កាលពីចុងសប្ដាហ៍កន្លងទៅនេះ រដ្ឋាភិបាលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ជាច្រើនគំរាមប្ដឹងលោក សម រង្ស៊ី ប្រធានគណបក្សប្រឆាំងចំពោះ លិខិតដែលលោកបានសរសេរកាលពី សប្ដាហ៍មុន ។
នៅក្នុងលិខិតនោះលោកទំនងជាស្ដីបន្ទោសព្រះមហាក្សត្រ នរោត្តម សីហមុនី ចំពោះការកោះប្រជុំ និងការអបអរសាទររដ្ឋសភាឯកបក្សនេះ។
នៅក្នុងលិខិតរបស់លោក សម រង្ស៊ី ដែលត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណៈកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ លោកបានជំទាស់នឹងការវាយតម្លៃរបស់ព្រះមហាក្សត្រដែលថា រដ្ឋសភានេះ“តំណាងឲ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទាំងមូល”។ លោកក៏បានបញ្ជាក់ដែរថា ព្រះបរមរតនកោដ្ឋនរោត្តម សីហនុ មិនព្រមកោះប្រជុំសភាទេ បន្ទាប់ពីការបោះឆ្នោតជាតិដ៏ចម្រូងចម្រាសឆ្នាំ២០០៣។
កាលពីថ្ងៃសៅរ៍ និងថ្ងៃអាទិត្យ ស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាល ចាប់ពីរដ្ឋសភាខ្លួនឯងរហូតដល់ក្រសួងការពារជាតិ បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ថ្កោលទោសលោក សម រង្ស៊ី ចំពោះលិខិតរបស់លោក និងបានអះអាងពីការគាំទ្ររបស់ខ្លួនចំពោះការចាត់វិធានការការពារព្រះរាជសិទ្ធិដែលគេមិនអាចបំពានបានរបស់ព្រះមហាក្សត្រ សីហមុនី។
លិខិតរបស់លោក សម រង្ស៊ី ជាការឆ្លើយតបនឹងព្រះរាជសារព្រះមហាក្សត្រ សីហមុនី ផ្ញើជូនតំណាងរាស្ត្រ ហើយលោក ហេង សំរិន ប្រធានរដ្ឋសភាគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានយកព្រះរាជសារនោះទៅអានខ្លាំងៗនៅឯកិច្ចប្រជុំសភាពេញអង្គលើកទី២ កាលពីថ្ងៃអង្គារ។
ទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីបានលើកឡើងនៅក្នុងលិខិតមួយចេញកាលពីថ្ងៃសៅរ៍ថា ខ្លួនមានការសោកស្ដាយយ៉ាងខ្លាំង និងសូមថ្កោលទោសលោក សម រង្ស៊ី ចំពោះលិខិតដែលលោកផ្ញើថ្វាយព្រះមហាក្សត្រ។
លិខិតរបស់ទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីលើកឡើងថា “វាជាការញុះញង់ក្នុងការបង្ខំឲ្យព្រះមហាក្សត្រប្រឆាំងនឹងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដែលជាទង្វើមួយស្មើនឹងរដ្ឋប្រហាររដ្ឋធម្មនុញ្ញ”។
លិខិតនោះលើកឡើងទៀតថា “រដ្ឋាភិបាលគិតថា ចំណុចដែលលោក សម រង្ស៊ី បានលើកឡើង គឺជាការបំពានយ៉ាងខ្លាំងលើព្រះមហាក្សត្រនិងលើនីតិរដ្ឋនៅកម្ពុជា”។
លិខិតនេះលើកឡើងថា លោក សម រង្ស៊ី បំពាន និងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់សេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ និងព្រះកិត្តិនាមរបស់ព្រះមហាក្សត្រ។
លិខិតរបស់ទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីលើកឡើងទៀតថា “មិនថាជាអ្វីនោះទេ រដ្ឋាភិបាលនឹងពិចារណាចាត់វិធានការតឹងរ៉ឹងប្រឆាំងនឹងលោក សម រង្ស៊ី ដើម្បីរក្សា និងការពារបាវចនាជាតិ គឺ ជាតិ សាសនា និងព្រះមហាក្សត្រ និងសេចក្ដីថ្លៃថ្នូររបស់សង្គមជាតិ”។
លិខិតនោះក៏គំរាមចាត់វិធានការផ្លូវច្បាប់ប្រឆាំងទង្វើមិនល្អរបស់លោក សម រង្សុី តាមមាត្រា ៣៦ នៃច្បាប់ស្ដីពីការរៀបចំ និងការប្រព្រឹត្តទៅនៃក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ ចំពោះការមិនគោរពសេចក្ដីសម្រេចរបស់ក្រុមប្រឹក្សានេះ។
កាលពីដើមខែកញ្ញា ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញបានច្រានចោលបណ្ដឹងចុងក្រោយរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចំពោះភាពមិនប្រក្រតីនៅក្នុងការបោះឆ្នោតកាលពីថ្ងៃទី២៨ខែកក្កដា ដើម្បីបើកផ្លូវឲ្យព្រះមហាក្សត្រអញ្ជើញសមាជិកសភាទាំង១២៣រូប ដែលបានទទួលអាសនៈឲ្យបង្កើតរដ្ឋសភាថ្មី។
សមាជិកសភាចំនួន៥៥រូបរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិកំពុងធ្វើពហិការមិនចូលរដ្ឋសភានៅពេលដែលសមាជិកសភា៦៨រូបរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានបើកសម័យប្រជុំសភាកាលពីសប្ដាហ៍មុន ដើម្បីអនុម័តច្បាប់នានា រួមទាំងច្បាប់ស្ដីពីផ្លូវថ្នល់ផងដែរ។
រដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និយាយថា ព្រះមហាក្សត្រ សីហមុនី គោរពរដ្ឋធម្មនុញ្ញក្នុងការកោះប្រជុំសភាក្នុងរយៈពេល៦០ថ្ងៃក្រោយការបោះឆ្នោត ហើយតម្រូវឲ្យមានសំឡេងភាគច្រើនធម្មតាក្នុងចំណោមសមាជិកសភាទាំង១២៣រូប ដើម្បីបង្កើតរដ្ឋាភិបាល។
នៅក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍មួយចេញកាលពីម្សិលមិញ ក្រសួងការពារជាតិដែលមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់របស់ខ្លួនបានប្រកាសគាំទ្ររដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ៊ុន សែន ចាប់តាំងពីការបោះឆ្នោតដ៏ចម្រូងចម្រាសនោះមក លើកឡើងថា កម្លាំងប្រដាប់អាវុធទាំងមូលសូមថ្កោលទោសលិខិតលោក សម រង្ស៊ី ។
លិខិតដែលចុះហត្ថលេខាដោយលោក ទៀ បាញ់ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិ មានខ្លឹមសារថា “ យើងជាមេបញ្ជាការជាន់ខ្ពស់ និងជាទាហានគ្រប់ជាន់ថ្នាក់ទាំងអស់មិនអាចទទួលយកទង្វើដ៏គ្រោតគ្រាតរបស់លោក សម រង្ស៊ី ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានទេ។ លោកប្រមាថសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ និងព្រះកិត្តិនាមរបស់ព្រះមហាក្សត្រ ដែលមានការគោរពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ពីជាតិ និងប្រជាពលរដ្ឋទាំងមូល”។
លិខិតនោះលើកឡើងទៀតថា “ទង្វើដ៏គ្រោតគ្រាតនេះបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ថា លោកបំពានស្ថាប័នកំពូលរបស់ជាតិ បំពានរាជបល្ល័ង្ក និងរដ្ឋសភារបស់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដែលកើតចេញពីឆន្ទៈរបស់ប្រជាពលរដ្ឋតាមរយៈការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌ទូទាំងប្រទេស”។
ព្រឹទ្ធសភា ក្រសួងសុខាភិបាល ក្រសួងអប់រំ ក្រសួងការងារ ក្រសួងបរិស្ថាន អាជ្ញាធរខេត្តព្រះវិហារ ខេត្តកណ្ដាល និងសាលារាជធានីភ្នំពេញ សុទ្ធតែបានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ស្រដៀងគ្នាថ្កោលទោសលោក សម រង្ស៊ី និងបានគាំទ្រចំពោះការចាត់វិធានការការពារព្រះមហាក្សត្រ។
លោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី មានប្រសាសន៍ថា ការគំរាមប្ដឹងលោក សម រង្ស៊ី នេះមិនមែនគ្រាន់តែថាទេ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “នៅក្នុងករណីនេះ គាត់កុហកទូទាំងប្រទេស ហើយការកុហកនេះគឺជាបញ្ហាដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ។ ការចាត់វិធានការបែបណានោះខ្ញុំមិនទាន់អាចនិយាយភ្លាមៗបានទេ”។
លោក សុក សំអឿន នាយកប្រតិបត្តិក្រុមអ្នកច្បាប់ការពារសិទ្ធិកម្ពុជា ដែលជាអង្គការជំនួយផ្នែកច្បាប់ មានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលនឹងមានការពិបាកចាត់វិធានការប្រឆាំងលោក សម រង្ស៊ី ចំពោះការធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់សេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ និងព្រះកិត្តិនាមរបស់ព្រះមហាក្សត្រ សីហមុនី ប្រសិនបើខ្លួនប្ដឹងតាមវិធីបែបនេះ។
លោក សុក សំអឿន បានមានប្រសាសន៍សំដៅដល់មាត្រា ៧ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញថា “យើងមានតែនៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលចែងថា គ្មាននរណាម្នាក់អាចប៉ះពាល់ព្រះអង្គបាន” ។
មាត្រា ៧នេះចែងថា “ព្រះមហាក្សត្រមិនអាចត្រូវគេរំលោភបំពានបានឡើយ”។ “បញ្ហានៅត្រង់ថា គ្មានចែងពីបទល្មើសណាមួយនៅក្នុងក្រមព្រហ្មទណ្ឌទេ។ មានបទល្មើសធ្ងន់ធ្ងរមួយចំនួន ដូចជាឃាតកម្មលើព្រះមហាក្សត្រ។ ប៉ុន្តែចំពោះការធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ព្រះអង្គ ខ្ញុំមិនឃើញមានមាត្រាណាមួយទេ”។
លោក សុក សំអឿន បង្ហាញថា ទោះបីជាមានចែងពីបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌចំពោះការប្រមាថព្រះសង្ឃ ឬមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលមែនក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែច្បាប់ប្រឆាំងនឹងការប្រមាថព្រះមហាក្សត្របែបនេះត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលលុបចេញពីក្រមព្រហ្មទណ្ឌហើយ។
លោក សុក សំអឿន មានប្រសាសន៍ថា “នៅពេលធ្វើសេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះ ក្រសួងយុត្តិធម៌បានធ្វើសិក្ខាសាលាមួយ។ នៅពេលនោះលោក យូ ហុកគ្រី សហរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ បានសួរថា ហេតុអ្វីបានជាមិនមានច្បាប់ស្ដីពីការប្រមាថព្រះមហាក្សត្រ។ នៅពេលនោះរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌បានមានប្រសាសន៍ថា ព្រះមហាក្សត្រមិនខ្វល់ទេ ព្រះអង្គតែងតែអាណិតអាសូរប្រជាជនរបស់ព្រះអង្គ”។
លោក សម រង្ស៊ី បានមានប្រសាសន៍កាលពីម្សិលមិញថា លោកសប្បាយចិត្តដែលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាកំពុងជួយជំរុញឲ្យមានការនិយាយអំពីភាពស្របច្បាប់នៃរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ៊ុន សែន។
លោក សម រង្ស៊ី បានមានប្រសាសន៍ថា “ពួកគេកំពុងធ្វើឲ្យមានការចាប់អារម្មណ៍ជាសាធារណៈចំពោះអ្វីដែលខ្ញុំព្យាយាមនិយាយប្រាប់ ខ្ញុំកំពុងជំរុញបន្តលើកឡើងពីបញ្ហានៃភាពខុសច្បាប់របស់រដ្ឋាភិបាលនេះ”។
លោក សម រង្ស៊ី លើកឡើងថា ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលប្ដឹងចំពោះលិខិតលោក សម រង្ស៊ី ផ្ញើថ្វាយព្រះមហាក្សត្រ លោក ហ៊ុន សែន ខ្លួនឯងផ្ទាល់គួរតែជាគោលដៅ។ លោកបានបញ្ជាក់ថា កាលពីខែតុលា ឆ្នាំ២០០៥ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានគំរាមរម្លាយរាជានិយម ប្រសិនបើព្រះមហាក្សត្រ សីហមុនី មិនព្រមឡាយព្រះហស្តលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងព្រំដែនដ៏ចម្រូងចម្រាសជាមួយវៀតណាម។
លោក ហ៊ុន សែន បាននិយាយនៅពេលនោះសំដៅដល់ព្រះរាមមាតាទីទៃរបស់ព្រះមហាក្សត្រ សីហមុនី ថា “ខ្ញុំបានប្រាប់ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រណឫទ្ធិ ថា ប្រសិនបើពិបាកចុះហត្ថលេខាពេកនៅពេលនេះ យើងត្រូវពិនិត្យឡើងវិញថា តើយើងគួររក្សាទុករាជានិយម ឬបង្កើតសាធារណរដ្ឋ?
នៅពេលសួរកាលពីម្សិលមិញថា តើលោកនឹងពិចារណាពីការចាកចេញទៅប្រទេសបារាំង ដើម្បីចៀសវាងពីការផ្ដន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារដូចលោកបានធ្វើកាលពីឆ្នាំ២០០៤ និង២០០៩ឬយ៉ាងណានោះ លោក សម រង្ស៊ី បានមានប្រសាសន៍ថា បញ្ហាបានផ្លាស់ប្ដូរតាំងពីពេលនោះមក ហើយអ្វីដែលគួរឲ្យកត់សម្គាល់នោះគឺកម្លាំងរបស់គណបក្សប្រឆាំងចាប់តាំងពីការបោះឆ្នោតខែកក្កដាមក។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ពេលនេះមិនមានបញ្ហាទៀតទេ។ ហេតុអ្វីបានជាខ្ញុំត្រូវរារាំងពួកគេនៅពេលដែលពួកគេកំពុងធ្វើឲ្យមានការចាប់អារម្មណ៍ជាសាធារណៈចំពោះរូបខ្ញុំ? ខ្ញុំនឹងសហការជាមួយពួកគេនៅពេលដែលពួកគេធ្វើរឿងនោះ។ “ខ្ញុំអាចជាប់ពន្ធនាគារពីរបីថ្ងៃ ហើយការជាប់ពន្ធនាគារនោះនឹងធ្វើឲ្យមានការចាប់អារម្មណ៍កាន់តែច្រើនចំពោះរូបខ្ញុំ”៕ គឹមហឿន