ក្រុមមន្ត្រីនៅការិយាល័យឧត្តមស្នងការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកជនភៀសខ្លួន (UNHCR) កាលពីថ្ងៃអង្គារបាននិយាយរិះគន់ជាលើកដំបូងទៅនឹងផែនការរបស់ប្រទេសអូស្ត្រាលីក្នុងការបញ្ជូនអ្នកស្វែងរកសិទ្ធិជ្រកកោនមួយចំនួន ដែលព្យាយាមមករស់នៅលើទឹកដីកម្ពុជា ដោយលើកឡើងថា កិច្ចព្រមព្រៀង មិនទាន់ សម្រេច មិនមែនជា “ដំណោះស្រាយពិតប្រាកដទេ”។
មន្ត្រីកម្ពុជា ដំបូងបានចេញព័ត៌មានបន្ទាន់អំពីផែនការនេះកាលពីក្នុងខែកុម្ភៈ អំឡុងការបំពេញទស្សនកិច្ចមួយមកកាន់រាជធានីភ្នំពេញរបស់លោកស្រី ជូលី ប៊ីសប (Julie Bishop) រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសអូស្ត្រាលីដែលបានបញ្ចេញមតិនៅក្នុងជំនួបឯកជនមួយជាមួយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។ ពេលនោះ កម្ពុជាបានលើកឡើងថា ខ្លួននឹង “ពិចារណាដោយប្រុងប្រយ័ត្ន” អំពីសំណើនេះ ប៉ុន្តែបានលើកឡើងថា មានលទ្ធផលតិចតួចនៅឡើយតាំងពីពេលនោះមក។
នៅពេលមានការជំទាស់ដាច់ខាតចំពោះផែនការនេះពីអង្គការសិទ្ធិមនុស្សនិងសមាជិកគណបក្សប្រឆាំងទាំងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជានិងប្រទេសអូស្ត្រាលី ឧត្តមស្នងការសហប្រជាជាតិទទួុលបន្ទុកជនភៀសខ្លួន ខណៈដែលរិះគន់ការឃុំខ្លួនអ្នកស្វែងរកសិទ្ធិជ្រកកោនរបស់ប្រទេសអូស្ត្រាលីនៅមន្ទីរឃុំឃាំងក្នុងសមុទ្រ មានការស្ងាត់ស្ងៀមអំពីតួនាទីដែលបានស្នើឡើងរបស់កម្ពុជា។
ទោះជាយ៉ាងណា យោងតាមបណ្តាញព័ត៌មានអូស្ត្រាលី ឧត្តមស្នងការសហប្រជាជាតិទទួុលបន្ទុកជនភៀសខ្លួន បានលើកឡើងកាលពីថ្ងៃអង្គារនៅឯវេទិកាតំ បន់មួយស្តីពីជនភៀសខ្លួននៅក្នុងទីក្រុងហ្សាកាតា ថា ប្រទេសកម្ពុជាមិនមែនជាគោលដៅសមរម្យមួយសម្រាប់ការតាំងលំនៅសម្រាប់ជនភៀសខ្លួនដែលអស់សង្ឃឹមនោះទេ។
លោក តុម វ៉ាហ្គាស (Tom Vargas) ទីប្រឹក្សាជាន់ខ្ពស់ទទួលបន្ទុកការពារជនភៀសខ្លួនក្នុងតំបន់របស់ឧត្តមស្នងការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកជនភៀសខ្លួនបានប្រាប់ក្រុមអ្នកយកព័ត៌មានអំពីកម្ពុជាថា “តាមទស្សនរបស់យើង ការតាំងលំនៅថ្មីកំពុងតែស្វែងរកដំណោះស្រាយឋិតថេរសម្រាប់ជនភៀសខ្លួន…ដែលបានភៀសចេញពីស្រុកកំណើតរបស់ខ្លួន”។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ដំណោះស្រាយពិតប្រាកដមួយ គឺមិនមែនបញ្ជូនពួកគេទៅប្រទេសមួយ ដែលកំពុងតែងើបពីសង្គ្រាមស៊ីវិលដែលគួរឲ្យខ្លាច ដែលបានធ្វើឲ្យមនុស្សរាប់លាននាក់ស្លាប់នោះទេ។ វាមិនមែនស្ថិតក្នុងស្មារតីនៃការដោះស្រាយការតាំងលំនៅ តាមដែលខ្ញុំអាចនិយាយប្រាប់នោះទេ”។
ការព្រួយបារម្ភរបស់លោកបានបន្ទរតាមអង្គការសិទ្ធិមនុស្សទាំងនោះចំណោមអង្គការសិទ្ធិមនុស្សខ្លះ ដែលបានរិះគន់ប្រទេសអូស្ត្រាលីថាបានព្យាយាមប្រគល់ការទទួលខុសត្រូវរបស់ខ្លួនចំពោះអ្នកស្វែងរកសិទ្ធិជ្រកកោនទៅឲ្យប្រទេសមួយចំណោមប្រទេសក្រីក្របំផុតនៅក្នុងតំបន់។
ពួកគេក៏បានចោទប្រកាន់ប្រទេសអូស្ត្រាលីផងដែរថាមិនអើពើនឹងកំណត់ត្រាសិទ្ធិមនុស្សដែលប្រឡាក់ប្រឡូសរបស់លោក ហ៊ុន សែន ក្នុងការព្យាយាមនិងធ្វើឲ្យកិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីសិទ្ធិជ្រកកោនកើតឡើង។
លោក វ៉ាហ្គាស ត្រូវបានដកស្រង់សម្តីដោយទីភ្នាក់ងារ អាប៉េអូស្ត្រាលីនៅក្នុងទីក្រុងហ្សាកាតាថា “ដំណោះស្រាយពហុភាគី និងដំណោះស្រាយទ្វេភាគី នឹងមិនដោះស្រាយបញ្ហាបានទេ។ពួកគេអាចដោះស្រាយបញ្ហាទាំងនោះក្នុងពេលដ៏ខ្លី សម្រាប់ប្រទេសខ្លះប៉ុន្តែនឹងមិនអាចដោះស្រាយពេញលេញបានទេ”។
យោងតាមរបាយការណ៍របស់បណ្តាញព័ត៌មាននេះបានឲ្យដឹងថា ប្រទេសអូស្ត្រាលីក៏មិនទាន់បានឆ្លើយតបនឹងសំណើរបស់ឧត្តមស្នងការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកជនភៀសខ្លួនសម្រាប់ព័ត៌មានអំពីផែនការរបស់ខ្លួនសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជាដែរ។
លោក ស្កុត ម៉ូរីសុន (Scott Morrison) អ្នកនាំពាក្យរបស់រដ្ឋមន្ត្រីអន្តោប្រវេសន៍អូស្ត្រាលី ដែលបានបំពេញទស្សនកិច្ចដ៏ប្រញាប់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាកាលពីដើមខែនេះក្រោយដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកស្រី ប៊ីសប មិនបានឆ្លើយតបនឹងសំណើសុំការអត្ថាធិប្បាយទេ។
នៅក្នុងប្រទេស កម្ពុជា លោក ឡុង វីសាលោ រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងការបរទេស ដែលដឹកនាំគណៈកម្មាធិការពិសេសរបស់រដ្ឋាភិបាលដើម្បីវាយតម្លៃសំណើរបស់ប្រទេសអូស្ត្រាលីស្តីពីអ្នកស្វែងរកសិទ្ធិជ្រកកោន បានបដិសេធមិននិយាយជាមួយអ្នកយកព័ត៌មានឡើយ។ ក្រុមមន្ត្រីនៅក្រសួងមហាផ្ទៃមិនអាចទាក់ទងបានទេ៕ ប៊ុននី
(រាយការណ៍បន្ថែមដោយ ហ៊ុល រស្មី)