ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី ហៅកាត់ ADB បានលើកឡើងក្នុងរបាយការណ៍ស្ដីពីទស្សនវិស័យសេដ្ឋកិច្ចឆ្នាំ២០១៤របស់ខ្លួនដែលចេញផ្សាយកាលពីម្សិលមិញថា កំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជានឹងធ្លាក់ចុះបន្តិចបន្តួចដោយសារតែស្ថានភាពមិនប្រាកដប្រជាផ្នែកនយោបាយនិងទីផ្សារការងារ និងអតិផរណាកើនឡើង។
តាមការរំពឹងទុកថា កំណើនសេដ្ឋកិច្ចនឹងធ្លាក់ចុះមកនៅត្រឹម៧,០ភាគរយនៅឆ្នាំ២០១៤ ពោល គឺធ្លាក់ចុះបន្តិចបន្តួចបើប្រៀបធៀបទៅនឹងការប៉ាន់ប្រមាណរបស់ធនាគារនេះកាលពីខែតុលាថា កម្ពុជានឹងទទួលបានកំណើន៧,៥ភាគរយនៅឆ្នាំនេះតែទោះជាយ៉ាងណា កម្ពុជានឹងនៅតែជាប្រទេសដែលមានអត្រាកំណើនខ្ពស់បំផុតទី៣ នៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ពោលគឺនៅក្រោមតែប្រទេសភូមា និងប្រទេសឡាវប៉ុណ្ណោះ។ កាលពីឆ្នាំមុន សេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជាបានកើនឡើង៧,២ភាគរយ។
ការរំពឹងថា កំណើនផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប (GDP) របស់ប្រទេសកម្ពុជានឹងធ្លាក់ចុះនេះ គឺដោយសារវិនិយោគិនបាត់បង់ការជឿទុកចិត្តបង្កឡើងដោយការអាក់ខានដល់វិស័យកាត់ដេរនិងវាយនភណ្ឌ ដែលជាឧស្សាហកម្មដ៏សំខាន់របស់ប្រទេសនេះនិងការជាប់គាំងផ្នែកនយោបាយដែលមិនទាន់មានការដោះស្រាយចាប់តាំងពីការបោះឆ្នោតជាតិមក។
មនុស្សប្រាំពីរនាក់ត្រូវបានកងកម្លាំងរដ្ឋាភិបាលសម្លាប់នៅក្នុងអំពើហិង្សាពាក់ព័ន្ធនឹងការតវ៉ាចាប់តាំងពីការបោះឆ្នោតមក។
របាយការណ៍ធនាគារនេះលើកឡើងថា “ភាពតានតឹងផ្នែកនយោបាយចាប់តាំងពីការបោះឆ្នោតជាតិកាលពីខែកក្កដាឆ្នាំមុនមក បូករួមកូដកម្មរបស់កម្មករកាត់ដេរសុំដំឡើងប្រាក់ខែគោល បានធ្វើឲ្យវិនិយោគិនបាត់បង់ការជឿទុកចិត្តនិងធ្វើឲ្យផលិតកម្មសម្លៀកបំពាក់និងស្បែកជើងមួយចំនួននៅចុងឆ្នាំ២០១៣ និងដើមឆ្នាំ២០១៤ត្រូវអាក់ខាន”។
របាយការណ៍នេះបន្តថា “ស្ថានភាពមិនប្រាកដប្រជាផ្នែកនយោបាយនិងហានិភ័យនៃភាពចលាចលការងារបន្ថែមទៀតធ្វើឲ្យការវិនិយោគមួយចំនួននៅក្នុងឆ្នាំនេះថយចុះ។ ភាពមិនប្រាកដប្រជាទាំងនេះក៏អាចកើតមានលើវិស័យទេសចរណ៍និងសកម្មភាពអចលនទ្រព្យផងដែរ”។
ធនាគារនេះព្យាករថា កំណើនសេដ្ឋកិច្ចនឹងកើនឡើងវិញនៅឆ្នាំ២០១៥ ក្នុងកម្រិត៧,៣ភាគរយ ដោយសារ “ការកើនឡើងការនាំចេញ វិស័យកសិកម្ម និងសេវាកម្មរីកចម្រើន បូករួមជាមួយនឹងសេដ្ឋកិច្ចរើបឡើងរឹងមាំនៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចឧស្សាហកម្មសំខាន់ៗ”។
របាយការណ៍នេះលើកឡើងថា “ការរឹតបន្ដឹងការប្រមូលពន្ធគយនឹងរក្សាការដាក់សម្ពាធបន្ថែមទៀតលើតម្លៃនាំចូលក្នុងឆ្នាំ២០១៤។ អតិផរណាឆ្នាំធៀបនឹងឆ្នាំមាន៤,៦ភាគរយនៅក្នុងខែមករា ឆ្នាំ២០១៤ ប៉ុន្តែមានការរំពឹងទុកថា អតិផរណាជាមធ្យម គឺ៣,៥ភាគរយសម្រាប់ពេញមួយឆ្នាំនេះ ពោល គឺកើនឡើងតិចតួចពីឆ្នាំ២០១៣”។
ឧស្សាហកម្មសម្លៀកបំពាក់មានចំនួនស្មើប្រហែល៨០ភាគរយនៃការនាំចេញរបស់កម្ពុជា។ កាលពីឆ្នាំ២០១៣ ការនាំចេញសម្លៀកបំពាក់បានកើនឡើង២០ភាគរយដល់៥,៥៣ពាន់លានដុល្លារ។
កាលពីឆ្នាំមុនមានកូដកម្មដល់ទៅ១៤៧លើកក្នុងវិស័យកាត់ដេរ គឺកើនឡើង២១,៥ភាគរយ បើធៀបនឹងឆ្នាំ២០១២។ សហជីពចំនួនប្រាំមួយបានរៀបចំកូដកម្មនិងបាតុកម្មទូទាំងប្រទេស ដែលបានចាប់ផ្ដើមកាលពីចុងខែធ្នូ ហើយបានបន្តជាងមួយសប្ដាហ៍ បណ្ដាលឲ្យរោងចក្ររាប់រយត្រូវបិទទ្វារជាបណ្ដោះអាសន្ន។ របាយការណ៍មួយរបស់រដ្ឋាភិបាលដែលចេញផ្សាយកាលពីសប្ដាហ៍មុនបានបញ្ជាក់ថា ស្ថានភាពចលាចលនេះបានធ្វើឲ្យឧស្សាហកម្មកាត់ដេរខាតបង់ចំនួន៧២លានដុល្លារ។
លោក កែន លូ អគ្គលេខាធិការសមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជា ហៅកាត់ថា GMAC បានមានប្រសាសន៍ថា ចំនួនកូដកម្មនេះបានធ្វើឲ្យវិនិយោគិនយល់ខុសចំពោះឧស្សហកម្មនេះ។
លោកមានប្រសាសន៍ទៀតថា “មានការធ្លាក់ចុះការវិនិយោគជាច្រើននៅក្នុងឧស្សាកម្មនេះ ពីព្រោះតែភាពស្ញប់ស្ញែងដែលសហជីពមួយក្រុមតូចកំពុងបង្កើតឡើង មានភាពអវិជ្ជមានខ្លាំង ហើយវិនិយោគិនកំពុងរង់ចាំស្ថានភាពស្ងប់ស្ងាត់។ យើងកំពុងតែព្យាយាមអស់ពីលទ្ធភាពរបស់យើងដើម្បីបង្កើតរូបភាពពិតតំណាងឲ្យឧស្សាហកម្មនេះ”។
លោក អេរីក ស៊ិចវិក (Eric Sidgewick) ប្រធានធនាគារ ADB ប្រចាំប្រទេសកម្ពុជាបានមានប្រសាសន៍នៅឯសន្និសីទមួយដើម្បីបញ្ចេញរបាយការណ៍ទស្សនវិស័យរបស់ធនាគារនេះថា ចាំបាច់ត្រូវតែធ្វើឲ្យកម្លាំងពលកម្មរបស់ប្រទេសកម្ពុជាប្រសើរឡើងដើម្បីធ្វើឲ្យកម្ពុជាអាចប្រកួតប្រជែងនឹងគេបាននៅក្នុងសហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាននិងដើម្បីអភិវឌ្ឍឧស្សាហកម្មតម្លៃខ្ពស់។
លោកបានមានប្រសាសន៍ទៀតថា “បញ្ហាប្រឈម គឺនៅត្រង់កម្លាំងពលកម្មជំនាញនិងមានការអប់រំ បើប្រៀបធៀបទៅនឹងតំបន់។ ដូច្នេះកម្ពុជាធ្វើបានល្អហើយពាក់ព័ន្ធនឹងការងារ ដែលត្រូវការកម្លាំងពលកម្មច្រើន ប៉ុន្តែដោយសារតែប្រទេសនេះចង់ធ្វើសមាហរណកម្ម ប្រទេសនេះនឹងត្រូវសម្លឹងរកសកម្មភាពតម្លៃបន្ថែមខ្ពស់ដើម្បីអនុវត្ត ឬប្រកួតប្រជែងជាមួយនឹងសង្វាក់តម្លៃបន្ថែម”។
លោក ស្រី ចន្ធី ជាសេដ្ឋវិទូឯករាជ្យបានមានប្រសាសន៍ថា ជាមួយនឹងកំណើនទាំងអស់នេះនៅប៉ុន្មានឆ្នាំខាងមុខ រដ្ឋាភិបាលគួរតែផ្ដោតការខំប្រឹងប្រែងរបស់ខ្លួនលើការចែកចាយទ្រព្យទាំងអស់នេះ។ លោកស្រីបានថ្លែងបន្តទៀតថា “សំណួរនៅត្រង់ថា តើផលនៃកំណើននេះនាពេលអនាគតគេអាចចែកចាយទៅដល់ប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រ និងជាពិសេសដល់កម្មកររាប់សែននាក់នៅក្នុងប្រទេសដោយរបៀបណា”៕ សុខុម