អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលជិត៣០បានសរសេរលិខិតផ្ញើជូនប្រធានធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (ADB) ដើម្បីទាមទារឲ្យធនាគារនេះបង្ហាញសេចក្តីព្រាងផែនការរបស់ខ្លួនក្នុងពេលឆាប់ៗនេះ ក្នុងគោលបំណងជួយប្រជាជនគ្រួសារខ្មែរដែលរងគ្រោះដោយសារការបណ្តេញចេញពីតំបន់ផ្លូវដែកនានា ក្នុងសេចក្តីប៉ុនប៉ងបើកផ្លូវសម្រាប់គម្រោងស្តារផ្លូវដែកក្រោមមូលនិធិរបស់ធនាគារនេះ។
អង្គការទាំងនោះក៏ចង់ឲ្យធនាគារនេះបង្ហាញសេចក្តីលម្អិតបន្ថែមទៀតនៅក្នុងផែនការសម្រេចចុងក្រោយ ឲ្យប្រជាជនទាំងនោះបានឃើញច្បាស់។
ប្រជាជនប្រហែល១.០០០គ្រួសារត្រូវបានបង្ខំឲ្យចាកចេញពីលំនៅដ្ឋានរបស់ខ្លួនដែលពួកគាត់បានសង់ នៅលើនិងនៅក្បែរផ្លូវរថភ្លើងដែលត្រូវបានទុកចោលជាយូរមកហើយនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ប្រជាជនភាគច្រើនត្រូវបានបញ្ជូនទៅទីតាំងលំនៅដ្ឋានថ្មី ជាហេតុបណ្តាលឲ្យពួកគេទទួលរងសម្ពាធឲ្យខ្ចីបុលគេដើម្បីសង់លំនៅដ្ឋាន។
កាលពីពេលថ្មីៗនេះធនាគារ ADB បានបញ្ចប់ការធ្វើសេចក្តីព្រាងផែនការមួយ បន្ទាប់ពីប្រឈមនឹងការស្តីបន្ទោសសម្រាប់កំហុសរបស់ខ្លួន។ ក៏ប៉ុន្តែធនាគារនេះបានបដិសេធមិនបង្ហាញច្បាប់ថតចម្លងនៃផែនការនោះឲ្យប្រជាជនដែលមិនត្រូវបានដាក់បញ្ចូលទៅក្នុងដំណើរការនៃការធ្វើសេចក្តីព្រាងផែនការនេះ បានឃើញទេ។
នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ខ្លួន កាលពីថ្ងៃសុក្រ ដែលត្រូវបានផ្ញើជូនលោក តាក់កេហ៊ីកុក ណាកាវ (Takehiko Nakao) ប្រធានធនាគារ ADB និងជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលធនាគារនេះ អង្គការចំនួន២៧បានលើកឡើងថា ធនាគារនេះកំពុងខ្វះគោលនយោបាយរបស់ខ្លួនទាក់ទងនឹងការបង្ហាញព័ត៌មានឲ្យសាធារណជនបានឃើញ។
អង្គការទាំងនោះបានលើកឡើងនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះថា “គួរឲ្យសោកស្តាយធនាគារ ADB បានខកខានការទទួលខុសត្រូវជាថ្មីម្តងទៀតនៅក្នុងដំណើរនៃការដាក់ចេញនូវសកម្មភាពដោះស្រាយ” សម្រាប់ជនរងគ្រោះដោយសារការបណ្តេញចេញ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍ដដែលមានខ្លឹមសារបន្តទៀតថា “ធនាគារ ADB គ្រាន់តែបានបញ្ជាក់ថា ខ្លួននឹងចែករំលែកផែនការរបស់ខ្លួន និងទទួលយកយោបល់នៅពេលដែលផែនការនោះត្រូវបានដាក់ជូនក្រុមប្រឹក្សាភិបាលរបស់ធនាគារ ADB ។ យើងបារម្ភថា ចំណុចនេះអាចធ្វើឲ្យប្រជាជនរងគ្រោះនឹងលែងមានឱកាសដាក់ឥទ្ធិពលទៅលើវិធានការសម្រាប់ដោះស្រាយបញ្ហាលំបាកនានាដែលពួកគាត់បានប្រឈមមុខ និងឆ្លងកាត់”។
អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលដែលបានចុះហត្ថលេខាលើសេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះរួមមានទាំងអង្គការ ក្លូបល វីតណេស (Global Witness) ក្រុមការងារពិសេសសិទ្ធិលំនៅដ្ឋាន (Housing Rights Task Force) និងអង្គការសមធម៌កម្ពុជា (Equitable Cambodia) ផងដែរ។
អង្គការទាំងនោះបានលើកឡើងនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដដែលថា “យើងខ្ញុំសូមស្នើឲ្យលោកប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលធនាគារ ADB ធានាថា គណៈគ្រប់គ្រងរបស់ខ្លួននឹងបង្ហាញសេចក្តីព្រាងផែនការសកម្មភាពដោះស្រាយរបស់ខ្លួន… និងផ្តល់ឱកាសសមស្របសម្រាប់កិច្ចពិភាក្សាពិគ្រោះយោបល់ដ៏មានន័យជាមួយប្រជាជនរងផលប៉ះពាល់ និងតំណាងរបស់ពួកគាត់”។ ធនាគារ ADB មិនបានឆ្លើយតបទៅនឹងសំណើសុំធ្វើសេចក្តីអត្ថាធិប្បាយទេ។
ប្រជាជនខ្លួនឯងផ្ទាល់បានដាក់សំណើស្រដៀងគ្នានេះជូនធនាគារ ADB កាលពីថ្ងៃពុធ សប្តាហ៍មុន និងបានគំរាមប្រមូលផ្តុំគ្នាតវ៉ានៅមុខការិយាល័យធនាគារនេះក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ប្រសិនបើពួកគាត់មិនទទួលបានសេចក្តីចម្លងនៃផែនការសកម្មភាពនោះក្នុងរយៈពេលប្រាំពីរថ្ងៃទេនោះ។ ពួកគាត់បានចោទប្រកាន់លោក អេរិច ស៊ីចវិក (Eric Sidgwick) នាយកប្រចាំប្រទេសនៃធនាគារ ADB ថាបានក្បត់ពាក្យសន្យាដែលលោកបានលើកឡើងកាលពីខែកុម្ភៈថា លោកនឹងបង្ហាញឲ្យប្រជាជនទាំងនេះឃើញផែនការនោះ មុនពេលបញ្ជូនទៅដល់ក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃធនាគារនេះ។
ជាការឆ្លើយតបទៅនឹងសំណើនោះ លោក ស៊ីចវិក បានបដិសេធមិនឆ្លើយតបទៅនឹងសេចក្តីទាមទារនេះ។ លោកបានលើកឡើងថា ប្រជាជនទាំងនោះនឹងត្រូវបានពិគ្រោះយោបល់ជាមួយពីផែនការនេះ ក៏ប៉ុន្តែលោកមិនបានបញ្ជាក់ថា តើកិច្ចពិគ្រោះយោបល់នោះនឹងធ្វើឡើងនៅពេលណាទេ៕ សុធា