំងពីដំបូង”។
អ្វីដែលមិនមាននៅក្នុងច្បាប់នេះ គឺការបង្កើតការិយាល័យដាច់ដោយឡែកមួយដើម្បីដោះស្រាយរឿងក្តីដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងអនីតិជន ជាចំណុចមួយដែលក្រុមអ្នកច្បាប់ និងអង្គការសិទ្ធិមនុស្សចង់បានជាយូរមកហើយ។
លោក សុក សំអឿន បានមានប្រសាសន៍ថា “ដំបូងយើងមិនឃើញមានចែងអំពីចៅក្រមដោះស្រាយរឿងក្តីអនីតិជនទេ ដូច្នេះខ្ញុំសូមស្នើឲ្យបញ្ចូលពួកគេនៅក្នុងច្បាប់នេះ” ។
លោកបានមានប្រសាសន៍បន្ថែមទៀត ថា “អង្គការយូនីសេហ្វ និងរដ្ឋាភិបាលកំពុង ពិភាក្សាជាច្រើនអំពីប្រព័ន្ធតុលាការសម្រាប់អនីតិជន ដូច្នេះរដ្ឋាភិបាលគួរតែដាក់បញ្ចូលតុលាការអនីតិជននៅក្នុងច្បាប់នេះ និងបញ្ជាក់ ពីនីតិវិធីពិសេសផ្សេងៗសម្រាប់អនីតិជន”៕គឹមហឿន