លោក សម រង្ស៊ី មេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងបានមានប្រសាសន៍កាលពីម្សិលមិញថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាកំពុងកាន់អំណាច បានយល់ព្រមរៀបចំការបោះឆ្នោតឡើងវិញ មុនអាណត្តិបោះឆ្នោតបច្ចុប្បន្នផុតកំណត់នៅខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៨ ហើយពេលនេះនឹងត្រូវចរចាគ្នាដើម្បីជ្រើសរើសកាលបរិច្ឆេទបោះឆ្នោត។
តែទោះជាយ៉ាងណា តំណាងរាស្ត្រមួយរូបមកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានលើកឡើងថា គណបក្សកាន់អំណាចគ្រាន់តែយល់ព្រមលើកខែសម្រាប់ការបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំ២០១៨ប៉ុណ្ណោះ ដើម្បីបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលជាងមុនសម្រាប់ប្រជាកសិករ។
លោក សម រង្ស៊ី បានមានប្រសាសន៍ថា ជំនួបតាមការគ្រោងទុកមួយកាលពីម្សិលមិញ រវាងលោក សុន ឆ័យ ប្រធានក្រុមតំណាងរាស្ត្ររបស់គណបក្សប្រឆាំង និងលោក ព្រំ សុខា រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងមហាផ្ទៃ បានឈានដល់ការព្រមព្រៀងគ្នាលើចំណុចសំខាន់ៗពីរ។
មេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងរូបនេះបានមានប្រសាសន៍តាមទូរស័ព្ទថា “យើងបានបោះជំហានទៅមុខហើយ។ វាជាការព្រមព្រៀងទូទៅមួយលើគោលការណ៍ទូលំទូលាយដូចដែលយើងបានព្រមព្រៀងគ្នាជាញឹកញាប់”។
លោកថ្លែងសំដៅដល់គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតហៅកាត់ថា គ.ជ.ប.ដែលបច្ចុប្បន្នមានសមាសភាពសមាជិកគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាកំពុងកាន់អំណាចច្រើនលើសលប់ថា “ការព្រមព្រៀងនេះ គឺថា គ.ជ.ប. ត្រូវតែជាស្ថាប័នស្របតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដោយភាពឯករាជ្យរបស់ស្ថាប័ននេះត្រូវបានធានាការពារដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញ”។
លោក សម រង្ស៊ី បានមានប្រសាសន៍ថា អាចប្រើប្រាស់រូបមន្តមួយចំនួនបានដើម្បីធានាឲ្យគ.ជ.ប. មានអព្យាក្រឹតភាព។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ចំណុចទី២ គឺថា នឹងមានការចរចាសម្រាប់ការបោះឆ្នោតបន្ទាប់។ វាក៏មានលក្ខណៈទូលំទូលាយខ្លាំងដែរ ពួកគេនឹងមិនប្រកាសឲ្យរៀបចំការបោះឆ្នោតមុនអាណត្តិឡើយ ប៉ុន្តែយើងនឹងពិភាក្សាអំពីការបោះឆ្នោតមុនអាណត្តិមិនមែននៅខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៨ទេ”។
លោកមានប្រសាសន៍ថា “សម្រាប់ពួកយើង កាន់តែឆាប់កាន់តែល្អ។ ពួកគេយល់ព្រមពិភាក្សាអំពីកាលបរិច្ឆេទនៃការបោះឆ្នោតបន្ទាប់ ដូច្នេះហើយ ភាគីទាំងពីរនឹងចរចាគ្នាដើម្បីកំណត់កាលបរិច្ឆេទ។ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាចង់រក្សាទុកកាលបរិច្ឆេទឲ្យកៀកខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៨តាមដែលអាចធ្វើទៅបាន ហើយយើងចង់ឲ្យវាកើតឡើងឆាប់ៗតាមដែលអាចធ្វើទៅបាន”។
លោក សិុក ប៊ុនហុក តំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលជាបុគ្គលមួយរូបនៅក្នុងគណៈប្រតិភូចំនួនប្រាំមួយរូបរបស់គណបក្សនេះ ទទួលបន្ទុកការចរចាជុំវិញកំណែទម្រង់បោះឆ្នោត ដែលបានបរាជ័យកាលពីខែមុន បានបដិសេធថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា មិនបានយល់ព្រមឲ្យមានការបោះឆ្នោតមុនអាណត្តិ មុនពេលអាណត្តិបោះឆ្នោតបច្ចុប្បន្នផុតកំណត់ឡើយ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា គោលការណ៍របស់គណបក្សប្រជាជនគឺគ្រាន់តែចង់ផ្លាស់ប្ដូរខែបោះឆ្នោតប៉ុណ្ណោះ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ទៀតថា “វាមានន័យថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាយល់ព្រមជាមួយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិកំណត់កាលបរិច្ឆេទថ្មីនៃការបោះឆ្នោត ដើម្បីធ្វើឲ្យប្រាដកថា មិនប៉ះពាល់ដល់ប្រជាពលរដ្ឋធ្វើកសិកម្ម។ ជាធម្មតា កាលបរិច្ឆេទបោះឆ្នោតជាតិ គឺធ្វើឡើងនៅខែកក្កដា ហើយពេលនេះយើងបានព្រមព្រៀងផ្លាស់ប្ដូរកាលបរិច្ឆេទទៅខែមករា ខែកុម្ភៈ ឬខែមីនា វិញ”។
លោក ជាម យៀប តំណាងរាស្ត្រជាន់ខ្ពស់មកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងជាអ្នកនាំពាក្យគណបក្សនេះបានច្រានចោលយ៉ាងដាច់អហង្ការចំពោះការអះអាងរបស់លោក សម រង្ស៊ី អំពីការព្រមព្រៀងណាមួយលើការបោះឆ្នោតឡើងវិញ។
លោកបានថ្លែងថា “វាមិនមែនជាការពិតទេ ដែលថា យើងកំពុងរៀបចំការបោះឆ្នោតឡើងវិញ។ បែបនោះគឺជាការមើលងាយប្រជាពលរដ្ឋដែលគំាទ្រពួកយើង ជាពិសេសប្រជាពលរដ្ឋ៣,២៥លាននាក់ដែលបានបោះឆ្នោតគាំទ្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងប្រជាពលរដ្ឋ២,៩លាននាក់ដែលបានបោះឆ្នោតគំាទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ”។
លោក ជាម យៀប បានថ្លែងសំដៅដល់មាត្រាមួយដែលចែងថា រដ្ឋសភាមិនអាចរម្លាយមុនអាណត្តិបានថា “សុំទៅមើលមាត្រា៧៨ [នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ] ទៅ។ វាមិនអាចទៅរួចទេ ដែលថា មានការបោះឆ្នោតឡើងវិញ។ ការបោះឆ្នោតថ្មី គឺធ្វើនៅឆ្នាំ២០១៨”។
ការបោះឆ្នោតឡើងវិញ គឺជាការទាមទារមួយក្នុងចំណោមការទាមទារធំៗរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិនៅក្នុងការជាប់គាំងផ្នែកនយោបាយ បន្ទាប់ពីការបោះឆ្នោតជាតិដ៏ចម្រូងចម្រាសកាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ដែលគណបក្សប្រឆាំងនិយាយថា មានភាពមិនប្រក្រតី និងការលួចបន្លំជាទូទៅ។
កន្លងមកគណបក្សទាំងពីរ ធ្លាប់បានលើកឡើងពីលទ្ធភាពនៃការបញ្ចប់ការជាប់គាំងខាងនយោបាយនេះ តាមរយៈកិច្ចព្រមព្រៀងមួយដែលតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិត្រូវបញ្ចប់ពហិការរបស់ខ្លួនមិនចូលសភា ដើម្បីធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដើម្បីធ្វើកំណែទម្រង់គ.ជ.ប.។
វត្តមានរបស់តំណាងរាស្ត្រ៥៥រូបរបស់គណបក្សប្រឆាំងនៅក្នុងរដ្ឋសភា ដែលមាន១២៣អាសនៈ នឹងធ្វើឲ្យមានសំឡេង២ភាគ៣សម្រាប់ធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។ ការបោះឆ្នោតថ្មីមួយអាចនឹងរៀបចំឡើងក្រោមគ.ជ.ប.ដែលត្រូវបានធ្វើកំណែទម្រង់។
កាលពីថ្ងៃច័ន្ទ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានព្រលយពាក្យថា ការជាប់គាំងនេះនឹងបញ្ចប់ក្នុងពេលឆាប់ៗ ដោយមានប្រសាសន៍ថា នៅសល់តែការខ្វែងគំនិតគ្នាមួយចំណុចប៉ុណ្ណោះរវាងគណបក្សទាំងពីរ។
លោក ហ៊ុន សែន បានមានប្រសាសន៍ថា លោក “បានចុះហត្ថលេខាលើករណីនេះរួចហើយ” ហើយថា សេចក្ដីលម្អិតស្ដីពីការបញ្ចប់ភាពទល់ច្រកនេះអាចនឹងបែកធ្លាយនៅមុនចូលឆ្នាំខ្មែរប្រពៃណីជាតិដែលនឹងចាប់ផ្ដើមនៅថ្ងៃច័ន្ទ។
លោក ហ៊ុន សែន ក៏មានប្រសាសន៍ដែរថា លោកបានអនុញ្ញាតឲ្យលោក ស ខេង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃទាក់ទងទៅលោក សម រង្ស៊ី ដោយផ្ទាល់ ដើម្បីដោះស្រាយចំណុចជាប់គាំងនៃការព្រមព្រៀងនេះ។
លោក ស ខេង មិនអាចទាក់ទងសុំការបំភ្លឺបានទេកាលពីម្សិលមិញ។ ហើយការព្យាយាមទាក់ទងទៅលោក ព្រំ សុខា និងលោក សុន ឆ័យ ក៏មិនអាចទាក់ទងបានដែរ៕ សុខុម
(រាយការណ៍បន្ថែមដោយ ម៉ិច ដារា៉ និង ឃី សុវុឌ្ឍី)